Ha’apurorora’a matahiti
Te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te ’ohipa ’e te mana


Te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te ’ohipa ’e te mana

Ha’apurorora’a matahiti nā te mau ha’api’ira’a ’evanelia (Séminaire ’e te Institut) • 13 nō tiunu 2017

E tīa’i maoro noa vau i teie fārereira faufa’a rahi ’e ’outou. ’A fa’aineine ai au nō teie putuputura’a, ’ua tāparu vau i te Fatu nō te ’ite e aha tāna e hina’aro e rave tātou nō tāna mau tamari’i e pārahi i roto i tā tātou mau piha ha’api’ira’a ’e tō tātou fare. I te taime hau, ’ua putapū vau i tōna mana’o fāri’i nō tā ’outou tauto’ora’a tu’utu’u ’ore ’e te mau fa’atusiara’a rahi. ’Ua putapū ato’a vau i tōna hina’aro rahi e ha’amaita’i ia ’outou ’e i tō ’outou ’utuāfare. ’E ’ua putapū ato’a vau i tōna hia’ai e ha’amaita’i i tā ’outou mau pīahi i te here ’e i te ’itera’a pāpū nō tāna Tamaiti here.

E’ita te reira e tupu nā roto noa i te fa’arahira’a ’e te ha’amaita’ira’a i te mau fa’anahora’a, te mau ha’api’ipi’ira’a ’aore rā te mau rāve’a ’āpī, inaha e’ita roa atu hō’ē o teie mau mea e mono i te fa’ati’a’ia semeio o te ra’i i te orara’a o tā tātou mau pīahi. Te mea tā tātou e tīa’i ra, e tae noa mai ïa ’ei tao’a nō ’ō mai i tō tātou Metua here i te Ra’i ’e e tītau te reira i tōna mana nō te fa’atupu i te mau semeio i roto i te orara’a o te ta’ata.

E tītau te reira ia tātou ’ia fa’a’ohipa i te fa’aro’o rahi a’e nō te mea e nā mua te fa’aro’o i te mau semeio ato’a. ’Ua parau Elder Dallin H. Oaks : « ‘Te fa’aro’o ’aore e ’ohipa e mea pohe ïa’. [’Ei reira ’ua parau ’oia] te ’ohipa ’aore e fa’aro’o, tō mua roa atu ïa te pohe ».1 ’Oia ho’i, e’ita tā tātou ’ohipa rahi e fa’atupu i te mea e tīa’ihia ra mai te peu ’aore e fa’aro’o. Inaha ho’i e parau tumu te fa’aro’o nō to’opiti te ’ohipa ’e te mana. Te fa’arahira’a i tō tātou fa’aro’o ’āmui, e riro ïa ’ei tāpa’o i te Fatu nō tō tātou tūru’ira’a i ni’a iāna ’e tō tātou ti’aturi i tōna mana nō te fa’auru, nō te fa’afāriu, nō te ha’apūai, nō te fa’aineine ’e nō te pāruru i te u’i ’āpī. E riro te fa’arahira’a i te fa’aro’o i te Fa’aora i te ha’apūai i tā tātou ha’api’ira’a, te mau anira’a i te feiā ’āpī ’e te feiā ’āpī pa’ari ’ia haere mai i te séminaire ’e te institut ’aore rā ’ia tai’o i te mau pāpa’ira’a mo’a, ha’apūai ato’a i tō tātou aura’a ’e te mau metua ’e te feiā fa’atere autahu’ara’a. Nō reira, i te mau hepetoma ’e te mau ’āva’e i muri nei, e ’āmui ānei ’outou iā’u nō te ani i tō tātou Metua i te Ra’i e fa’arahi i tō tātou fa’aro’o ? Tē ti’aturi nei au ē, tē ti’a ineine nei ’oia nō te tauturu mai, ’ia ani noa atu tātou.

