Kapitulo 56
Si Helaman mipadala og sulat ngadto ni Moroni, nagsaysay sa kahimtang sa gubat batok sa mga Lamanita—Si Antipus ug si Helaman nakaangkon og dakong kadaogan batok sa mga Lamanita—Ang duha ka libo nga batan-ong mga anak nga lalaki ni Helaman nakig-away inubanan sa milagroso nga gahom, ug walay usa kanila ang namatay. Bersikulo 1, mga 62 B.C.; mga bersikulo 2–19, mga 66 B.C.; ug mga bersikulo 20–57, mga 65–64 B.C.
1 Ug karon nahitabo nga sa pagsugod sa ikakatloan nga tuig sa paghari sa mga maghuhukom, sa ikaduhang adlaw sa unang bulan, si Moroni nakadawat og sulat gikan ni Helaman, nga nagsaysay sa mga kalihokan sa katawhan diha niana nga dapit sa yuta.
2 Ug mao kini ang mga pulong nga iyang gisulat, nga nag-ingon: Minahal kong igsoon nga Moroni, diha sa Ginoo ug ingon man diha sa mga kasub-anan sa atong mga pakiggubat; tan-awa, akong minahal nga igsoon, ako adunay isulti kanimo mahitungod sa among mga pakiggubat niini nga bahin sa yuta.
3 Tan-awa, duha ka libo niadtong mga anak nga lalaki sa mga tawo nga gidala ni Ammon gikan sa yuta sa Nephi—karon ikaw nasayod nga kini sila mga kaliwat ni Laman, nga mao ang kinamagulangang anak nga lalaki sa atong amahan nga si Lehi;
4 Karon dili na kinahanglan nga akong isaysay pagbalik kanimo ang mahitungod sa ilang mga tradisyon o sa ilang pagkawalay pagtuo, kay ikaw nasayod mahitungod niini nga mga butang—
5 Busa igo na alang kanako nga ako mosulti kanimo nga duha ka libo niining mga batan-on nga lalaki mikuha sa ilang mga hinagiban sa gubat, ug mihangyo nga ako ang mangulo kanila; ug mibarog kami aron sa pagpanalipod sa atong nasod.
6 Ug karon ikaw usab nasayod mahitungod sa pakigsaad nga gihimo sa ilang mga amahan, nga dili sila mogamit sa ilang mga hinagiban sa gubat batok sa ilang kaigsuonan sa pagpaagas og dugo.
7 Apan sa ikakawhaan ug unom nga tuig, sa dihang nakita nila ang among mga kasakit ug ang among mga kalisdanan alang kanila, hapit na unta sila molapas sa pakigsaad nga ilang gihimo ug mogamit sa ilang mga hinagiban sa gubat sa pagpanalipod kanamo.
8 Apan wala ako motugot nga molapas sila niini nga pakigsaad nga ilang gihimo, kay nagtuo nga ang Dios molig-on kanamo, nga niana dili na kami mag-antos pa og dugang tungod sa pagtuman sa panumpa nga ilang gihimo.
9 Apan tan-awa, aniay usa ka butang diin kami adunay dakong kamaya. Kay tan-awa, sa ikakawhaan ug unom nga tuig, ako, si Helaman, mimartsa isip pangulo niining duha ka libo ka mga batan-ong lalaki ngadto sa siyudad sa Judea, aron sa pagtabang kang Antipus, nga imong gipili nga usa ka pangulo sa katawhan niana nga bahin sa yuta.
10 Ug giipon nako ang akong duha ka libo ka mga anak nga lalaki, (kay takos sila nga pagatawgon og mga anak nga lalaki) ngadto sa kasundalohan ni Antipus, diin kini nga dugang nga kusog gikalipay sa hilabihan ni Antipus; kay tan-awa, ang iyang kasundalohan nagkagamay tungod kay ang kasundalohan sa mga Lamanita nakapatay og daghan kaayo sa among mga tawo, nga maoy hinungdan sa among pagbangotan.
11 Bisan pa niana, gihupay namo ang among kaugalingon niini nga bahin, nga nangamatay sila diha sa kawsa sa ilang nasod ug sa ilang Dios, oo, ug sila malipayon.
12 Ug ang mga Lamanita nagbaton usab og daghan nga binilanggo, ang tanan mga labaw nga kapitan, kay walay usa kanila nga gibiling buhi. Ug nagtuo kami nga sila karon niining higayona atua sa yuta sa Nephi; kon wala sila pamatya.
