Inisitituti
Faamatalaga i Punaoa


“Faamatalaga i Punaoa,” Au Paia: O Le Tala o le Ekalesia a Iesu Keriso i Aso e Gata Ai, Voluma 1, O Le Punavai o le Upumoni, 1815–1846 (2018)

“Faamatalaga i Punaoa,” Au Paia, Voluma 1

Faamatalaga i Punaoa

O lenei voluma o se galuega o le faamatalaga o tala moni e faalagolago i le sili atu ma le lima selau punaoa faaletalafaasolopito. Sa faia mea uma ma le faaeteete sili ina ia mautinoa ai lona sa’o aiai. Na tusia e uluai Au Paia o Aso e Gata Ai le tele o tusi, api talaaga, tusiga i nusipepa, ma o latou lava talaaga. O se taunuuga, o le tele o talafaasolopito o le Ekalesia i le va o le 1815 ma le 1846 ua maoae lava le faamaumauina lelei. Ae ui i lea, e le tatau i e faitau ona faapea, o le tala o loo faamatalaina iinei ua lelei atoa pe ua atoatoa. O faamaumauga o le tuanai, ma lo tatou mafaia ona faaliliuina i le taimi nei, ua tapulaa.

O punaoa uma lava o le malamalama faaletalafaasolopito e i ai avanoa, uiga lua, ma le faaituau. Latou te masani lava ona tuuina mai le finagalo o lo latou foafoa. O le taunuuga, o molimau o na lava mea na tutupu e aafia, e manatuaina, ma e ese le faamaumauina o ia mea, ma o o latou manatu eseese o le a mafai ai ona tele auala e faauigaina ai tala faasolopito. O le luitau o le tusitala faasolopito o le faavasegaina o manatu ua iloga ma tuufaatasi se malamalamaaga sao o le taimi ua tuanai e ala i iloiloga ma faauigaga ma le faaeteete.

O le Au Paia o se tala moni o le talafaasolopito o le Ekalesia a Iesu Keriso o le Au Paia o Aso e Gata Ai, e fua i mea ua tatou iloa ma malamalama ai i le taimi nei mai faamaumauga o talafaasolopito o loo i ai nei. E le na o le pau lea o le faamatalaga e mafai o le talafaasolopito paia o le Ekalesia, ae o sikola na suesueina, tusia, ma iloiloina lea voluma e iloa lelei lava punaoa o talafaasolopito, ma faaaogaina ma le mafaufau lelei i latou, ma faamauina i latou i faamatalaga i le faaiuga ma le lisi o punaoa ua taua. Ua valaaulia tagata faitau ina ia iloiloina punaoa e i latou lava, o le tele lava ua faafuainumeraina ma ua fesootai i faamatalaga i le faaiuga. Atonu o le mauaina o nisi punaoa, po o ni faitauga fou o punaoa o loo i ai, o le a maua ai nisi uiga, faaliliuga, ma maua ai nisi manatu.

O le faamatalaga i le Au Paia e faatatau lava i punaoa faaletagata lava ia pe mai se isi foi. O punaoa faaletagata lava ia e aofia ai faamatalaga e uiga i mea na tutupu mai ia i latou na molimauina na mea e i latou lava ia. O nisi o punaoa faaletagata, e pei o tusi ma api talaaga, na tusia i le taimi o mea na tutupu o loo latou faamatalaina. O nei punaoa o le taimi lava e tasi e atagia ai manatu o tagata, lagona, ma mea na latou faia i lena taimi, e faaalia ai le ala na faauiga ai le taimi ua tuanai pe a tuu i le taimi nei. O isi punaoa faaletagata lava ia, e pei o o latou lava talaaga, na tusia i mea moni lava. O nei punaoa o manatuaga ua faaalia ai le uiga o le taimi ua tuanai i le tusitala i lena taimi, e masani lava ona sili atu ai nai lo punaoa o i ai nei i le faailoaina o le taua o mea na tutupu i le tuanai. Ona latou te faalagolago i mea e manatua, e ui i lea, o punaoa o mea e manatua e mafai ona aofia ai mea e le sa’o ma e mafai ona faatosinaina i le malamalama ma talitonuga o le tusitala mulimuli ane.

