“Ritembwa 5–11. Akai; Tekaria 1–3; 7–14: ‘E Tabu ba Ana Bai Iehova,’” Nakomai, Iriirai—Ibukin te Moanrinan: Te O Tetemanti 2022 (2021)
“Ritembwa 5–11. Akai; Tekaria 1–3; 7–14,” Nakomai, Iriirai—Ibukin te Moanrinan:2022
Ritembwa 5–11
Akai; Tekaria 1–3; 7–14
“E Tabu ba Ana Bai Iehova”
Tataromwaaka wareka Akai ao Tekaria, iangoa te namakin are ko karekea. E na kanga te koaua ni booki aikai ni buoka aron kainnanoia ataei?
Korei Am Namakin
Kaunga te Tibwatibwa
Korea te ubu ae kukurei iaon te mwakoro ni beeba, ao angan temanna ma temanna bwa e na taua. Inanon aia tai n ikaruoruo, kaoiia bwa a na tibwaua te bwai are a reiakinna n taekan te Tama are i Karawa ao Iesu Kristo are e anganiia te kukurei.
Reirei te Reirei: Ataei aika a Uarereke
I kona ni karimoa te Atua inanon maiu.
N reiakina ana taeka n ibuobuoki te Uea n “iangoi aroaromi” bon aia tai ataei n ataia raoi bwa a karai bwaai aika a kakawaki are e tuangiira te Atua bwa ti na karaoi.
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Kabwarabwara nakoia ataei bwa te Uea e tangiriia tenaan Iteraera bwa a na katea te tembora, ma a bon karaoi bwaai tabeua n oneamwiin anne. Wareka ni kabaibati Akai 1:7, ao kamataata bwa “iangoi aroaromi” nanona bwa te Uea e tangiriia tenaan Iteraera bwa a na iangoia ngkana a karaoi bwaai aika moan te rangi ni kakawaki. Wareka te kibu8 nakoia ataei, ao kaoiia bwa aongkoa are a “nako aon te maunga,” “n uoti taian kai nako naano,” ao “ni katea ana auti [te Uea].” Tera mwakuri aika kakawaki ae e tangiria te Atua bwa ti na karaoi?
-
Kabaraaki taian tamnei iaon te taibora are a tei ibukin tabeua bwaai aika a kakawaki iroun te Atua,naron koroboki aika tabu, te tataro, ao te tembora. Kariaia ataei bwa a na ikaruoruo n rinea te tamnei ao ni kaotia nakoia kaain te kiraati. Buokiia ni kamataataia bwa bukin tera ngkai e kakawaki bwa ti na ataia bwa e reke ara tai ibukin bwaai akana inanon taian tamnei.
Iesu Kristo e kona ni kaitaka tamneiu.
Te ibong ae rietaata ae Iotua ni kunnikaina ae bareka, ae kabwarabwaraaki n Tekaria 3:1–7, kanikinaean te bwai ae na riki ngkana ti karaoa te bure. Rinanon ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo, ti kona ni kaitiakaki, n aron Iotua ngke e kaitiakaki ngke e reke kunnikaina ae boou.
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Kariaia ataei bwa a na kabuta te kabaraaki ae bareka, ao wareka Tekaria 3:3. Ngkanne kabuta te kabaraaki ae e itiaki, ao wareka te kibu4. Maroroakinna ma ataei aron karaoan rinerine aika a kairua kanga taraan te riki ni bareka n te tamnei, ma te Tia Kamaiu e kona ni manga kaitiakiira. Tera aron ara namakin ngkana ti itiaki? Tibwaua am koaua bwa ibukina ngkai e korakai Iesu Kristo ibukin ara bure ao ni mate ibukira, ti na itiaki man ara bure ngkana ti rairi nanora.
-
Ngkana e kona, kaota nakoia ataei tamnein temanna ae ataia ae kunnikainna n te mainaina n tain ana bwabetito teuanne ke neienne (ke tara Bokin Tamnein te Euangkerio, nambwa. 103, 104). Bukin tera ngkai ti kunnikainiira n te mainaina n ara tai ni bwabetito? Anenea te kuna ae taekan te bwabetito, n aron “When I Am Baptized” (Aia Boki n Anene Ataei, 103). Kaoiia ataei bwa a na korei tamneia ngke a bwabetitoaki ao n tibwaua aron aia namakin ngke a bwabetotoaki n te bong teuana.
Burabeti a reireiniira taekan Iesu Kristo.
N aroia tabeman burabeti n Te O Tetemanti, e taetae ni burabeti Tekaria ibukin Iesu Kristo. Tera ae a kona taetae ni burabeti inanon Tekaria 2:10; 9:9; 14:3–9 n reireiniia ataei aron rongorongona?
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Kaota tamnein Iesu Kristo ngke e roko i Ierutarem n toka iaon tetaongki (tara Bokin Tamnein te Euangkerio, nambwa 50). Tuangiia ataei bwa n ririki aika a mwaiti n nako imwaain rokon Iesu n te aonaaba, e taetae ni burabeti Tekaria bwa Iesu Kristo e na toka iaon te taongki n rin Ierutarem imwaain ae E mate ibukira. Ngkai ko wareka Tekaria 9:9, tuangiia ataei bwa a na koteia aomata ake inanon te tamnei are a “korakora kimwareireia” ao ni kotea naba te “Uea.” Antai te Uea? Tuangiia ataei bwa a na tibwaua bwaai are a kakaitau iai ibukin Iesu.
