Ha’apurorora’a matahiti
Te mau melahi ’e te māere


Te mau melahi ’e te māere

Ha’apurorora’a a te fa’anahora’a ha’api’ira’ a te ’Ēkālesia • 12 nō Tiunu 2019 • Pū ’ohipara’a a te ’Ēkālesia Tahua rahi i te piha ta’irurura’a

I roto i te pure ha’amatara’a a te taea’e Peterson, ’ua fa’a’ohipa ’oia i te ta’o ra « ’utuāfare », ’e ’ua putapū roa vau ’e tae roa mai i teienei. Tē ’oa’oa nei au ’ia tae mai i rotopū ia ’outou i roto i te hō’ē ’ohipa tāmatahiti nō te ’utuāfare. ’Ua fa’auruhia vau nā roto i te mau parau i a’ohia mai e te taea’e Webb, te tuahine Cordon ’e Elder Clark. E te pure nei au ’ia tū’ati tā’u mau parau i tā teie e toru i parau.

I tō’u arohara’a ia ’outou ma te fa’ahiti i te parau nō te taea’e Peterson, teie mana’o o te ’utuāfare ’o te mana’o mau ïa tā’u e feruri nei nō ’outou, ’e tē hina’aro nei au ’ia ti’aturi mai ’outou i te reira. ’Ua ’ite au ē, nō roto mai te reira i te mau melo o te ’āpo’ora’a fa’atere, terā rā nō roto ato’a mai te reira iā’u nei.

’Ua tārima māua ’o Pat i tā māua parau fa’aau CES mātāmua ’a 54 matahiti i teienei, ’e e nehenehe e parau ē, ’ua tā’atihia māua ia ’outou fātata i te mau matahiti ato’a o tō māua orara’a mai tāua taime mai ra. I te taime ’a rave ai māua i te fa’aotira’a ra ’ia tāmata māua i te hōro’a i tō māua orara’a, tō māua haere’a i roto i te séminaire ’e te institut, ’aita māua i ’ite i te pa’ari e te mau pāpū o taua tā’amura’a nō māua. Noa atu ē, e ’ere māua te mea pāpū roa, ahiri ’aita te auhoara’a ’e te here pāpū o te mau hoa ha’api’i, te mau ra’atira, te mau fa’atere ’e vetahi ’ē atu, i roto i te mau matahiti mātāmua, te mana’o nei au ē, ’aita paha e vai te ti’aturi i roto ia māua nō te tāmau noa. Tāua mau tā’amura’a ra mai te mau taime mātāmua roa i roto i teie fa’anahora’a, o te mau auhoara’a fa’ahiahia mau ïa tā māua e tāpe’a nei hau atu i te āfa tenetere i teie nei. ’Aita vau e parau nei nō terā rahira’a hanere—’e ia mana’o vau, e rave rahi tauatini paha—piahi tā māua i ha’api’i ’e i here i te roara’a o te tau. Te pure nei au ’eiaha tātou e ha’amo’e i tāua mana’o ’utuāfare ra i roto i te fa’anahora’a ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia. ’O te hō’ē te reira o te mau tumu i hina’aro ai māua e tāvini i reira.

’E nā roto i tāua here ra ’ei ’ōmuara’a, hō’ē o te mau mea tā’u e hina’aro e fa’a’ite atu ia ’outou i teie mahana maori rā, o te here ïa o te mau huimana fa’atere rahi ’e te feiā fa’atere rahipa’ato’a o te ’Ēkālesia nō ’outou ’e te ti’aturi i ni’a ia ’outou. I roto i tā mātou mau ’āpo’ora’a ’e te mau tōmite, tē hōro’a nei mātou i te hō’ē taime rahi, nō reira te rahira’a o te feiā fa’atere i tae mai ai i teie mahana, tē rave ’āmui nei mātou i te reira ’Aita vau i ’ite e aha te rahira’a o tō mātou taime, terā rā, ’ia mana’o vau (nā rātou e fa’a’āfaro mai iā’u araua’e) mai te 30 ’e ’aore rā, e 50 i ni’a i te hanere o te taime o tō tātou mau hui mana fa’atere rahi/te mau feiā fa’atere rahi, i te paraparaura’a nō ni’a i te feiā ’āpī o te ’Ēkālesia—terā mau pupu matahiti tā ’outou e ha’apa’o nei, tā ’outou e ha’api’i nei, e tae noa atu i terā pae e fa’aineine nei nō te haere mai ia ’outou ra. Tē paraparau nei tātou nō ni’a i te ao e ora nei e rātou, te mau tāmatara’a tā rātou e fāri’i nei, teie mau ’ohipa e tupu nei i ni’a i tō tātou mau feiā ’āpī i tō rātou ’āpī-roa-ra’a. I teie nei, e ’ere te tā’āto’ara’a o tāua mau mea ra i te mea ’ino, te tahi pae noa. E hina’aro teie feiā ’āpī i te mau tauturu ato’a e roa’a ia rātou, e ’āua a’e e nehenehe tā rātou e fāri’i. Te Atua te pairati o teie pahī, ’e e tape ’oia i ni’a i te uahu ma te maita’i ’e te pe’ape’a ’ore. ’Ua rave ’Oia i te mau fa’aineinera’a ato’a e tītauhia nō te reira.

Hōho’a
Iosepha Semita ’e te ’Ōrama mātāmua

’Ei hi’ora’a, ’aita roa atu vau i feruri ē, e mea hape noa tō tātou tu’ura’a i tā tātou mau pīahi i roto i te fa’anahora’a séminaire i te fāito matahiti ato’a ’a fāri’i ai Iosepha Semita i te ’ōrama mātāmua. Te feruri nei au ē, ’ua mana’o tō tātou Metua i te ao ra ē, i te fāito matahiti 14 ’ua roa’a ia Iosepha te fāito pa’ari e nava’i nō te ha’amata iāna i ni’a i te ’ē’a o tāna misioni peropheta. E ti’a ato’a ia tātou ’ia feruri ē, teie ato’a te fāito matahiti e fāri’i ai te tahi atu feiā ’āpī i te hō’ē ’itera’a pāpū maita’i nō ni’a i te ’evanelia a Iesu Mesia, ma te hi’o i te reira ’itera’a pāpū ’ia tupu i te rahi i te mau matahiti i muri nei ’e ’ia riro mai ’ei pūai rahi nō te toe’a o te tau mure ore ?

