E hoa, tē hina’aro nei mātou ’ia ’ite ia Iesu
Tē hina’aro nei mātou ’ia ’ite ia Iesu i tōna huru mau ’e ’ia putapū i tōna here.
Hōho’a mata o te matapō
I te hō’ē mahana o te tau fa’atupura’a rā’au i te matahiti 1944, ’ua ara mai te hō’ē taure’are’a i te fare ma’i a te fa’ehau. ’Ua fana’o ’oia ’ia ora mai––’ua pūpuhihia ’oia i muri noa mai i te tari’a, ’ua tāpūhia rā ’oia e te mau taote ’e ’ua ti’a iāna ’ia hāhaere ’e ’ia paraparau fa’ahou.
Te mea ’ino rā, ’ua ha’afifi roa te ’ōfa’i pūpuhi i te hō’ē vāhi o tōna roro ’o tē ’itera’a i te hōho’a mata o te ta’ata. E hi’o ’oia i tāna vahine fa’aipoipo ’aita hō’ē a’e tāpa’o nō te ’itera’a ; ’aita i ti’a iāna ’ia ’ite i tōna iho metua vahine. ’Oia ato’a te hōho’a mata i roto i te hi’o, e ta’ata mātau-’ore-hia e āna––’aita e ti’a iāna e parau, e tāne ’aore rā e vahine ānei.1
E riro paha ’ua matapōhia ’oia––e ma’i teie i ro’ohia e rave rahi mirioni ta’ata.2
Te mau ta’ata tei matapō-roa-hia e tāmata rātou i te ’ite mai i te tahi mau ta’ata ma te tāmau-’ā’au-ra’a i te mau ture––hō’ē ture nō te ’ite i te hō’ē tamāhine tei te hōho’a ïa o tōna mau ira purepure i ni’a i tōna hōho’a mata ’aore rā te hō’ē hoa nō tāna huru hāhaerera’a.
Pa’arira’a mai
Teie te piti o te ’ā’amu, tāpiri mai i tō’u fare : ’Ei tamaiti ’āpī, e fa’ariro noa vau i tō’u māmā mai te ta’ata ha’amau i te ture. Nāna e fa’aoti i tā’u taime hau’tira’a ’e ta’otora’a ’aore rā, te mea ’ino roa, te taime e hutihuti ai i te ’aihere i roto i te ’āua.
Pāpū roa ’ua here ’oia iā’u. Terā rā, mea pinepine ’e ma tō’u ha’amā rahi, ’aita vau e ’ite nei iāna mai « te ta’ata e ti’a ’ia fa’aro’ohia ».
I te mau matahiti noa i muri iho tō’u ’itera’a iāna ’ei ta’ata mau. Tē ha’amā nei au i te ’orera’a i ’ite noa a’e i tāna tusia ’aore rā i uiui noa a’e nō te aha ’oia e ’ō’omo noa nei ā i nā piritoti tahito e piti (’āre’a rā tō’u e ’ahu ’āpī ïa nō te haere i te ha’api’ira’a) ’aore rā nō te aha, ’ia topa te mahana, ’ua rohirohi roa ’oia ’e ’ua hina’aro roa ’oia iā’u ’ia haere ’oi’oi e ta’oto.
E nehenehe tātou e matapōhia
Penei a’e tē ’ite ra ’outou ē teie nā ’ā’amu e hō’ē ana’e ïa ’ā’amu––e rave rahi matahiti, ’ua matapōhia ihoā vau. ’Aita i roa’a iā’u ’ia ’ite i tō’u māmā mai te hō’ē ta’ata mau. ’Ua ’ite au i tāna mau fa’aturera’a, ’aita rā vau i ’ite i roto i te reira, i tōna here.
’Ua fa’ati’a atu vau i teie nā ’ā’amu nō te ha’afaufa’a i te hō’ē tumu : Tē mana’o nei au ’ua mātau ’outou i te hō’ē ta’ata (penei a’e ’o ’outou te ta’ata) tei ro’ohia i te hō’ē huru matapōra’a i te pae vārua.