13 Ug karon mao kini ang mga siyudad nga gipanag-iya sa mga Lamanita pinaagi sa pagpaagas sa dugo sa daghan kaayo sa among maisog nga mga tawo:
14 Ang yuta sa Manti, o ang siyudad sa Manti, ug ang siyudad sa Zeezrom, ug ang siyudad sa Cumeni, ug ang siyudad sa Antiparah.
15 Ug mao kini ang mga siyudad nga ilang gipanag-iya sa dihang miabot ako sa siyudad sa Judea; ug nakita nako si Antipus ug ang iyang mga tawo nga nagtrabaho pag-ayo sa pagpalig-on sa siyudad.
16 Oo, ug gikapoy sila sa lawas ug ingon man sa espiritu, kay nakig-away sila nga maisogon maadlaw ug nagtrabaho magabii sa pagpanalipod sa ilang mga siyudad; ug sa ingon niana sila nag-antos sa hilabihan nga mga kasakit sa tanan nga matang.
17 Ug karon hugot ang ilang tinguha nga buntogon kini nga dapit o mangamatay; busa magtuo ka nga kining gamay nga pundok sa kasundalohan nga akong gidala uban kanako, oo, kadtong akong mga anak nga lalaki, nakahatag kanila og dako nga paglaom ug tumang kamaya.
18 Ug karon nahitabo nga sa dihang nakita sa mga Lamanita nga si Antipus nakadawat og dugang kusog sa iyang kasundalohan, napugos sila sa mga mando ni Ammoron nga dili mosulong batok sa siyudad sa Judea, o batok kanamo, sa pagpakig-away.
19 Ug sa ingon niana gipaboran kami sa Ginoo; kay kon misulong pa sila ngari kanamo diha sa among kahuyang tingali ilang nalaglag ang among gamay nga pundok sa kasundalohan; apan sa ingon niana kami gipanalipdan.
20 Gimandoan sila ni Ammoron sa pagpanalipod niadtong mga siyudad nga ilang nailog. Ug sa ingon niana natapos ang ikakawhaan ug unom nga tuig. Ug sa pagsugod sa ikakawhaan ug pito nga tuig naandam na namo ang among siyudad ug ang among kaugalingon alang sa pagpanalipod.
21 Karon matinguhaon kami nga ang mga Lamanita maoy mosulong kanamo; kay wala kami magtinguha nga kami ang mosulong sa ilang mga kuta.
22 Ug nahitabo nga mibutang kami og mga espiya sa palibot, sa pagbantay sa mga kalihokan sa mga Lamanita, aron dili nila kami malabyan sa gabii ni sa adlaw aron sa pagsulong sa among uban nga mga siyudad nga tua dapit sa amihanan.
23 Kay nasayod kami nga kadto nga mga siyudad walay igong kalig-on sa pagpakigsangka kanila; busa matinguhaon kami, nga kon kami ila nang malabyan, atakehon namo sila gikan sa ilang luyo, ug sa ingon niana makig-away kanila gikan sa luyo ug sa samang higayon sugaton sila sa atubangan. Nagtuo kami nga mabuntog namo sila; apan tan-awa, nagmahay kami sa among tinguha.
24 Wala sila mangahas nga labyan kami sa ilang tibuok kasundalohan, ni mangahas ang pipila kanila, basin pa unya og dili igo ang ilang kalig-on ug sila mapukan.
25 Ni sila nangahas sa pagmartsa batok sa siyudad sa Zarahemla; ni sila nangahas pagtabok sa ulohan sa Sidon, lapas sa siyudad sa Nephihah.
26 Ug sa ingon niana, uban sa ilang kasundalohan, hugot ang ilang tinguha sa pagpanalipod niadtong mga siyudad nga ilang nailog.
27 Ug karon nahitabo sa ikaduhang bulan niining tuiga, dihay gidala ngari kanamo nga daghang mga pagkaon ug ubang panginahanglanon nga tagana gikan sa mga amahan niadtong akong duha ka libong mga anak nga lalaki.
28 Ug usab dihay gipadala nga duha ka libo ka tawo ngari kanamo gikan sa yuta sa Zarahemla. Ug sa ingon niana kami naandam uban sa napulo ka libo ka tawo, ug sa mga pagkaon ug ubang panginahanglanon alang kanila, ug usab alang sa ilang mga asawa ug sa ilang mga anak.
