Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021
15–21 Fēpueli. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14–17: “Tuʻu ko e Fakamoʻoni”


“15–21 Fēpueli. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14–17: ‘Tuʻu ko e Fakamoʻoni,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021 (2020)

“15–21 Fēpueli. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14–17,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2021

ʻĪmisi
Ko e tūʻulutui ʻa Siosefa Sāmita mo e Kau Fakamoʻoni ʻe Toko Tolú ʻo lotu

15–21 Fēpueli

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14–17

“Tuʻu ko e Fakamoʻoni”

Fakakaukau ki he tokāteline mo e ngaahi meʻa ne hoko ʻa ia ʻoku fakamatalaʻi ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14–17. Te ke ueʻi fakalaumālie fēfē ʻa e kakai ʻokú ke akoʻí ke nau “tuʻu ko e fakamoʻoni ʻo e ngaahi meʻa [ko ʻení]?? (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14:8).

Lekooti Hoʻo Ngaahi Ongó

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Ko e hā e meʻa ne ʻilo ʻe he kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí ne mahuʻingamālie ʻi heʻenau ako folofola fakatāutahá pe fakafāmilí? Mahalo te ke lava ʻo fakaafeʻi e kalasí ke nau vahevahe mei he vahe taki taha ʻo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14–17 ha fakakaukau ki he kau atu ko ia ki he ngāue ʻa e ʻEikí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14–16

ʻOku fakaafeʻi kitautolu ʻe he ʻEikí ke tau kau atu ki Heʻene ngāué.

  • Ko e hā e meʻa ʻoku ʻilo ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí fekauʻaki mo e fāmili Uitemaá? (vakai, Kau Māʻoniʻoní, 1:68–69). ʻE ala tokoni ke nau hiki ʻi he palakipoé ha ngaahi moʻoniʻi meʻa fekauʻaki mo e fāmili Uitemaá. ʻOku tokoni fēfē ʻa e ngaahi moʻoniʻi meʻa ko ʻení ke mahino lelei ange ʻa e faleʻi ʻa e ʻEikí ki he fāmili Uitemaá ʻi he vahe 14–16? Hangē ko ʻení, ko e hā nai e ʻuhinga ne fakafehoanaki ai ʻe he ʻEikí ʻa ʻEne ngāué ki he utu-taʻu ʻo ha ngoue?

  • Ke lava ʻa e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻo vahevahe ʻenau ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e kau atu ki he ngāue ʻa e ʻEikí, ʻe lava ke ke hiki ʻa e ngaahi fakamoʻoni fakafolofola ko ʻení ʻi he palakipoé: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14:1; 14:2–4; 14:5, 8; 14:6–7; 14:9–11; 15:6. ʻE lava ke tautau toko ua e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻo lau ha taha ʻo e ngaahi potufolofolá pea aleaʻi e meʻa ne nau ako fekauʻaki mo e ngāue ʻa e ʻEikí. ʻE lava ke vahevahe ʻe ha niʻihi ʻo e ngaahi hoá ki he kalasí ʻa e meʻa naʻa nau aleaʻí.

  • Fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau vahevahe ha ngaahi aʻusia ʻi heʻenau tokoniʻi ha niʻihi kehe ke toe ofi ange ki he Fakamoʻuí, ʻo kau ai ʻa ʻenau ngāue fakafaifekau taimi kakató pe ngāue tokoni fakafaifekau, pea ʻi he ngāue fakaetauhí. Ko e hā e founga kuo nau mamata ai ki hono fakahoko e folofola ʻa e ʻEikí ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 15:6 mo e 16:6 ʻi heʻenau moʻuí? Ko e hā ʻoku tau ako mei he ngaahi vahe ko ʻení ʻe ala tokoni kiate kitautolu ke vahevahe ʻa e ongoongoleleí?

    ʻĪmisi
    utu ʻe ha kau ngāue he ngoué e uité

    Tā fakatātaaʻi ‘o e kau ngāue ngoue uité ʻe Greg Newbold

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 17

ʻE lava ke tau kei tuʻu maʻu ʻi he meʻa ʻoku tau ʻiló, neongo ʻe fakafisingaʻi kitautolu ʻe he niʻihi kehé.

  • Ko e hā ne ʻomi ai ʻe he ʻEikí ha kau fakamoʻoni ki he Tohi ʻa Molomoná? ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha ngaahi fakakaukau ne nau maʻu ʻi heʻenau lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 17. ʻE lava ke maʻu mo ha toe ngaahi fakakaukau ʻi he ngaahi potufolofola ʻoku fakamatala ki ai ʻa e ʻuluʻi fakamatala ki he vahe 17 pe ʻi he “Fakamoʻoni ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻe Toko Tolú, ” ʻa ia ʻoku maʻu ʻi he kamataʻanga ʻo e Tohi ʻa Molomoná. Kuo tākiekina fēfē nai ʻe he fakamoʻoni ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻe Toko Tolú ʻa ʻetau fakamoʻoni ki he Tohi ʻa Molomoná?