Fa’a’ohipa i te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te ’ohipa

’Ua ha’api’i Iosepha Semita ē, e tītau te fa’a’ohipara’a i te fa’aro’o i te Atua i te ’apora’a i « te mana’o tano nō ni’a i tōna huru, tōna maita’i-roa-ra’a ’e tōna hīro’a » ’e te « ’ite ē, te ’avei’a orara’a [tā tātou] e horo nei, ’ua tū’ati ïa i ni’a i tōna hina’aro ».2 E tītau nā tītaura’a e piti i te fa’a’ohipara’a tātou i te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te ’ohipa.3

I te ’āmuira’a rahi i ma’iri a’enei, ’ua fa’a’ite te peresideni Russell M. Nelson hō’ē rāve’a e hi’o i te tītaura’a mātāmua :

« ’Ia rahi ana’e tō tātou ’ite nō ni’a i te tāvinira’a ’e te misiōni a te Fa’aora—e rahi atu ā ïa tō tātou hāro’aro’ara’a i tāna ha’api’ira’a ’e te mea tāna i rave nō tātou—e rahi atu ā tō tātou ’ite ē e nehenehe tāna e hōro’a mai i te mana o tā tātou e hina’aro nō tō tātou orara’a.

I te ’ōmuara’a o teie matahiti, ’ua ani au i te Feiā ’Āpī Pa’ari o te ’Ēkālesia ’ia fa’ata’a i te hō’ē tufa’a o tō rātou taime i te mau hepetoma ato’a ’ia tuatāpapa i te mau mea ato’a tā Iesu i parau ’e i rave tei pāpa’ihia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a. ’Ua ani au ia rātou ’ia fa’ariro i te mau fa’ahitira’a nō ni’a ia Iesu Mesia e vai nei i roto i te Buka Arata’i nō te mau tumu parau ’ei buka ha’api’ira’a tumu nā rātou.

« ’Ua hōro’a vau i taua tītaura’a ra nō te mea ’ua fāri’i a’ena vau iho i te reira. ’Ua tai’o ’e ’ua tāpa’o vau i te mau ’īrava ato’a tei fa’ahitihia nō ni’a ia Iesu Mesia, mai tei tābulahia i raro a’e i te upo’o parau tumu ’e nā 57 upo’o parau ri’i i roto i te Buka Arata’i nō te mau tumu parau. I tō’u fa’aotira’a i teie ’ohipa fa’ahiahia, ’ua ani mai tā’u vahine fa’aipoipo iā’u e aha te maita’i tei fāri’ihia e au. ’Ua parau atu vau iāna, « ’ua taui tō’u huru ! »4

’Ua hina’aro vau e fa’aha’amana’o i teie anira’a nō te mea ’ua ’ite mata vau iho i te maita’i o teie tuatāpapara’a rōtahi ’e ’ua ’ite au ē, rahi noa atu tātou i te māramarama ’e te here i te Fa’aora, rahi noa ato’a atu tō tātou fa’aro’o iāna.

Mai tā’u i fa’ahiti a’enei, ’ua ha’api’i te peropheta Iosepha ē, te tahi atu tuha’a pāpū nō te fa’aro’o, ’o te ha’api’ira’a ïa e fa’atū’ati i tō tātou orara’a i ni’a i te hina’aro o te Fatu. ’Ei fa’ahōho’ara’a, teie te tahi hi’ora’a e au maita’i mai te mau metua vahine i’ō nei :

E metua vahine ’āpī ’o Celeste Davis, e toru tamari’i ’e te hō’ē pēpe e ara noa i te pō. Ha’amata a’era ’oia i te pure ’ia ti’a ia rāua tāna pēpe e ta’oto ri’i ’ia māhā te rohirohi. Mai te huru ra ē, ’aita tāna mau pure i pāhonohia. ’Ua hina’aro atura ’oia ’ia māramarama maita’i a’e i te pure, ’e nō te aha ’aita i ha’amāhāhia tōna rohirohi. ’Ua ha’api’i ihora ’oia i roto i te Bible Dictionary ē, « e pure tātou i te i’oa o te Mesia ’ia riro ana’e tō tātou mana’o i te mana’o o te Mesia, tō tātou hia’ai i te hia’ai o te Mesia… I muri mai, e ani tātou i te mea ’ua ti’a i te Atua ’ia hōro’a mai. E rave rahi pure ’aita e pāhonora’a nō te mea ’aita roa atu te reira i ravehia nā roto i te i’oa o te Mesia ; e ’ere roa atu i tōna mana’o, nō roto mai rā i te pīpiri o te ’ā’au ta’ata nei ».5

