“12–18 agosto. Romanos 7–16: “Maak’e chi numtaak li ink’a’ us sa’ aab’een, chaq’ax b’an a’an rik’in li us” ” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: Li Ak’ Chaq’rab’ 2019 (2019)
“12–18 agosto. Romanos 7–16,” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: 2019
12–18 agosto
Romanos 7–16
“Maak’e chi numtaak li ink’a’ us sa’ aab’een, chaq’ax b’an a’an rik’in li us”
Ka’ajwi’ junjunq li na’leb’ chirix li evangelio sa’ Romanos 7–16 naru chi oksimank sa’ li tusleb’ aatin a’in, jo’kan naq ink’a’ na’ajman ru naq ka’ajwi’ taatzol li k’a’ru tz’iib’anb’il arin. K’e reetal li musiq’anb’il na’leb’ nakak’ul naq yookat chi tzolok.
Xtz’iib’ankil li nakak’oxla
Naq laj Pablo kixtikib’ lix hu choq’ reheb’ laj Roma, sa’ xk’eeb’al xsahileb’ xch’ool li komon sa’ li Iglees sa’ Roma, kixye naq a’aneb’ “raarookeb’ xb’aan li Dios,” ut “b’oqb’ileb’ chi wank sa’ santilal.” Kixye naq wan “lix chaab’il resilal lee paab’aal sa’ chixjunil li ruchich’och’ “ (Romanos 1:7–8). Us ta laj Pablo sa’ xk’ihal lix hu yoo chixtuqub’ankil li b’alaq’il na’leb’ ut li ink’a’ us aj b’aanuhom, nak’utun naq kiraj ajwi’ naq eb’ li ak’ aj Kristiano te’wanq chi tz’aqal choq’ aj santil paab’anel, li raab’ileb’ xb’aan li Dios. Sa’ xtuulanil xch’ool, laj Pablo kixye naq wan naq nareek’a naq a’an “k’a’jo’ xtoq’ob’aal wu” (Romanos 7:24), a’ut lix evangelio li Jesukristo kixk’e xwankil chi numtaak sa’ xb’een li maak (chi’ilmanq JJS Romanos 7:22–27). A’an kixwotz li q’unil na’leb’ choq’ reheb’ chiqajunilo laa’o li naqeek’a naq ink’a’ raab’ilo, ut naq li santilal chanchan naq ink’a’ naru naqataw. “Maak’e chi numtaak li ink’a’ us sa’ aab’een,” chan a’an—ut yoo chi aatinak chirix li ink’a’ us sa’ li ruchich’och’ jo’ ajwi’ li ink’a’ us sa’ li qach’ool—”chaq’ax b’an a’an rik’in li us” (Romanos 12:21).
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes
Wi nintaaqe li Musiq’ej, naru tinq’ax ru li maak ut tinkawresi wib’ choq’ re jun weechanihom rik’in li Dios.
Chirix ok sa’ li “ak’ yu’am” rik’in li k’ojob’anb’il k’anjel re li kub’iha’ (Romanos 6:4), maare xaweek’a b’ayaq li ch’oolil wech’ok-ib’ li kixye resil laj Pablo sa’ Romanos 7—li “xik’ ilok” sa’ xyanq li ruchich’och’il winq rik’in li rajom qach’ool li tiik (Romanos 7:23). A’b’anan laj Pablo ki’aatinak ajwi’ chirix li yo’onink sa’ Romanos 8:23–25. K’a’ru rajb’al li oyb’enink nakataw sa’ li ch’ol 8? Naru nakasik’ ajwi’ li osob’tesink li nachal naq “lix Musiq’ li Dios wank eerik’in” (Romanos 8:9). Chan ru naq nakatru chixsik’b’al ochb’eniik xb’aan li Santil Musiq’ej chi mas wi’chik sa’ laa yu’am?
Li junelikil loq’al li na’oyb’enink reheb’ li tiikeb’ xch’ool q’axal nim wi’chik chiru lix yalb’al qix sa’ li yu’am a’in.
