Te tuha’a ’ahuru : ’Īriti i te mau ha’amāramarama o te ra’i
E rave rahi rāve’a e ’īriti te mau ha’amāramarama o te ra’i. ’A ti’aturi i te taime a te Fatu ; e tae mai iho ā te mau ha’amaita’ira’a.
I tō’u tere i Amerika Apato’a, ’ua fa’ati’a mai te taea’e Roger Parra nō Venetuera i teie ’ohipa i tupu :
« I te matahiti 2019 e fifi tei tupu i Venetuera ’e ’ua pohe te uira e pae mahana te maoro.
« E ti’arepu iti rahi ’e te haumana’ore i te mau āroa, ’e mana’o tapineva tei tupu, ’e ’aita i nava’i te mā’a.
« Ha’amata vetahi i te tomo i roto i te mau fare toa mā’a nō te ’eiā i te mā’a.
« E fare ’eura’a faraoa tā’u, ’ua taiā atu ra vau i teie ’ohipa. ’Ua fa’aoti mātou te ’utuāfare e hōro’a i te mā’a a tā mātou fare ’eura’a faraoa i te ta’ata tei hina’aro i te tauturu.
« I te hō’ē rā pō ri’ari’a mau, e ’ārepurepura’a i te mau vāhi ato’a. Tā’u i pe’ape’a rahi, ’o te maita’i ïa o tō’u hoa iti ’e tā’u mau tamari’i.
« ’Ia ’ā’ahiata, ’ua haere au i tā mātou fare ’eura’a faraoa. Parau ’oto, vāvāhihia te mau fare toa mā’a ato’a nā reira e te feiā ’eiā, ’ua māere roa vau e mea maita’i noa tā mātou fare ’eura’a faraoa. ’Aita hō’ē a’e pēpē. Ma te ha’eha’a, ’ua ha’amāuruuru vau i tō’u Metua i te ao ra.
« I te fare, ’ua fa’ati’a atu vau i te ’utuāfare nō ni’a i teie ha’amaita’ira’a ’e te pārurura’a a te Atua.
« ’Ua māuruuru roa rātou.
« ’Ua nā ’ō mai tā’u matahiapo, ’o Rogelio, 12 matahiti : ‘Papa ! ’Ua ta’a iā’u nō te aha tā tātou fare toa i pāruruhia ai. ’Aufau noa ’ōrua Māmā i te tuha’a ’ahuru.’ »
Parau a’era te taea’e Parra : « Puta mai nei te mau parau a Malaki i tō’u ferurira’a. ‘E a’i atu ai au i te ’amu ra, ’e ’eiaha ’oia e ’amu i te mā’a o tō ’outou fenua’ [Malaki 3:11]. Tūturi a’era mātou i raro ’e ha’amāuruuru roa a’era i te Metua i te ao ra nō tāna semeio. »1
E tāmatara’a te reira iā’u
Tā tātou mau mea ato’a ’e tātou iho nei, nō ’ō mai ïa i te Atua. ’Ei pipi nā te Mesia, ’ua ineine tātou i te hōro’a nō te feiā ’ati a’e ia tātou.
I te mau mea ato’a tā te Fatu e hōro’a mai, ’ua ani mai ’oia ’ia fa’aho’i iāna ’e i tōna bāsileia i ni’a i te fenua nei, i te 10ra’a o tā tātou ’āpī. ’Ua parau fafau mai ’oia ē, ’ia ha’avare ’ore tātou i roto i tā tātou tufa’a ’ahuru, e « [’īriti ’oia] i te mau ha’amāramarama o te ra’i ra ’a nīni’i atu ai i te tao’a rahi ’ei maita’i nō ’outou. »2 ’Ua parau fafau mai ’oia e pāruru ’oia ia tātou i te ’ino.3 Nō te pāpū o teie nau parau fafau,4 ’ua parau te Fatu : « E tāmatara’a te reira iā’u »,5 ’aita atu ai e vāhi i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a e ’itehia teie parau maori rā Malaki.
