Hi’o i te hō’ē

Lori Newbold

Upo’o fa’atere, pū ha’api’ipi’ira’a

Ha’apurorora’a matahiti nā te mau ha’api’ira’a ’evanelia (Séminaire ’e te Institut) • 13 nō tiunu 2017

Tē māuruuru nei au i te taera’a mai i’ō nei i teie mahana ’e ’ia fa’a’ite i tō’u here nō te Fa’aora, nō ’outou, ’e nō te feiā ’āpī ’e te feiā ’āpī pa’ari tā tātou e tāvini nei.

Tē ha’amana’o nei au i te fa’a’itera’a mana tā’u i ’apo mai nō ’ō mai i te Vārua i tō’u tai’o-mātāmua-ra’a i teie fa’ahitira’a a te peresideni Boyd K. Packer : « Tē ti’aturi nei au ē, ’ia au i te fāito ’outou e ha’a, ta’a ’ē noa atu tā ’outou mau tāfifira’a ’e mau hōpoi’a, ’o te hōho’a o te Mesia te ’ō’otihia i ni’a i tō ’outou mata. ’E mai teie atura ïa, i roto i terā piha ha’api’ira’a, i terā taime ’e i roto i terā parau ’e terā fa’aurura’a, ’o ’outou ’ōna ’e ’o ’ōna ’outou ».¹ Te mana’ora’a ’ua fāna’o vau e ti’a nō te Fa’aora i roto i tā’u mau hōpoi’a, ’ua riro ïa ’ei hia’ai ’ana’anatae ’e ’ei parau mau arata’i i roto i tō’u tōro’a i te S&I.

I te ’āru’i ’e te hō’ē tino nō te hui mana fa’atere rahi i tupu iho nei, ’ua ha’api’i mai ’o Elder Gong ē, te hō’ē mea tei fa’ariro i te Fa’aora ’ei ’orometua maita’i roa, ’o tōna ïa ’aravihi e ha’api’i i te pupu 5 000 ta’ata ’e i te hō’ē ā taime e ha’api’i hō’ē hō’ē ia rātou. ’Ua parau ’oia : « E semeio teie tā tātou te mau ’orometua e ’imi nei—ha’api’i i te piha tā’āto’a ’e te ta’ata tāta’itahi i roto i te piha. Tītauhia ïa ’ia ha’apa’o i nā 5 000 ’e tae noa atu te hō’ē. Te tītaura’a ïa, e pāhono i te mau māna’ona’ora’a rahi ’a pāhono ato’a ai i te hina’aro tāta’itahi ».² ’Ua uiui a’enei ’outou nāhea te Fa’aora i te manuiara’a ?

Tē hina’aro nei au e fa’a’ite i te hō’ē ’ohipa i tupu nō’u i te pitira’a o te matahiti tōro’a ’orometua, ’ua arata’i te Fatu iā’u nō te ’ite e aha te aura’a nō te ti’ara’a nōna i roto i te piha. E taure’are’a 15 matahiti i roto i te hō’ē o tā’u mau piha. I te mau mahana mātāmua ra ā ’ua fifi au nō te fa’a’oroma’i i tōna huru iti ’e ’ua feruri au ē, e ono ava’e roa mau teie i muri nei nō te tamata i te fa’a’ohipa i te hō’ē hōro’a ’aita i roto iā’u. ’Ua pure au nō te ’aravihi e here iāna ’e tā’u mau pīahi ato’a.