Tē fifi ra paha ’outou ’ia ’ite i te Atua ’ei Metua here. E nehenehe ’outou e hi’o i ni’a i te ra’i ’e ’ia ’ite ’eiaha i te hōho’a mata nō te here ’e te aroha, hō’ē rā ha’apu’era’a o te mau ture nā roto i te reira e ti’a ai ia ’outou ’ia roa’a mai te hō’ē ’ē’a. Penei a’e tē ti’aturi nei ’outou ē, tē fa’atere nei te Atua i tōna ao, tē paraparau nei nā roto i tāna mau peropheta, ’e tē here nei i tō ’outou tuahine, ’āre’a rā ’outou tē uiui nei ïa ma te ’ōmo’e ia ’outou iho, ’ua here ānei ’oia ia ’outou.4 Penei a’e ’ua ’ite ’outou i te mea ’auri i roto i tō ’outou rima, ’aita rā ’outou i putapū ā i te here o tō ’outou Fa’aora, ’o tā te reira e arata’i atu.4
Tē mana’o nei au ē, ’ua ’ite ’outou i te ta’ata mai teie te huru nō te mea e mea maoro i teienei mai te reira ato’a vau––’ua matapōhia vau i te pae vārua.
’Ua mana’o vau ē, tō’u orara’a ’o te pe’era’a ïa i te mau ture ’e i te fāitora’a i ni’a i te mau fa’aturera’a vaimana’o. ’Ua ’ite au ’ua here maita’i roa te Atua ia ’outou, ’aita rā vau iho i putapū i te reira. ’Ua ri’ari’a vau i te mana’o-rahi-atu-ā-ra’a i te haerera’a ’ia fa’aea noa i pīha’i iho i tō’u Metua i te ao ra.
Mai te peu, mai iā’u, e nehenehe ’outou i te tahi taime e fa’atano i tō ’outou vaha ’eiaha rā « e hīmene i te hīmene o te here fa’aora »,5 e aha ïa tā ’outou e nehenehe e rave ?
Te pāhonora’a, mai te peresideni Nelson i fa’aha’amana’o mai ia tātou, ’o Iesu ana’e ïa.6 ’E e parau ’āpī maita’i roa te reira.
E hoa, tē hina’aro nei mātou ’ia ’ite ia Iesu
Tē vai nei hō’ē ’īrava poto i roto te Ioane ’o tā’u i here. Tē fa’ati’a nei nō te hō’ē pupu ta’ata ’ē’ē ’o tē haere ra i te mau pipi ra ma te hō’ē tītaura’a faufa’a roa. « E hoa », parau mai nei rātou, « tē hina’aro nei mātou ’ia ’ite mātou ia Iesu ».7
’O te mea ïa ’o tā tātou pā’āto’a e hina’aro nei––tē hina’aro nei tātou ’ia ’ite ia Iesu i tōna huru mau ’e ’ia putapū i tōna here. E ti’a i te reira ’ia riro ’ei tumu nō te rahira’a o te mau mea tā tātou e rave nei i roto i te ’Ēkālesia—’e pāpū roa i te mau purera’a ’ōro’a ato’a. Mai te peu, tē uiui nei ’outou ia ’outou iho e aha te huru ha’api’ira’a e ha’api’i atu, e aha te huru ’āpo’ora’a e fa’anaho, ’e ti’a noa ānei e fa’aru’e ’ē i te mau diakono ’e e haere e ha’uti i te pōpō, e nehenehe ’outou e rave mai i teie ’īrava ’ei arata’i nō ’outou : E tauturu ānei teie i te ta’ata ’ia ’ite ’e ’ia here ia Iesu Mesia ? ’Aita ana’e, ’a tāmata paha ïa i te tahi atu mea.