E rave rahi rāve’a e ’īriti ai te mau ha’amāramarama o te ra’i. Tē vai ra i te pae mātēria, e rave rahi rā i te pae vārua. Tē vai ra e mea iti ’e te ’ōhie i te mata ’ia ’ore e ’ite. ’A ti’aturi i te taime a te Fatu ; e tae mai iho ā te mau ha’amaita’ira’a.
E ’oto tātou ’e rātou e tāfifi nei ’ia noa’a te mau mea tītauhia nō te orara’a. Nō hōro’a noa nei te ’Ēkālesia e 54 mirioni tara marite nō te tauturu i te mau metua vahine ’e te mau tamari’i pāruru ’ore nā te ao.6 ’E i tā ’outou mau ō ha’apaera’a mā’a tā’āva’e, tē tauturu nei tō tātou mau ’episekōpo i e rave rahi tauatini i te hepetoma hō’ē, ’o tei hina’aro, nō te hō’ē tau poto, te mā’a i ni’a i te ’aira’amā’a, te ’ahu i ni’a i te tua ’e te ha’apūra’a i ni’a i te upo’o. Te rāve’a pāpū ’e te rāve’a ana’e nō te veve o teie nei ao, ’o te ’evanelia ïa a Iesu Mesia.7
E ’ohipa pae fa’aro’o
’Ua fa’aara te ’āpōsetolo Paulo ē, e māramarama te pa’ari o te ta’ata i te mau mea o te ta’ata, e fifi rā i te māramarama i te mau mea o te Atua.8 Tē parau nei tō te ao i te tuha’a ’ahuru ’ei ’ohipa pae moni, terā rā te pae rahi o teie ture mo’a nō tātou, ’o te fa’aro’o ïa. Te ha’avare-’ore-ra’a i roto i tā tātou tuha’a ’ahuru, e rāve’a ïa nō te fa’a’ite i tō tātou ineine ’ia tu’u nā mua i te Fatu i roto i tō tātou orara’a, nā ni’a roa i tā tātou mau ha’ape’ape’ara’a ’e te hia’ai. Tē parau fafau nei au ē, ’ia ti’aturi ’outou i te Fatu, e tae mai te mau ha’amaita’ira’a o te ra’i.
’Ua parau Iesu « e hopoi maori i tā Kaisara ia Kaisara ra, ’e tā te Atua ra, e hopoi ā ïa i te Atua ra. »9 ’Ua ani te Fa’aora ti’afa’ahou i te ’āti Nephi ’ia pāpa’i i roto i tā rātou mau pāpa’a parau i tāna mau parau fafau i roto i te Malaki.10 I tō tātou nei ’anotau, ’ua ha’apāpū fa’ahou ā te Fatu i te ture hanahana nō te tuha’a ’ahuru : « E riro teie ’ei ha’amatara’a nō te tufa’a ’ahuru a tō’u mau ta’ata. ’E [e ’aufau rātou] i te tufa’a ’ahuru nō te ’āpī o tā rātou faufa’a e noa’a mai i te mau matahiti ato’a ; ’e e riro teie ’ei ture tumu ia rātou ē a muri noa atu. »11
’Ua fa’aue pāpū te Fatu nāhea te tuha’a ’ahuru e hōro’ahia ai, i te nā-’ō-ra’a : « Hōpoi mai na ’outou i te ’ahuru ato’a o te mau tao’a i roto i te fare vaira’a »,12 te aura’a ra e hopoi i te tuha’a ’ahuru i roto i tōna bāsileia tei fa’aho’ihia mai, ’oia ho’i Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei.13 ’Ua fa’aue ’oia ’ia fa’a’ohipahia teie tuha’a ’ahuru mo’a nā roto i te pure, e te ’āpo’ora’a nō te Peresidenira’a Mātāmua, te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo, te ’Episekōpora’a fa’atere rahi, « ’e [nā roto i] tō’u iho nei reo ia rātou ra, tē nā reira mai nei te Fatu. »14
Te faufa’a mo’a a te Fatu
E ’ere teie faufa’a mo’a nā te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia. Nā te Fatu te reira. ’Ua ’ite māite tāna mau tāvini i te huru mo’a o tā rātou ti’a’aura’a.
