12–18 agosto

Romanos 7–16

“Maak’e chi numtaak li ink’a’ us sa’ aab’een”

Naq yookat chirilb’al ru Romanos 7–16, tz’iib’a a’ yaal li nakaweek’a chirix chan ru naru nakak’ut chiruheb’ li kok’al eb’ li yaal wankeb’ sa’ li ch’ol a’an.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Patz’ reheb’ li kok’al ma xe’xwotz rik’ineb’ lix junkab’al k’a’ruhaq li xe’xtzol sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al chiru li xamaan xnume’. (Maare aajelaq ru naq taanumsi wi’chik sa’ junpaat li tzolok re li xamaan xnume’.) Wi xe’xb’aanu, k’a’ru xe’xwotz?

Xk’utb’al li tzol’leb’

Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

Romanos 8:35–39

Lin Choxahil Yuwa’ nikinixra.

Chan ru naru nakawoksiheb’ li raatin laj Pablo re xk’utb’al chiruheb’ li kok’al naq li qaChoxahil Yuwa’ junelik tixraheb’?

Li Dios naxra chixjunjunqaleb’ li ralal xk’ajol.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Tenq’aheb’ li kok’al chixkanab’ankil sa’ xk’a’uxleb’ li ch’ol aatin “Maak’a’ naru taajachoq qe rik’in lix rahom li Dios” (Romanos 8:39). Re reetalinkil li yaal a’an, t’oj wiib’ li perel che’ chi laq’lo ut chiru jun reheb’ a’an tz’iib’a li aatin “Laa’o,” ut chiru li jun chik li aatin “Lix rahom li Dios.” Kanab’eb’ li kok’al chixyalb’al xjachb’aleb’ ru li perel che’.

• K’ameb’ li kok’al chirix li kab’l re reek’ankil li saq’e, malaj k’ut jun xjalam-uuch li saq’e. Chan ru naq li saq’e a’an chanchan lix rahom li qaChoxahil Yuwa’? Tenq’aheb’ chirilb’al naq us ta li saq’e jwal najt wan, naru nokoxtenq’a chixtiqwasinkil qib’. Naru naqeek’a lix rahom li qaChoxahil Yuwa’ chiru chixjunil li hoonal, us ta ink’a’ wan qik’in sa’ tib’elej. Naru ajwi’ nekeb’icha sa’ komonil “Raab’ilin xb’aan li Dios sa’ choxa” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 16–17).

Romanos 10:17

Li paab’aal nachal sa’ xk’ab’a’ li raatin li Dios.

Naq eb’ li kok’al neke’rab’i li raatin li Dios ut te’rab’i chi tz’aqal, lix paab’aaleb’ chirix li Dios taak’iiq. Chan ru naru nakatenq’aheb’ chixtawb’al ru lix aajelil ru rab’inkil li raatin li Dios?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Il ru Romanos 10:17 choq’ reheb’ li kok’al ut k’uteb’ xjalam-uucheb’ hoonal b’ar wi’ naru neke’rab’i li raatin li Dios (jo’ sa’ lix tzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, sa’ li iglees, malaj sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’; chi’ilmanq li perel re kok’ k’anjel re li xamaan a’in). Patz’ reheb’ li kok’al jo’q’e rab’ihomeb’ li raatin li Dios.

• Seraq’i jun li esil chirix jun ch’ina al li narab’i li raatin li Dios chi jalan jalanq. Naq yooqat chixseraq’inkil, aapu li b’ejiiy chi ka’ch’inq re reetalinkil chan ru naq lix paab’aal li ch’ina al naniman rajlal naq narab’i li raatin li Dios.

• Re xtenq’ankileb’ li kok’al chixtawb’al ru naq lix paab’aaleb’ naru naniman, tenq’aheb’ chixb’ichankil “Li paab’aal” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 50–51). Naq yooqex chi b’ichank, kanab’eb’ chixk’utzub’ankileb’ rib’ re xk’oxlankil naq a’aneb’ li iyaj. Rajlal sut naq te’xb’icha li aatin paab’aal, kanab’eb’ chi wakliik chi b’ayatq, chanchan jun li che’ yoo chi k’iik.

• Muq sa’ li tzoleb’aal jun tasal li loq’laj hu, jun xjalam-uuch li Awa’b’ej re li Iglees, ut jun reetalil li hu Liahona. Kanab’eb’ li kok’al chixsik’b’aleb’ li k’a’aq re ru a’an ut chixwotzb’al chan ru naq li junjunq chi k’a’aq re ru a’an nokohe’xtenq’a chirab’inkil li raatin li Dios.

