Fuakava Motuʻá 2022
15–21 ʻAokosi. Saame 49–51; 61–66; 69–72; 77–78; 85–86: “Te U Fakahā ʻA Ia Kuó Ne Fai Ki Hoku Laumālié”


“15–21 ʻAokosi. Saame 49–51; 61–66; 69–72; 77–78; 85–86: ‘Te U Fakahā ʻA Ia Kuó Ne Fai Ki Hoku Laumālié,’ ” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Fuakava Motuʻá 2022 (2021)

“15–21 ʻAokosi. Saame 49–51; 61–66; 69–72; 77–78; 85–86,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2022

ʻĪmisi
Sīsū ʻokú ne toʻo ha maama

Saving That Which Was Lost [Fakamoʻui ʻA Ia Kuo Molé, tā ʻe Michael T. Malm

15–21 ʻAokosi

Saame 49–51; 61–66; 69–72; 77–78; 85–86

“Te U Fakahā ʻA Ia Kuó Ne Fai Ki Hoku Laumālié”

ʻE lava ke hoko hoʻo sīpinga ko ha tokotaha ako ʻo e ongoongoleleí, ko ha takiekina mālohi ki he fānaú. Vahevahe mo kinautolu hoʻo ngaahi aʻusia ʻi hono ako e ongoongoleleí.

Lekooti Hoʻo Ngaahi Ongó

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Vahevahe mo e fānaú ha veesi mei ha saame, himi, pe ha hiva ʻa e fānaú ʻoku tokoni ke ke ongoʻi ai e ʻofa ʻa e Fakamoʻuí. ʻOange ki he tokotaha takitaha ha faingamālie ke ne fakahoko e meʻa tatau.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Saame 51:10

ʻI he taimi ʻoku ou fakahoko ai ha fili halá, ʻe lava ke tokoniʻi au ʻe Sīsū Kalaisi ke u liliu.

Tokoni ke mahino ki he fānaú ko e ngaahi fehalākí ko ha konga ia ʻo e moʻui fakamatelié pea ʻe lava ke tau maʻu ha tokoni meia Sīsū Kalaisi ke ikunaʻi kinautolu.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Vahevahe ha talanoa nounou mei hoʻo moʻuí pe mei he Kaumeʻá pe Liahoná, fekauʻaki mo ha taha ʻo ha fānau naʻá ne fakahoko ha fili hala ka naʻá ne maʻu ha tokoni mei he Fakamoʻuí ke toe lelei ange. Lau ʻa e Saame 51:10, pea vahevahe ʻa e fiefia ʻokú ke ongoʻi ʻi he taimi ʻoku tokoni atu ai e Fakamoʻuí ke ke maʻu ha “loto maʻa” mo ha “laumālie tuʻu maʻu.”

  • Fakaʻaliʻali ki he fānaú e peesi ʻekitivitī ʻo e ʻaho ní. Tuhu ki he fakatātā takitaha, pea kole ki he fānaú ke fakamatalaʻi e meʻa ʻoku nau sio ki aí. Lau e ngaahi fakamatala aí ke tokoni ki he fānaú ke nau ako fekauʻaki mo e fakatomalá mo e fakamolemolé.

Saame 71:8

Te u lava ʻo talanoa ki he niʻihi kehé fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi.

ʻOku maʻu ʻe he ngaahi lea ʻo e tui ʻa ha kiʻi tamasiʻi pe taʻahine ha mālohi makehe ke ueʻi e ngaahi lotó. Fakatupu ha loto-falala ʻi he fānaú ʻe lava ke tokoni ʻenau fakamoʻoni kia Sīsū Kalaisí ki he niʻihi kehé.

ʻĪmisi
ongo tamaiki tangata ʻokú na tangutu ʻi ha sea

ʻE lava ke tau talanoa mo e niʻihi kehé fekauʻaki mo e meʻa kuo fai ʻe Sīsū maʻatautolú.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau ki he fānaú ʻa e Saame 71:8, pea tā ha fuʻu ngutu lahi ʻi he palakipoé. Kole ange ke nau “[fakafonu]” e ngutú ʻaki e ngaahi meʻa te tau lava ʻo fakamatala ki he niʻihi kehé fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí.

  • Paasi takai ha fakatātā ʻo Sīsū Kalaisi. Kole ki he fānaú ke nau taufetongi hono puke ʻo e fakatātaá mo lea ʻaki ha meʻa ʻe taha ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo Ia. Ko e hā kuó Ne fai maʻatautolú? (ʻE lava ke ʻoatu ʻe he ngaahi fakatātā ʻi he Tohi Fakatātā ʻo e Ongoongoleleí ha ngaahi fakakaukau.)

Saame 86:7

ʻOku fanongo mai ʻa e Tamai Hēvaní mo tali ʻeku ngaahi lotú.

