Kapitulo 7
Mga Anak sa Samang Dios
Sayo sa Oktubre 1963, giandam sa Siyudad sa Salt Lake nga lokal nga sanga [chapter] sa National Association for the Advancement of Colored People (NAACP) ang pagpakita og usa ka malinawon nga protesta sa gawas sa Temple Square atol sa kinatibuk-ang komperensiya. Samtang ang umaabot nga protesta mihimo og mga ulohan sa tibuok Estados Unidos, ang mga tigtukod sa organisasyon milaom nga ang demonstrasyon modani sa mga lider sa Simbahan sa pagklaro sa ilang baroganan sa mga katungod nga sibil.
Bisan ang gipanag-iya sa Simbahan nga Deseret News naka-endorso og anam-anam nga pagbulag sa kaliwatan kaniadtong 1956, ang Utah sa gihapon naulahi sa ubang duol nga mga estado sa pagpasar og balaod sa mga katungod nga sibil. Ang NAACP milaom nga usa ka lig-on nga pahayag gikan sa Simbahan mo-impluwensiya sa mga magbabalaod sa pagsiguro og managsama nga panalipod ug mga oportunidad alang sa tanang mga tawo diha sa estado.
Ang protesta mao ang mahimong usa sa daghan niana nga panahon diha sa Estados Unidos. Sayo niana nga tuig, ang Estados Unidos nga presidente nga si John F. Kennedy misugyot og usa ka balaod sa mga katungod nga sibil sa pagpanalipod sa mga African American ug sa ubang mga tawo nga may kolor batok sa diskriminasyon. Pila ka bulan ang milabay, ang NAACP mitabang sa pagtukod og usa ka dako kaayo nga martsa sa Washington, DC, sa pagprotesta sa sosyal ug ekonomikanhong walay kaangayan diha sa Estados Unidos. Ang martsa natapos uban sa usa ka makatandog nga pamulong ni Dr. Martin Luther King Jr., usa ka bantogan nga lider sa katungod nga sibil, nga midasig sa daghang mga tawo sa pagbarog batok sa walay hustisya sa kaliwatan.
Human mahibalo mahitungod sa giplano nga protesta sa Temple Square, si Sterling McMurrin, usa ka propesor sa pilosopiya sa Unibersidad sa Utah, mitawag sa mga lider sa NAACP sa Siyudad sa Salt Lake sa pakigkita ni Hugh B. Brown sa Unang Kapangulohan.
Sa gabii sa Oktubre 3, giabiabi ni Presidente Brown si Albert Fritz, ang presidente sa lokal nga NAACP nga sanga, ug ang ubang mga tigtukod sa protesta ngadto sa Gambalay sa Pagdumala sa Simbahan. Si N. Eldon Tanner, kinsa gitawag og una nianang adlawa sa pagpuli ni Henry D. Moyle diha sa Unang Kapangulohan, miapil usab kanila.
Diha sa miting, ang mga tigtukod nangutana kon ang Simbahan may tinguha ba sa pagsulti og klaro nga mosuporta sa mga katungod nga sibil.
“Abi ninyo,” miingon si Presidente Brown, “ang Simbahan dili moapil-apil sa politika.” Kini dugay na nga adunay baroganan sa pagka-neutral sa politika.
Ang mga tigtukod dayon misulti nga ang Simbahan sa kasagaran namulong kabahin sa mga isyu sa moralidad. Ug ang mga katungod nga sibil, sila nangatarongan, usa ka isyu sa moralidad.
Miuyon si Presidente Brown kanila, apan ni siya o si Presidente Tanner naghunahuna nga ang usa ka protesta sa publiko gikinahanglan. Misaad sila nga makigsulti ngadto ni Presidente McKay mahitungod sa Simbahan nga mag-isyu og pahayag kabahin sa mga katungod nga sibil.
Human sa miting, si Presidente Brown ug si Presidente Tanner mihangyo ni Sterling McMurrin sa pagtabang kanila sa pag-andam og usa ka pahayag alang sa pag-aprobar ni Presidente McKay. Si Albert Fritz, sa laing bahin, miawhag sa mga sakop sa NAACP sa pag-uswag sa demonstrasyon ug sa paghatag sa Simbahan og panahon sa pag-isyu sa pahayag. Pipila sa mga nagprotesta nakahimo na og mga timaan sa piket, apan sila miuyon sa paghulat sa labing dugay og lain nga semana.