Fa’aoti atura Celeste e tāpura i te mau mea tāna i pure atu. I te otira’a tāna tāpura, ’ua ’ite mai ’oia ē, ’ua riro tāna mau pure i te anira’a nā mua roa i te Metua i te Ao ra i tāna i hina’aro, ’oia ho’i ’ia taui te Atua i te huru o tōna orara’a. Fa’aoti atura ’oia e hāmani i te tahi fa’ahou tāpura, nō te mau mea tāna i pāpū ’ua hina’aro te Metua i te Ao ra nōna. ’Aita iho ā nā tāpura i tū’ati ’ore noa—’ua here te Atua ia tātou ’e ’ua hina’aro ho’i ’oia ’ia ’oa’oa tātou. E ha’api’ira’a ’e e parau mau rā e vai ra i roto i teie ’ohipa iti. ’Ua hina’aro ’oia e taui i te huru o tōna orara’a, ’ua hina’aro rā te Atua e taui iāna. Nō reira ’ua fa’aoti ’oia e fa’atano i tāna hi’ora’a i te pure nō te fa’atū’ati i tōna hina’aro i ni’a i tō te Metua i te Ao ra. ’Ua pāpa’i ’oia :

« E rāve’a ’ohie tā’u i ’ite mai nō te tauturu i ta’u mau pure. E mea ’ōhie—’ia ani ’outou i te hō’ē mea ’ua hina’aro ’outou ’e ’aita ’outou i pāpū roa e mea ānei ’ua hina’aro te Atua, ’a tu’u i te parau ‘’aita ana’e rā’, i reira e parau atu ai i te mea ’ua pāpū ia ’outou ’ua hina’aro te Atua nō ’outou.

« ’Ei hi’ora’a : ‘[E te Atua], tauturu mai na e ta’oto ri’i i teie pō, ’aita ana’e rā, tauturu mai iā’u ’ia nava’i tō’u pūai nō te vai au noa ’e nō te ’ohipa.’ ‘[E te Atua], ha’amaita’i na i tā’u tamari’i ’ia ora i teie ma’i ’e ’ia maita’i mai, ’aita ana’e rā, tauturu mai ia mātou ’ia ti’aturi ia ’oe ’e ’ia fa’a’oroma’i te tahi i te tahi.’ ‘[E te Atua], ha’amaita’i na iā’u ’ia fāri’ihia vau ’e teie mau hoa, ’aita ana’e rā, noa atu ’o vau ana’e, tauturu mai iā’u ’ia hāmani maita’i i te ta’ata ’e ’ia hōro’a’ ».

Tē parau fa’ahou nei ’oia :

« Hō’ē matahiti i teienei au i te tāmatara’a i te reira, e nehenehe e parau ē, ’ua rahi roa ’ino te mau pure manuia…

« E au ē, tē tae mai nei te mana’o ē, tē fa’atupu ra vau i te fā mau o te pure, ’oia ho’i ’eiaha e tāu’aparau noa i tō’u hina’aro, e fa’atū’ati ato’a rā iā’u i ni’a i te Atua…

« Hō’ē maita’i tīa’i-’ore-hia, ’oia ho’i ’aita vau e mata’u nei i te mau tāfifira’a ’aore rā te noa’a-’ore-ra’a tā’u i hina’aro mai te mātāmua ra, nō te mea ’ua ’ite au ’e ’ua putapū ho’i i te pāhonora’a te Atua i ta’u mau pure, tō’u mau hina’aro ’e te mau ‘’aita ana’e rā’ ».6

E hōho’a te ’ohipa i tupu nō Celeste ’o te nehenehe e tauturu ia tātou ’e tā tātou mau pure ’e te tauto’ora’a e fa’a’ohipa i te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te ’ohipa. ’Ia pāpū maita’i ē, e’ita te fa’aro’o e rave ’ē i te ti’amāra’a ’ia mā’iti o tā tātou mau tamari’i ’e mau pīahi, ’e e’ita ato’a te reira e ’īriti i te mau fifi ’e te mau tāmatara’a o tō tātou orara’a. E nehenehe rā te reira e tauturu mai e fa’a’oroma’i maita’i ’e e ’apo ato’a mai i te tahi mea i roto i te taime fifi. E taui ato’a te reira i te huru tātou e hi’o i tā tātou mau pīahi (’e tā tātou mau tamari’i), nā reira ato’a te huru e pure tātou nō rātou. E taui te reira i tā tātou mau tāu’aparara’a i roto i te piha ha’api’ira’a ’e i te fare. E tauturu te reira ia tātou ’ia ti’a ma te tīa’i, te ’oa’oa ’e te ’ana’anatae i roto i te hō’ē ao tē pōiri noa atu ra. E fa’atupu te reira i te mau rāve’a heheura’a nō tātou iho ma te fa’atae mai i te mana i roto i tā tātou ha’api’ira’a. E ta’ita’i te reira i tō tātou ’itera’a pāpū i te ’ā’au o te feiā tā tātou i here.

