Jongvolwassenen
Drie manieren waarop je met verandering in het leven kunt omgaan
Veranderingen in je leven kunnen veel stress en angst opleveren, maar ik heb gemerkt dat deze drie strategieën helpen.
Ze maken allemaal gebruik van een van de beste hulpmiddelen die ooit zijn ontwikkeld. Dat hulpmiddel is sneller en doeltreffender dan een computer, en het past zich aan alles wat het over de wereld te weten komt aan. Het is iets wat iedereen heeft, ongeacht hun rijkdom of status, en je kunt het niet in de winkel of online kopen. Het is ingewikkelder dan wij weten, en ik heb erg goed nieuws voor je:
Je hébt er een. Je hemelse Vader heeft het aan je gegeven. Het is je brein.
Het menselijk brein is verbazend. Denk bijvoorbeeld aan tanden poetsen. Ik heb kleine kinderen die nog moeten leren om consequent hun tanden te poetsen, maar zelf heb ik het onder de knie. Ik doe het zonder dat iemand me eraan hoeft te herinneren, want mijn brein heeft het als een gewoonte ingeprogrammeerd. Als ik poets, hoef ik niet te googelen op welk deel van de tandenborstel ik de tandpasta doe – mijn brein laat het me automatisch op het borstelige uiteinde doen. Ik kan mijn tanden poetsen en tegelijkertijd naar een podcast luisteren, met mijn kinderen onderhandelen of een boek lezen, want mijn brein weet automatisch wat ik moet doen.
Meestal is die automatische pilootfunctie erg nuttig, maar wat doen we als we te maken krijgen met de veranderingen die onvermijdelijk op ons pad komen? Soms maken we onverwachte veranderingen mee, zoals een echtscheiding of de plotselinge dood van een dierbare. Maar zelfs als het leven helemaal in orde is, maken we ook veranderingen mee, zoals een nieuwe woonplaats, een nieuwe baan, afstuderen, trouwen, kinderen krijgen enzovoort.
Ons brein houdt echter niet van verandering. Het kost veel energie om met verandering om te gaan, want we kunnen een en ander niet zo onbewust doen als we gewend zijn. Tel daarbij de emoties op die vaak met verandering gepaard gaan, en dan kan de situatie soms ondraaglijk lijken.
Gelukkig kunnen we aan de hand van onze kennis van het brein manieren vinden om angst te beperken en niet te veel overweldigd te raken. In de loop der jaren heb ik drie strategieën gevonden waardoor we met angst en verandering kunnen omgaan.
Strategie 1:kijk alleen naar wat direct aan de orde is.
Verandering brengt je het onbekende. Soms kan ons brein overweldigd worden als er te veel onzekere factoren zijn. Het is bang voor het onbekende omdat het meent dat er gevaar op de loer kan liggen.
Bedankt, brein, dat je ons in leven houdt.
De beste manier die ik heb gevonden om met verandering om te gaan, is alleen te kijken naar wat je al weet. Hoe emotioneler en extremer de verandering, hoe meer je moet beperken waar je naar kijkt. Als je onverwachts je baan kwijtraakt, wil je brein van alles en nog wat oplossen. Hoe ga je je rekeningen betalen? Hoe ga je een nieuwe baan vinden? Wanneer ga je een nieuwe baan vinden? Hoe moeilijk wordt het om die te vinden? Wat zullen andere mensen wel van je denken?
Op veel van die vragen hebben we niet zo een-twee-drie een antwoord, maar dat hoeft ook niet. Wat is de eerste stap? Kun je het uithouden tot het eind van de week? Dat is alles wat je voorlopig hoeft te weten.
Soms, als we heel erg van streek zijn, is het verstandig om ons maar op één dag tegelijk te concentreren. Wat ga je als ontbijt eten? Laten we daarmee beginnen.
Concentreer je op zo weinig mogelijk, want dan kom je tot rust en vind je antwoorden. De Heer zal je leiden als je Hem om inspiratie vraagt en op Hem vertrouwt. ‘Wees nederig; en de Heer, uw God, zal u aan de hand leiden en u antwoord geven op uw gebeden’ (Leer en Verbonden 112:10).
Strategie 2:concentreer je op de toekomst, niet op het verleden.