Hōho’a
feiā ’āpī e haere nei

Pāpū maita’i ē, nō reira te Fatu i fa’auru mai ai i tā tātou fa’anahora’a mai teie e vai nei—ma te ha’aputapū i te ’ā’au o te hō’ē tamaiti ’e ’aore rā, o te hō’ē tamāhine, a ha’amata ai rātou i tāua tauira’a ra i roto i te ferurira’a pa’ari, ma te fa’arahi i tā tātou fārereira’a ia rātou, ma te hōro’a ia rātou i te mau ’itera’a maita’i i roto i te hepetoma ’eiaha rā i te sābati noa. A haere ai te ’Ēkālesia i roto i te fa’anahora’a ha’api’ira’a fa’atumuhia i ni’a i te ’utuāfare, pāturuhia e te ’Ēkālesia, e nehenehe tātou e ha’apeu i te mea ē, ’ua rave tāmau noa te CES i te reira ravera’a nā roto i tāna fa’anahora’a ha’api’ira’a hepetoma ’e te ha’api’ira’a i te fare. ’Ua riro teie tauira’a ’ei ha’afātatara’a rahi atu ā i te séminaire ’e te institut i te fa’anahora’a ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia.

Nō ni’a i te reira tumu parau, te hina’aro nei au e fa’a’ite atu ia ’outou i te hō’ē ha’apopoura’a nō roto mai i te feiā fa’atere rahi o te ani mai nei ia tātou ’ia fa’atū’ati i te terera’a ha’api’ira’a o te séminaire i ni’a i te tārena o te fa’anahora’a ha’api’ira’a pāpa’ira’a mo’a e maha matahiti a te ’Ēkālesia. E mea ’oa’oa nō tātou ’ia fāri’i i te reira huru ha’apopoura’a, e mea fa’ahiahia roa atu ā rā ’ia fa’aro’o i te reira mai roto mai i te peresideni o tā tātou ’āpo’ora’a fa’atere. E fa’aha’amana’o atu vau ia ’outou o vai te peresideni o tā tātou ’āpo’ora’a fa’atere. Teie tā te peresideni Nelson i parau a fa’aara ai ’oia i teie tupura’a:

« I te matahiti 2020, e ha’amata te ha’api’ira’a nō te séminaire mai te au i te fa’anahora’a o te tārena matahiti. E ha’api’i te mau piha ha’api’ira’a i te buka pāpa’ira’a mo’a e fa’a’ohipahia nō te fa’anahora’a Mai, pe’e mai. E ha’amaita’i teie tauira’a i te huru nō te tuatāpapara’a i te ’evanelia fa’atumuhia i ni’a i te ’utuāfare, pāturuhia e te ’Ēkālesia, nā roto i te hō’ē tuatāpapara’a tāhō’ē i te ’utuāfare, i roto i te ha’api’ira’a sābati, ’e i roto i te ha’api’ira’a ’evanelia séminaire.

« ’Ia feruri ana’e ’outou i teie tauira’a, tē ani nei au ia ’outou ’ia feruri māite i tō ’outou ananahi. Tō ’outou pūai nō te fa’atupu i te hō’ē fa’aurura’a i ni’a i te ao nei hau atu i te rahi i tō te mau u’i ato’a i mūta’a ihora, tei te huru ïa o te fāito o tō ’outou fa’aro’o i te Fatu ia Iesu Mesia. E hōpoi’a nā ’outou tāta’itahi ’ia tauturu i te ha’api’ira’a i tāna ’evanelia i roto i tō ’outou ’utuāfare i te feiā e ora nei i pīha’i iho ia ’outou. E tauturu te séminaire ’e te institut ia ’outou ’ia fa’anaho i tō ’outou ’utuāfare ’ia riro ’ei vāhi mo’a nō te fa’aro’o—e vāhi i reira te ’evanelia a Iesu Mesia e ha’api’ihia ai, e ’apohia ai, e orahia ai, ’e e herehia ai. »

’Aita vau i pāpū nō ’outou, ia’u rā, e rā ’ē te tau tō’u ha’ara’a i roto i teie fa’anahora’a, ’e e rave rahi matahiti i teie nei, a tahi nei tātou a fāri’i ai i te hō’ē peresideni o te ’Ēkālesia ’ia paraparau pāpū ia tātou ’e ma te itoito i ni’a i te reira tumu parau. Te māuruuru nei au nō te reira, e te peresideni Nelson. I teie nei, e parau tātou ē, i roto i teie tau tauira’a, ’ua rahi te taime tō te mau taea’e paraparaura’a, ferurira’a ’e te ha’ara’a i pīha’i iho i te mau rave ’ohipa nō te séminaire ’e te institut ’e te fa’aturera’a, hau atu i te tahi atu huru taime tā’u e ha’amana’o nei i roto i te roara’a matahiti tō’u tāvinira’a i ō nei. E taime fa’ahiahia mau teie i roto i te ’utuāfare o te fa’anahora’a ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia.

I teie nei, e haere tātou i ni’a i te fā o teie mau mea ato’a, te tumu i putuputu ai tātou i teie mahana ’e te tumu nō tā tātou ha’api’ira’a i te mau mahana ’e i te mau hepetoma ato’a—te piahi, te pū o tā tātou māna’ona’ora’a ’e o tō tātou here.

Hōho’a
tamāhine e tuatāpapa nei

A tupu noa ai te ao nei i te rahi i roto i tōna huru ti’aturi ’ore i te Atua, tītauhia ia tātou ’ia ha’api’i mai nāhea ’ia riro ’ei mea faufa’a a’e ’e ’ei hi’ora’a maita’i nō tā tātou mau feiā ’āpī tamāroa ’e tamāhine o tē tītauhia ’ia pāruru i tō rātou fa’aro’o a ora ai rātou i roto i te hō’ē ta’ere o tē huna pinepine i te reira ’e ’aore rā, te mea ’ino roa atu, o tē ha’afaufa’a ’ore i te reira. Te hōhonu noa atura te ’āpo’o i rōpū i tō tātou mau feiā ’āpī ha’apa’o maita’i ’e te ao pe’ape’a e hā’ati nei ia rātou, i te mau mahana ato’a. ’Ua fa’a’itehia te reira i roto i te mau parau tohu o te mau mahana hōpe’a nei, e ’ere rā i te mea au ’ia paraparau, e ’ere ato’a i te mea ’arearea ’ia fa’aruru i te reira. I roto i teie ha’apotora’a na’ina’i o te ao nei, te pi’ihia nei tā tātou mau piahi te u’i Z nō te tahi mau huru tō rātou. Te ha’apāpū nei te reira mau huru tō rātou i te tahi o tā tātou mau tītaura’a i roto i te ha’api’ira’a2

Hōho’a
tamāroa e fa’aro’o tari’a tāna
  • Tei ni’a rātou i te niuniu i te mau taime ato’a. « ’Aita rātou i ’ite a’e nei i te hō’ē ao ’aita e itenati, ’e ’aore rā, ’aita e niuniu ’āfa’ifa’i [’e ’aore rā, ’aita e fa’aro’o tari’a]. I vai tāmau noa nā Google [nō rātou]. » 3 E riro ē, ’aita rātou i ’ite a’e nei i te hō’ē niuniu e mea fa’a’ohu ’ia pata i te nūmera ’e ’aore rā, ’aita i niuniu a’e nei nā roto i te hō’ē piha. Terā rā, e ’ere te reira i te fifi nō te mea e mea au a’e nā teie pupu ’ia hāpono i te parau poro’i.