I tō’u ’itera’a ē, ’ua matapōhia vau i te pae vārua, ē tē ’ite nei au i te mau ture ’eiaha rā i te hōho’a mata o te aroha o te Metua, ’ua ’ite a’era vau e ’ere te reira i te hape a te ’Ēkālesia. E ’ere te reira nā te Atua, ’e ’aita te reira e parau nei ’ua moe roa te mau mea ato’a ; ’o te hō’ē mea e ti’a ia tātou pā’āto’a e ha’api’i mai. ’Oia ato’a pinepine te mau ’ite mātāmua nō te ti’afa’ahoura’a i te fārerei mata ’e mata i te Fatu tei ti’afa’ahou, ’aita rā i ’ite iāna ; mai te mēnema o te ’ō e tae atu i te tahatai nō Galilea, ’ua « ’ite atura tāna mau pipi mātāmua ia Iesu i te ti’a-noa-ra’a, ’aore ihora rātou i ’ite ē ’o Iesu ».8 ’Ua ti’a ia rātou ’ia ha’api’i mai nō te ’ite iāna, ’e ’o tātou ato’a.9
Aroha
I tō’u ’itera’a ’ua matapōhia vau i te pae vārua, ’ua ha’amata vau i te pe’e i te parau a’o a Moromona ’ia pure « ma te pūai hope o te ’ā’au » ’ia ’ī i te here tei fafauhia mai i tāna mau pipi––tō’u here nōna ’e tōna here nō’u––’e nō « ’ite ho’i… iāna i tōna ra huru mau ; ’ia vai māite ā teie nei ti’aturira’a ».10 ’Ua pure au e rave rahi matahiti, ’ia ti’a iā’u ’ia pe’e i te fa’auera’a rahi mātāmua ’ia here i te Atua ’e ’ia putapū i « te parau mau rahi mātāmua… ’o te herera’a ïa te Atua ia tātou ma tōna ’ā’au ato’a ’e te pūai ’e te mana’o ’e te itoito ».11
Te mau ’Evanelia
’Ua tai’o ato’a vau ’e ’ua tai’o fa’ahou ’e ’ua nā ni’a fa’ahou te tai’o i te nā maha ’evanelia—i teie ra taime i te tai’ora’a e ’ere nō te ’īriti mai i te mau ture, nō te ’ite ’o vai mau ’oia ’e te mea tāna i here. ’E, i roto i te tau, ’ua hōpoi-’ē-hia vau e te ’ānavai o te here e tahe nei i roto iāna.
’Ua fa’a’ara Iesu i te ha’amatara’a ē, ’ua haere mai ’oia « ’ei fa’aora i te feiā ’ā’au ’oto, ’ei poro haere i te ora nō te tītī, ’e ’ia hi’o fa’ahou te matapō ».12
E ’ere noa te reira i te hō’ē tāpura ’ohipa e rave ’aore rā nō te hō’ē aura’a maita’i e te ta’ata ; ’o te hōho’a ïa o tōna here.
’A ’īriti na i te mau ’evanelia ma te hi’o ’ore ; fātata i ni’a i te mau ’api ato’a e ’ite tātou iāna i te aupurura’a i te mau ta’ata e māuiui nei—i te pae tōtiare, i te pae vārua ’e i te pae tino. ’Ua tāpe’a atu ’oia i te feiā i mana’ohia e mea vi’ivi’i ’e te mā ’ore13 ’e ’ua fa’atāmā’a i tei po’ia.14
E aha tā ’outou ’ā’amu au roa a’e nō ni’a ia Iesu ? Tē mana’o nei au ē, tē fa’a’ite ra te reira i te Tamaiti a te Atua i te torora’a i te rima nō te tauahi ’aore rā nō te hōro’a i te tīa’ira’a i te hō’ē ta’ata ri’iri’i—te lepera,15 te ta’ata nō Samaria tei au-’ore-hia,16 te ta’ata tei fa’ahapahia ’e tei ’ino roa,16 ’aore rā te ’enemi o te mau fenua.18 Teie huru o te aroha e mea fa’ahiahia roa.
’A tāmata na i te pāpa’i i te mau taime ato’a ē, e ’ārue ’oia, e fa’aora ’aore rā e tāmā’a ra e te hō’ē ta’ata ’e’ē, ’e e pau tā ’outou ’inita nā mua a’e ’a fa’aoti ai te Luka.
Tō’u ’itera’a i te reira, ’ua ’ōu’a a’enei tō’u māfatu i roto i te māuruuru here, ’e ’ua ha’amata vau i te putapū ē e nehenehe ’oia e here iā’u. Mai tā peresideni Nelson i ha’api’i, « rahi noa atu tō ’outou ha’api’ira’a mai nō ni’a i te Fa’aora, ’ōhie noa ato’a atu te ti’aturira’a i ni’a i tōna aroha, tōna here hope ’ore ».19 ’E e rahi atu ā ’outou i te ti’aturi ’e i te here i tō ’outou Metua i te ao ra.
’Ua ha’api’i Elder Jeffrey Holland ia tātou ē ’ua haere mai Iesu nō te fa’a’ite, « ia tātou ’o vai mau ’e mai te aha ra te huru o te Atua tō tātou Metua mure ’ore, ’e tōna here fāito ’ore i tāna mau tamari’i ».20
’Ua parau Paulo ē, te Atua ’o « te Metua nō te aroha ato’a, ’e te Atua nō te tāmāhanahanara’a ato’a ».21
Mai te peu, te ’ite ta’a ’ē ra ’outou iāna, ’a tāmau ā i te tamata.