’Ua fa’ati’a te peresideni Gordon B. Hinckley i teie ’ohipa i tupu i tōna tamari’ira’a : « I tō’u tamari’ira’a, ’ua ui au i tō’u metua tāne [] nō ni’a i te fa’a’ohipara’a o te moni a te ’Ēkālesia. ’Ua fa’aha’amana’o mai ’oia ē, tā’u tuha’a ’o te tītaura’a ïa a te Atua e ’aufau i tā’u tuha’a ’ahuru ’e te mau ō. ’Ia nā reira vau, [’ua nā ’ō mai tō’u metua tāne], tā ’oe i hōro’a e ’ere fa’ahou nā ’oe. Nā te Fatu te reira, iāna tā’u i ha’amo’a atu i te reira. » ’Ua parau fa’ahou tōna metua tāne : « Te mea tā te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia e rave i te reira, e ’ere ïa te ’ohipa [nā ’oe, e Gordon]. E ti’a’aura’a tā rātou i mua i te Fatu, ’e nāna iho e tītau i te reira ia rātou. »15
Tē ’ite nei mātou i te teimaha nō teie « ti’a’aura’a i mua i te Fatu. »
Tā ’outou mau tuha’a ’ahuru ’e te mau ō rima here
I roto i te mau tuha’a ’ahuru ’e te mau ō tā ’outou i ha’amo’a i te Fatu, i te matahiti i ma’iri, ’ua hau i te hō’ē miria tara marite tei fa’a’ohipahia nō te ha’amaita’i i te ta’ata tei hina’aro i te tauturu.16
I roto i tā tātou hōpoi’a rahi e ’āfa’i i te ’evanelia i fa’aho’ihia mai, nā te ao, ’ua hau i te 71 000 misiōnare tā tātou e tāvini ra i roto e 414 misiōni.17 Maoti tā ’outou mau tuha’a ’ahuru ’e te mau ’ō, ’ua ti’a i te mau misiōnare ’ia tāvini, noa atu ā te vaira’a o tō rātou ’utuāfare ’e te faufa’a moni.
Tē patuhia nei te mau hiero nā te ao nei, ’aita i ’itehia a’enei teie mau nūmera. I teienei, e 177 hiero e tere ra, e 59 e patuhia ra ’aore rā e fa’a’āpīhia ra, e 79 atu ā e fa’anahohia ra ’e e tānino’ahia ra.18 Maoti tā ’outou tuha’a ’ahuru e ’itehia ai te mau ha’amaita’ira’a o te hiero i te mau vāhi tā te Fatu ana’e i ’ite ātea.
’Ua hau i te 30 000 ’āmuira’a i roto e rave rahi tauatini fare purera’a ’e te tahi atu mau vāhi patuhia i roto e 195 fenua ’e tuha’a fenua.19 Maoti tō ’outou ha’apa’o maita’i ’e te tuha’a ’ahuru, tē ha’amauhia nei te ’Ēkālesia i te mau vāhi ātea ’aita paha ’outou i tere a’enei, ’e i rotopū i te feiā mo’a ’aita paha ’outou i ’ite a’enei.
Tē pāturu nei te ’Ēkālesia e pae fa’anahora’a ha’api’ira’a teitei.20 ’Ua hau i te 145 000 pīahi tē fāna’o nei. E hānere ’e ’ahuru tauatini piha séminaire ’e te Institut e ha’api’ihia ra i te hepetoma tāta’itahi.21
E fāito rahi o teie mau ha’amaita’ira’a, ’e tē vai atu ra, nō roto mai ïa i te feiā ’āpī ’e te feiā pa’ari, noa atu tā rātou fāito moni, e ’aufau nei i te tuha’a ’ahuru ti’a.