29 Ug ang mga Lamanita, sa ingon niana nakakita sa among kasundalohan nga nagkadaghan matag adlaw, ug mga pagkaon ug ubang panginahanglanon nga nangabot alang sa among kabuhian, nagsugod sila sa pagkahadlok, ug nagsugod sa pag-atake, kon mahimo aron ipahunong ang among pagdawat og mga pagkaon ug ubang panginahanglanon ug kasundalohan.
30 Karon sa dihang nakita namo nga ang mga Lamanita nagsugod sa pagkabalaka niini nga pamaagi, matinguhaon kami sa paghimo og taktika sa paglingla kanila; busa si Antipus mimando nga ako momartsa uban sa akong gagmayng mga anak nga lalaki ngadto sa usa ka silingan nga siyudad, ingon og kami nagdala og mga pagkaon ug ubang panginahanglanon ngadto sa usa ka silingan nga siyudad.
31 Ug momartsa kami duol sa siyudad sa Antiparah, ingon og kami nagpaingon sa unahan nga siyudad, sa mga utlanan sa may baybayon.
32 Ug nahitabo nga mimartsa kami ngadto, ingon og nagdala sa among mga pagkaon ug ubang panginahanglanon, sa pag-adto niana nga siyudad.
33 Ug nahitabo nga si Antipus mimartsa uban sa usa ka bahin sa iyang kasundalohan, mibiya sa nahibilin sa pagpanalipod sa siyudad. Apan wala siya momartsa hangtod wala ako momartsa uban sa akong gamay nga pundok sa kasundalohan, ug miabot duol sa siyudad sa Antiparah.
34 Ug karon, sa siyudad sa Antiparah nahimutang ang labing lig-on nga kasundalohan sa mga Lamanita; oo, ang labing daghan.
35 Ug nahitabo nga sa dihang gipahibalo sila sa ilang mga espiya, misulong sila uban sa ilang kasundalohan ug mimartsa batok kanamo.
36 Ug nahitabo nga misibog kami gikan kanila, paingon sa amihanan. Ug sa ingon niana gidala namo sa layo ang labing gamhanan nga kasundalohan sa mga Lamanita;
37 Oo, gani sa igo nga gilay-on hangtod nga sa dihang nakita nila ang kasundalohan ni Antipus nga migukod kanila, sa tibuok nilang kusog, wala sila motipas sa tuo ni sa wala, apan mipadayon sa ilang pagmartsa nga wala moliko sa pagsunod kanamo; ug, nagtuo kami, nga ilang tuyo ang pagpatay kanamo sa dili pa si Antipus makaapas kanila, ug aron sila dili maliyokan sa among katawhan.
38 Ug karon si Antipus, nga nakakita nga nameligro kami, mipakusog sa pagmartsa sa iyang kasundalohan. Apan tan-awa, gabii na; busa wala sila makaapas kanamo, ni si Antipus nakaapas kanila; busa nagkampo kami niana nga gabii.
39 Ug nahitabo nga sa wala pa ang kaadlawon, tan-awa, ang mga Lamanita migukod kanamo. Karon dili kaayo igo ang among kalig-on sa pagpakig-away kanila; oo, dili ako makatugot nga ang akong gagmay nga mga anak nga lalaki mahulog sa ilang mga kamot; busa mipadayon kami sa among pagmartsa, ug mimartsa kami paingon sa kamingawan.
40 Karon wala sila mangahas sa pagliko sa tuo ni sa wala basin pa unya og maliyokan sila; ni ako miliko sa tuo ni sa wala basin pa unya og maapsan ako, ug dili kami makasugakod batok kanila, apan mamatay, ug sila makaikyas; ug sa ingon niana miikyas kami nianang tibuok adlaw paingon sa kamingawan, gani hangtod nga mingitngit.
41 Ug nahitabo pag-usab, sa dihang ang kahayag sa kabuntagon miabot nakita namo ang mga Lamanita nga misulong kanamo, ug miikyas kami gikan kanila.
42 Apan nahitabo nga wala sila mogukod kanamo og layo sa wala pa sila mohunong; ug buntag na sa ikatulo nga adlaw sa ikapito nga bulan.
43 Ug karon, kon naapsan ba sila ni Antipus wala kami masayod, apan gisultihan nako ang akong mga tawo: Tan-awa, wala kita masayod apan nanghunong sila sa tuyo nga mosulong kita batok kanila, aron kita ilang madakpan pinaagi sa ilang laang;
44 Busa unsay inyong ikasulti, akong mga anak, kamo mosukol ba batok kanila sa pakig-away?
45 Ug karon sultihan ko ikaw, minahal kong igsoong Moroni, nga wala pa ako sukad makakita og hilabihan nga kaisog, wala, wala taliwala sa tanan nga Nephita.