Junjunq chihab’ chik chirix naq laj Pablo kixtz’iib’a li hu a’in, eb’ laj santil paab’anel sa’ Roma ke’xnumsi li rahob’tesiik q’axal nim. K’a’ru nakataw sa’ Romanos 8:17–39, li maare kixtenq’aheb’ laj santil paab’anel a’in naq kichal li rahob’tesiik sa’ xb’eeneb’? Chan ru naq li aatin a’in nakatxtenq’a sa’eb’ lix yalb’al aawix li yookat chixk’ulb’al anajwan?
K’e reetal chan ru naq eb’ li raqal a’in chanchaneb’ li raatin li Hermana Linda S. Reeves: “Ink’a’ ninnaw k’a’ut naq wank qe k’iila yalb’a-ix, a’b’an nink’oxla naq xb’aan naq li qamaatan jwal nim, maak’a’ roso’jik, jwal sa, ut xb’aan naq naxq’ax ru qanawom, sa’ li kutan taqak’ul wi’ li maatan a’an, maare taqaj raj xyeeb’al re li qaYuwa’ aj rahonel ut aj uxtaan, “Ma yal a’an chixjunil li ki’ajman chaq?” Ninnaw naq wi chi rajlal tooruuq raj chixjultikankil ut chixk’eeb’al reetal xchamal lix rahom li qaChoxahil Yuwa’ ut li Kolonel choq’ qe, taawanq raj qach’ool chixb’aanunkil yalaq k’a’ru re toosutq’iiq wi’chik sa’ rilob’aal, sutinb’ilaqo chi junelik xb’aan xrahom. Maak’a’ raj naxye ... li xoorahob’tesiik wi’ arin wi, sa’ roso’jik, li yalb’a-ix, a’an tz’aqal li nokoxkawresi choq’ re li yu’am maak’a’ roso’jik ut re li taqenaqil loq’al sa’ lix awa’b’ejihom li Dios rik’in li qaYuwa’ ut laj Kolol qe.” (“K’ulub’ejo choq’ re li qayeechi’inb’il osob’tesihom,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2015).
K’oxla k’a’ru taab’aanu re naq “chi rajlal tatruuq chixjultikankil ut chixk’eeb’al reetal” lix rahom li Dios choq’ aawe.
K’a’ru yoo chixyeeb’al laj Pablo naq kixye naq li Dios “kixnaweb’ ru chi junxilaj,” “kixxaqab’eb’,” ut “nab’oqok”?
Laj Pablo kiroksiheb’ li aatin a’in re xk’utb’al naq wankeb’ li ralal xk’ajol li Dios li ke’xaqab’aman malaj ke’sik’e’ ru chi junxilaj re xk’ulb’al li xninqal ru osob’tesink ut k’anjel, re te’ruuq chirosob’tesinkil chixjunileb’ li tenamit sa’ li ruchich’och’ (chi’limanq “Sik’b’il ru,” “K’ojob’ank chi junxilaj” sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu). Ki’uxman a’in xb’aan naq li Dios kixnaw ru chi junxilaj ma te’wanq xch’ool li ralal xk’ajol chixtaaqenkil li Jesukristo ut chi wank jo’ a’an (chi’ilmanq ajwi’ Efesios 1:3–4; 1 Pedro 1:2). A’b’anan, laj Pablo kixye sa’ Romanos 9–11 naq maak’a’ naxye chan ru naq noko’ok sa’ lix junkab’al laj Israel—malaj noko’ok choq’ komon sa’ li Iglees—chixjunileb’ tento te’xk’ul xjuneseb’ lix kolb’aleb’ rik’in xpaab’ankil li Jesukristo ut ab’ink chiruheb’ lix taqlahom.
Re xtawb’al chik li na’leb’ chirix a’in, chi’ilmanq Alma 13:1–5; jo’kan ajwi’ “K’ojob’ank chi junxilaj” sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu.
Laj Pablo nokoxb’oq chi wank choq’ tz’aqal aj santil paab’anel, ut aj taaqehom re li Jesukristo.
