Lēsoni 108—Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:19–53: Ko Hono Maʻu ʻa e Maama mo e Moʻoni ʻo e Fakamoʻuí
“Lēsoni 108—Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:19–53: Ko Hono Maʻu ʻa e Maama mo e Moʻoni ʻo e Fakamoʻuí,” Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava – Tohi Lēsoni ʻa e Faiako Seminelí (2025)
“Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93:19–53,” Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava – Tohi Lēsoni ʻa e Faiako Seminelí
Ko Hono Maʻu ʻa e Maama mo e Moʻoni ʻo e Fakamoʻuí
Naʻe fakamatalaʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻi he fakahā ʻoku lekooti ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 93, ʻa e founga te tau lava ai ʻo maʻu lahi ange ʻa e maama mo e moʻoni ʻoku haʻu meiate Iá. ʻE lava ke tokoni ʻa e lēsoni ko ʻení ke palani ʻa e kau akó ke maʻu lahi ange ʻa e maama mo e moʻoni ʻa e ʻOtuá ʻi heʻenau moʻuí.
Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó
Māmá mo e poʻulí
Naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Tīmote J. Taisesi ʻo e Kau Fitungofulú, ha aʻusia naʻá ne maʻu mo hono ngaahi fohá lolotonga ʻenau hifo maea ki ha ʻana loloto.
Fakafokifā kuo mate kotoa e maama [ʻi he ʻaná] ʻo ʻikai ha tomuʻa fakatokanga mai. ʻI heʻemau kei tautau ʻi ʻolungá, ne ʻākilotoa kimautolu ʻe ha fuʻu fakapoʻuli lahi ʻo ʻikai ai ke mau lava ʻo sio, naʻa mo homau nimá pē ā ʻi he ngaahi maea ʻi muʻa ʻiate kimautolú. Ne ongo mai leva ha leʻo, “Teti, teti, ko feʻia koe?”
Ne u tali ange, “Ko au ʻeni, foha; ʻoku ou ʻi heni pē.”
Naʻe fakataumuʻa e puli fakafokifā ʻa e māmá ke fakahaaʻi, ʻi he mate ʻa e ʻuhilá, he ʻikai lava ke tekeʻi atu e fakapoʻuli ʻo e loto ʻaná. Naʻe moʻoni ia, ne ma “ongoʻi” ʻa e fakapoʻulí. (Timothy J. Dyches, “ʻOku Pīkitai ʻa e Māmá ki he Māmá,” Liahona, Mē 2021, 113)
Ko e hā ha ngaahi ongo ʻoku fakahoa ʻe he kakaí ki he fakapoʻulí?
Ko e hā ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻokú ne fakamatalaʻi e ongo ʻo e māmá?
Naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Taisesi ʻa e ongo naʻá ne maʻu mo hono ongo fohá ʻi he taimi naʻe toe moʻui ai ʻa e maama ʻi he ʻaná.
ʻI he toe ulo mai ʻa e māmá, ne puli atu leva ʻa e fakapoʻulí, ʻo hangē ko e pau maʻu pē ke mole atu ʻa e fakapoʻulí, naʻa mo ha kihiʻi maama siʻisiʻi. Kuó u manatua maʻu ai pē mo hoku ongo fohá ha fakapoʻuli kuo teʻeki ke mau aʻusia, kuo mau maʻu ai ha loto-fakafetaʻi ki he māmá ʻa ia he ʻikai toe ngalo, pea mo e fakapapau ko ia he ʻikai ke tau teitei tuenoa ʻi he fakapoʻulí.
Hangē ʻoku fakapotupotu tatau ʻe he ʻalu hifo ki he fakapoʻulí ʻa ʻetau fononga ʻi he maama fakamatelié. (“ʻOku Pīkitai ʻa e Māmá ki he Māmá,” 113)
Ko e hā ha ngaahi faitatau naʻá ke fakatokangaʻi ʻi he talanoa ko ʻení mo ʻetau fononga ʻi he moʻui fakamatelié?