I te pitira’a o te hepetoma, i te ti’ara’a mai ’oia nō te hōro’a i te parau-fa’aitoito-ra’a ’e ’ia fa’a’ite mai ’oia i te tahi mau parau nō ni’a i tōna orara’a, ’ua hō-mai-hia te hōro’a e hi’o iāna mai tā te Fa’aora, ’e ’ua rahi ’oi’oi mai tō’u here ’iāna. ’Ua fa’a’ite ’oia ē, tē ta’a ra tōna nā metua ’e ’ua fa’aru’e tōna metua vahine i te ’Ēkālesia ’e tē pāto’i ra ’oia i te reira. ’Ua ti’a iā’u ’ia ’ite i roto i tōna hōho’a mata i tōna ’oto ’e te hepohepo ’a fa’a’ite ai ’oia i tōna ’ā’amu. Parau mau, ’aita vau e ha’amana’o nei i tāna parau-fa’aitoito-ra’a, tē ha’amana’o nei rā vau i te mea tā te Vārua Maita’i i ha’api’i mai iā’u. ’Ua tae mai te mana’o ē : « E ’īriti i tō ’oe tia’a inaha tē hōro’a atu nei au ia ’oe ’ia tomo i roto i te ’ā’au. Tē ti’aturi nei au ia ’oe ’ia riro ’ei fa’aurura’a vahine ha’apa’o maita’i i roto i te orara’a o teie taure’are’a, ’e tē hina’aro nei au ia ’oe nō te here iāna mai tā’u e here iāna ». I te reira iho ā taime, ’ua taui au. ’Ua taui tō’u ’ā’au. ’Ua hi’o vau iāna—’ua hi’o mau vau ’iāna—mai te hō’ē tamaiti nā te Atua, ma te fāito pūai hanahana, te mau hōro’a pae vārua ’e e rave rahi maita’i nō tā mātou piha. ’Aita tōna huru i taui rahi roa i terā ono ’āva’e, ’ua taui rā vau. ’E i roto i te reira tauira’a, ’ua fāri’i mātou pā’āto’a i te mau ’itera’a fa’ahiahia. E māuruuru rahi mau tō’u nō teie taure’are’a ’e te rāve’a tā te Fatu i hōro’a iā’u ’ia fāri’i te hō’ē tauira’a ’ā’au ’e te hi’ora’a.

E fa’ahiahia tāmau noa vau i te ’aravihi o tō tātou Metua i te Ao ra ’eiaha noa nō te ’ite, nō te pāhono ato’a rā i te mau hina’aro o te ta’ata tāta’itahi. ’Ua ’ite au tē hi’o nei ’oia, tē hāro’aro’a nei ’e ’ua mātau maita’i ’oia iā’u. ’E noa atu ā, tē here maita’i roa nei ’oia iā’u. ’Ua ’ite ato’a vau ē tē hi’o nei ’oia’ iā’u ’ei vahine ma te fāito pūai hanahana, ’e ’ua ’ite ’oia ē, maoti tāna tauturu, e riro vau mai iāna te huru. ’Ua ’ite au ē hō’ē ā tōna ti’aturira’a nō ’outou tāta’itahi ’e nō te feiā ’āpī tamāroa ’e tamāhine tāta’itahi e tomo mai nei i tō tātou mau ’ūputa. Tē hi’o maita’i roa nei ’oia ia rātou, ’e ’ua hina’aro ’oia e fa’aora ’ia rātou tāta’itahi. Tē hi’o nei ’oia ’ia rātou i muri mai i tō rātou hōho’a ’e tō rātou huru ’e tē mā’iti nei ’oia e fa’atumu i ni’a i tō rātou ’aravihi ’e tō rātou pūai hanahana. ’E ’ei mau ’orometua, tē tīa’i nei ’oia ia tātou ’ia nā reira ato’a.

I teie matahiti, tē tu’u atu nei mātou i te hō’ē tītaura’a ’āpī tei pi’ihia « Hi’o i te hō’ē ». Te fā o teie tītaura’a, ’o te fa’atupura’a ïa nō tātou tāta’itahi te huru Mesia e ’ite i te mau hina’aro, te pūai ’e te fāito pūai hanahana o te pīahi tāta’itahi. Tā mātou e tīa’i ra, ’o te fa’atupura’a ïa tātou tāta’itahi ’aore rā te fa’ahōhonu-atu-ā-ra’a tātou i te huru Mesia nō te hi’ora’a i muri mai i tei parauhia ra nō te hō’ē ta’ata ’e tōna hōho’a rāpae, ’e te ha’api’ira’a ’ia hi’o i te pīahi tāta’itahi ’ei ta’ata ta’a ’ē ma te fāito pūai hanahana ’a rave atu ai ia rātou.