-
Wareka nakoia ataei tabeua ana taetae ni burabeti Tekaria ae karaoia n taekan Kauoakin te Tia Kamaiu, n aron akana inanon Tekaria 2:10; 14:9. Tuangiia ataei bwa a na korei tamnei baike a taku bwa kanga titebo ma are ngkana e a manga oki Iesu, ke bootaki anenea te kuna n taekan te Kauaoki, n aron “When He Comes Again” (Aia Boki n Anene Ataei, 82–83).
Reirei te Reirei: Ataei aika a Ikawai Riki
“Iangoi aroaromi.”
E kakawaki ibukira ni kabane bwa ti na atai baika a moanibwai n anaa te tai n “iangoi [ara] kawai.” Ko na kanga ni kaungaia ataei bwa a na karekea aia tai inanon maiuia ibukin ana bwai te Atua?
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Kaoiia ataei bwa a na wareka Akai 1:2–5 ni kakaea bwa bukin tera ngkai e aki kukurei te Uea irouia tenaan Iteraera. Tuangiia ataei bwa a na rinea te mwakoro n taeka man te kibu6 ao korea tamneina. Kariaia kaain te kiraati bwa a na keetinna tera te mwakoro n taeka ae e tei ibukin te tamnei teuana ma teuana. Maroroakinna e kanga kabanean te tai iaon bwaai irarikin riki are e tangiria te Uea kanga ai aron ae ko amwarake ma ko aki nuai raoi, ni kunnikainiko ma ko aki abuee inanona, ao a mwaiti riki. Bukin tera ngkai e kakawaki bwa ti na karekea ara tai ibukin bwaai aika a kakawaki iroun te Uea?
-
Korea “Iangoa am kawai” iaon te burakibooti (te kibu7). Kaoiia ataei n tatabemaniia nako bwa a na korei ni karinani bwaai are e karaoi teuane ke neienne n ae taneiai ni karaoa inanon te bong, n raonaki ma bwaai are e tua te Uea bwa ti na karaoi. Tuangiia ataei bwa a na “iangoi [aia] kawai” ni kamronroni baike e taekina te Uea bwaai aika moan te kakawaki iaon baike a korei ni karinani. Ti kanga ni kakoaua bwa ti anga ara tai ni katoa bong ibukin bwaai ake e tangiri te Uea bwa ti na karaoi?
Karaoan ao kawakinan ara berita ae tabu e kona ni buokiira bwa ti na riki n aron te Tama are i Karawa ao Iesu Kristo.
N te mii ni burabeti, Tekaria e noora te ibonga ae rietaata ae arana Iotua are e “kunnikaiaki ni kunnikai aika kamwara” (Tekaria 3:3). Te anera e anganna kunnikaina ae itiaki ao ni kamataata bwa te kanikina aei e a rangi n itiaki man ana bure. Ko kona ni kabongana te mii ni burabeti aei ni buokiia ataei ni kamataataia bwa berita aika tabu ao kakabwaia a irekereke ma te bwabetito.
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Bootaki wareka Tekaria 3:1–7 ao maroroakin titiraki n aron aikai: Tera ae e “tei ibukin kunnikai aika kamwara? ibukin Iotua? Ti na kanga n riki n itiaki man ara bure? A kanga ara berita ae tabu n te bwabetitio ni buokiira n “n toua mwini kawain [te Uea]”?
-
Tabeua te bong imwaain te kiraati, kaoa te ataei bwa e na roko ao n tauraoi ni maroroakina ana bwabetito teuanne ke neienne. Bootaki n rinanoa te berita ae tabu ae ti karaoia n te bwabetito (tara Reirei ao Berita aika Tabu 20:37). E kanga kawakinan karikirakean te maiui n toronibwai ni buokiko n riki n aekan Tamara are i Karawa ao Iesu Kristo? E kanga butimwaean te toa ni katoa wiiki ni buokiirani kawakin ara berita ae tabu n te bwabetito?
Iesu Kristo bon te Meetia ae beritanaki.
Tera ae a kona n reiakinna ataei man ana taetae ni burabeti Tekaria n taekan Iesu Kristo?
Waaki ni Kakukurei aika a Kona ni Karaoaki
-
Kamaenakoia ataei ni katoatoaia. Anganiia ataei ake ko katoatoaia teuana ana taetae ni burabeti Tekaria, n raonaki ma kiibu man te Nu Tetemanti are e kabwarabwara kakoroan nanona: Tekaria 9:9 ao Mataio 21:5–9; Tekaria 9:11 ao 1Betero 3:18–19; Tekaria 11:12 ao Mataio 26:14–16; Tekaria 13:7 ao Mataio 26:31. Tuangiia ataei ake a ikatoatoa bwa a na tibwaia nakon te kiraati tera are a reiakinaki n tekan Iesu Kristo man aia kibu ao bukin tera ngkai a kakaitau ibukina.
-
Kaota tamnei 50, 60, ao64 man Bokin Tamnein te Euangkerio. Korei kiibu man booki aika tabu aikana imwiina iaon te burakibooti, ao kaoiia ataei bwa a na kabootaui kiibu akanne ma taian tamnei: Tekaria 9:9; 13:6; 13:7. Kaoiia ataei bwa a na tibwauai aia namakin ibukin Iesu Kristo.
Kaungaa te Kamatebwai n te Mweenga
Kaoiia ataei bwa a na korea te koaua are a reiakinna n te kiraati. Kaoiia bwa a na maroroakinna ma aia utu a kanga ni karekea aia kakoaua n te koaua anne.