C. C. A. Christensen (1831–1912), Te Feiā Mo’a i ti’avaruhia i rāpae i te mata’eina’a nō Jackson i Missouri, c. 1878, tempera on muslin, 77 ¼ × 113 initi. Brigham Young University Museum of Art, gift of the grandchildren of C. C. A. Christensen, 1970

6–12 nō Tetepa

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98–101

« ’A fa’aea noa na ma te hau ’e ’a ’ite mai ē, ’o vau nei te Atua »

E aha te mau huru tītaura’a ’aore rā, te mau huru tāmatara’a e fārereihia nei e te mau melo nō tā ’oe piha ha’api’ira’a ? E aha te mau parau a’o ’e te tāmāhanahana i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98–101 e nehenehe e tauturu ia rātou ?

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

Tītau i te mana’o

E nehenehe ’oe e ani i te mau pīahi ’ia fa’a’ite mai i te hō’ē mea tā rātou i ’apo mai i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98–101 ’o tei tauturu ia rātou i roto i te hō’ē tāmatara’a ’aore rā, i te hō’ē tītaura’a tā rātou i fa’aruru.

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98: 1–3, 11–16, 23–30, 37 ; 101:2–5, 9–16

E nehenehe tō tātou mau tāmatara’a e ha’a ’āmui nō tō tātou maita’i.

• E mea ta’a ’ē paha te hāmani-’ino-ra’a ’aore rā, te pāto’ira’a tā tātou e fārerei nei i teie mahana, i tā te Feiā Mo’a i fārerei i Missouri i te matahiti 1833, terā rā, tē tano noa ra ā te a’o a te Fatu i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98. Nō te tauturu i te mau pīahi ’ia ha’api’i mai nā roto mai i teie parau a’o, e nehenehe ’oe e pāpa’i i ni’a i te tāpura ’ere’ere i te mau uira’a mai teie i muri nei : Nāhea tā te Fatu e hina’aro nei i tōna Feiā Mo’a ’ia hi’o i te pāto’ira’a ? Nāhea tā te Fatu e hina’aro ’ia pāhono tātou i te hāmani-’ino-ra’a ? E nehenehe te mau pīahi e ’ohipa i roto i te mau pupu na’ina’i nō te ’imi i te mau pāhonora’a i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98: 1–3, 11–16, 23–30 ’e i muri iho, e ’āparau i ni’a i te mau mea tā rātou i ’apo mai. E aha te mau parau mau tā tātou e mana’o ra e nehenehe e tauturu ia tātou ’ia riro ’ei mau pipi maita’i a’e nā Iesu Mesia ? E nehenehe te mau fa’ahitira’a parau i roto i « Te tahi atu mau rāve’a tauturu » e fa’ati’a roa i teie ’āparaura’a.

• I roto i te hāmani-’ino-ra’a ’aore rā, i te mau tāmatara’a, e nehenehe te parau poro’i i roto i te mau tuha’a 98 ’e 101 e tauturu : E tauturu te Fatu ia tātou mai te mea ē, e hina’aro tātou e ti’aturi iāna. Nō te tauturu i te mau pīahi ’ia ’ite i teie parau poro’i, e nehenehe ’oe e pāpa’i i ni’a i te tāpura ’ere’ere i te tāpura o te mau ’īrava i muri nei, ’e e ani i te mau pīahi ’ia mā’iti i te tahi mau ’īrava nō te tai’o: Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 98: 1–3, 11–12, 37 ; 101:2–5, 9–16. ’A ani ia rātou ’ia fa’a’ite mai i te mea tā rātou i ’ite ’o tē fa’aitoito ia rātou ’ia ti’aturi i te Fatu. E aha tā teie mau ’īrava e ha’api’i nei nō ni’a i te huru nō te tu’ura’a i tō tātou ti’aturi i ni’a i te Fatu ? (Hi’o ato’a Linda S. Reeves, « ’A tītau i te mau ha’amaita’ira’a nō tā ’outou mau fafaura’a », Ensign ’aore rā Liahona, Novema 2013, 118–20).

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 101:1–8, 43–62

E tauturu te pe’era’a i te a’ora’a a te Atua i te pāruru ia tātou.