ʻOku lahi e ngaahi saame ʻoku hangē ko ha lotu ki he ʻOtuá ki ha tokoni, fakahinohino pe maluʻi. Fakakaukau ki ha founga te ke lava ʻo tokoniʻi ai e fānaú ke fakatupulaki ʻenau tui ʻoku fanongo mo tali ʻe he Tamai Hēvaní ʻenau lotú.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • ʻEke ki he fānaú e founga ʻoku nau talanoa ai mo e kakai ʻoku nofo mamaʻó. Fakaʻaliʻali kiate kinautolu e ngaahi meʻa te tau lava ʻo fakaʻaongaʻi ki he fetuʻutakí, hangē ko ha telefoni pe ko ha tohi. Lau kiate kinautolu ʻa e Saame 86:7. ʻOku anga fēfē ʻetau “ui” ki he Tamai Hēvaní? ʻOkú Ne tali fēfē mai ʻetau lotú?

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau fakatātaaʻi ha ngaahi meʻa ʻoku nau fai fakaʻaho, hangē ko e ʻā haké, kai pongipongí, mavahe ki he akó pe ʻalu ʻo mohé. Tokoni ke nau kumi ha taimi ʻi he lolotonga ʻo e ʻahó te nau lava ai ʻo lotu ki he Tamai Hēvaní. Fakamoʻoni ange te tau lava ʻo lotu kiate Ia ʻi ha faʻahinga taimi pē, pea te Ne fanongo maʻu mai pē.

  • Hivaʻi fakataha ha foʻi hiva fekauʻaki mo e lotú, hangē ko e “Lotu ʻa ha Kiʻi TamasiʻiTohi Hiva ʻa e Fānaú, 6). Fakamatala ki ha taimi naʻe tali ai ʻe he ʻOtuá hoʻo ngaahi lotú.

Saame 77:11

“Te u manatu ki he ngaahi ngāue ʻa [e ʻEikí].”

ʻE lava ke fakatupulaki ʻe he folofolá ʻetau tui kia Sīsū Kalaisí ʻaki ʻene tokoniʻi ke tau manatuʻi ʻEne “ngaahi mana ʻi muʻá.”

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau ki he fānaú ʻa e Saame 77:11, pea talaange ʻa e anga hoʻo feinga ke “manatu ki he ngaahi ngāue ʻa [e ʻEikí],” ʻo kau ai ʻEne ngaahi ngāue ʻi hoʻo moʻuí. Fakaafeʻi e fānaú ke nau tā ha ngaahi fakatātā ke tokoni ke nau manatuʻi e ngaahi meʻa maʻongoʻonga kuó Ne faí.

  • Fakaʻaliʻali ha ngaahi fakatātā mei he tohi ko ʻení pe ko e Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí ke fakamanatu ki he fānaú e ngaahi talanoa kuo nau ako ʻi he Fuakava Motuʻá fekauʻaki mo e ngaahi meʻa maʻongoʻonga kuo fai ʻe he ʻEikí maʻa Hono kakaí. ʻEke ange pe ko e fē ʻi he ngaahi talanoa ko ʻení ʻoku nau saiʻia taha aí pea ko e hā hono ʻuhingá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Saame 51

Ko e fakatomalá ko ha liliu ia ʻo e lotó.

ʻOku ʻi he Saame 51 ha ngaahi moʻoni kau ki he fakatomalá. Te ke tokoni fēfē ki he fānaú ke nau ʻilo e ngaahi moʻoni ko ʻení?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Vahe ki he tokotaha takitaha ke ne lau ha taha ʻo e ngaahi potufolofola ʻi he peesi ʻekitivitī ʻo e uike ní. Kole ange ke nau kumi ha ngaahi lea ʻokú ne akoʻi ha meʻa fekauʻaki mo e fakatomalá. ʻAi ke nau hiki e ngaahi leá ʻi he palakipoé. Hili e vahevahe ʻa e tokotaha kotoa, ʻeke ki he fānaú e founga te nau tali ai ha fehuʻi ange hanau kaungāmeʻa ʻo pehē, “Ko e hā e ʻuhinga ʻo e fakatomalá?”

  • Tā ha foʻi haati ʻi he palakipoé. Kole ki he fānaú ke nau talamai e hingoa ʻo ha ngaahi angahala ʻe niʻihi ʻoku ʻahiʻahiʻi kitautolu ʻe Sētane ke tau fakahoko. Hiki e ngaahi angahala ko iá ʻi loto he foʻi hātí. Kole ki he fānaú ke nau kumi e foʻi lea ko e loto ʻi he Saame 51:10, 17. Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi veesi ko ʻení fekauʻaki mo e fakatomalá? (vakai foki, veesi 6). Tokoni ke mahino ki he fānaú ʻa e fie maʻu ke liliu hotau lotó kae toki lava ke tau fakatomala, neongo ʻa e ʻikai ke tau toe faiangahalá. Kole ki he fānaú ke tāmateʻi e ngaahi angahala ʻi he loto haati he palakipoé pea hiki ha ngaahi lea foʻou ai ʻokú ne fakamatalaʻi e liliu ʻo hotau ngaahi lotó ʻi he taimi ʻoku tau fakatomala aí. Vahevahe hoʻo fakamoʻoni ʻe lava ke “fakatupu [ʻe he ʻOtuá] ʻiate [kitautolu] ʻa e loto maʻa” ʻi he taimi te tau fakatomala aí (veesi 10).