Te pīahi tāta’itahi e tomo i roto i tā tātou mau piha ha’api’ira’a, e peu ta’a ’ē tōna, te mau hina’aro ’e te mau tāfifira’a e ha’uti i ni’a i tāna ha’api’ira’a. E mea faufa’a ’ia ha’amana’o ē te séminaire ’aore rā te institut ’o te hō’ē noa ïa tuha’a o te orara’a o te pīahi—hō’ē tuha’a faufa’a rahi, ’o te hō’ē noa rā. ’Ua riro te huru ha’api’ira’a, te ta’ere ta’a ’ē, te fifi tino, te tītīra’a, te pohe ’e te ’oto, ’ei mau ’ohipa e nehenehe e ha’uti i ni’a i ha’api’ipi’ira’a o te pīahi. E ’ere te huru orara’a ’e te mea e parauhia ra nō ni’a i tā tātou mau pīahi i te fa’a’itera’a ’o vai rātou, e rāve’a rā nō te hi’o ’e nō te here ia rātou mai tā te Fa’aora e nā reira. Nā tātou te ti’ara’a mo’a ’e te hōpoi’a e rave hau atu nō te tauturu i te feiā tei teimaha te hōpoi’a, ’o te haere mai nei i roto te piha ma te ’imi rahi roa i te tīa’ira’a tā te Fa’aora o te ta’ata nei e hō mai.

I te ferurira’a vau i teie hōpoi’a mo’a ’ia hi’o i te hō’ē, ’ua ha’api’i rahi au i roto i te mau ha’api’ira’a a te ’āpōsetolo Paulo i roto i te 1 Korinetia 12. Tē hina’aro nei au e fa’a’ite atu e toru ha’api’ira’a tā’u i ’apo i roto i terā pene.

Ha’api’ira’a 1: ’Ua ha’amata Paulo i tāna ha’api’ira’a nō ni’a i te tino o te Mesia ’e te faufa’a o te mau melo tāta’itahi nā roto i te ha’api’ira’a nō ni’a i te mau hōro’a pae vārua. ’A tuātapapa ai au i te mau ’īrava 1-11, e’ita tā’u e nehenehe e ’ore e mana’o ē, e ’ere ānei hō’ē o te mau tāviri nō te hi’ora’a i te mau ta’ata mai tā te Fa’aora, ’oia ho’i te ’ite nā mua roa ē, e mau hōro’a ’e e pūai tō rātou e ti’a ’ia hi’ohia ’e ’ia fa’a’ohipahia. ’Ia nā reira tātou i te hi’o i te mau pīahi, e ’ite mai tātou i tō rātou pūai ’e e tūru’i tātou i ni’a i te reira, e’ita ïa tātou e fa’atumu i ni’a te mau hapehape ’e te peu au ’ore. I te tahi taime ’aita te peu a te pīahi e fa’a’ite mau nei i tōna faufa’a. Hō’ē ’aravihi ’ōhie tā te ’orometua e nehenehe e fa’ananea ’o te fa’aeara’a ïa nā mua i te pāhono ’oi’oi atu i te parau ’aore rā i te peu a te hō’ē pīahi ’ei reira e feruri e piti ’aore rā e toru « tumu » te pīahi e pāhono nei ’aore rā e rave nei i te reira. E tauturu te reira i te ’orometua ’ia ’ape i te rave ma te feruri ’ore ’e ’ia ’ite maita’i a’e i te mau hōro’a pae vārua o te pīahi.

’A tūtava ai tātou i te ha’amana’o i te fāito pūai hanahana o te pīahi tāta’itahi, e ti’a ato’a ia tātou ’ia ’ite ē e nehenehe te huru orara’a ’e te fifi tino e ha’afifi i tō rātou hia’ai ’e tō rātou ’aravihi ’ia ha’api’i. E tītau te reira ’ia fa’atupu māite tātou i te mau ha’api’ira’a e ani ’e e fa’auru i te ta’ata e fa’a’ohipa i tō rātou ti’amāra’a nō te fa’a’ohipa i tā rātou mau hōro’a pae vārua nō te ha’api’ira’a. E ’ere teie ’ohipa i te mea ’ōhie, ’ia ’imi ana’e rā tātou i te tauturu a te Fatu, e tauturu mai ’oia ia tātou ’ia ’ite nāhea i te toro i te rima i tāna mau tamari’i.