  • Nā roto i teie fa’anahora’a rorouira i te mau vāhi ato’a, ’ua vai rātou i mua i te mau hōho’a faufau ’ino rahi i tō rātou ’āpī-roa-ra’a.

  • E mea hina’aro a’e nā rātou e « [pāturu] i te fa’aipoipora’a māhu ’e te tauira’a apeni ’ei tuha’a nō te orara’a i te mau mahana ato’a. E mea varavara nō te hō’ē Z ’aita e hoa [fātata] nō roto mai i te autahira’a LGBT. »4 Maoti teie huru au i te ta’ata, e ha’amata te rēni rairai i rōpū i te auhoara’a ’e te huru fāri’i noa i te pāpū ’ore ’e i te fifi ’ia huti.

  • « ’Ua riro rātou ’ei keretetiano tahito. Fātata hō’ē tuha’a i ni’a i te maha », (e ’ere teie i tā tātou mau piahi LDS, o rātou teie ao tā tātou e hi’o nei), « Fātata hō’ē tuha’a i ni’a i te maha (23 i ni’a i te hanere) o te feiā pa’ari Marite—’e hō’ē tuha’a i ni’a i te toru o te tauatini—’aita e ha’apa’ora’a’, te parau nei rātou ē, ’aita roa atu tā rātou e ha’apa’ora’a. E rave rahi Z te tupu nei i te pa’ari i roto i te mau fare ’aita e ha’apa’ora’a, ’aita ïa e fāri’i nei i te ’itera’a nō ni’a i te ha’apa’ora’a fa’aro’o »5i roto i tō rātou orara’a.

  • ’Ua riro te hō’ē tuatāpapara’a i te peu a te feiā ’āpī nō Auteraria nō ni’a i te ha’apa’ora’a ’ei parau rahi mātāmua i roto i te mau ve’a. E 52 i ni’a i te hanere o rātou ’aita roa atu e ha’apa’ora’a ’e e 37 ana’e i ni’a i te hanere o tē ti’aturi nei i te Atua.6

  • E rave rahi parau tā te ’orometua ’e te pāpa’i parau o James Emery White i pāpa’i nō ni’a i tō rātou huru pae vārua. Te parau ra ’oia, « A tahi, ’ua mo’e rātou. ’Aita rātou e ora noa nei i roto i te hō’ē fa’anahora’a peu ta’ata keretetiano ’ore. ’Aita ato’a rātou e ha’amana’o ra i te ’evanelia [’e ’aore rā, i te hō’ē fa’anahora’a ’evanelia]. E mea fa’ahiahia mau tō rātou fāito ma’ua i te pae vārua. [A piti], ’aita tō rātou hō’ē a’e ta’ata fa’atere. E mea iti roa ’e ’aore rā, ’aita roa atu rātou e fāri’i nei i te mau arata’ira’a nō roto mai i tō rātou mau ’utuāfare, ’e e mea ’ino roa atu nō roto mai i tā rātou mau mā’imira’a i te mau a’ora’a i ni’a i te natirara. »7

  • ’Ia au i te hō’ē parau pāpa’i tei nene’ihia i roto i Te USA Today, ’ua riro te u’i Z ’ei pupu vai ’ōtahi roa a’e tā tātou i ’ite i roto i te orara’a sotiare.8 Te fa’ahiti ra te reira parau pāpa’i i te hō’ē tuatāpapara’a nā BYU i te matahiti 2010 tei parau ē, « hō’ē ā huru fa’ahōpe’ara’a tō te vai-’ōtahi-noa-ra’a ’e tō te puhipuhira’a 15 ’ava’ava i te mahana i ni’a i te pohe, hau atu i te fifi i te ma’i poria. » 9

  • Tei te area e 53 i ni’a i te hanere o te mau tamāhine 13 matahiti ’aita e ’oa’oa nei i tō rātou tino. E ta’uma te reira nūmera i te 78 i ni’a i te hanere i te taime e ti’ahia te matahiti o te mau tamāhine i te 17, nō tātou noa ā. Tei ni’a atu i te 50 i ni’a i te hanere o te feiā ’āpī tamāhine ’e i te 30 i ni’a i te hanere o te mau tamāroa e fa’a’ohipa nei i te mau peu tano ’ore nō te arai i te fāito teiaha o te tino, mai te ou’ara’a i te mau tāma’ara’a, te ha’apaera’a i te mā’a, te puhipuhira’a i te ’ava’ava, te piha’era’a, ’e te ’amura’a i te mau rā’au tahe’e.10

  • Te hōpe’a, e’ita tō rātou ’ana’anatae e vai maoro. Te parau ra te tahi mau ta’ata ē, te fāito rōpū o te ’ana’anatae o te mau Z, e va’u ïa tetoni.11 E mo’e ïa rātou iā’u i roto noa i nā tāpa’o mātāmua e toru tā tātou i fa’a’ite i ō nei.

E’ita teie mau fifi e matara ’oi’oi i te mau ’orometua nō te séminaire ’e te institut, terā rā, te ti’aturi nei te mau Taea’e i ni’a ia ’outou nō te ’ite maita’i, nō te ineine maita’i, nō te fāri’i i te vārua, ’e nō te pāhono pāpū i te mau fifi e fārereihia e rātou, i te taime ti’a. Maoti tā ’outou fārereira’a āfa hepetoma, e mea fārerei hau a’e ’outou i te mau piahi i te tahi atu—’e fātata i te tā’āto’ara’a—o tē mau ’orometua i roto i te ’Ēkālesia, nō reira, a rave i te reira ma te pa’ari, terā rā, ’ia ’ite pāpū mai ’outou ē, te hina’aro nei ’e te tīa’i nei te mau Taea’e ’ia tauturu ’outou—ma te fa’anahohia ’e ma te fa’anaho-’ore-hia, i roto ’e i rāpae i te piha ha’api’ira’a—i te ha’api’ira’a i te mau fa’aturera’a, ’e te mau ravera’a, ’e te mau parau ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia.