O punaoa faaleogalua faaletalafaasolopito e aofia ai faamatalaga mai tagata e lei molimauina mea na tutupu ua faamatalaina e se tagata. O na punaoa e aofia ai talafaasolopito o aiga mulimuli ane ma galuega faaleaoaoga. O lenei voluma e matuai faafetai lava i le tele o ia punaoa, ia na faamaonia le taua tele mo le faalauteleina o le anotusi ma le galuega faaliliu na latou tuuina mai.

O punaoa uma lava i le Au Paia na iloiloina mo le sa’o, ma na siakiina fuaiupu uma lava mo le ogatasi ma punaoa. O laina o talanoaga ma isi upusii e o mai sao lava mai punaoa faaletalafaasolopito, upu i le upu. O sipelaga, faamataitusi teteleina, ma le faailogaina i upusii tuusao ua faafouina filemu mo le manino. I ni tulaga e le masani ai, ua tele ai ni faafouga taua, e pei o le fesiitai mai le gagana o le taimi ua tuanai i le taimi nei po o le kalama ua faafouina, ua faia i upusii ina ia faaleleia ai le faitau. I tulaga faapenei, o faamatalaga i le faaiuga ua faamatalaina ai suiga na faia. O filifiliga e uiga i punaoa e faaaoga ma pe faapefea ona faaaogaina na faia e se vaega o tusitala faasolopito, tusitala, ma faatonu o e na faalagolago a latou faaiuga i le moni o le talafaasolopito faapea foi ma le lelei o le tusi.

O le tala a Lusi Maki Samita, mo se faataitaiga, o se punaoa taua tele mo uluai mataupu o lenei voluma. Na tusia e Lusi i le va o le 1844 ma le 1845 i le onosefulu-iva o ona tausaga, faatasi ai ma le fesoasoani a Martha Jane Knowlton Coray ma le toalua o Martha, o Howard. Ona o se punaoa o le manatuaga, o lea e le faapea ai e leai ni mea sese i le talafaasolopito a Lusi, ae ua iloaina e tele lava ina sao. Ua faaaogaina lava ma le faaeteete i lenei voluma ma taua soo mo mea na tutupu na molimauina e Lusi. Mo nisi faamatalaga i lenei talafaasolopito, tagai “Lucy Mack Smith” i le saints.lds.org.

O nisi punaoa le lelei na faaaogaina e tusia ai lenei voluma ma ua ta’ua i faamatalaga. O nei punaoa na faaaogaina muamua lava e faailoa ai uluai tetee i le Ekalesia. E ui lava ina tele lava ina saua ia Iosefa Samita ma le Ekalesia, o nei faamatalaga i nisi taimi e aofia ai faamatalaga e lei faamaumauina muamua. O nisi o nei faamatalaga na faaaoga ina ua faamaonia mai e isi faamaumauga lo latou sao faalauaitele. O mea moni mai nei faamaumauga le lelei na faaaoga e aunoa ma le suia o lo latou faauigaga leaga.

O se tala faaletalafaasolopito ua tusia mo se aofia masani lava, o lenei voluma ua tuuina atu ai se talafaasolopito faavae o le Ekalesia i se tulaga talafeagai, ma faigofie ona mauaina. Ao taulai atu i metotia taatele o le faamatalaina o tala, e le o agai atu i tua atu o faamatalaga o loo maua i punaoa o le talafaasolopito. Pe a aofia i le tusiga e oo lava i faamatalaga faatauvaa, e pei o foliga faaalia po o tulaga o le tau, e faia ona o nei faamatalaga o loo maua po o aumaia sao lava mai le faamaumauga faatalafaasolopito.

Ina ia faatumauina le mafai ona faitauina le tala, e seasea lava ona taua e le voluma ni luitau i totonu pe agai foi i le faamaumauga o le talafaasolopito i le tusiga lava ia. Nai lo lena, na te tuuina ia ituaiga o punaoa e faalagolago i talanoaga i ni tusiga i le autu i le saints.lds.org. Ua uunaia tagata faitau ina ia faitau i nei tusiga ao latou suesueina le talafaasolopito o le Ekalesia.

Lolomi