Saame 66:16; 77:11; 78:7

“[He ʻikai te u] fakangaloʻi ʻa e ngaahi ngāue ʻa e ʻOtuá.”

Naʻe akoʻi ʻe he kakai ʻIsilelí ʻenau fānaú ki he ngaahi mana kuo fai ʻe he ʻOtuá maʻanautolu koeʻuhí ke lava e fānaú ʻo “ ʻamanaki lelei maʻu ai pē ki he ʻOtuá” (Saame 78:7).

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Kole ki he fānaú ke nau vahevahe atu ha niʻihi ʻo ʻenau ngaahi talanoa manako mei he folofolá (ʻe ala tokoniʻi kinautolu ʻe he ngaahi fakatātā mei he Tohi Fakatātā ʻo e Ongoongoleleí ke fakakaukau ki ha ngaahi talanoa). Ko e hā ʻoku nau saiʻia ai he ngaahi talanoa ko ʻení? Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi talanoa ko ʻení fekauʻaki mo e ʻEikí? Lau fakataha e Saame 77:11; 78:7. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke “ ʻoua naʻa fakangaloʻi ʻa e ngaahi ngāue ʻa e [ʻEikí]”?

  • Kole ki he fānaú ke nau lau ʻa e Saame 66:16 pea fakakaukau pe hiki ha ngaahi tali ki he fehuʻi “Ko e hā kuo fai ʻe he ʻEikí maʻa hoku laumālié?” Tuku leva ke nau vahevahe ʻenau ngaahi talí, kapau ʻoku nau fie vahevahe. Ko e hā te tau lava ʻo fai ke “manatu maʻu ai pē” (Molonai 4:3; 5:2) ki he ngaahi meʻa kuo fakahoko ʻe he ʻEikí maʻatautolú?

Saame 86:5, 13, 15

ʻOku finangalo e ʻEikí ke fakamolemole.

ʻI he taimi ʻoku tau faiangahala aí, ʻoku loto ʻa Sētane ke tau fakakaukau he ʻikai pē ke toe fakamolemoleʻi kitautolu ʻe he ʻEikí. Tokoni ke fakatupulaki ʻe he fānaú ʻenau tui ʻoku “faʻa fakamolemole; pea mohu ʻaloʻofa [ʻa e ʻEikí]” (Saame 86:5).

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e Fakamoʻuí (hangē ko e fakatātā ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí), pea ʻeke ki he fānaú ko e hā e ngaahi lea te nau fakaʻaongaʻi ke fakamatalaʻi ʻaki Iá. Fakaafeʻi ke nau kumi ha ngaahi lea ʻokú ne fakamatalaʻi Ia ʻi he Saame 86:5, 13, 15. ʻO ka fie maʻu, tokoniʻi kinautolu ke fakaʻuhingaʻi e ngaahi leá ni. Ko e hā te tau lava ʻo talaange ki hatau kaungāmeʻa ʻokú ne ongoʻi ʻoku houhau kiate ia e ʻOtuá, ʻi he taimi ʻoku faiangahala aí?

  • Hivaʻi mo e fānaú ha foʻi hiva ʻokú ke ongoʻi ʻe tokoni ke mahino kiate kinautolu ʻa e ʻulungaanga faʻa fakamolemole ʻo e Fakamoʻuí, hangē ko e “ ʻOku Fakaofo” (Ngaahi Himi, fika 102). Vahevahe hoʻo fakamoʻoni ʻoku finangalo ʻa Sīsū ke fakamolemoleʻi kitautolu.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akó

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Fakaafeʻi e tokotaha takitaha ke ne ʻoatu ha ʻuhinga ʻoku nau ʻofa ai ʻi he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí. Poupouʻi ke nau vahevahe e ʻuhinga ko iá mo ha tokotaha ʻi ʻapi. Fakamoʻoni ange ʻe tāpuekina ʻe heʻenau ngaahi leá ʻa e tokotaha ko iá.

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fakahaaʻi hoʻo loto-falalá. “Kapau ʻe ongoʻi ʻe he [fānaú] ʻokú ke falala ange kiate kinautolu, ʻe toe tupulaki ai ʻenau falala ki honau ivi fakalangí. … Fakahoko ʻi he ʻofa ʻa hoʻo ʻilo te nau lava pē ʻo tokanga ki heʻenau akó” (Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 28).

Paaki