“28 ni Okotova–3 ni Noveba. 1 kei na 2 ni Timoci; Taito; Filimoni: ‘Mo Yaco Mo Nodrai Vakarau o Ira era sa Vakabauta’” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleti Ira na Tamata Yadua kei na Matavuvale: Veiyalayalati Vou 2019 (2019)
“28 ni Okotova–3 ni Noveba. 1 kei na 2 ni Timoci; Taito; Filimoni,” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleti Ira na Tamata Yadua kei na Matavuvale: 2019
28 ni Okotova–3 ni Noveba
1 kei na 2 Timoci; Taito; Filimoni
“Mo Yaco Mo Nodrai Vakarau o Ira era sa Vakabauta”
Ena so na gauna ena rawa ni veivuke ni o vakayacora na nomu vuli ivolanikalou ni vakasamataki tiko e dua se rua na taro. Sureta na Yalo me dusimaki iko kina saunitaro ni o vulica tiko na ivolanikalou, ka vola eso na veivakauqeti o ciqoma.
Vola na Veika o Vakauqeti Kina
Ena ivola e vola o Paula vei Timoci, Taito kei Filimoni, eda rai yani kina utona e dua na italai ni Turaga. E sega ni vaka na ivola nei Paula tale eso kina ivavakoso raraba, oqo era volai vei ira na tamata yadua—o ira na itokani voleka i Paula ka vakailesilesi vata ena cakacaka ni Kalou—na noda wilika e vaka ni da vakarogoca tiko na nodra veivosaki tiko. Eda raica na nona vakayaloqaqataki Timoci kei Taito o Paula, e rua na iliulilu ni vavakoso, ena nodrau veiqaravi ena Lotu. Eda raici koya ni vakamasuti Filimoni me vosota e dua na wekana vakalotu ka okati koya me vaka edua na tacina ena kosipeli. E sega ni volai vakadodonu kivei keda na vosa nei Paula, ka sega beka ni namaka o koya ni ra na wilika ena dua na siga e vuqa sara na tamata. Ia, eda raica ena ivola eso oqo nai vakasala kei na veivakayaloqaqataki vei keda, se cava ga na noda itavi vakayadua ena cakacaka i Karisito.
Vakasama eso ni Vuli iVolanikalou Yadua
Ocei beka o Timoci kei Taito?
Erau veiqaravi vata kei Paula o Timoci kei Taito ena so na nona ilakolako vakadaukaulotu. Ena nodrau gauna ni veiqaravi, esa nuitaki rau ka rokovi rau sara kina o Paula. E a qai kacivi emuri o Timoci me iliuliu ni Lotu e Efeso, ka kacivi o Taito me iliuliu e Kiriti. Ena veivola oqo, e a solia kina o Paula na veidusimaki kei na veivakayaloqaqataki vei ira na iliuliu me baleta na nodra itavi, ka oka kina na vunautaki ni kosipeli kei na nodra kacivi o ira na turaga me ra veiqaravi vaka bisopi.
Raica talega na Bible Dictionary, “Pauline Epistles,” “Timothy,” “Titus.”
Era kacivi na bisopi me ra solia na veidusimaki vakayalo vei ira na lewe ni tabana levu.
Kevaka au sa “yaco me ivakarau vei ira na vakabauta,” au rawa ni liutaki ira na tani kivua na iVakabula kei na Nona kosipeli.
Se gone sara o Timoci, ia e kila o Paula ni na rawa ni yaco okoya me dua na iliuliu ni Lotu cecere dina ga ni se itabagone. Na ivakasala cava e a solia o Paula vei Timoci ena 1 Timoci 4:10–16? E rawa ni liutaki iko vakacava na ivakasala oqo vua na iVakabula kei na Nona kosipeli?
Raica talega na Alama 7:11.
“Ni sa sega ni solia mai vei keda na Kalou na yalo ni rere; a yalo ni kaukauwa ga, kei na yalololoma, kei na yalomatua.”
E vakabauti ni otioti ni ivola me vola o Paula na 2 Timoci, ka vaka e kila tu o koya ni sa na lekaleka na nona gauna ena vuravura oqo (raica na 2 Timoci 4:6–8). Ni o wilika na ivola oqo, vakasamataka mada na veika e rawa ni vakila tu o Timoci ni sa kila tiko ni sa vakarau biuti koya na nona dauveituberi ka iliuliu nuitaki. Na cava e kaya o Paula me rawa ni vakauqeti koya kina? Na cava e vakavulica vei iko na vosa i Paula me baleta na nomu sotava na nomu veivakatovolei kei na rere?
Na bulataki ni kosipeli e vakarautaka na veitaqomaki mai na veileqa vakayalo ni otioti ni veigauna oqo.