Hō’ē ’ohipa i tupu i tō’u ha’api’ira’a i te faufa’a ’ia ’ite i te mau hōro’a pae vārua o tā’u mau pīahi, maoti te hō’ē pīahi tei ’ana’anatae ’ore i te tai’o i roto i te piha ha’api’ira’a ’e i te fare. E tārēni rahi tō teie tamāhine nō te pehe, ’e ’a pure ai au nāhea e toro i te rima iāna, ’ua pāhono mai te Fatu i te hō’ē ’ohipa tā’u i ’ore i tāmata a’enei. ’Ua hōro’a vau iāna hō’ē tārena ha’api’ira’a ma te ani iāna e ’imi i te hō’ē hīmene nō te ha’api’ira’a tāta’itahi e ha’utihia i roto i te piha ’o te nehenehe e tauturu i te ha’api’i i te hō’ē parau mau o te tuha’a pāpa’ira’a mo’a. ’Ua tītau te reira ’ia tai’o ’oia i te fare ’ia ’itehia mai te mau parau mau tāna e ’imi i te hō’ē hīmene. ’Ua riro ato’a te reira ’ei rāve’a nōna nō te fa’a’ite pāpū i mua i te piha i te mea tāna i ha’api’i mai nā roto i tāna fa’aineinera’a. Tau hepetoma noa, ’ua ’ite au i tōna here nō te Fa’aora i te tupura’a ’e tōna fa’aō-maita’i-ra’a i roto te ha’api’ira’a. I teienei, tē tāvini ra ’oia ’ei misiōnare rave tāmau ’e ’aita ’oia e tai’o noa nei, tē ha’api’i ato’a rā ’oia i te mau pāpa’ira’a mo’a ma te fa’a’ite i tōna ’itera’a pāpū nā roto i te pehe.

Ha’api’ira’a 2: ’Ua fa’ata’a mai Paulo e mea faufa’a te mau melo tāta’itahi o te tino. I roto i te mau ’īrava 14-18, tē ha’api’i nei ’oia ē :

« E ’ere ho’i te tino nei i te melo hō’ē, e rave rahi rā.

« ’Ia parau ho’i te ’āvae ē, e ’ere au i tō te tino, nō te mea e ’ere au i te rima ; e ’ere mau ’ānei ’oia i tō te tino i reira ?

« ’Ia parau ho’i te tari’a ē, e ’ere au i tō te tino, nō te mea e ’ere au i te mata ; e ’ere mau ’ānei ’oia i tō te tino i reira ?

« ’Āhiri e mata ana’e te tino ato’a nei, e aha ihora te fa’aro’ora’a ? ’Āhiri ho’i e fa’aro’ora’a ana’e te tino nei, e aha ihora te ho’ira’a ?

« I teienei rā, ’ua ha’amauhia e te Atua te mau melo o te tino nei i tāna vāhi hina’aro ra ».

Mea au nā’u te fa’ahōho’ara’a o te mau melo o te tino e rave ra i te mau ti’ara’a ta’a ’ē e te faufa’a ato’a rā. ’Aita te rima e nehenehe e mono i te ’āvae. ’Aita te tari’a e nehenehe e mono i te mata. E ti’ara’a ta’a ’ē ’e te faufa’a tā rātou tāta’itahi, e ’ohipa ta’a ’ē tā rātou tāta’itahi. E mea faufa’a rātou tāta’itahi ’ia ti’a i te tino ’ia ’ohipa maita’i roa.

