9. Thế Giới Cựu Ước

Núi A Ra Rát Địa điểm truyền thống nơi mà tàu Nô Ê tấp vào (STKý 8:4). Vị trí chính xác không được biết.

U Rơ Chỗ cư ngụ đầu tiên của Áp Ra Ham, gần cửa Ơ Phơ Rát, nơi mà ông xuýt là nạn nhân của sự hy sinh con người, trông thấy thiên sứ của Đức Giê Hô Va, và nhận được U Rim và Thu Mim (STKý 11:28–12:1; ARHam 1; 3:1). (Ghi chú thêm một địa điểm khác có thể chấp nhận được cho U Rơ ở bắc Mê Sô Bô Ta Mi.)

Ba Bi Lôn, Ba Bên (Si Na) Đầu tiên được định cư bởi Cúc, con trai của Cham, và bởi Nim Rốt. Khu vực nguyên thủy của dân Gia Rết vào thời Tháp Ba Bên ở đồng bằng Si Nê A. Về sau là thủ đô của Ba Bi Lô Ni A và chỗ cư ngụ của các vua Ba Bi Lô Ni A, kể cả Nê Bu Cát Nết Sa là người đã mang nhiều tù nhân Do Thái đến thành phố này tiếp theo sau khi Giê Ru Sa Lem bị phá hủy (587 trước T.C.). Dân Do Thái tiếp tục trong cảnh tù đày ở Ba Bi Lôn trong 70 năm cho đến thời Vua Si Ru, là người đã cho phép dân Do Thái trở về Giê Ru Sa Lem để xây cất lại Đền Thờ. Tiên Tri Đa Ni Ên cũng cư ngụ ở đây dưới sự trị vì của Nê Bu Cát Nết Sa, Bên Xát Sa và Đa Ri Út Ⅰ (STKý 10:10; 11:1–9; 2 Vua 24–25; GRMi 27:1–29:10; ÊXCÊn 1:1; ĐNÊn 1–12; ÔmNi 1:22; ÊThe 1:33–43).

Su Sơ (Su Sa) Thủ Đô của Đế Chế Phê Rơ Sơ (Ba Tư) dưới các triều đại của Đa Ri Rút Ⅰ (Đa Ri Út Đại Đế), A Su Rê và Ạt Ta Xét Xe. Nơi cư ngụ của Hoàng Hậu Ê Xơ Tê, mà lòng can đảm và đức tin của bà đã cứu dân Do Thái. Đa Ni Ên và về sau Nê Hê Mi đã phục vụ ở đây (NêHêMi 1:1; 2:1; ÊXơTê 1:1; ĐNÊn 8:2).

Đồng Bằng Đu Ra Sa Đơ Rắc, Mê Sác và A Bết Nê Gô bị quăng vào lò lửa hực khi họ từ chối không chịu thờ lạy tượng vàng mà Nê Bu Cát Nê Sa đã dựng; Vị Nam Tử của Thượng Đế đã gìn giữ họ, và họ từ lò lửa bước ra mà không bị tổn hại (ĐNÊn 3).

A Si Ri A Su Rơ là thủ đô đầu tiên của A Si Ri, tiếp theo sau là Ni Ni Ve. Những người cai trị A Si Ri là Sanh Ma Na Sa Ⅴ và Sa Gôn Ⅱ chinh phục Bắc Vương Quốc Y Sơ Ra Ên và mang đi mười chi tộc bị tù đày vào năm 721 trước T.C. (2 Vua 14–15; 17–19). A Si Ri là mối đe dọa cho Giu Đa cho đến năm 612 trước T.C., khi A Si Ri bị Ba Bi Lôn chinh phục.

Ni Ni Ve Thủ Đô của A Si Ri. A Si Ri tấn công Xứ Giu Đa dưới triều đại của Ê Xê Chia và trong thời gian giáo vụ của tiên tri Ê Sai. Giê Ru Sa Lem, thủ đô của Giu Đa, được giải thoát một cách kỳ diệu khi một thiên sứ giết 185.000 lính A Si Ri (2 Vua 19:32–37). Chúa phán bảo tiên tri Giô Na kêu gọi thành phố này phải hối cải (GiôNa 1:2; 3:1–4).

