ITestamente eNdala 2022
Iingcinga Zokugcinwa eNgqondweni: AbaProfeti kunye neSiprofeto


“Iingcinga Zokugcinwa eNgqondweni: AbaProfeti kunye neSiprofeto,” Uze, Undilandele—Yabantu Ngabanye kunye Neentsapho: iTestamente eNdala 2022 (2021)

“Iingcinga Zokugcinwa eNgqondweni: AbaProfeti kunye neSiprofeto,” Uze, Undilandele—Yabantu Ngabanye kunye Neentsapho: 2022

Umfanekiso
umfanekiso weengcinga

Iingcinga Zokugcinwa eNgqondweni

AbaProfeti kunye neSiprofeto

Kwisahlulo sesithethe soBukrestu seTestamente eNdala, icandelo lokugqibela (Isaya ukuya kuMalaki) libizwa ngokuba ngaba “AbaProfeti.”1 Eli candelo, malunga nomahlulo wesine seTestamente eNdala, siqulethe amazwi wezicaka zikaThixo ezigunyazisiweyo, ezazithetha neNkosi emva koko koko zaziyithethela Yona, zabelane ngomyalezo waYo kunye nabantu ukusukela phakathi ko-900 kunye no-500BC.2

Abaprofeti kunye nesiprofeto badlala indima enkulu kuyo yonke iTestamente eNdala. Oosolusapho o-Abraham, Isake, noYakobi babebona imibono kwaye bethetha nezithunywa zezulu. UMoses wayethetha noThixo ubuso ngobuso kwaye athethe intando yaKhe ebantwaneni bakaSirayeli. Iincwadi zooKumkani eyokuQala neyesiBini zibalisa ngemisebenzi ekhumbulekayo kunye nemiyalezo yabaprofeti u-Eliya kunye no-Elisha. ITestamente eNdala ikwathetha ngabaprofetikazi abafana noMiriyam (bona Eksodus 15:20) kunye noDebhora (bona AbaGwebi 4), kwakunye nabanye abafazi ababesikelelwe ngomoya wesiprofeto, abafana noRebheka (bona Genesis 25:21–23) kunye noHana (bona 1 Samuweli 1:20–2:10). Kwaye nangona iiNdumiso zazingabhalwanga ngabaprofeti ngokusesikweni, nabo babezaliswe ngomoya wesiprofeto, ngakumbi njengoko zazikhangele phambili ekuzeni kukaMesiya.

Akukho nanye eza njengesimangaliso kubaNgcwele beMihla yokuGqibela. Eneneni, ivangeli ebuyisiweyo kaYesu Krestu isifundisa ukuba abaprofeti abazongceba ezinikisa umdla zembali kodwa bayinxalenye ebalulekileyo yecebo likaThixo. Xeshikweni abanye basenokubona abaprofeti njengabakhethekileyo ngamaxesha weTestamente eNdala, thina sibabona njengento ethile esinayo eqhelekileyo naloo maxesha weTestamente eNdala.

Nangoku, ukufunda isahluko ku-Isaya okanye kuHezekile kusekuvakala kuhlukile kunokufunda umyalezo wenkomfa yajikelele ophuma kuMongameli weBandla. Ngamanye amaxesha kungabanzima ukubona ukuba abaprofeti bamandulo babenento ekwakumele bayitsho kuthi. Emva kwako konke, ihlabathi esiphila kulo namhlanje lahlukile kakhulu kwelo babeshumayela kulo nelo babeprofeta kulo. Kwaye inyaniso yokokuba sinaye umprofeti ophilayo kungavelisa umbuzo: kutheni umzamo lowo uxabisekile—kwaye kuthatha umzamo—ukufunda amazwi abaprofeti bamandulo?

Wona anento ekumele ayitsho kuthi

Kwindima enkulu Ubukhulu becala, abantu namhlanje abangabo abaphulaphuli abaphambili babaprofeti beTestamente eNdala. Abo baprofeti babeneenkxalabo ezikhawuleziyo ababethetha ngazo ngexesha labo nakwindawo yabo—njengokufana nabaprofeti bethu bemihla yokugqibela abathetha neenkxalabo zethu ezikhawulezileyo namhlanje.