E fa’a’ore te fa’aro’o mau i te hāmanira’a i tōna iho mana’o. E arata’i ho’i te reira i te hi’opo’ara’a iāna iho, ’o te arata’i ho’i i te tātarahapara’a mau ’e te tupura’a pāpū. E fa’ahepo te reira ia tātou ’ia ’ape i te herepata e tīa’i i te mau rāve’a i roto noa i te tauira’a ia vetahi ’ē, ’ia parau tātou ē, « ’āhani ’ua pāturu tō’u nā metua ’aore rā tō’u feiā fa’atere iā’u, ’aita ïa vau mai te reira ». ’Aita te reira huru hi’ora’a e tūru’i i ni’a i te Fa’aora, nō reira, e’ita tōna mana e noa’a mai. E’ita te reira e fa’atupu i te semeio tā tātou e hina’aro nei. ’Ua nava’i tā tātou ’e ’ua nava’i tātou nō te fa’atupu i te ’ohipa a te Fatu mai te mea e nava’i tō tātou fa’aro’o nō te ani ateate iāna e taui ia tātou ’e e hāmani ia tātou ’ei mauha’a i roto i tōna rima.

E parau mau te reira, noa atu ā tō tātou mana’o ’aifāito ’ore ’e te teimaha. ’Ua ha’api’i au i te reira ’ei taure’are’a e fa’aineine ra nō te misiōni. ’Ua mana’o iho ā vau e haere au, i tō’u rā ’āpīra’a, ’ua taiā roa vau ’a feruri ai i te reira. ’Aita roa atu vau i au e paraparau i mua i te ta’ata. E tatie e parau noa nei ē, ’aita ’oia i ’ite i tō’u poro mata ē taure’are’a roa atu nō te mea e haere noa vau ma te pi’o i te upo’o, ma te tāhuna i tō’u hōho’a mata. I te collège, e D ta’u fāito i roto i te piha ha’uti ta’ata ora, te ha’eha’a roa ïa. ’Aita iho ā tā’u e nehenehe e ti’a i mua i te piha, noa atu ’ua pāpa’ihia te mea e parau ’o tā tō’u ’orometua i hōro’a mai.

I te fāri’ira’a vau i tō’u pi’ira’a misiōni nō Mehiko, ’ua anihia vau e paraparau i roto i te hō’ē purera’a pae auahi nā te feiā ’āpī, māua tō’u tua’ana. E pae noa minuti tā’u i rave, te toe’a nāna ïa. ’Ia mana’o vau, ’aita i hape ’ia parau ē, o ta’u a’ora’a paha te a’ora’a ’ino roa a’e i hōro’ahia i roto i teie ’ēkālesia ’e te tahi noa atu ’ēkālesia ’ē. I te otira’a te purera’a pae auahi, ’ua ’āpapa te feiā ’āpī nō te aroha i tō’u tua’ana. Hō’ē ta’ata ’ā’au maita’i tei tīpu’u mai te ’āpapara’a nō te parau mai : « Māuruuru. E a’ora’a maita’i ». ’Ua mana’o roa vau : « māuruuru pa’i, e parau ha’avare tā ’oe ». ’Ua ho’i au i te fare ma te mana’o paruparu ’e te uiui, nāhea pa’i au i te tāvini i te hō’ē misiōni. ’Ua mana’o vau, ’aita vau i tano nō te ha’api’i i te ’evanelia nā roto i te reo peretāne, e aha atu pa’i ïa nā roto i te reo pāniora tei ti’a iā’u ’ia ha’api’i.