’Ua fa’a’ohipa Elder Holland i te hō’ē fa’ahōho’ara’a ta’a ’ē nō te ha’api’i i teie ā parau mau : « Nā te Atua i ’ōpua ē, ’eiaha hō’ē noa reo i roto i tāna pupu hīmene. ’Ia rau te ’auri—te ‘soprano’ ’e te ’alto’, te ’bariton’ ’e te marū—nō te fa’atupu i te hīmene nehenehe… ’Ia ha’afaufa’a ’ore ana’e tātou i tō tātou huru ta’a ’ē ’aore rā ’ia tāmata tātou i te fa’aau i ni’a i te mau hi’ora’a fa’ahua noa… ’Ua ’ere ïa tātou i te reo huru rau ’e te ta’a ’ē i ’ōpuahia e te Atua ’a hāmani ai ’oia i teie ao ’ohipa huru rau ».³

Nō te tauturu maita’i a’e i te mau pīahi tāta’itahi ’ia « fa’afāriuhia ’a vai ai rātou ia tātou ra »,⁴ e ti’a ia tātou ’ia ti’aturi e faufa’a tō te pīahi tāta’itahi ’e ’ia rave mai te au i te reira. ’Ia au i teie mau parau mau, tē ani nei au ia ’outou tāta’itahi ’ia ui ia ’outou iho i teie nā uira’a : ’A tahit, « Tē ti’aturi mau ra ānei au e faufa’a tō tā’u mau pīahi tāta’itahi ’e e nehenehe tā rātou ’ia rave i tā rātou tuha’a ? » Te piti, « Tē fa’a’ite ra ānei tā’u mau ’ohipa i teie ti’aturira’a ? »

Tē pure nei au ’ia tauturu te Fatu ia tātou ’ia fa’atere-rahi-hia tātou e teie ti’aturira’a.

Ha’api’ira’a 3: ’Ua ha’api’i mai Paulo ē e ti’a ’ia tātou ’ia fa’a’ite i te hō’ē ā aupuru nō te melo tāta’itahi. ’Ua parau ’oia : « ’Ia ’ore roa te au ’ore i te tino nei, ’ia fāito ato’a rā tō te mau melo ha’apa’o ia rātou iho ».⁵

’Ua fa’aferuri hōhonu teie ’īrava iā’u : Tē hōro’a ra ’ānei au « hō’ē ā aupuru » i te pīahi tāta’itahi ? Tē fa’atumu rahi ra ānei au i ni’a i te mau pīahi e rave pāpū ra i tā rātou tuha’a ? E mea ’ōhie a’e ānei nō’u ’ia here i te feiā e ’āfa’i i te rima i ni’a ’e ’o te vai ineine noa ’e tā rātou mau pāpa’ira’a mo’a nō te fa’a’ite i tō rātou ’itera’a pāpū ’e te mana’o au maita’i ? E mea ’ōhie a’e ānei nō’u ’ia fa’a’ite i te here ’e te aupuru i te feiā i here iā’u, tei au i te piha, tei tae mai i te hora ’e ’ia ma’iri ’oia ha’api’ira’a, e ma’i rahi ïa tōna ? Tē ’ite ra ānei te tahi mau pīahi ē ’aita vau e hōro’a nei « hō’ē ā aupuru » i te pīahi tāta’itahi ? Nāhea te reira e ha’uti i ni’a i te here, te fa’atura ’e te ’ana’anatae i roto tā’u piha ? E hi’o rahi a’e paha te mau pīahi te tahi i te tahi, ’e e rave ho’i, mai tā te Fa’aora, ’ia fa’ahōho’a ana’e tātou tāta’itahi i te reira nō rātou.

’Ia tūtava tātou i te ti’a nō te Fa’aora i roto i tā tātou ha’api’ira’a ’e ’ia fa’atupu ho’i i te ’aravihi e hi’o mai tāna e hi’o nei, e ti’a ia tātou ’ia ha’amana’o (1) e mau hōro’a pae vārua tā tātou pā’āto’a e tauturu mai, (2) e mea faufa’a te melo tāta’itahi ’e (3) e ti’a ia tātou ’ia fa’a’ite « hō’ē ā aupuru » i te melo tāta’itahi.