’Ia vai ara noa—’ia vai ara noa i te fa’aurura’a ta’a’ē a te Vārua. A vaiiho i te tahi vāhi vata i roto i tā ’outou fa’anahora’a nō te ha’api’ira’a. Mai te mea e hina’aro ’outou e ha’apoto i te hō’ē ha’api’ira’a mā’a vāhi iti nō te fa’a’ite i tō ’outou ’itera’a pāpū ’e nō te fa’aitoito i te hō’ē ’āparaura’a nō ni’a i te hō’ē tumu parau, a rave mai te au i tā te Vārua e fa’auru mai ’e mai te mea ē, e tītauhia.

E rave rā ’outou i te reira ma te ’ore e fa’ariro ia ’outou ’ei ti’a fa’atere nō te ’autahu’ara’a ’e ’aore rā, nō te pupu tauturu, i te mea ē, e ’ere te reira nā tātou. Te vaira’a tātou i roto i te hō’ē ti’ara’a tei tītauhia ’ia ara maita’i, o te huru mau ïa o tā tātou fa’anahora’a, ’e e vai tāmau noa te reira. Tītauhia te ferurira’a maita’i ’e te arata’ira’a a te Vārua nō te rave i te reira, terā rā, e māu’ara’a maita’i te taime ’ia rave i te reira, ’e te ha’apopou nei te mau Taea’e ia ’outou nō te reira tauto’ora’a tā ’outou. Hina’arohia te mau mea ato’a, ’e e tītauhia ’ia māramarama ’e ’ia pāpū te parau poro’i i te mau fāito ato’a.

« E ’ia ’ore ho’i ’ia ta’a te oto o te pū ra, nā vai e fa’aineine iāna iho e haere i te tama’i ? » E tītau māite ’ia hau ’outou i te reira, ’ia tupu te maita’i i te ’Ēkālesia ra. » 12

E mea pāpū maita’i ē, nō te mau pūai fāito ’ore e vai nei i tō tātou nei anotau, tītauhia te ha’api’ira’a ’evanelia pūai rahi ’ia ’ore roa atu te hō’ē mea e nehenehe e fa’a’aueue i te fa’aro’o ’e ’aore rā, e ruri ’ē i te ’ē’a o tō tātou feiā ’āpī, a haere atu ai rātou i rāpae i tā ’outou piha ha’api’ira’a nō te tomo fa’ahou i roto i te ao nei. Tāua huru ha’api’ira’a ra, e mea ’ōhie ’ia parau, ’ia rave rā, e ’ere ïa, te fafau atu nei au ia ’outou ’e ’ua ’ite ’outou, terā rā, e nehenehe tātou pa’ato’a e riro mai ’ei mea maita’i a’e. E nehenehe tātou e riro ’ei mau ’orometua pūai atu i tā tātou i riro noa na. Nō te rave i te hō’ē ’ohipa ri’ari’a mai teie, a ha’amana’o i teie mea tā’u i fāri’i i rotopū ia ’outou i teie mahana—a ha’amana’o ē, e ’ere te hō’ē piahi i te hō’ē fa’ari’i o tē tītauhia ’ia fa’a’ī; te hō’ē piahi, o te hō’ē ïa auahi o tē tītauhia ’ia fa’a’ama.

Hōho’a
fāri’i ’ahe’ahe
Hōho’a
māti tūtu’ihia

Ei mau orometua nō te ’evanelia, tītauhia ia tātou ’ia riro ’ei mau ta’ata fa’a’ama auahi i te pae vārua. ’Ia riro tā tātou mau ha’api’ira’a ’ei mau mauha’a fa’ata’ahia nō te fa’atupu i te auahi. ’Ia riro tātou ’ei mau ta’ata peu tūtu’i auahi, fa’a’ore rā « peu »—tāpe’a noa mai «tūtu’i auahi. » Teie nei, e ha’amāramarama atu vau nā mua a’e ’outou a fa’a’ite ai iā’u i te mau Taea’e ’e ’aore rā i te muto’i.

E fa’ahiahia noa vau i te mea ē, fātata i roto i te mau taime ha’api’ira’a faufa’a ato’a i roto i te Buka a Moromona, te parau i fa’a’ohipahia nō te fa’a’ite i tāua taime ra, maori rā, ’ua ha’api’i te reira ta’ata « ma te mana rahi ’e te toro’a »,13i roto i te mau fa’ahitira’a parau. Terā tō’u hina’aro rahi a’e i roto i tā’u iho ha’api’ira’a, ’e te ti’aturi nei au ē, mai te reira ato’a i roto i tā ’outou.

’Eiaha na e hape mai. ’Aita vau e parau nei ’ia ha’apuai i tō ’outou reo, ’ia ha’uti teata ta’ata ora i roto i te hō’ē fa’a’ite’itera’a; ’aita vau e parau nei nō te mau mana’o ha’avare. Te parau nei au nō ni’a i te hō’ē mea faufa’a, hō’ē mea nō te vārua, hō’ē vārua o te fa’a’itehia i roto i te mau huru e rave rahi mai ia ’outou i ta’a’ē te tahi e te tahi. ’Ia riro ’outou mai ia ’outou iho e ti’a ai. E’ita e nehenehe ia ’outou ’ia riro ’ei Bruce McConkie ’e ’aore rā, ’ei Boyd Packer ’e ’aore rā, ’ei Russell Nelson, noa atu ho’i ē, e mea maita’i ’ia uiui tātou ia tātou iho ē, e mea nāhea tā terā mau ’orometua ’ia rave nō te ha’aputapū ia tātou. ’Oia mau, a ’apo mai i te mau mea ato’a mai roto mai i te mau ’orometua fa’ahiahia (tō mūta’a ihora ’e tō teie tau), terā rā, i te pae hōpe’a, tītauhia ia ’outou ’ia ha’api’i au noa; tītauhia ia ’outou ’ia ha’api’i mai te au i tō ’outou mana’o. Terā rā, noa atu te huru ravera’a e fa’a’ohipahia, ’ia riro te reira ’ei mea pūai ’e te mana.