Ma’a mahana i muri iho, ma te ’ā’au teimaha, ’ua ’īriti au i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e ’ua tai’o atura i te ’ā’amu o Enoha. I te fa’auera’ahia Enoha e pi’i i te ta’ata ’ia tātarahapa, tē nā ’ō ra te ’īrava 31 : « ’ua tīpapa ihora ’oia i raro i te fenua, i mua i te Fatu, ’e ’ua parau ihora i te Fatu, nā ’ō atura : Nō te aha ho’i i ’ite-au-hia mai ai au i mua ia ’oe na, ’e e tamaiti ’āpī ho’i au, ’e ’ua au ’ore mai ho’i te mau ta’ata iā’u; e ta’ata reo maumau vau; ’e nō te aha e riro ai au ’ei tāvini nō ’oe ? »7 ’Ei pāhonora’a i te fē’a’a o Enoha iāna iho ’e te huru ’erera’a tōna ti’aturi i tōna pi’ira’a, ’ua hōro’a te Fatu i teie pāhonora’a nehenehe ’e te tāmarū, i te ’īrava 34 : « Inaha, tei ni’a iho tō’u Vārua ia ’oe, nō reira e fa’ati’a vau i tā ’oe ato’a ra mau parau; ’e e haere ’ē atu te mau mou’a mai mua atu ia ’oe, ’e e tīpu’u ’ē atu te mau ’ānāvai pape i tō rātou ra tahera’a; ’e ’ei roto ’oe iā’u nei pārahi ai, ’e ’ei roto vau ia ’oe; nō reira, ’a haere mai nā muri iā’u ».8

Ma te taiā tā’āto’a, te pāpū ’ore iā’u, ’e te ineine ’ore nō te mea i mua mai, ’ua tāpe’a noa vau i teie mau parau mai te tahi taura ora ’e ’ua ta’uma vau i ni’a i te manureva nō te taime mātāmua o tō’u orara’a ’e ’ua rere atura i Mehiko nō te tāvini. I reira tō’u ha’api’ira’a ē, ’ia ti’a mau ia tātou, e nehenehe mau tā tātou e haere nā muri i te Fatu. ’Ua ’apo vau ē, e parau tā te peresideni Ezra Taft Benson i parau : « Te tāne ’e te vahine o te fa’afāriu i tō rātou orara’a i ni’a i te Atua, e ’ite ïa rātou ē, e rahi atu tāna e fa’atupu i roto i tō rātou orara’a i tā rātou iho e nehenehe e fa’atupu ».9

Fa’a’ohipa i te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te mana

I roto i te ’ā’amu o Enoha, e ’ohipa ’ē ato’a tā’u i ’apo nō ni’a i te fa’aro’o. Fa’aro’o mai na i te fa’a’itera’a nō te mea i tupu nō teie tamaiti ’āpī reo maumau ’e te au-’ore-hia e te ta’ata. Tē tai’o nei Mose 7:13 : « ’E nō te rahi o te fa’aro’o o Enoha, ’ua arata’i atura ’oia i te mau ta’ata o te Atua, ’e ’ua haere mai tō rātou mau ’enemi e ’aro ia rātou; ’e ’ua parau atura ’oia i te parau a te Fatu, e rūrūta’ina ihora te fenua, e reva ’ē atura te mou’a mai te au i tāna ra parau. ’Ua tīpu’u ’ē atura te mau anavai pape i tō rātou tahera’a, ’e ’ua fa’aro’ohia te ’ū’uru o te mau liona nā te medebara mai. E mata’u rahi roa a’era tō te mau nūna’a ato’a i te [mana] rahi o te parau a Enoha, ’e te [mana] o te reo tā te Atua i hōro’a iāna ra ».10 ’Aita e hōho’a tamaiti reo maumau terā e parauhia ra. E ta’ata fa’aro’o rā, tei haere nā muri i te Fatu ’e tei fa’anu’u i te mau mou’a.

I te tahi taime e parau tātou e « fa’anu’u i te tai’o hora » ’aore rā « fa’anu’u i te nira » nō te parau i te tahi mau ha’amaita’ira’a ri’i tītauhia, ’aita rā te Fatu i ani ia tātou ’ia fa’anu’u i te nira. ’Ua ani mai ’oia ia tātou e fa’anu’u i te mau mou’a. ’Ua parau ’oia : « ’Āhīrī e fa’aro’o tō ’outou, e mai te hō’ē huero sinapi noa iho te rahi, e ti’a ïa ’ia ’outou ’ia parau noa atu i teie nei mou’a, ’A haere i’ō atu, e nāna ïa e haere noa; ’e ’aita roa e mea e ’ore te ti’a ia ’outou ».11