46 Kay sama sa akong pagtawag kanila nga akong mga anak nga lalaki (kay silang tanan mga batan-on kaayo) gani sila miingon ngari kanako: Amahan, tan-awa ang atong Dios nag-uban kanato, ug dili siya motugot nga kita mapukan; busa mosulong kita; dili kita mopatay sa atong kaigsoonan kon kita dili nila samokon; busa mangadto kita, basin unya og mabuntog nila ang kasundalohan ni Antipus.
47 Karon wala pa sila sukad makig-away, apan wala sila mahadlok sa kamatayon; ug naghunahuna sila pag-ayo sa kalingkawasan sa ilang mga amahan kay sa ilang kinabuhi; oo, gitudloan sila sa ilang mga inahan, nga kon dili sila magduhaduha, ang Dios moluwas kanila.
48 Ug gisaysay nila pag-usab ang mga pulong sa ilang mga inahan, nga nag-ingon: Wala kami magduhaduha, nasayod ang among mga inahan niini.
49 Ug nahitabo nga mibalik ako uban sa akong duha ka libo batok niini nga mga Lamanita kinsa migukod kanamo. Ug karon tan-awa, ang kasundalohan ni Antipus nakaapas kanila, ug usa ka makalilisang nga panag-away ang nagsugod.
50 Ang kasundalohan ni Antipus nga gikapoy, tungod sa ilang layo nga pagmartsa sa mubo kaayo nga panahon, hapit na mahulog sa mga kamot sa mga Lamanita; ug kon wala pa ako mobalik uban sa akong duha ka libo naangkon unta nila ang ilang katuyoan.
51 Kay si Antipus namatay pinaagi sa espada ug ang daghan sa iyang pangulo, tungod sa ilang kakapoy, tungod sa kakusog sa ilang pagmartsa—busa ang mga tawo ni Antipus, nga naglibog tungod sa pagkamatay sa ilang mga pangulo, misugod sa pagsibog gikan sa mga Lamanita.
52 Ug nahitabo nga ang mga Lamanita nakabaton og kaisog, ug misugod sa paggukod kanila; ug sa ingon niana ang mga Lamanita migukod kanila uban ang hilabihan nga kalagsik sa dihang miabot si Helaman sa ilang pangulahian uban sa iyang duha ka libo, ug misugod sa pagpatay kanila sa hilabihan, hangtod nga ang tibuok nga kasundalohan sa mga Lamanita mihunong ug miatubang kang Helaman.
53 Karon sa dihang ang katawhan ni Antipus nakakita nga ang mga Lamanita mitalikod kanila, gipundok nila ang ilang mga tawo ug misulong pag-usab sa pangulahian sa mga Lamanita.
54 Ug karon nahitabo nga kami, ang katawhan ni Nephi, ang katawhan ni Antipus, ug ako uban sa akong duha ka libo, miliyok sa mga Lamanita, ug mipatay kanila; oo, hangtod nga napugos sila sa paghatag sa ilang mga hinagiban sa gubat ug usab sa ilang mga kaugalingon isip mga binilanggo sa gubat.
55 Ug karon nahitabo nga sa dihang gitugyan nila ang ilang mga kaugalingon ngari kanamo, tan-awa, giihap nako kadtong mga batan-ong lalaki nga nakig-away uban kanako, nahadlok nga basin unya og daghan kanila ang nangamatay.
56 Apan tan-awa, sa akong tuman nga kamaya, walay bisan usa ka kalag kanila ang namatay; oo, ug nakig-away sila ingon og adunay kusog gikan sa Dios; oo, wala pa mabantog nga adunay mga tawo nga nakig-away sa ingon ka milagroso nga kusog; ug uban sa ingon ka dako nga gahom sa ilang pagsulong sa mga Lamanita, nga sila nakapahadlok kanila; ug tungod niini nga hinungdan ang mga Lamanita mitugyan sa ilang mga kaugalingon nga mahimong mga binilanggo sa gubat.
57 Ug kay kami walay dapit alang sa among mga binilanggo, aron mabantayan namo sila, aron sila mapanalipdan gikan sa kasundalohan sa mga Lamanita, busa gipadala namo sila ngadto sa yuta sa Zarahemla, ug ang usa ka bahin niadtong mga tawo nga wala mapatay ni Antipus, miuban kanila; ug ang nahibilin akong gidala ug gitipon sila ngadto sa akong batan-ong mga Ammonita, ug mimartsa kami balik ngadto sa siyudad sa Judea.