Ngaxesha linye, abaprofeti basenokukhangela ngaphaya kweenkxalabo zethu zangoku. Kwinto enye, bona bafundisa iinyaniso zanaphakade, ezilungele naliphi na ixesha. Kwaye, besikelelwe ngesityhilelo, babona umfanekiso omkhulu, umbono obanzi womsebenzi kaThixo. Ngokomzekelo, u-Isaya wayengenakulumkisa abantu bemihla yakhe qha ngezono zabo—wayengabhala nangokuhlangulwa kwamaSirayeli awayezakuphila eminyakeni engama-200 kwixesha elizayo kwaye ngaxeshanye afundise ngokuhlangulwa bonke abantu bakaThixo abakufunayo. Ekongezeleleni koku, wayengabhala iziprofeto, nkqu nanamhlanje, ezo zisalindele inzaliseko yazo epheleleyo—ezifana nezithembiso “zehlabathi elitsha” (Isaya 65:17) elo “liya kuzala kukwazi uYehova” (Isaya 11:9), apho izizwe ezilahlekileyo zikaSirayeli zihlanganiselwe khona kwaye apho “izizwe” “zingaphindi zifunde ukulwa” (Isaya 2:4). Inxalenye yovuyo kunye nempembelelo ephuma ekufundeni amazwi wabaprofeti beTestamente eNdala abafana no-Isaya kukuqonda ukuba thina sidlala indima kumhla ozukileyo ababenombono ngawo.3

Ngoko ke xa ufunda iziprofeto zamandulo, kunokunceda ukufunda ngemeko ezazibhalwe kuyo. Kodwa nawe kufuneka uzibone kuzo, okanye “uzifanekise kunye [nawe],” njengoko uNifayi eyibeka (bona 1 Nifayi 19:23–24). Ngamanye amaxesha oko kuthetha ukuqaphela iBhabheli njengophawu lobuhlabathi kunye neqhayiya, hayi nje njengesixeko sakudala. Kungathetha ukuqonda uSirayeli njengabantu bakaThixo nakweliphi na ixesha kunye nokuqonda iZiyon njengenjongo yemihla yokugqiba abantu bakaThixo abayixabisayo, endaweni nje yokuba lelinye igama leYerusalem.

Singazifanisa izibhalo ezingcwele ngenxa yokuba siqonda ukuba isiprofeto singazalisekiswa ngeendlela ezininzi.4 Umzekelo olungileyo woku, sisiprofeto esiku Isaya 40:3: “Yivani omemezayo, esithi, Yigeceni entlango indlela kaYehova.” KumaYuda awathinjiweyo eBhabheli, le ngxelo kusenokwenzeka yayibhekise eNkosini ibonelela ngendlela yokuphuma ekuthinjweni kunye nokubuyela eYerusalem. KuMateyu, noMarko, kunye noLuka, esi siprofeto saye sazalisekiswa kuYohane uMbhaptizi, owayelungisele indlela kulungiselelo lwasemhlabeni loMsindisi.5 Kwaye uJoseph Smith waye wafumana isityhilelo sokuba esi siprofeto sisazalisekiswa nakwimihla yokugqibela ekulungiseleleni ulungiselelo lukaKrestu lweminyaka engamawaka.6 Ngeendlela ezithile sisaza kuqonda ukuba abaprofethi abaprofethi abaprofeti babethethile nathi. Kwaye baye bafundisa iinyaniso ezininzi ezintle, zanaphakade ezisifanele nathi njengokufana nangoko zazifanele uSirayeli wamandulo.