Teie fa’aro’o e fa’anu’u i te mau mou’a—te mou’a mau ānei ’aore rā te fa’ahōho’ara’a—’o te hō’ē fāito fa’aro’o ’ē ïa. Mai tā Elder D. Todd Christofferson i ha’api’i :

« [Tē vai ra] te hō’ē fāito fa’aro’o e tū’ati i te mau ha’apāpūra’a pae vārua ’o te fa’atupu i te mau ’ohipa maitata’i, te ha’apa’ora’a iho ā rā i te mau parau tumu ’e te mau fa’auera’a o te ’evanelia. E fa’aro’o mau teie i te Mesia…

« Teie rā, tē vai ato’a ra te hō’ē fāito fa’aro’o e’ita e fa’atere noa i tā tātou ravera’a, ’o tē ha’amana ato’a rā ia tātou e taui i te mea e vai ra ’e e fa’atupu i te mau mea e’ita e tupu ’āhani ’aita tātou. Tē parau nei au nō te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te ’ohipa, ’ei parau tumu ato’a nō te mana ».12

’O te huru fa’aro’o teie e fa’a’itehia nei i roto i te Hebera 11 tei fa’a’ohipahia e Enoha, Aberahama, Sara ’e Mose. ’O terā fa’aro’o i fa’a’ohipahia e te mau peropheta nō te « [ha’apau i] te mau bāsileia… ’e ’ua rave i te parau ti’a ra, ’e ’ua noa’a tei parauhia maira, ’ua ’ōpani i te vaha o te liona, ’ua tīnai ho’i i te pūai o te auahi, ’ua ora i te mata ’o’e ra, ’ua fa’a’eta’etahia i te paruparura’a ra… ’e i noa’a fa’ahou ho’i tā te mau vahine tamari’i i pohe ra ».13

’O te huru fa’aro’o teie e fa’a’itehia nei i roto i te Etera 12, nō ni’a ia Alama, Amuleka, Nephi, Lehi ’e Amona.14 ’O te fa’aro’o teie i fa’a’itehia e « te taea’e o Iareda [’a parau ai ’oia] i te mou’a ra, ’o Zerina, e haere ’ē atu—’e ’ua haere ’ē atura ïa. ’E ’āhiri ’aita tōna e fa’aro’o, ’aita ïa i nā reira i te haere ’ē atu ».15 ’E i te hope’a, « e rave rahi tei roto ia rātou te fa’aro’o rahi roa atu, e ’ore ai e ti’a ai ’ia tāpe’ahia rātou ’ia ’ore ’ia tae i roto i te pāruru »—’a fa’aro’o na rā i teie parau—« ’ua ’itea rā i tō rātou mata te mau mea tei hi’ohia e te mata o te fa’aro’o ra ».16

E mau fa’ahōho’ara’a ana’e teie nō te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te mana. ’O te hi’ora’a hope’a rā tā’u i fa’ahiahia roa. ’Ua hi’o nā mua rātou i te mau mea ’e te mata nō te fa’aro’o hou ’a ’ite ai ’e tō rātou mata tāhuti nei. E hi’ora’a rahi i tō tātou nei anotau nō te reira, nō roto mai i te peresideni Brigham Young. ’Ua parau ’oia nō ni’a i te vāhi e ti’a ra te hiero nō Roto Miti : « Varavara vau i te parau nō te mau heheura’a ’e te mau ’ōrama, te mea pāpū rā… ’ua ti’a vau i’ō nei ’e ’ua ’ite vārua vau i te hiero… ’Aita tō’u mata i hi’o a’enei i teie vāhi, i reira rā tā te ’ōrama i fa’a’ite mai ».17

Te fāri’ira’a i te ’ōrama nō te mea e nehenehe e riro, nō te hina’aro o te Fatu, e tītaura’a ïa nō te fa’a’ohipara’a i te fa’aro’o ’ei parau tumu nō te mana.