E fa’a’ohipa vau i te tahi mau hi’ora’a i pāpa’ihia i roto i te Buka a Moromona. Te fa’a’ite raHelamana 5:1i te ’a’amu o Nephi ’e o Lehi, pi’ihia i te i’oa o tō rāua mau huimetua, tei fa’auehia ’ia haere e ha’api’i i te mau ’āti Lamana i roto i te fenua nō Zarahemela. Ta’a’ē atu te parau nō te ha’api’ira’a i tāua pupu ta’ata fifi ra, ’ua fa’aruru ato’a o Nephi ’e o Lehi i « te feiā tāiva », tāua mau ta’ata tei tāiva i te ’āti Nephi tei haere ’ē atu ’e ’ua ’āmui atu i te mau ’āti Lamana i roto i tā rātou arora’a i te mau peropheta a te Atua. ’Aita vau i ’ite nō ’outou, terā rā, teie nā pupu e piti, o te huru pupu ha’ape’ape’a ïa ’aita vau e rū ’ia fārerei mātāmua i te po’ipo’i monirē. I teie taime, e mea ’ino te ’āti Lamana, e mea riri, ’ua ī i te hina’aro tāho’o i te ’āti Nephi nō te hō’ē tama’i tei mo’ehia ia rātou te tumu. ’Aita i nava’i i reira, teie mai te mau momoni tahito nō Iesu (tā rātou terā fa’a’ohipara’a i te parau « Momoni », ’eiaha tā’u), te mau ta’ata tāiva nō te fenua iho nō roto i te pupu tahu’a i te mātāmua ra, ’e nō te hō’ē ’e ’aore rā, e piti, ’ua rave paha i te hō’ē misioni maita’i, terā rā, i teie nei, ’ua mo’e ’ē. I te hō’ē taime, ’ua ha’api’i rātou nō tātou ’e i teie nei, te pāto’i nei rātou ia tātou, te pāto’i nei i te basileia o te Atua.

Noa atu rā i te reira, te parau ra te mau pāpa’ira’a nō Nephi ’e o Lehi i ni’a i teie mau pupu ta’ata fifi, « E ua a’o u’ana atura ia rātou, e e rave rahi tei taiva i te ’āti Nephi ra tei fa’aha’amāhia i tā rāua parau. E a’o atura [rāua] i te ’āti Lamana ma te mana rahi ’e te tōro’a, i roa’a ho’i ia rāua te mana ’e te tōro’a e ti’a ai ’ia a’o; ’e i hōro’a-ato’a-hia mai ho’i ia rāua te mau mea tā rāua e parau ra.»14 Teie nei, fa’afa’aea ri’i tātou mā’a taime iti. Fa’afa’aea ri’i nō te feruri ē, e aha rā te fa’ahiahia ’āhiri ē, e nehenehe te mau ’orometua ato’a i roto i te fa’anahora’a ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia—’e ’aore rā, i roto i te ’Ēkālesia—’ia ’ite i teie nā mea e piti—nāhea ’ia paraparau ’e e aha te mea e parau ’ia paraparau ana’e ’outou. Te hōro’a mau te reira nō te mau reo ’ē ’ē noa atu ē, o tō ’outou reo tumu. E ’ia au i tō’u ’itera’a, terā mau te hōro’a i hōro’ahia i teie nā ta’ata a ha’api’i ai rāua. I roa’a ho’i ia rāua « te mana ’e te tōro’a e ti’a ai ’ia a’o; ’e… te mau mea tā rāua e parau ra… No reira ’ia a’o atu rāua, i tupu ai tō te ’āti Lamana maere rahi. » 15

Te fa’atupu ra anei teie ta’o māere i te tahi ha’amana’ora’a i roto ia ’outou i te hō’ē ’a’amu i roto i te Buka a Moromona ? A hi’o nā i te Mosia 27, tei reira Alama ’e te mau tamaiti a Mosia « te hahaere noa ra rātou i te pāto’ira’a atu i te Atua. » I roto i te ’īrava 11, « ’Ua fā maira te hō’ē meIahi a te Fatu ia ratou; ’e ’ua pou mai oia, rnai te mea ra ē, nā roto i te ata; ’e ’ua parau maira oia mai te reo o te pātiri ra, i aueue ai te fenua i ti’ahia e rātou ra. »16

Hōho’a
tē fā mai nei te melahi ia Alama

Te hina’aro nei au e fa’a’ite atu ia ’outou i te tahi atu mana’o. ’Ia mana’o ’outou, e aueuera’a fenua mau tei tupu ? ’Ia mana’o ’outou, ahiri ’outou i pātia i te hō’ē fāito Richter i te āteara’a 12 metera te ātea te tahi i te tahi, e riro ïa e pae ’e ’aore rā, e ono, ’e ’aore rā, e va’u ’e ’aore rā, e iva, o te fa’atupu i te miti fa’a’ī i ni’a i te moana ’e te hō’ē tauira’a rahi i ni’a i te fenua ? Penei a’e paha. Penei a’e i te tahi taime. ’O te reira iho ā paha te ’ohipa i tupu, terā rā, i roto i teie ’ohipa ta’a’ē (’ia au i te terera’a parau), te mana’o nei au ē, ’aita. Te mana’o nei au ē, o te hō’ē teie o te mau arepurepura’a o te ta’ata iho ’e ’aore rā, te hō’ē o te mau ’ohipa pe’ape’a tā te Fatu e fa’atae mai i ni’a i te ta’ata. Te mana’o nei au ē, ’ua ’āueue te fenua nō Alama ’e te mau tamaiti a Mosia, terā rā, o vai tei ’ite ’aita anei i ’āueue nō te tahi atu ta’ata.