Het brein wil naar het verleden kijken omdat het herinneringen heeft die het kan ophalen, maar jouw toekomst wordt anders dan het verleden, en dat is maar goed ook. Je kunt makkelijk gaan piekeren over alles wat er mis is gegaan in het verleden, of zelfs mijmeren over ‘die goeie ouwe tijd’, maar als het ten koste van het heden gaat, is het niet nuttig.
Toen ik mijn eerste kind kreeg, was ik dolblij dat ik dit kleine mensje bij me thuis had, en ik kon nauwelijks geloven hoeveel ik van hem hield. Maar ik voelde me overstelpt toen ik bedacht hoeveel zorg hij nodig had, en dat het me vanaf dat moment niet meer vrij stond om mijn leven te leiden zoals ik dat wilde. Ik bleef maar denken dat het leven vroeger eenvoudiger was. Ik bedacht dat ik vroeger elke ochtend kon douchen en mijn haar doen. Ik bedacht dat ik vroeger tevredener met mijn lichaam was. Ik bedacht dat ik vroeger beter uitgerust was en daardoor meer plezier kon hebben. Ik voelde me ellendig toen ik zo aan het verleden bleef denken.
Uiteindelijk besefte ik dat het verleden me geen oplossingen bood. Ik moest me op de toekomst richten. Ik moest me gaan indenken dat ik alles deed wat ik wilde doen, maar met een baby erbij. Ik moest de persoon voor ogen houden die ik wilde worden, niet de persoon die ik ooit was. Dat is niet altijd makkelijk, maar het kán, als je je ervoor openstelt.
De Heer heeft tegen ons gezegd:
‘U bent kinderen, en u hebt nog niet begrepen welke grote zegeningen de Vader in zijn handen houdt en voor u heeft bereid;
‘en u kunt nu niet alle dingen verdragen; niettemin, wees welgemoed, want Ik zal u voortleiden. Van u is het koninkrijk en van u zijn de zegeningen daarvan, en van u zijn de rijkdommen van de eeuwigheid’ (Leer en Verbonden 78:17–18).
Strategie 3:heb mededogen met jezelf.
Zelfs de sterksten onder ons kunnen door verandering van de kaart raken. Er kunnen allerlei emoties door je heen gaan. Enkele van de schadelijkste gedachten die we kunnen hebben, zijn ‘Ik wilde dat ik niet zo emotioneel was, ik zou hier beter mee om moeten gaan’, of ‘Ik vind het jammer dat ik niet sterker ben’.
Wensen dat je minder emotioneel was, maakt het niet makkelijker om met de verandering om te gaan. Het voegt alleen maar schaamte of een schuldgevoel toe aan de andere problemen waar je al mee te kampen hebt. Mededogen met jezelf is de oplossing.
Als je mededogen hebt, zeg je tegen jezelf: ‘Natuurlijk is dit moeilijk! Het is normaal dat je er moeite mee hebt’, en ‘Ik hou toch van je.’ Zeg dat alsjeblieft tegen jezelf. Maak je ellende niet groter door te denken dat je je niet ellendig zou moeten voelen.
Onze hemelse Vader heeft ons naar de aarde gestuurd om ons te helpen meer zoals Hij te worden, en dat kan volgens mij alleen door enorme groei. Als ik sterkere spieren wil, moet ik gewichtheffen. Door de weerstand van die gewichten worden mijn spieren net genoeg belast om ze de kans te geven zich te vernieuwen en sterker te worden.
Onze geest zit ook zo in elkaar. We moeten een bepaalde hoeveelheid weerstand ondervinden om sterker te worden dan we waren.
De Heer heeft gezegd: ‘Mijn volk moet worden beproefd in alle dingen, opdat zij erop voorbereid zullen zijn de heerlijkheid te ontvangen die Ik voor hen heb, ja, de heerlijkheid van Zion; en wie geen kastijding wil verdragen, is mijn koninkrijk niet waardig’ (Leer en Verbonden 136:31).
Verandering is een van de manieren waarop het leven ons vormt, zodat we meer zoals onze hemelse Vader worden. Wees in tijden van verandering lief voor jezelf. Soms is het al moeilijk genoeg om een mens te zijn.