Romanos 16:1–4

Naru ninb’antioxin chiruheb’ li neke’tenq’an we.

Laj Pablo kib’antioxin chiruheb’ li kristiaan li ke’tenq’an re. Laa’at naru nakatenq’aheb’ li kok’al chirilb’aleb’ li chaab’ilal neke’xb’aanu li ras riitz’in choq’ reheb’ a’an ut chixjultikankil xb’antioxinkileb’ chiru.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Ch’olob’ naq laj Pablo kib’antioxin xb’aan li tenq’ kixk’ul rik’in jun li ixq xFebe xk’ab’a’, jo’ ajwi’ rik’ineb’ jun sumal li sumsu, xPrisila ut aj Akila xk’ab’a’eb’ (chi’ilmanq Romanos 16:1–4). Kanab’eb’ li kok’al chixyiib’ankileb’ xjalam-uuch laj Pablo ut eb’ li oxib’ chi kristiaan a’an naq yooqat chixwotzb’aleb’ li aatin ut eb’ li ch’ol aatin re li raqal.

• Kanab’ li junjunq chi kok’al chixwotzb’al k’a’ruhaq li us xb’aanuhom anihaq choq’ re a’an toje’. Tenq’aheb’ li kok’al chixyiib’ankileb’ kok’ perel hu re b’antioxink chiruheb’ li kristiaan a’an.

• Tenq’aheb’ li kok’al chi b’antioxink sa’ jalan jalanq aatinob’aal. Li b’ich “Yalaq b’ar na’ajej” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 4–5) naru na’oksiman choq’ re a’an.

Xk’utb’al li tzol’leb’

Kok’al ak ninqeb’

Romanos 8:16–18

Li qaChoxahil Yuwa’ naraj naq tinkawresi wib’ re xk’ulb’al chixjunil li k’a’ru wan re a’an.

Lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ nokoxk’e chi wulak jo’ a’an ut chixk’ulb’al chixjunil li k’a’ru wan re a’an. Li yaal a’an naru naxwaklesi xch’ooleb’ li kok’al li nakatzoleb’ chixyu’aminkil li evangelio chi anchal xch’ooleb’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Ilomaq ru sa’ komonil Romanos 8:16–18. K’a’ru naqatzol sa’eb’ li raqal a’an chirix aniho laa’o ut aniho naru nokowulak chi wank? Ch’olob’ chiruheb’ li kok’al naq li “eechanink” sa’ li raqal a’in naraj naxye naq jun alalb’ej naxk’ul li k’a’ru wan reheb’ lix na’ xyuwa’. Tz’iib’a sa’ li pizarron K’a’ru tento taqab’aanu re reechaninkil chixjunil li k’a’ru wan re li qaChoxahil Yuwa’? Re xsik’b’aleb’ xsumenkil, b’ichahomaq sa’ komonil jun li b’ich na’aatinak chirix li ab’ink chiru li Dios, jo’ “Tintaaqe li kixk’uub’ choq’ we” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 86–87). K’a’ chik ru lix sumenkileb’ naru neke’xk’oxla li kok’al?

• Kanab’eb’ li kok’al chixk’oxlankil jun li rey li naraj naq eb’ lix kok’al ut lix rab’in te’jolominq sa’ li rawa’b’ejihom sa’ jun kutan. Ch’olob’ naq li qaChoxahil Yuwa’ chanchan jun li rey, ut naq laa’o tz’aqal ralal ut xrab’in. Wi nakawaj, naru taawotz li esil chirix li rey Luis XVI re Francia, li natawman sa’ jun li esil “¡Recuerden quienes son!”, re li Hermana Elaine S. Dalton (Liahona, mayo 2010, 121). Chan ru naru nokoxtenq’a chi wank sa’ tiikilal arin sa’ li ruchich’och’ wi jultik qe naq laa’o ralal xk’ajol li qaChoxahil Yuwa’ ut naq xooyo’la re wulak sa’ jun kutan jo’ a’an? (Wi nakawaj xkomon li esil, il sa’ Leales a la Fe, 62–63).

Romanos 10:17

Li paab’aal nachal sa’ xk’ab’a’ li raatin li Dios.