Mau fafaura’a ’e te tauahira’a a te Atua
Tē ani manihini nei te mau peropheta ia tātou ’ia ’imi i tōna hōho’a mata.22 E rave au i te reira mai te hō’ē fa’aha’amana’ora’a ē, tē ha’amori nei tātou i tō tātou Metua, e ’ere i te hō’ē fa’anahora’a, ’e ’aita tātou i fa’aoti roa ’aita ana’e tātou i ’ite ia Iesu mai te hōho’a mata o te here o tō tātou Metua23 ’e ’aita tātou e pe’e noa iāna nō tāna noa mau ture.25
’Ia paraparau ana’e te mau peropheta ’e te mau ’āpōsetolo nō te mau fafaura’a, e ’ere rātou mai te mau ta’ata fa’aineine e tuō ra nā ni’a mai i te mau parahira’a (pāhoehoe ’ute’ute) ’e ’ia parau mai ’ia « tāmata pūai ā ! » Tē hina’aro nei rātou ’ia ’ite tātou i tā tātou mau fafaura’a e mea faufa’a rahi nō te mau aura’a25 ’e e nehenehe e riro mai ’ei rā’au fa’aora nō te matapōra’a i te pae vārua.26 E ’ere te reira i te mau ture nō te noa’a mai i tōna here ; ’ua here maita’i a’ena ’oia ia ’outou. Tā tātou tītaura’a ’o te hāro’aro’ara’a ïa ’e te taraira’a i tō tātou orara’a mai te au i teie here.27
Tē tāmata nei tātou i te ’ite nā roto i tā tātou mau fafaura’a, mai te hi’ora’a nā roto i te hō’ē ha’amāramarama, te hōho’a mata o te aroha o te Metua i hunahia i muri mai.
Te mau fafaura’a ’o te tauahira’a ïa a te Atua.
Te ’ānavai o te here o te Atua
I te hope’a, e nehenehe tātou e ha’api’i mai i te ’ite iāna nā roto i te tāvinira’a iāna. « Nāhea e ’ite ai te hō’ē ta’ata i te Fatu ’aore ā i tāvinihia e āna ra ? »28
Tau matahiti i ma’iri a’e nei, ’ua fāri’i au i te hō’ē pi’ira’a, ’o tā’u i mana’o e’ita e mara’a iā’u. ’Ua ara ’oi’oi au ma te pe’ape’a ri’i––ma te hō’ē rā pereota i roto i tō’u ferurira’a, ’o tā’u i ’ore na i fa’aro’o nā mua a’enei : Ē te tāvinira’a i roto i teie ’Ēkālesia ’o tē ti’ara’a ïa i roto i te ’ānavai o te here o te Atua nō tāna mau tamari’i. Teie ’Ēkālesia ’o te hō’ē pupu ta’ata ïa ’e tā rātou mau rōpā ’e te ope, ’o tē tāmata nei i te tauturu i te fa’aāte’ate’a i te aravai ia ti’a i te ’ānāvai o te here o te Atua ’ia tae atu i tāna mau tamari’i i te hope’a o te ’āna’ira’a.
Noa atu ā ’o vai ’outou, noa atu te huru o tō ’outou orara’a i mā’iri, tē vai ra te pārahira’a nō ’outou i roto i teie ’Ēkālesia.29
’A ravee mai i te rōpā ’e te ope ’e ’a ’āmui mai i te pupu. ’A tauturu mai ia mātou i te fa’ataera’a i tōna here i tāna mau tamari’i ’e e mani’i mai te hō’ē tuha’a o te reira here ia ’outou ra.30
E mata na tātou i te ’imi i tōna hōho’a mata here, tāna fafaura’a e tauahi nei, ’e e ’āpiti atu i muri iho ma tāpe’a i te rima ’e tāna mau tamari’i, ’e ’ia hīmene ’āmui tātou « E te Fa’aora o ’Īserā’ela » :
Fa’a’ite mai e te Fa’aora,
I tō mata ;
Ia mātou nei.
E tauturu mai ato’a ’oe ra.
’Ia tae
I te vāhi teitei.31
E ’imi ana’e tātou i tōna hōho’a mata here ’e i muri iho ’ia riro ’ei mau ’āu’a o te tōna aroha rahi i ni’a i tāna mau tamari’i.32 I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.