Pāpū, pāpū roa ē, ’ua fārerei ’outou i te reira huru a ha’api’i ai ’outou i te hō’ē piha ha’api’ira’a. ’Ua parau ’outou i te hō’ē parau tei ha’afifi rahi i te hō’ē piahi, ’ua huru ’ē roa tōna hōho’a mata, ’ua ta’i, ’e ’aore rā, nā mea e piti ato’a ra, ’ua puta roa i roto i tōna vārua, ’āre’a te piahi i te pae atau ra, te piahi i te pae aui, mai te mea ra ïa ē, ’aita roa atu i putapū noa a’e. Te tupu nei te reira i roto i te misioni i te mau taime ato’a. ’Ua ’ite ’outou i te reira; ’ua nā reira a’e nei outou ! Te ha’api’i ra nā hoa misionare i te hō’ē ’utuāfare i roto i te hō’ē piha. E ha’api’ira’a ta’a’ē roa ’e te aehuehu nō te hō’ē nā ta’ata fa’aipoipohia tei fa’a’aehuehu i te piha 106, ’āre’a te mau ta’ata i roto i te piha 105 i pīha’i iho mai, te māta’ita’i maita’i ra ïa rātou i te pupu American Idol, ’e te mau ta’ata i roto i te piha 107 ra, te tāmata ra ïa rātou i te ’imi i te tai’o o te ha’utira’a a te Green Bay Packers / San Francisco 49er. Nō ni’a i te ihifenua, ’aita vau i ’ite ē, e nehenehe anei e tohu i te ’aueuera’a fenua o te fāito Richter, te mana’o nei rā vau ē, e fafau tāmau mai te Fatu ’e te mau pāpa’ira’a mo’a ia ’outou i tō ’outou iho mau ’aueuera’a fenua o te taui roa i te huru o te hō’ē piahi i roto i te hōhonura’a o tōna tino, ’e te fa’a’aueue roa i te fenua i mua i tōna nau ’āvae. Terā rā, ’eiaha e ’ino’ino mai—tei rāpae roa ra vau !

Te nā ō ra ā te ’īrava 12 o Mosia 27

« E nō [te] māere rahi » o Alama ’e te mau tamaiti a Mosia, « e nō tō rātou māere rahi, i hi’a ai rātou i raro i te fenua, ’e ’aita ho’i rātou i ’ite pāpū i te parau tāna i parau mai ia rātou ra.

« ’Ua hi’a fa’ahou ihora Alama ’e te mau ta’ata i pīha’i iho iāna ra i raro i te fenua, ’ua rahi ho’i tō rātou māere;nō te mea i ’ite rātou i te hō’ē melahi a te Fatu i tō rātou ihora mata; e mai te patiri ho’i tōna reo, tei fa’a’aueue i te fenua ra…

« E nō te rahi o tō Alama mata’ui vava’i ’oia, ’e ’aita i ti’a iāna ’ia hāmama i tōna vaha; ’e paruparu a’era ’oia, ’e ’aita i ti’a iāna ’ia ha’uti’uti i tōna rima.»17

Te pure nei au ’e te feruri nei ’e te ti’aturi nei au ’ia tupu te ha’api’ira’a māere rahi i roto i te fa’anahora’a ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia. E ti’a ia tātou ’ia fa’atupu i te māere i roto i te mau piahi ’e ’ia rave i te reira « ma te mana ’e te tōro’a o te Atua »18 o tē hōro’ahia i te hō’ē ’orometua—orometua tōro’a ’e ’aore rā, e ’orometua fa’ahepo-’ore-hia—o te ha’api’i i te ’evanelia a Iesu Mesia ma te itoito ’e te ’ā’au parau ti’a. ’Ua ’ite anei ’outou i te ta’o tumu nō te parau ra maere ? ’Aita roa atu vau i ’ite i te reira i roto i te reo aiphiti fa’a’āpīhia ’e ’aore rā, te reo hebera, i roto rā i te reo Peretāne, nō roto mai ïa i te ta’o tumu ra, « tonare » — ’oia ho’i, pātiri.19

E tauturu anei te reira ia ’outou ’ia māramarama nō te aha i muri a’era, i muri a’e i tōna fa’afāriura’a, ’ua parau a’era Alama ē, « ’Āhiri au e melahi e, e e roa’a mai ho’i ia’u te hina’aro o to’u nei ’ā’au, e ti‘a ai ia’u ’ia haere, ’e ’ia parau ma te pū o te Atua ra, ’e ma te reo e rurutaina ai te fenua nei, i te pi’ira’a atu i te tātarahapa i te ta’ata ato’a ra !

« ’Oia ïa, e fa’a’ite hua atu vau ma te reo o te patiri, i te tātarahapa ’e te rāve’a ora i te ta’ata ato’a ra, ’ia tātarahapa rātou ’e ’ia haere mai i tō tātou Atua, ’ia ’ore roa te ’oto i ni’a i te fenua ato’a nei. »20

E hoa here mā, te mau hoa nō te CES, e mea pāpū maita’i nō te aha o Alama i hina’aro ai i te mana fa’auru o te melahi, hō’ē reo nō te patiri o te haruru mai te pū a te Atua ’e o te fa’a’aueue i te fenua. E mea ’ōhie roa—te mea tei tupu i ni’a iāna e nehenehe ato’a e tupu i ni’a ia vetahi ’ē ! ’Ia tātarahapa ana’e te mau piahi i te roara’a e toru mahana ma te tarava i ni’a i te tua, i roto i te hō’ē tāmāra’a rahi ’aita e nehenehe ’e ’aita e hina’aro fa’ahou e haere ’ē, e ora rātou ma te hōro’a hope roa nō te patu i te basileia o te Atua e a muri noa atu i muri a’e i te reira. Teie nei, e ha’api’ira’a pūai terā. E ’ite tātou mai ia Alama ē, e ’ere tātou i te melahi, ’e e’ita tātou e fāri’i i te reira mana i te mau taime ato’a e ha’api’i tātou i te hō’ē pupu piahi. Terā rā te vāhi fa’ahiahia nō tō tātou mau pi’ira’a ’e tō tātou mau tōro’a i roto i te CES maori rā, te vai ra tā tātou rāve’a nō te tāmata ’ia rave i te reira, e aura’a parau, e piha ha’api’ira’a tā tātou i reira tātou e nehenehe ai e tāmata.

Hōho’a
Tē a’o nei ’o Nephi ’e ’o Lehi i te ’ati Lamana

Teie nei, e ho’i mai na tātou i roto i te Helamana 5. Ha’amana’o na ē, e ’ere ato’a o Nephi ’e o Lehi i te melahi; e mau ’orometua maita’i tāhuti rāua ’e tā rāua misioni ’e te hō’ē parau poro’i, tei ha’api’i « ma te mana ’e te tōro’a rahi. » ’Ua ’ite rāua e 8,000 ’āti Lamana tei « bāpetizohia i te tātarahapa » ’e ’ua tomo mai i roto i te ’Ēkālesia a te Atua.21 Mai te auahi i te poura’a mai mai te ra’i mai, te ha’amana’o ra ’outou i te ’a’amu ’e i te auahi ura o te Vārua tei ama i roto, ’ua fa’a’amahia te vārua o teie ha’aputuputura’a tā’āto’a o « te mau piahi », i te parau mau. I tō’u ’itera’a, e 8 000, e riro ïa ’ei parau fa’a’ite maita’i roa nō te hō’ē hepetoma nō te hō’ē nā hoa misionare i roto i te hō’ē misioni i te mau vāhi ato’a o te ao nei.