Umfanekiso
umprofeti wamandulo ebhala

Fulness of Times, by Greg K. (Inzaliseko yamaXesha) Olsen

Zazingqina ngoYesu Krestu

Mhlawumbi nokubaluleke ngaphezulu ngaphezu kunokuzibona wena buqu kwiziprofeto zeTestamente eNdala kukubona uYesu Krestu kuzo. Ukuba uyakhangela Yena, uya kumfumana Yena, nkqu nokuba Yena akakhankanywanga ngagama. Kusenokunceda ukugcina engqondweni ukuba igama likaThixo kwiTestamente eNdala, iNkosi uYehova, nguye uYesu Krestu. Nangeliphina ixesha abaprofeti bechaza oko iNkosi ikwenzayo okanye oko Yona iza kwenza, bathetha ngoMsindisi.

Kwaye uya kufumana izingqiniso ezibhekise kuMthanjiswa (bona Isaya 61:1), uMkhululi (bona Hoseya 13:14), kunye noKumkani wekamva ophuma kumgca wenzala kaDavide (bona Isaya 9:6–7; Zekariya 9:9). Ezi zonke ziziprofeto ezimalunga noYesu Krestu. Ngokubanzi ngakumbi, uya kufunda malunga nokuhlangulwa, noxolelo ukuxolelwa, nentsindiso intlawulelo, kunye nembuyiselo. Kunye noMsindisi engqondweni yakho nasentliziyweni yakho, ezi ziprofeto ziya kukukhokelela ngokwendalo kuNyana kaThixo. Emva koko konke, eyona ndlela egqwesileyo yokuqonda isiprofeto kukuba “nomoya wesiprofeto,” othi uYohane asixelele ukuba “ububungqina bukaYesu” (ISityhilelo 19:10).

Izikhumbuzo

  1. U-Isaya, noYeremiya, noHezekile, kunye noDaniyeli bahlala bebizwa njengabaProfeti Abakhulu ngenxa yobude beencwadi zabo. Abanye abaprofeti (uHoseya, noYoweli,no-Amos, no-Obhadiya, noYona, noMika, noNahum, noHabhakuki, noZefaniya, noHagayi, noZekariya, kunye noMalaki) babizwa ngokuba ngabaProfeti Abancinane ngenxa yokuba iincwadi zabo zimfutshane kakhulu. Incwadi yeziLilo ithathwa njengenxalenye yeziBhalo, hayi abaProfeti.

  2. Asazi ukuba iincwadi zesiprofeto zaziqulunqwe kanjani. Kwezinye iindawo, umprofeti mhlawumbi wayongamele ingqokelela yezibhalo kunye neziprofeto. Kwezinye iindawo, kusenikwenzeka ukuba zazibhalwe kwaye zaqulunqwa emva kokufa kwakhe.

  3. “Khawufan’ ucinge ngemincili kunye nokungxamiseka kwako konke: wonke umprofeti ukusukela ekuqaleni ngo-Adam uwubonile umhla wethu. Kwaye wonke umprofeti uthethile malunga nomhla wethu, xa uSirayeli wayeya kuhlanganiswa kwaye nehlabathi lilungiselelwe ukuBuya kweSibini koMsindisi. Cinga ngoko! Kubo bonke abantu abakhe baphila kulo mhlaba, thina singabo abo bathatha inxaxheba kwisiganeko sokugqibela, nesikhulu sokuhlanganisa. Indlela ekuvuyisa ngako oko!” (Russell M. Nelson, “Hope of Israel” [worldwide youth devotional, eyeSilimela 3, 2018], supplement to the New Era and Ensign,8, ChurchofJesusChrist.org). Bona futhi uRonald A. Rasband, “Fulfillment of Prophecy,” Ensign okanye Liyahona, Canzibe 2020, 75–78.

  4. UMsindisi, ethetha ngo-Isaya, wathi, “Kwaye zonke izinto awazithethayo zibekho kwaye zisaya kubakho, kwanangokunxulumene namazwi awayewathethile” (3 Nifayi 23:3; amagama akekeleyo ongezelelwe).

  5. Bona Mateyu 3:1–3; Marko 1:2–4; Luka 3:2–6.

  6. Bona IMfundiso neMinqophiso 33:10; 65:3; 88:66.

Shicilela