Tē hina’aro nei au e fa’a’ite hō’ē atu ā ha’api’ira’a o tā’u i ’apo mai, ’a feruri ai au i te mau mea hina’arohia nō teie tītaura’a. I tō tātou anotau, ’ua riro te ’enemi « mai te liona ’ū’ura ra, i te ’imira’a i te ta’ata e pau iāna ra ».⁶ ’Ei haru hīro’a rahi, e tāmau ā ’oia i te haru i te hīro’a hanahana o te mau ta’ata ’e tō rātou tū’atira’a ’e te ra’i. E ti’a ia tātou ’ia fa’atupu i te ’aravihi ’ia hi’o mai tā te Fa’aora e hi’o nei, ’ia nehenehe ia tātou ’ia tauturu ’ia vētahi ’ē ’ia hāro’aro’a i tō rātou fāito pūai hanahana ’e ’ia ha’apa’o i te Fatu i roto i te hō’ē ao hepohepo e parau i « te ’ino ra e maita’i ’e te maita’i e ino, ’o tei parau i te pōuri ra e māramarama ’e te māramarama ra e pōuri ».⁷

Hō’ē ’aito rahi roa o te pāpa’ira’a mo’a nō’u ’o te fa’ahōho’a i teie ’aravihi nehenehe mau, ’o Abigaila ïa. Tē parauhia ra nōna i roto i te Faufa’a Tahito mai te « vahine ’ite maita’i i te parau ’e te maita’i ho’i i te huru ».⁸ ’Ua fa’aipoipohia ’oia ’ia Nabala, hō’ē ta’ata « rave i te parau ’ī’ino ».⁹ I muri a’e tō Nabala fa’a’inora’a ia Davida ’e tōna ’orera’a e tauturu iāna, ’ua ha’aputuputu Davida i tōna mau ta’ata nō te taparahi ia Nābala ’e tōna ’utuāfare. I te fa’a’itera’a te mau tāvini o Nabala ’ia Abigaila i teie fifi ataata, ’ua ha’aputu ’oi’oi ’oia i tāna tauha’a ’e ’ua reva atura nō te fārerei ia Davida.

I te fārereira’a rāua David, ’ua pi’o Abigaila i mua iāna ’e mai te Mesia ra, ’ua amo ’oia i te hōpoi’a nō te hape e ’ere nāna i rave ’e ’ua tāparu ho’i i te fa’a’orera’a hapa.¹⁰ E aha pa’i tā Abigaila i ’ite i roto ia Nabala tei tūra’i iāna e ti’a ārai nōna ?

E aha pa’i tāna i hi’o i roto ia Davida i te paraura’a ’oia ē : « E fa’a’ore mai ’oe i te hara a tō tāvini vahine nei, E riro ho’i Iehova i te ha’apāpū i te ’utuāfare o ta’u fatu; ’e tē ’aro ra ho’i ta’u fatu i te tama’i a Iehova ra, ’aore roa e ’ino i ’itea i roto ia ’oe na.¹¹

Nō te aha ’oia i mā’iti, i terā taime ataata mau, e fa’aha’amana’o ia Davida ’o vai ’oia ’e e aha tā te Fatu i parau fafau mai ? E aha te mea i tupu nā roto i tāna ’ohipa fa’aro’o ?

Mea au nā’u te pāhonora’a a Davida ’a parau ai ’oia ē :

« ’Ia ha’amaita’ihia te Atua o ’Īserā’ela ra ’o Iehova, ’o tei tono mai ia ’oe i teie nei mahana i fārerei mai ai ’oe iā’u :

« ’E ’ia ora na ho’i ’oe i tā ’oe parau maita’i, ’e ’ia ora ho’i ’oe ’o tei tāpe’a mai iā’u i teie nei mahana, ’ia ’ore ’ia mani’i te toto iā’u, ’e ’ia ’ore au ’ia tāho’o iā’u iho i tō’u iho rima ».¹²

Tē ti’aturi ra vau i taua taime rā, ’ia ha’amana’o tātou i te parau a te peresideni Packer, ’ua roa’a ia Abigaila « te hōho’a o te Mesia… ’ō’otihia i ni’a i [tōna] mata. » ’E mai teie atura ïa, i roto i terā piha ha’api’ira’a, i terā taime ’e i roto i terā parau ’e terā fa’aurura’a, [’o Abigaila ’ōna ’e ’o ’ōna Abigaila] ».¹³

Tē fa’a’ite pāpū nei au ē, e rāve’a mai te reira tā tātou nō te hi’o ia vetahi ’ē mai tāna e hi’o ia rātou ’e nō te tauturu ia rātou ’ia hi’o i te hanahana i roto ia rātou.