Sa’ li oob’ ch’ol sa’ roso’jik li hu Romanos, wankeb’ k’iila aatin chirix chan ru naq tento te’wanq laj santil paab’anel. Maare ink’a’ tatruuq chixyu’aminkil chixjunileb’ li aatin a’in sa’ jun xikik, a’ut ab’in chiru li Musiq’ej, ut a’an naru tatxtenq’a chixtawb’al wiib’ oxib’ li tatruuq chixb’aanunkil chalen sa’ li kutan a’in. Wotz li rajom aach’ool rik’in laa Choxahil Yuwa’ sa’ tijok, ut tz’aama aatenq’ankil rik’in.
Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, ut choq’ re li Q’ojyin re Junkab’al
Naq nakawileb’ xsa’ li loq’laj hu rik’in laa junkab’al, li Musiq’ej naru nakatxtenq’a chixnawb’al k’a’ru li na’leb’ taak’e xwankil ut tex’aatinaq wi’ re taak’anjelaq choq’ re laa junkab’al. Aʼin junjunq li naʼlebʼ naru taabʼaanu:
Re xtenq’ankil laa junkab’al chixtawb’al ru li “xik’ ilok” li yeeb’il resil sa’ li raqal a’in, naru taak’oxla xyeeb’al resileb’ li xojb’ sa’ li raatin li Elder Shayne M. Bowen, “El albedrío y la responsabilidad,” (Liahona, septiembre 2012, 52).
Li raatin li Elder Wilford W. Andersen, “Li son re li evangelio” (Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2015) naru tatxtenq’a sa’ xch’olob’ankil li k’a’ru yoo chixk’utb’al laj Pablo chirix li chaq’rab’, eb’ li b’aanuhom, ut li paab’aal. Maare eb’ li wankeb’ sa’ laa junkab’al taawulaq chiruheb’ aatinak chirix li raatin, ut te’xyal li xajok rik’in ut chi maak’a’ li son. Chan ru naq li xajok chi maak’a’ li son chanchan ab’ink chiru li evangelio chi maak’a’ li paab’aal?
Elder Wilford W. Andersen kixye, “Lix b’ichul li evangelio a’an li musiq’anb’il eek’ahom re sahil ch’oolejil li nachal rik’in li Santil Musiq’ej.”
Chan ru naq xtzolb’al li raatin li Dios xk’am chaq qe li osob’tesink li yeeb’il resil sa’eb’ li raqal a’in? Maare eb’ li komon sa’ li junkab’al te’ruuq chixwotzb’al li raqal sa’eb’ li loq’laj hu li nawulak chiruheb’ (chi’ilmanq ajwi’ 2 Nefi 25:26).
K’a’ru xyaalalil “xq’axtesinkil li qayu’am jo’ yo’yookil mayej, sant, jo’ nawulak chiru li Dios”? (Romanos 12:1).
Eb’ li wankeb’ sa’ laa junkab’al maare te’xk’ul xtenq’ankil rik’in xtzolb’al li raatin laj Pablo chirix raqok aatin ut xwech’b’al li k’a’ru sik’b’il ru xb’aan anihaq chik. Maare naru tex’aatinaq chirix chan ru us aatinak wi wan ani nasik’ok ru li k’a’ru jalan wi’ rik’in li nakasik’ ru laa’at. Chan ru naru naqak’e wi’chik reetal chan ru naq li k’a’ru naqasik’ ru naru chixjalb’al xna’leb’eb’ li qas qiitz’in? Eb’ li video “¿Juzgando a los demás? ¡Dejen de hacerlo!” ut “Mirando por las ventanas” (LDS.org) naru neke’xk’e chik eena’leb’ chirix a’in.
Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.
Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum
Kanab’eb’ li kok’al chi yiib’ank. “Naq nakab’oqeb’ li kok’al chixyiib’ankil k’a’ruhaq re xk’utb’al jun na’leb’ re li evangelio, nakatenq’aheb’ chixtawb’al chi q’axal wi’chik ru li k’a’ru xe’xtzol. ... Kanab’eb’ chi yiib’ank, chi b’onok, chi tz’iib’ak, ut chi yo’ob’tesink (chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 25).
Kanaaqex wik’in, xb’aan laj Del Parson