Eda bula tiko ena “veisiga mai muri” e tukuna o Paula, ka na yaco mai na “gauna ni veivakararawataki” (2 Timoci 3:1). Ni o wilika na 2 Timoci 3, vola na veivakararawataki ni veisiga mai muri me vaka e tukuni tiko (raica talega na 1 Timoci 4:1–3):
E rawa ni o vakasamataka beka eso na ivakaraitaki ni veivakararawataki ena vuravura ka voliti iko tu—se ena nomu bula? Ena rawa vakacava kina veivakararawataki, me vakataki ira na tamata e vakamacalataki tiko ena tikina 6, “curu vakailawaki ki na [nomu] vale, ka daurawai [iko]”? Na ivakasala cava soti o raica ena 2 Timoci 3, kei na veivanua tale eso ena ivola oqo, ka rawa me taqomaki iko kei na nomu matavuvale mai na veika rerevaki vakayalo oqo? (raica, me kena ivakaraitaki, 1 Timoci 1:3 – 11; 2 Timoci 2:15 – 16; Taito 2:1 – 8).
O cei o Filimoni?
O Filimoni e dua na vakabauta Vakarisito ka veisautaki mai kina kosipeli mai vei Paula. E dua na nona tamata cakacaka ka yacana ko Onesimo, ka dro mai na veivakabobulataki, sotavi Paula, qai saumaki talega ki na kosipeli. Ena nona ivola vei Filimoni, e vakauqeta kina na nona itokani me vosoti Onesimo ka ciqomi koya “me kakua ni tamata walega, me sa uasivi cake ena tamata walega, me wekamu lomani” (tikina e 16).
O ira na dauvakamuri Karisito era dauveivosoti.
O sa bau sotava ena dua na gauna me kerea e dua na nomu veivosoti? Vakasamataka na gauna oqori ni o wilika na ivola vei Filimoni. Na cava e a vakavulica o Paula vei Filimoni me baleta na nona inaki me vosoti Onesimo kina? E tiko beka eso na itukutuku me baleti iko ena ivola oqo?
Raica talega na 1 Nifai 7:16–21; Mosaia 26:30–31; iUlutaga Va-Kosipeli, “Veivosoti” topics.lds.org.
Eso na Vakasama me baleta na Vuli iVolanikalou Vakavuvale kei na Lotu Vakavuvale ena Moniti
Ni o wilika na ivolanikalou kei na nomu vuvale, ena rawa ni vukei iko na Yalo mo kila na ivakavuvuli cava mo vakabibitaka ka veivosakitaka me rawa ni sotavi kina na gagadre ni nomu vuvale. Oqo eso na vakatutu:
Ena so beka na tiki ni nona ivakasala o Paula me baleta na nodra vakaisulu kilikili na marama ena sega ni veiganiti kei na noda gauna, e rawa ni da vuli mai na nona ivakasala me “vakaisulu [taki keda] …ena ivalavala vinaka.” Ena rawa ni marautaka nomu matavuvale e dua na ivakaraitaki isulusulu, ni ra vakaisulu tu na lewe ni matavuvale ena isulu se iukuuku ka vakayacani tu ena veicakacaka vinaka duidui eso. Na cava eso nai valavala vinaka e rawa ni cakava na nomu vuvale ena macawa oqo?
Me vukea nomu vuvale me gadreva me ra “ivakarau vei ira era sa vakabauta,” vakananuma mo sureti ira me ra droinitaka eso nai yaloyalo me vakaraitaka na nodra ivakaraitaki vinaka vei ira eso na tamata. Era sa vakauqeti keda vakacava o ira na tamata oqo meda muri Jisu Karisito? Peresitedi Thomas S. Monson Na itukutuku nei Monson “Mo iVakaraitaki ka Dua na Rarama” (Ensign se Liaona, Nove. 2015, 86–88) ena rawa ni solia eso na vakasama.
Na cava o nanuma e vakatokai kina na “daulomana na ilavo” me “vuni ka ca kecega”? Na cava eso na ka rerevaki ni kena vakanamata vakatabakidua na noda bula ena ilavo? Ena rawa vakacava meda yalovinakataka tiko ga na veivakalougatataki ka tu vei keda?
Ena veitikina eso oqo, na veivakalougatataki cava ena yaco vei ira era kila ka vuli mai na ivolanikalou? E rawa ni ra wasea na lewe ni matavuvale eso na ivolanikalou e sa “yaga oqo” vei ira.
Na cava esa lomasoli kina o Paula me cakava ena vukui Onesimo? Na cava e tautauvata kei na iVakabula na lomasoli ni cakava vei keda? (raica talega na 1 Timoci 2:5 – 6; VV 45: 3 – 5). Ena rawa vakacava meda muria nodrau ivakaraitaki o Paula kei na iVakabula?
Me ikuri ni tukutuku ni vakavulici ni gone, raica na idusidusi ni macawa oqo ena Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na Lalai.
Vakatorocaketaki Noda Veivakavulici
Vakavulica na ivunau e matata ka rawarawa. E totoka tu na kosipeli ena kena rawarawa (raica na VV 133:57). Mai na nomu via vakamarautaka na nomu matavuvale ena lesoni e taura na gauna na kena vakarautaki, gumatua mo vakavulica na ivunau e savasava ka rawarawa (raica na 1 Timoci 1:3–7).
Na vulici ni vosa ni Kalou e vukea me taqomaki keda mai na veika vakarerevaki vakayalo ni vakataotioti ni gauna oqo.