Eb’ li kok’al wan naab’al lix hoonaleb’ re rab’inkil li raatin li Dios. Tenq’aheb’ chixk’eeb’al reetal chan ru naq rab’inkil li raatin li Dios naru naxkawob’resi lix paab’aaleb’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Tz’iib’a sa’ li pizarron li ch’ol aatin a’in: nachalk sa’ xk’ab’a’ li , ut sa’ xk’ab’a’ li li . Kanab’eb’ li kok’al chixnujob’resinkileb’ li yamyo chirix naq te’ril ru Romanos 10:17. Aatinan chirix junaq hoonal b’ar wi’ anihaq xk’ut junaq li yaal re li evangelio li xtenq’an re chixkawob’resinkil laa paab’aal. Maare naru nakawotz jun li raqal jwal nawulak chawu sa’eb’ li loq’laj hu malaj junaq ch’ol aatin re li jolomil ch’utub’aj-ib’. Kanab’eb’ li kok’al chixwotzb’aleb’ lix numsihomeb’.

• Tz’iib’aheb’ chiru sek’ rik’in ha’ xk’ab’a’eb’ na’ajej b’ar wi’ naqataweb’ li raatin li Dios (jo’eb’ li loq’laj hu, eb’ li ch’utam re li iglees, ut li jolomil ch’utub’aj-ib’). K’oxlanqex chirix chan ru naq li raatin li Dios naxnimob’resi li qapaab’aal naq yooqat chixhoyb’al li ha’ wan sa’ li junjunq chi sek’ sa’ jun chik li sek’ tz’iib’anb’il “Paab’aal” chiru.

• K’e re jun li ch’ina al jun lix jalam-uuch li Kolonel naq yoo chixk’irtesinkil anihaq chi ink’a’ te’ril lix komoneb’ li kok’al. Patz’ re li ch’ina al naq tixk’e xtenq’ankileb’ lix komoneb’ li kok’al re te’xq’ehi k’a’ru naxk’ut li jalam-uuch. Chan ru naru naqawotz rik’ineb’ li qas qiitz’in li k’a’ru naqanaw chirix li Kolonel re naq a’aneb’ wanqeb’ ajwi’ xpaab’aaleb’?

Romanos 14:10, 13

“K’a’ naq nakaraq aatin sa’ xb’een aawas aawiitz’in?”

Naq eb’ li kok’al te’xjunaji rib’ rik’ineb’ kristiaan li jalan li neke’xsik’ ru rik’in li reheb’ a’an, naru naq te’reek’a ratawal raqok aatin chirixeb’. K’e reetal chan raj ru naq li na’leb’ kixk’e laj Pablo reheb’ laj Romano naru chixtenq’ankileb’ re naq ink’a’ te’xb’aanu.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Kanab’ jun li ch’ina al chirilb’al ru Romanos 14:10, 13. Patz’ reheb’ xkomoneb’ li kok’al naq te’rajla jarub’ sut kiroksi laj Pablo aatin li naraj naxye raqok aatin. K’a’ru naraj naxye raqok aatin chirix anihaq? K’a’ut naq ink’a’ tooraqoq aatin chirixeb’ li qas qiitz’in?

• K’ut jun xjalam-uuch anihaq ut patz’ reheb’ li kok’al k’a’ru naqanaw chirix li kristiaan a’an ka’ajwi’ rik’in rilb’al li jalam-uuch. K’a’ru li ink’a’ naqanaw chirix li kristiaan a’an? K’a’ut naq li Qaawa’ a’an tz’aqal li jwal chaab’il aj raqol aatin? (chi’ilmanq 1 Samuel 16:7).

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Kanab’eb’ li kok’al chixsik’b’al ru jun li ch’ina k’anjel xe’xb’aanu sa’ li tzoleb’aal ut te’xb’aanu ajwi’ rik’ineb’ lix junkab’al. Ye reheb’ naq sa’ li xamaan chal re naru te’xwotz li k’a’ru xe’xb’aanu.

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

K’eheb’ li kok’al chi tz’aqonk sa’ li aatinak chirix li evangelio. Maare aajelaq ru naq taak’oxla chan ru naru taak’eheb’ chi tz’aqonk li kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am sa’ li aatinak chirix li evangelio chi ink’a’ te’titz’q. Wan naq maare naru taab’aanu junaq ch’ina na’leb’ moko ch’a’aj ta jo’ xkanab’ankileb’ li kok’al chi chunlaak sa’ jun sirso chiru li tz’ak ut ink’a’ sa’eb’ li chunleb’aal.