Lau e ngaahi veesi ʻoku hiki atu ʻi he sātí, pea kumi e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí ʻokú ne fakamatalaʻi e founga te tau lava ai ʻo fakatupulaki pe holoki ʻEne māmá mo e moʻoní ʻi heʻetau moʻuí. Lekooti e ngaahi meʻa naʻá ke maʻú ʻi he kōlomu takitaha.
Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻe lava ke maʻu ʻe kinautolu ʻoku fekumi ki he maama mo e moʻoni ʻa e Fakamoʻuí?
Te ke fakamatalaʻi fakanounou fēfē ʻa e ngaahi meʻa naʻá ke maʻu ki he kōlomu takitaha ʻi hoʻo sātí ko ha fakamatala ʻo e moʻoní?
ʻOkú ke pehē ʻe liliu fēfē hoʻo malava ke ʻiloʻi ʻa e moʻoní ʻi hono tauhi e ngaahi fekau ʻa e Fakamoʻuí?
ʻE tokoni fēfē ʻetau mahino ki he ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí mei he ngaahi veesi ko ʻení ki he ngaahi fili ʻoku tau faí?
Ko hono fakalahi e maama mo e moʻoni ʻa e Fakamoʻuí ʻi heʻetau moʻuí
Ko e hā ha ngaahi meʻa pau kuó ne tokoniʻi pe lava ʻo tokoniʻi koe ke ke maʻu ha maama lahi ange ʻo e Fakamoʻuí ʻi hoʻo moʻuí?
Naʻe vahevahe ʻe ʻEletā Tieta F. ʻUkitofa ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ha ngaahi sīpinga ʻo e founga ʻe lava ke tau aʻusia ai ʻa e maama ʻo e Fakamoʻuí.
Ko e taimi kotoa pē ʻoku fakatafoki ai ho lotó ki he ʻOtuá ʻi he lotu loto-fakatōkilaló, ʻokú ke aʻusia ai ʻEne māmá. Ko e taimi kotoa pē ʻokú ke fekumi ai ki Heʻene folofolá mo Hono finangaló ʻi he ngaahi folofolá, ʻoku tupulaki ʻa e ulo ngingila ʻa e māmá. Ko e taimi kotoa pē ʻokú ke fakatokangaʻi ai ha fiemaʻu tokoni ʻa ha taha peá ke feilaulauʻi hoʻo fiemālié ke fai ha tokoní, ʻokú ke fakamafola mo fakatupulaki ai ʻa e māmá. Ko e taimi kotoa pē ʻokú ke fakafisingaʻi ai ʻa e ʻahiʻahí mo fili ki he angamaʻá, fekumi pe foaki ai ha fakamolemolé, pe fakamoʻoni loto-toʻa ki he moʻoní, ʻoku hanga ʻe he māmá ʻo tuli atu ʻa e fakapoʻulí kae tohoakiʻi mai ʻa e niʻihi ʻoku fekumi foki ki he māmá mo e moʻoní. (Dieter F. Uchtdorf, “Fataki ʻo e Maama Fakalangí,” Liahona, Nōvema 2017, 79)
Fakaʻaongaʻi e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí
Ko e hā kuó ke ongoʻi naʻe ueʻi koe ke ke kamata fai ke fakaafeʻi lahi ange ai ʻa e moʻoni mo e maama ʻa e Fakamoʻuí ki hoʻo moʻuí? Ko e hā ha meʻa ʻokú ke ongoʻi ʻoku ueʻi koe ke taʻofi hono faí?
Ko e hā ha ngaahi faingataʻa te ke ala fehangahangai mo ia ʻi hoʻo kamata pe taʻofi e ngaahi ngāue ko ʻení? Te ke tokangaekina fēfē e ngaahi faingataʻa ʻokú ke ʻiló?