E ti’a ānei ia ’outou ’ia hi’o i te semeio ’ua hina’aro tātou nā roto i te mata o te fa’aro’o ? E ti’a ānei ia ’outou ’ia hi’o ia ’outou iho tē ha’api’i ra i te mau piha ma te ti’aturi rahi atu i te Fatu, tāna parau ’e tā ’outou mau pīahi ? E ti’a ānei ia ’outou ’ia hi’o i tā ’outou mau pīahi tē fa’aru’e ra i tā ’outou piha ha’api’ira’a ma te tūru’i rahi atu ā i ni’a i te mau ha’api’ira’a ’e te tāra’ehara a te Fa’aora, ma te pāto’i rahi atu ā i te hara ’e ma te ineine rahi atu ā ’ia rave i te mau mea ato’a e ani te Fatu ia rātou ? ’E e ti’a ānei ia ’outou ’ia hi’o ma te mata nō te fa’aro’o i e rave rahi atu ā feiā ’āpī, te mau melo ’e rātou ato’a e ’ere nō tō tātou fa’aro’o, tē pāhono ra i tā tātou anira’a e haere mai ’e e ’āmui mai i teie semeio ? E aha tā te Fatu e rave mai te peu e fa’a’ohipa tātou i tō tātou fa’aro’o ’āmui, ’ei parau tumu nō te ’ohipa ’e ’ei parau tumu ho’i nō te mana ?

« Teie Iehova tei ia tātou nei ; ’eiaha roa e mata’u atu »

Hou vau ’a fa’aoti ai, ’ua hina’aro vau e fa’a’ite i te tahi hi’ora’a hope’a. Tē vai ra i roto i ta’u piha tōro’a te hō’ē rā’au olive tei taraihia te fa’ahōho’ara’a o te hō’ē ’ā’amu au roa nā’u o te pāpa’ira’a mo’a, ’o tē riro nei ’ei fa’ahamana’ora’a tāmau iā’u i te hina’aro nō te fa’aro’o. E fa’ahōho’ara’a nō Kaleba ’e Iosua, tei tonohia e Mose, rāua ’e e 10 fa’ahou ta’ata nō te hi’o haere i te fenua ra nō Kana’ana ’e e ’āfa’i mai i te parau fa’a’ite. ’Ua ho’i mai nā ta’ata e 10 ma te parau ē : « Te ta’ata o taua fenua ra, [e mea] ’eta’eta ïa ’e te ’oire ho’i ’ua ’āuahia, ’e rahi ho’i ».18

« ’Āre’a ’o Kaleba tāmanino ihora ’oia i taua mau ta’ata ra i mua i te aro o Mose, nā ’ō atura, Mai haere tātou i teienei e rave, e pau noa ïa ia tātou.

« ’Āre’a te mau ta’ata i haere ato’a ’e ’oia ato’a ra, ’ua nā ’ō a’era ïa, E’ita e ti’a ia tātou ’ia ti’i e ’aro i te reira feiā; e pūai rahi tō rātou i tō tātou nei ».19

Nō te mea ’ua ’ere rātou i te fa’aro’o, « ’ua fa’a’ino haere ho’i rātou i taua fenua… ra, ’ua nā ’ō rātou ē… tā mātou i hi’o i reira, e ta’ata rarahi ana’e ïa… mai te vivi ri’i nei mātou i tō mātou iho hi’ora’a ».20

Pāhono atura Iosua ’e Kaleba : « Teie Iehova tei ia tātou nei; ’eiaha roa e mata’u atu ».21

’Aita rā i roa’a i te nūna’a, mai teie nā ve’a fa’aro’o tāpetepete e 10, i te ’ite e aha tā te Fatu i hina’aro e rave ’e ’aita atura i pe’e ia Iosua ’e Kaleba. Nō te mea ’ua ’ere rātou i te fa’aro’o, ’ua ’ōvere noa atura te nūna’a i roto i te medebara hau i te 39 matahiti. I roto te reira naho’a ta’ata, ’o Iosua noa rāua Kaleba tei ora mai ’e tei fa’ati’ahia e tomo i roto i te fenua i parauhia. Tē ha’amana’o ra paha ’outou i te mau parau a Kaleba ’a ti’a ai rāua Iosua i mua i te mou’a Heberona, te vāhi mau tā rāua i hi’o haere e rave rahi matahiti nā mua atu. ’Ua parau Kaleba :

« Tē vai nei rā tō’u ’eta’eta te huru ā te huru i teie nei mahana, mai te mahana ’a tono ai Mose iā’u…

« ’E teienei, hō mai i teie nei mou’a nō’u ».22

Nō tōna fa’aro’o, ’ua fatu ’āi’a ’oia ’e tōna ’utuāfare terā u’i ’e terā u’i i tāna mou’a i te fenua i parauhia.