• Nāhea ’oe e nehenehe ai e tauturu i te mau pīahi ’ia ’ite i te pārurura’a e tupu mai ’a « fa’aro’o ai rātou i te reo o te Fatu » ? (’īrava 7). E nehenehe paha ’oe e ani i te tahi mau pīahi ’ia ha’uti ta’ata ora i te parabole i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 101:43–62 ’a tai’o pūai ai te tahi atu pīahi. I muri iho, e nehenehe ’outou e ’āparau i te mau uira’a mai teie : E aha te fa’aaura’a o te mau tuha’a o te parabole ? E aha te tumu i ’ere ai te mau tāvini i te ’ō vine ? E aha te mau ha’api’ira’a tā tātou e ’apo mai i roto i te mau ’ohipa a te mau tāvini ? E aha tā tātou e ’apo mai nō ni’a i te Fatu nā roto i te mau ’ohipa a te ta’ata mana ? E mea maita’i ato’a ’ia fa’aau i te mau ’īrava 1–8 i te mau ’īrava 47–51 ’e ’ia ’āparau e nāhea tātou ’ia « ha’apa’o maita’i ’e ’ia pa’ari » i roto i tā tātou mau tauto’ora’a nō te patu ia Ziona i roto i tō tātou iho orara’a, i roto i tō tātou fare, ’e ’ei ’Ēkālesia.

  

  Tuha’a nō Te Mesia ’e te ha’apa’o ture tao’a rahi, nā Heinrich Hofmann

Te tahi atu mau rāve’a tauturu

E tītauhia te itoito keretetiano nō te huri atu i te tahi pāpāri’a.

’Ua haʼapiʼi ʼo Elder Robert D. Hales :

« E feruri ri’i hape nā vetahi feiā i te mau pāhonora’a mai te māniania ’ore, mai te ’oto, mai te fa’a’ore i te hapa ’e mai te fa’a’itera’a i te hō’ē ’itera’a ha’eha’a, e mau pāhonora’a ’oi’oi ïa ’e te paruparu. ’Āre’a nō te ‘aroha i [tō tātou] mau ’enemi, e ha’amaita’i atu i tei tuhi mai ia [tātou], e hāmani maita’i atu i te feiā i riri mai ia [tātou], e pure ho’i nō te feiā i parau ’ino mai ’e tei hāmani ’ino mai ia [tātou]’ (Mataio 5:44) e tītauhia te fa’aro’o, te pūai, ’e, te itoito keretetiano iho ā rā.

« ’Ia ’ore ana’e tātou e pāhono—’ia hōro’a ana’e tātou i te tahi atu pāpāri’a ’e ’ia pāto’i ana’e i te mau mana’o riri—e ti’a ato’a tātou i pīha’i iho i te Fa’aora. E fa’a’ite tātou i tōna here, ’oia te mana hō’ē roa e nehenehe e fa’aha’eha’a i te ’enemi, ’e e pāhono i tō tātou mau ta’ata fa’ahapa mā te fa’ahapa ’ore ia rātou. E ’ere te reira i te paruparu.’Ote itoito keretetiano te reira » (« Christian Courage: The Price of Discipleship », Ensign ’aore rā Liahona, Nov. 2008, 72).

Te fa’a’orera’a i te hapa, ’e ’ere ïa i te fa’ati’ara’a.

’Ua parau ’o Elder Kevin R. Duncan: « E te mau taea’e ’e te mau tuahine, ’eiaha e hape. Te fa’a’orera’a i te hapa, ’e ’ere ïa i te fāri’i-noa-ra’a. ’Aita tātou e fa’ati’a nei i te mau ’ohipa ’ino ’aore rā e fa’ati’a ia vetahi ’ē ’ia hāmani ’ino mai ia tātou nō tā rātou mau ’arora’a, mau māuiui ’e mau paruparu. E nehenehe rā e noa’a ia tātou te hāro’aro’ara’a rahi atu ’e te hau, ’a hi’o ai tātou ma te hi’ora’a ’ā’ano atu. ’Ua riro te fa’a’orera’a hapa ’ei tumu nō te fa’aorara’a hanahana. ’Aita e hina’arohia e piti a’e taime te tāpenara’a. E nehenehe tātou e fa’a’ore i te hapa » (« Te rā’au fa’aora o te fa’a’orera’a hapa », Ensign ’e ’aore rā Liahona, Mē 2016, 35).

Ha’amaita’i i tā tātou ha’api’ira’a

’A fa’a’ohipa ia rātou i roto i te fifi. I te tahi mau taime, te mea tā te mau pīahi i roto i te fifi e hina’aro nei, ’oia ho’i ’ia fāri’ihia ’e ’ia herehia rātou. E nehenehe e ani ia rātou ’ia rave i te hō’ē tuha’a i roto i te hō’ē ha’api’ira’a e haere mai nei, ma te ani ia rātou ’ia haere mai i te piha ha’api’ira’a ’aore rā ma te ha’apāpū ē, e faura’o tō rātou nō te haere mai i te purera’a. ’Eiaha e fa’aru’e mai te mea ē, ’aita rātou e pāhono mai i tā ’oe mau tauto’ora’a i te taime mātāmua (hi’o Ha’api’ira’a mai tā te Fa’aora, 8–9).