’Aita te mana pae vārua o te ture hanahana nō te tuha’a ’ahuru e fāitohia nei i ni’a i te tino moni e hōro’ahia, ’ua fa’auehia ho’i te ta’ata tao’a rahi ’e te veve, e te Fatu, ’ia hōro’a i te ’ahurura’a o tā rātou moni ’āpī.22 Nō roto te mana i te tu’ura’a i tō tātou ti’aturi i ni’a i te Fatu.23
Maoti te ’āpī hau a te Fatu i noa’a nā roto i tā ’outou tuha’a ’ahuru rima here, i ha’apa’arihia ai te ha’aputura’a a te ’Ēkālesia, i fāna’ohia ai te mau rāve’a nō te fa’ahaere i te ’ohipa a te Fatu i’ō atu i te mau mea ato’a tei orahia e tātou. ’Ua ’ite te Fatu i te tā’āto’ara’a, ’e i tōna tau mau, e ’ite tātou i tāna mau ’ōpuara’a mo’a i te tupu mai.24
E rave rahi rāve’a nō te ha’amaita’ira’a
E rave rahi rāve’a e tae mai ai te mau ha’amaita’ira’a. I te matahiti 1998, ’ua ’āpe’e au ia Elder Henry B. Eyring, i terā ra tau, i te hō’ē rurura’a rahi a te ’Ēkālesia, i te hō’ē vāhi nō Utah tei parauhia te Silicon Slopes, e va’ata’ata nō te ’ōmuara’a rahi i te pae nō te rāve’a ’āpī. E tau nō te manuiara’a rahi, ’e ’ua fa’aara Elder Eyring i te feiā mo’a nō ni’a i te peu fa’aaura’a i tā rātou faufa’a i tā vetahi, ’e te hina’aro-rahi-noa-ra’a i te mau mea. E’ita roa e mo’e iā’u tāna parau fafau, ’oia ho’i, ’ia ’aufau rātou i te tuha’a ’ahuru ti’a, e iti mai ïa tō rātou hia’ai nō te mau faufa’a mātēria. Piti matahiti i muri iho, ’ua pa’a’ina terā ’ōpūpū nō te rāve’a ’āpī. E rave rahi tei ’ere i te ’ohipa, ’e ’ua fifi te mau taiete i terā tau nō te tāranira’a moni. Rātou tei pe’e i te parau a’o a Elder Eyring, ’ua ha’amaita’ihia ïa.
Tē ha’amana’o ra vau i te tahi atu ’ohipa i tupu e tū’ati i teie parau fafau tāna. ’Ua fārerei au ia Charlotte Hlimi, 12 matahiti, i pīha’i iho ia Carcassonne, i Farani, i te matahiti 1990, ’a tāvini ai au ’ei peresideni misiōni. E ’utuāfare ha’apa’o maita’i ’o Hlimi mā, tē ora ra i roto i te hō’ē nohora’a tahua, e va’u tamari’i. E hōho’a nō te Fa’aora ’e nō te peropheta tā rātou i ni’a i te papa’i. I roto i te uiuira’a nō tāna ha’amaita’ira’a patereareha, ’ua ui au ia Charlotte, ’ua ’aufau ānei ’oia i te tuha’a ’ahuru ti’a. Nā ’ō mai nei ’oia : « ’Ē, Peresideni Andersen. ’Ua ha’api’i mai tō’u metua vahine ē e noa’a mai te mau ha’amaita’ira’a pae mātēria ’e pae vārua nō te ’aufaura’a i tā mātou tuha’a ’ahuru. ’Ua ha’api’i mai tō’u metua vahine mai te mea e ’aufau noa mātou i tā mātou tuha’a ’ahuru, e’ita mātou e ’ere i te hō’ē mea. ’E ’oia mau e te peresideni Andersen, ’aita mātou e ’ere nei i te hō’ē mea. »