Nehenehe anei au e paraparau mā’a taime iti nō ni’a i te hō’ē ’orometua/ piahi ’aita ’oia i fa’a’ama noa i tōna vārua, ’ua aufau roa rā ’oia i te ho’o hōpe’a nō te ’ohipa tāna i rave, inaha, ’ua tutu’ihia tōna tino i te auahi.

Mai tō’u ’āpīra’a, ’ua riro o Abinadi ’ei hō’ē o te mau peropheta fa’ahiahia roa a’e i roto i tā tātou mau pāpa’ira’a nō te bibilia. ’Ua tae mai o Abinadi i reira ’ei ta’ata mātau-’ore-hia, ma te tītau ’ore i te hō’ē fatura’a ’āi’a peropheta, ’e ma te ’ore ato’a e fa’a’ite i te hō’ē ’utuāfare tu’iro’o. Nō te rahi o te ’ino i roto i te nūna’a o Zenifa, ’ua fa’auehia o Abinadi ’ia ti’aoro i te tātarahapa i te tamaiti a Zenifa ’e tōna mono, ’oia te ari’i Noa. ’Ua ’ite ’outou te ’ā’amu.

’Ua tu’u ’oi’oi a’era o Noa i te hō’ē parau ha’apohera’a ’e ’ua tītauhia ia Abinadi ia horo ’ē. ’Ia hope e piti matahiti i te tāpunira’a, ’ua haere fa’ahou maira o Abinadi nō ha’api’i ’e nō te fa’a’ite pāpū. Te ’oa’oa nei au nō te huru hara ’ore o te peropheta mai te tamari’i te huru i roto i teie mau mea ato’a. E 24 ’āva’e tōna fa’aeara’a ona ana’e, i teie nei, ’ua taui ri’i tōna hōho’a, e’ita e ’ite-maita’i-hia o vai ’oia, noa atu rā i te reira, ’ia ho’i mai rā ’oia, te parau mātāmua mai roto mai i tōna vaha ’oia ho’i, « ’Ua nā ō te Atua i te fa’aue mai ia’u, i te nā ’ōra’a mai ē: E Abinadi, a haere na, a tohu »22 I teie vāhi, te māere nei au i te faufa’a o te tauira’a te hōho’a, ’aita rā tātou e māere nō ni’a i tōna fa’aro’o ’e tōna hina’aro mau.

Nō tōna tohura’a ma te mata’u ’ore i te mau ’ohipa ’ino a te ari’i Noa ’e tōna mau ta’ata, ’ua haruhia o Abinadi ’e ’ua arata’ihia i mua i te tiripuna tei fa’ahapa iāna. I uiuihia ’oia ma te ’eta’eta nā te reira ’āpo’ora’a, « ’ua pāhono atura ra ’oia ia rātou ma te mata’u ’ore, i te ha’amorohira’a i tā rātou ato’a ra mau uira’a, e ma te ha’afifira’a atu ia rātou i tā rātou iho mau parau.»23 I muri a’e i te pārurura’a ’ua aro ’oia, ’ua ha’amata ’oia e pae pene e te āfa ō te parau ha’api’ira’a pūai i hōro’ahia i roto i te tā’āto’ara’a o te Buka a Moromona. ’Aita i maoro tōna ha’amatara’a, pi’i atura o Noa, tei fa’ahapahia, ’ia taparahi-pohe-hia ’oia.

Hōho’a
Tē faʼaʼite nei Abinadi i tōna ʼiteraʼa pāpū i mua i te Ariʼi Noa

Teie mau mea ato’a, nō te fa’aineine ïa i teie ’ohipa, tei nana’ohia e a muri noa atu i roto i tō’u ferurira’a, ’eiaha mai tā Arnold Friberg roa i pēni i roto i tāna hōho’a nehenehe,24terā rā fātata roa. Noa atu te huru, ’ei mau ’auri, e ru’uru’uhia ’o Abinadi i te taura mai te au i te ravera’a i tāua tau ra. Tōna matahiti, ’aita tātou i ’ite. Nō Friberg, e ta’ata ruhiruhia teie, ’e ’aore rā, ru’au atu ā, ’aita rā te mau pāpa’ira’a e parau ra i te reira. ’Aita vau i ’ite ehia tōna matahiti. Pūai i te pae tino ? ’Aita vau i ’ite, terā rā, i vai na ’oia e piti matahiti i roto i te tāpe’ara’a, ’aita paha i rahi te mā’a i reira. (A feruri nā ia Elia tei fa’a’amuhia i te mā’a nā te mau corbeau. 25ua ’ite a’e nei ’outou i te tara o te corbeau ? ’Aita vau e mana’o nei ē, e nehenehe teie mau manu e tāpe’a e rave rahi tauiha’a a rere ai rātou.) ’Aita tātou i ’ite, penei a’e ’ua po’ia o Abinadi, ’e ’ua rohirohi, ’e ’ua paruparu ri’i paha te tino, nā roto i te mau mea i tupu i ni’a iāna.

« A hopoi atu na i tena na ta’ata, e taparahi atu iāna », te reo ïa o te Ari’i Noa, « E aha ho’i tāna ia tātou nei…

« Ti’a a’era rātou i ni’a, ’e tāmata ihora tō rātou rima i te haru mai iāna, ’aore a’era rā ’oia i fa’ati’a ia rātou, nā ō atura:

« ’Eiaha e fa’ati’a’ia mai iā’u nei, e tā’iri mai ho’i te Atua ia ’outou nā ’ia fa’ati’a ’ia noa mai tō ’outou rima iā’u nei, nō te mea ’aore ā vau i fa’a’ite atu i te parau tā te Fatu i tono mai iā’u nei e fa’a’ite atu.

« Tei ni’a iho ho’i iāna te Vārua o te Fatu ra; ’e ’ana’ana ihora tōna mata i te ’ana’ana rahi roa, mai tō Mose, a pārahi ai ’oia i te mou’a ra i Sinai, a paraparau ai ho’i ’oia i te Fatu ra.