Ha Ran Áp Ra Ham định cư ở đây trong một thời gian trước khi đi Ca Na An. Cha và em trai của Áp Ra Ham ở lại đây. Rê Be Ca (vợ của Y Sác), và Ra Chên, Lê A, Bi La và Xinh Ba (những người vợ của Gia Cốp), đến từ khu vực nây (STKý 11:31–32; 24:10; 29:4–6; ARHam 2:4–5).

Cạt Ke Mích Pha Ra Ôn Nê Cô bị Nê Bu Cát Nết Sa đánh bại tại đây, việc đó kết thúc quyền lực Ai Cập ở Ca Na An (2 SửKý 35:20–36:6).

Si Đôn Thành phố này do Si Đôn, cháu của Cham, thành lập, và là thành phố cực bắc của Ca Na An (STKý 10:15–20). Nó là quê hương của Giê Sa Bên, là người đã dẫn nhập sự thờ lạy Ba Anh vào Y Sơ Ra Ên (1 Vua 16:30–33).

Ty Rơ Đây là một thành phố thương mại và hải cảng quan trọng ở Sy Ri. Hi Ram của Ty Rơ gửi gỗ bá hương, đồng và công nhân đến giúp Sa Lô Môn xây cất đền thờ của ông (1 Vua 5:1–10, 18; 9:11).

Đa Mách Áp Ra Ham cứu Lót gần ở đây. Nó là thành phố chính của Sy Ri. Dưới triều đại của Vua Đa Vít, dân Y Sơ Ra Ên chinh phục thành phố này. Ê Li xức dầu cho Ha Xa Ên làm vua Đa Mách (STKý 14:14–15; 2 SMÊn 8:5–6; 1 Vua 19:15).

Ca Na An Áp Ra Ham, Y Sác, Gia Cốp, và các con cháu của ông được ban cho xứ này làm cơ nghiệp đời đời (STKý 17:8; 28).

Núi Si Na I (Hô Rếp) Chúa phán cùng Môi Se từ bụi gai đang cháy (XÊDTKý 3:1–2). Môi Se được ban cho Luật Pháp và Mười Điều Giáo Lệnh (XÊDTKý 19–20). Chúa phán cùng Ê Li bằng một tiếng êm dịu nhỏ nhẹ (1 Vua 19:8–12).

Ê Xi Ôn Ghê Be Vua Sa Lô Môn đóng “một đoàn tàu” tại Ê Xi Ôn Ghê Be (1 Vua 9:26). Có lẽ tại cảng này nữ vương Sê Ba, sau khi nghe danh tiếng của Sa Lô Môn, đã đến gặp ông (1 Vua 10:1–13).

Ai Cập Áp Ra Ham hành trình đến đây vì nạn đói lớn ở U Rơ (ARHam 2:1, 21). Chúa phán bảo Áp Ra Ham giảng dạy dân Ai Cập những điều mà Ngài đã tiết lộ cho ông (ARHam 3:15). Sau khi các anh của Giô Sép bán ông làm nô lệ (STKý 37:28), Giô Sép trở thành người cai quản nhà cửa của Phô Ti Pha tại đây. Ông bị bỏ vào tù. Ông giải nghĩa giấc mộng của Pha Ra Ôn và được ban cho chức vụ có quyền hành ở Ai Cập. Giô Sép và các anh em của ông được đoàn tụ với nhau. Gia Cốp và gia đình ông di chuyển đến đây (STKý 39–46). Con cái của Y Sơ Ra Ên cư ngụ ở Gô Sen trong thời gian lưu lại ở Ai Cập (STKý 47:6).

Dân Y Sơ Ra Ên sinh sôi nẩy nở “và trở nên rất cường thịnh”; rồi họ bị dân Ai Cập đặt vào vòng nô lệ (XÊDTKý 1:7–14). Sau một chuỗi tai họa, Pha Ra Ôn cho phép Y Sơ Ra Ên rời khỏi Ai Cập (XÊDTKý 12:31–41). Giê Rê Mi bị đem qua Ai Cập (GRMi 43:4–7).

Cáp Tô (Cơ Rết) Xứ Mi Nô An thời xưa.