I te hōro’ara’a mai Charlotte, 45 matahiti i teienei ’e tā’atihia i te hiero, i te parau fa’ati’a ’ia parau i tōna ’ā’amu, ’ua nā ō mai ’oia : « Tei roto mau iā’u terā ’itera’a pāpū nō te tuha’a ’ahuru i terā ra tau, ’e ’ua pūai roa mai i teienei. E māuruuru rahi tō’u nō taua fa’auera’a ra. I ora noa ana vau i te reira, ’ua tāmau noa vau i te ha’amaita’i-rahi-hia. »25
’Ia tae i te hō’ē mahana, e hope tō tātou pā’āto’a tere i te fenua nei. ’A piti ’ahuru ma pae matahiti i teienei, ma’a mahana hou tō’u metua ho’ovai vahine, ’o Martha Williams, i fa’aru’e mai nō te ma’i mariri ’aita’ata, e parau moni tāna i fa’ari’i i roto i te ’āfata rata. I reira iho ’oia i te anira’a i ta’u vahine ia Kathy i tāna puta parau moni nō te ’aufau i tāna tuha’a ’ahuru. Nō te paruparu o tōna metua vahine ’e e’ita e nehenehe e pāpa’i rahi, ’ua ani ’o Kathy iāna nāna e pāpa’i nōna. Pāhono tōna metua vahine : « ’Aita e Kathy. Nā’u iho e rave i te reira. » Parau marū a’era : « Hina’aro vau ’ia ti’a mā i mua i te Fatu. » Te hō’ē mea hope’a tā Kathy i rave nō tōna metua vahine, ’o te torora’a atu ïa i tāna vehi rata i tōna ’episekōpo.
E ’ohipa faufa’a rahi nā te Atua
E au mau taea’e, e au mau tuahine, « nō roto mai i te vāhi mo’emo’e »,26 Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, nō te ’āfa’i mai i te mau ha’amaita’ira’a fa’ahiahia i ni’a i te fenua nei. E mau ta’ata tē ha’apōpō ia tātou i te haerera’a i mua, ’e tē vai ra ’aita. ’Ua feruri au i te mau parau a te ta’ata mana’o pa’ari ra ia Gamaliela, i te fa’aro’ora’a ’oia nō ni’a i te mau semeio a nā ’āpōsetolo, ’o Petero ’e Ioane, ’ua fa’aara i te sunederi i Ierusalema :
« E vaiiho noa atu [i teie mau ta’ata] ; nā te ta’ata teie parau e teie nei ’ohipa, e morohi noa ïa ;
« Nā te Atua rā, e’ita ïa e morohi ia ’outou ; ’o te riro […] ho’i ’outou ’ei feiā tama’i atu i te Atua. »27
E tuha’a ’outou e ’o vau nei nō te ’ohipa faufa’a rahi a te Atua i ni’a i te fenua nei. E’ita roa e morohi, e tāmau noa rā i te haere i mua nā te ao, nō te fa’aineine i te ’ē’a nō te ho’ira’a mai te Fa’aora. Tē parau pāpū nei au nā muri i te peresideni Russell M. Nelson : « I te mau mahana i muri nei, e ’ite tātou i te mau fa’a’itera’a rahi a’e o te mana o te Fa’aora aita ā tō te ao nei i ’ite a’enei. Mai teie taime ē i te taime e ho’i mai ai ’oia […] e hōro’a mai ’oia i te mau ha’amaita’ira’a e rave rahi, ’e te mau temeio i ni’a i te feiā ha’apa’o maita’i. »28
’O tō’u ïa ’itera’a pāpū. ’O Iesu te Mesia. Nāna teie ’ohipa mo’a. E ho’i fa’ahou mai ’oia. I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.