E mau tāmatara’a i mua ia tātou. E fa’ahemahia paha tātou e fē’a’a ’e e fa’aho’i mai i te parau fa’a’ite ’ino tei ’ī i te mata’u ’e te fē’a’a. E’ita te ’erera’a te ti’aturi i te Fatu e fa’atae ia tātou i te fenua i parauhia. Mai ia Kaleba rāua Iosua te huru, tītau-roa-hia ’ia ha’apae tātou i tō tātou mata’u i te hiti ’e ’ia fa’a’ohipa i tō tātou fa’aro’o nō te pi’i i te mau ha’amaita’ira’a tāna i fa’aherehere nō tātou. E ti’a roa ia tātou ’ia hi’o i te mau tāmatara’a ato’a ’e te mau fifi o tō tātou orara’a ’ei rāve’a nō te fa’ahōhonu atu ā i tō tātou fa’aro’o ia Iesu Mesia.

E aha tā te Fatu e rave mai te mea e mono ’āmui tātou i te mata’u ’e te fē’a’a, i te tīa’i ’e te fa’aro’o ? ’Ia ti’aturi au, e ’ere te nira noa tāna e fa’anu’u, ’o te mou’a rā—’ia tupu te mau semeio i roto i te orara’a o te feiā ’āpī ’e te feiā ’āpī o te ’Ēkālesia. ’A rahi noa ai tō tātou fa’aro’o, ’a rahi ato’a ai te fa’aro’o o rātou tā tātou e ha’api’i nei. ’Ua ’ite au e ha’amaita’i te Metua i te Ra’i ia ’outou ’e e ha’amaita’i ’oia i tā tātou mau pīahi ’ia fa’a’ohipa tātou i tō tātou fa’aro’o i tāna Tamaiti here ’e te maita’i roa, te Fa’aora, te Tāra’ehara ’e te Ta’ata fa’aora i te ao. Nā roto i te i’oa o Iesu Mesia ra, ’āmene.

Te mau nota

  1. Dallin H. Oaks, « Challenges to the Mission of Brigham Young University » (BYU Leadership Conference, 21 nō ’ēperēra 2017), 8.

  2. Lectures on Faith (1985), 38 ; ’ua hāmanihia te Lectures on Faith i raro a’e i te fa’aterera’a a te peropheta Iosepha Semita.

  3. « Te fa’aro’o, e hōro’a ïa nā te Atua ’ei utu’a maita’i nō te parau ti’a o te hō’ē ta’ata. E hōro’ahia te reira mai te mea ē, tē vai ra te parau ti’a, ’e ’ia rahi noa atu te fāito o te ha’apa’o i te mau ture a te Atua, rahi noa ato’a atu te hōro’ara’a o te fa’aro’o » (Bruce R. McConkie, Mormon Doctrine, 2nd ed. [1966], 264).

  4. Russell M. Nelson, « Fa’ahaere mai te mana o Iesu Mesia i roto i tō tātou orara’a », Ensign ’aore rā Liahona, Mē 2017, 39.

  5. Bible Dictionary, « Prayer ».

  6. Celeste Davis, « How to Pray in a Way God Can Answer », 12 nō ’ēperēra 2016, blog.lds.org.

  7. Mose 6:31.

  8. Mose 6:34.

  9. Ezra Taft Benson, « Jesus Christ—Gifts and Expectations », Ensign, Titema 1988, 4.

  10. Mose 7:13 ; reta tei fa’ahuru-’ē-hia.

  11. Mataio 17:20.

  12. D. Todd Christofferson, « Building Faith in Christ », Ensign, Setepa 2012, 55; hi’o ato’a Moroni 7:33.

  13. Hebera 11:33-35.

  14. Hi’o Etera 12:13-15.

  15. Etera 12:30.

  16. Etera 12:19.

  17. Brigham Young, « Minutes of the General Conference », Deseret News, 30 nō ’ēperēra 1853, 150.

  18. Nūmera 13:28.

  19. Nūmera 13:30-31.

  20. Nūmera 13:32-33.

  21. Nūmera 14:9.

  22. Iosua 14:11-12.

Nene’i