  • Neongo kuo teʻeki ke tau mamata ki ha kau ʻāngelo pe ala ki he ʻū lauʻi peleti koulá, te tau kei lava pē ʻo hoko ko ha kau fakamoʻoni ki he Tohi ʻa Molomoná. Ko e hā ʻoku ʻilo ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻi he vahe 17 (kau ai ʻa e ʻuluʻi fakamatala ʻo e vahé) ʻoku nau ongoʻi ʻoku fekauʻaki mo kinautolú? Ka ʻeke atu ʻe ha taha pe ko e hā ʻoku tau tui ai ʻoku moʻoni ʻa e Tohi ʻa Molomoná, ko e hā e meʻa te tau talaangé? Mahalo ʻe lava ʻe he kalasí ʻo tohi ha tali nounou pea lava ke ke fakaafeʻi ha niʻihi ke vahevahe e meʻa ne nau tohí. ʻE lava ʻe he lea ko ia ʻa Palesiteni ʻEselā Tafu Penisoni ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé” ʻo ueʻi fakalaumālie ʻa e kau mēmipa ʻo e kalasí ke fakahoko ʻenau fakamoʻoni ki he Tohi ʻa Molomoná ki he niʻihi kehé.

  • ʻE lava ke fakalaumālie hono vahevahe ʻe ha mēmipa ʻo e kalasí ʻa e ngaahi aʻusia ʻa ha kau fakamoʻoni kehe ki he ʻū lauʻi peleti koulá (vakai “Ko e Fakamoʻoni ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻe Toko Valú” ʻi he Tohi ʻa Molomoná mo e aʻusia ko ia ʻa Mele Uitemā ʻi he Kau Māʻoniʻoní, 1:70–71). Ko e hā ʻoku tau ako mei he ngaahi aʻusia ʻa e kau fakamoʻoni ko ʻení?

  • ʻE lava ke ke vahevahe ha ngaahi kongokonga mei he vitiō “A Day for the Eternities” (ChurchofJesusChrist.org) ko e konga ia ʻo hoʻo fealēleaʻaki fekauʻaki mo e Tohi ʻa Molomoná (ko e konga ko ia fekauʻaki mo e Kau Fakamoʻoni ʻe Toko Tolú feʻunga mo e taimi 15:00 ʻi he vitioó)?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoni kehé

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Lahi Ange

Ko hono vahevahe ʻetau fakamoʻoni ki he Tohi ʻa Molomoná.

Naʻe fai ʻe Palesiteni ʻEselā Tafu Penisoni ʻa e fakaafe ko ʻení ki he kāingalotu ʻo e Siasí ʻi he 1988:

“Ko e Tohi ʻa Molomoná ko e meʻangāue ia ne palani ʻe he ʻOtuá ke “tafiʻi ʻa māmani ʻo hangē ka fai ia ʻaki ʻa e lōmakí, ke tānaki fakataha mai ʻa [Hono] kakai filí.’ (Mōsese 7:62.) Ko e tohi folofola toputapu ko ʻení, ʻoku fie maʻu ke kakano lahi ange ʻaki ʻetau malangá, ʻetau faiakó, mo ʻetau ngāue fakafaifekaú.

“… ʻE ʻekeʻi ʻe he ʻOtuá meiate kitautolu ʻi he kuonga ko ʻeni ʻo e nāunau fakaʻilekitulōniká mo e fakamafola tavale ʻo e lea kuo pākí, kapau he ʻikai ke tau ngāue he taimí ni [ke ʻunuakiʻi ʻa e Tohi ʻa Molomoná] ʻi ha founga kāfakafa ange.

“ʻOku tau maʻu ʻa e Tohi ʻa Molomoná, ʻoku tau maʻu ʻa e kāingalotú, ʻoku tau maʻu ʻa e kau faifekaú, ʻoku tau maʻu mo e ngaahi nāunaú, ka ʻoku ʻi ai e fie maʻu ʻa e māmaní. Ko e taimí ʻeni!

“Siʻoku kāinga ʻofeina, ʻoku ʻikai ke tau lava ʻo makupusi e mālohi ʻo e Tohi ʻa Molomoná, pe ko e fatongia fakalangi kuo pau ke ne fakahokó, pe ko e lahi kuo pau ke ne aʻu ki aí” (Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Palesiteni ʻo e Siasí: ʻEselā Tafu Penisoni [2014], 167–68.) .

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fai ha ngaahi fehuʻi ʻokú ne fakaafeʻi ʻa e fakamoʻoní. ʻE lava ke hoko ha fehuʻi ʻoku ueʻi fakalaumālié ko ha founga mālohi ke fakaafeʻi ʻaki e Laumālié. Hangē ko ʻení, ʻi hoʻo akoʻi ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14:9, te ke lava ʻo fai ha fehuʻi ʻo hangē ko e “Ne founga fēfē hoʻo ʻilo ko Sīsū Kalaisí ko ‘ha maama ʻoku ʻikai lava ke fūfūuʻi ʻi he fakapoʻulí’?” (Vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 32.)

Paaki