«’Ua parau atura ’oia ma te mana ’e te puai nō ō mai i te Atua ra. » 26

« Te mana ’e te pūai. » Teie fa’ahou ā. I tō’u ha’amatara’a i te pāpa’i i teie a’ora’a ’e tō’u hina’arora’a e fa’a’ohipa ia Abinadi, ’aita vau i ha’amana’o, ’e ’aore rā, ’aita paha vau i ’ite ē, e hope teie ’a’amu nā roto i teie ā parau, ’oia ho’i, ’ua ha’api’i atura ’oia ma te mana ’e te pūai. Te mau hoa, e ’ohipa te tai’ora’a i te tahi mau pāpa’ira’a i ni’a i te hō’ē ’api, terā rā, e ’ohipa ’ē atu te ferurira’a i te reira ’e te fa’aro’ora’a i te reira i roto i tō tātou ’ā’au mai te huru i te reo o te pātiri, « ’Eiaha e fa’ati’a’ia mai iā’u nei, e tā’iri mai ho’i te Atua ia ’outou nā ’ia fa’ati’a’ia noa mai tō ’outou rima iā’u nei. » 27 ’Aita tā’u e nehenehe e tai’o i terā mau parau ma te ’ore e ta’i. E mea hanahana, e mea pāutuutu, ’e e mea pūai terā mau parau i roto i tō’u ’ā’au. ’Aita hō’ē fa’a’itera’a ē, ’ua tuotuo ’oia. ’Aita hō’ē fa’a’itera’a ē, ’ua faaha’uti ’oia i te hō’ē uaua. Ma te tīa’ihia ’e ma te iti te rāve’a, pāpū roa ē, ’aita tāna e nehenehe e ha’uti rahi. Terā rā, mai te huru ra ē, ’ua tupu tāna parau ’e mai tāna i parau. Te parau nei au ē, « mai te huru ra » nō te mea, ’aita hō’ē fa’a’itera’a ē, ’ua rave te feiā tīa’i i te hō’ē noa a’e ’ohipa nō te fa’aatea iāna, ’e ’aita ato’a o Noa ’e ’aore rā, te hō’ē o tōna mau tahu’a i parau i te tahi atu parau i te roara’a e maha pene.

E’ita tā tātou e nehenehe e feruri i ni’a i te mau hi’ora’a nehenehe ato’a o tāua huru ha’api’ira’a ra i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a, terā rā, tei te mau vāhi ato’a te reira. Te ani nei au ia tātou tāta’itahi ’ia ’imi i te reira, ’ia feruri i ni’a iho i te reira, ’e ’ia ui ia tātou iho i te hō’ē tuha’a o te reira hōro’a e au i tō tātou mau pi’ira’a.

E mea teimaha teie huru ha’api’ira’a, ’e e ’ere i te mea ’ōhie ’ia rave. Ahiri ’ua ’ite au e nāhea ’ia ha’api’i mai te reira, e mea pāpū ē, e manuia atu ā ïa vau ’ia rave i te reira. Terā rā, teie tā’u i ’ite—e’ita tā ’outou e nehenehe e fa’atupu i te hina’aro ’ū’ana i roto i tā ’outou mau piahi nō ni’a i te hō’ē mea, maori rā, te vai ra i roto ia ’outou iho te reira hina’aro ’ū’ana nō te hō’ē mea. E fa’ahiti fa’ahou vau i te reira ? ’E’itatā ’outou e nehenehe e fa’atupu i te hina’aro ’ū’ana i roto i tā ’outou mau piahi nō ni’a i te hō’ē mea, maori rā, te vai ra i roto ia ’outou iho te reira hina’aro ’ū’ana nō te hō’ē mea. ’Oia mau, te tumu hōpe’a nō tāua hina’aro ’ū’ana ra o te parau ïa i parauhia nō Abinadi: « Tei ni’a iho ho’i iāna te Vārua o te Fatu ra; ’e ’ana’ana ihora tōna mata i te ’ana’ana rahi roa. » 28

Mai te mea ē, ’o te Vārua te tumu nō te ha’api’ira’a maere—’e ’o te reira mau ihoā—e riro ’outou i te rave mai i te mau nota tahito, i te fa’a’ohipa tāmau noa i te hō’ē o te mau hi’ora’a a tō ’outou hoa, ’e ’aore rā, te ravera’a i te hō’ē tātarara’a o te hō’ē o tā ’outou mau ha’api’ira’a nō te ’āmuira’a rahi. E mea maita’i ana’e te reira i te taime mātāmua a vauvauhia ai, nō reira, a ’imi i te mau rāve’a ato’a nō te hōro’a i te ora ’e i te raura’a i tā ’outou ha’api’ira’a. Te vāhi faufa’a roa atu rā maori rā, tō ’outou mana’o i te taime a fa’ahiti ai ’outou i te mau parau. ’Aita hō’ē mea e mono i te reira. « Ahiri au e melahi e, e ti’a ai ia’u ’ia parau ma te reo e rurutaina ai te fenua nei ! » 29 A ha’amana’o: e ’ere te piahi i te hō’ē fa’ari’i e fa’a’ī. E auahi te hō’ē piahi o te ti’a ia fa’aura. E mai te mea ē, e rave maita’i roa tātou i te reira, e riro tātou i te fārerei i te hō’ē mahana i te feiā tei pohe i roto i te auahi nō tāua ’aravihi ra ’ia fa’auru i te mau piahi. A haere i rāpae, ’outou e te mau melahi o te hanahana ’āti a’e teie nei ao—ma te ’ite i te naho’a ta’ata tā tātou e paraparau nei—a haere ’e a fa’atupu i te māere i roto i tā ’outou mau piahi. Te fa’a’ite pāpū nei au i te hanahana o teie ’ohipa. Te fa’a’ite pāpū nei au i te hanahana o tō ’outou pi’ira’a. E au mau taea’e e au mau tuahine here, nā te Atua teitei teie ’ohipa. ’Aita vau i hōro’a i tō’u orara’a nō te hō’ē ’a’amu fa’anavenave tari’a. ’Aita vau i hōro’a i tō’u orara’a, ’aita ato’a ’outou, i te mea tā Petero i parau ra e fa’ahapahia tātou i te ravera’a, ’oia ho’i, te tapira’a i te ha’avare, te tapira’a i te taura, te tapira’a i te hō’ē ha’avare fa’aineine-maita’i-hia. Teie te parau mau. E ’ere i te hō’ē fapura hāmanihia ma te māramarama. ’Ua hōro’a vau i tō’u orara’a, te hōro’a nei ’outou i tō ’outou, te mau ta’ata maita’i a’e tā’u i mātau, ’ua hōro’a rātou ’e te hōro’a nei rātou i tō rātou orara’a. Te parau mau teie nā te Atua teitei, ’e ’ia ha’amaita’ihia ’outou e a muri noa atu i roto i tā ’outou ha’api’ira’a i te reira. I te i‘oa o Iesu Mesia, amene.

Nene’i