’Aita ta’u parau nō te fa’a’ite i tō’u here ’e tō’u māuruuru nō te feiā tei fa’ahōho’a i teie huru Mesia i roto i tō’u orara’a. Nā mua roa, ’o tō’u melahi, tō’u metua vahine tei hi’o noa iā’u ’ei tamāhine fāito pūai hanahana ’e te mau hōro’a pae vārua. ’Ua hi’o noa ’oia iā’u ’ei ta’ata tauturu—i te taime ato’a ho’i ’aita vau i nā reira—’e ’ua rohi ’oia nō te tauturu iā’u e fa’atupu i tō’u fāito pūai. E feiā fa’atere autahu’ara’a tei fa’atae i te tīa’ira’a i roto i tō’u orara’a nā roto i te fa’ataera’a mai i tō te Metua i te Ao ra here iā’u ’e te fa’aha’amana’ora’a i tō’u faufa’a. Tō’u iho mau ’orometua séminaire ’e institut—e rave rahi tē māta’ita’i mai ra i teie mahana—’ua hi’o rātou i roto iā’u i te mea ’aita i roa’a iā’u ’ia hi’o. ’Ua ’āpī ’e ’ua ruperupe roa tō’u tōro’a i te mau tāne ’e te mau vahine tei fa’ateitei iā’u ’e tei arata’i iā’u i te Fa’aora ra nā roto i tā rātou hi’ora’a i te hō’ē.

E māuruuru a muri noa atu vau i te mau rāve’a te Fatu e tāmau nei i te fa’a’ite mai iā’u ē, tē hi’o ra ’oia iā’u ’ei ta’ata faufa’a ’e te tao’a rahi. ’Ua ha’amaita’i ’oia iā’u i te mau hōro’a ’e ’ua hōro’a mai i te rāve’a nō te fa’a’ohipa i te reira mau hōro’a nō te tauturu i te ta’ata ’ia riro mai iāna te huru. ’E ’ua ’ite au tē nā reira ato’a nei ’oia nō ’outou tāta’itahi, ’e nō te mau pīahi tāta’itahi.

I te mau ’āva’e i ma’iri, ’ua fāna’o vau i te ’ohipa nehenehe e tuatāpapa i te mau pāpa’ira’a mo’a ma te rōtahi i ni’a i te huru te Fa’aora e hi’o i te hō’ē, ’e tāna ha’api’ira’a mai te au i te reira hi’ora’a. Te ha’api’i-’āfaro-ra’a vau mai iāna ra, ’ua taui te reira iā’u. Tē ani nei au ia ’outou ’ia ’apo ato’a i te reira rāve’a. ’O ’oia te hi’ora’a maita’i roa. E’ita e nehenehe e tai’o i te mau taime ’ua tu’u mai ’oia i te mau ’itera’a ’e te mau ha’api’ira’a nō te pāhono i te hina’aro o te ta’ata hō’ē ’e nō te tauturu maita’i a’e i te feiā tāna e ha’api’i ’ia māramarama i tō rātou fāito pūai hanahana.

E au mau hoa, tē pure nei au ’ia tāmau noa te Metua i te Ra’i e fa’arahi i tō tātou iho ’aravihi nō te hi’o mai tāna e hi’o nei, nō te here mai tāna e here nei ’e nō te ’ohipa mai tāna e ’ohipa nei. Tē pure nei au ’ia ’imi tātou i teie hōro’a ’e ’ia ’itehia mai te mau rāve’a ’ia noa’a te reira ’aore rā ’ia fa’ahōhonu atu ā. Tē pure nei au ’ia tāmau noa tātou i te tūtava ’ia roa’a te hōho’a o te Fa’aora i ni’a i tō tātou mata ’a ti’a ai tātou i mua i te mau pīahi i te mahana tāta’itahi. ’Ua ’ite au e nehenehe tātou e ha’amaita’i i teie hōro’a ’ia ’imi tātou i tāna tauturu. Tē fa’a’ite pāpū nei au i te reira, i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.