Sa pagka-Sabado, Oktubre 5, si Presidente Brown mipahibalo sa NCAAP nga si Presidente McKay miaprobar og usa ka pahayag, nga niana gibasa ni Presidente Brown diha sa kinatibuk-ang komperensiya sa pagkasunod nga buntag.
“Walay doktrina, tinuohan, o batasan dinhi niini nga Simbahan nga gituyo ang pagpugong sa pagpahimulos sa hingpit nga mga katungod nga sibil ni bisan kinsa nga tawo, walay pagsapayan sa kaliwatan, kolor, o pagtuo,” kini mipahayag. “Kami nagtuo nga ang tanang tawo mga anak sa samang Dios, ug nga kini usa ka daotan nga moral alang sa usa ka tawo o grupo sa mga tawo sa pagpugong ni bisan kinsa nga tawo sa katungod sa mapuslanong pagtrabaho, ngadto sa hingpit nga oportunidad sa pang-edukasyon, ug ngadto sa matag pribilehiyo sa pagka-tagilungsod.”
“Kami nagtawag sa tanang mga tawo sa tanang dapit, sa sulod ug sa gawas sa Simbahan, sa pagpasalig sa ilang mga kaugalingon ngadto sa pagtukod sa hingpit nga sibil nga panagsama alang sa tanang anak sa Dios,” kini mipadayon. “Ang bisan unsa nga minos kay sa niini nagpakyas sa atong taas nga mithi sa panag-inigsoonay sa tawo.”
Ang pahayag diha sa atubangang panid sa balita sa Siyudad sa Salt Lake ug sa uban pang dapit. Sa hangyo ni Albert Fritz, ang NAACP wala mopadayon og bisan unsa nga demonstrasyon atol sa komperensiya. Siya malaumon nga ang iyang organisasyon ug ang Simbahan mahimong magkaalyado.
“Kon kita magtrabaho diha sa panag-uyon,” siya miingon, “makabaton kita og mas maayong estado.”
Sa tibuok 1963, si Hélio da Rocha Camargo kanunay nga naglihok sa Brazil. Nadawat niya ang Melchizedek nga Pagkapari dili dugay human sa 1959 nga paglibot ni Elder Spencer W. Kimball sa Habagatang Amerika, ug karon siya miserbisyo isip usa ka magtatambag diha sa kapangulohan sa Brazilian Mission. Uban sa kusog kaayo nga pagtubo sa Simbahan sa daghang mga dapit sa nasod, ang iyang calling nagkinahanglan kaniya sa pakighimamat sa mga Santos diha sa mga siyudad ingon kalayo sa Rio de Janeiro, Belo Horezonte, Recife, ug Brasilia, ang bag-ong gitukod nga ulohan sa Brazil.
Sa miaging upat ka tuig, sobra sa treynta y singko ka libo ka tawo ang mipasakop sa Simbahan sa Latin America. Sa 1961, ang unang Kinatsila og pinulongan nga stake sa Simbahan gitukod sa Siyudad sa Mexico. Sa samang higayon, ang gidaghanon sa mga misyon sa Habagatang America mas labaw nga nadoble. Karon aduna nay duha ka misyon sa Brazil, duha sa Argentina, usa sa Uruguay, usa sa Chile, ug usa nga milangkob sa Peru ug Bolivia.
Sa matag usa niini nga mga misyon, ang tumong mao ang pagpakaylap pag-ayo sa ebanghelyo, pagtabang sa mga Santos sa pagpuyo nga matinud-anon, ug sa pagtukod sa unang mga stake sa Habagatang America. Ang pagtukod niini nga mga stake mohatag sa mga miyembro og mas daghang awtoridad sa pagpangulo ug pagserbisyo diha sa Simbahan, magkuha sa panginahanglan og mga lider gikan sa gawas nga lugar.
Si Wayne Beck, ang presidente sa Brazilian Mission, ug ang iyang gisundan, si Grant Bangerter, silang duha mituo nga ang labing maayo nga paagi sa pag-andam sa mga Santos alang sa responsibilidad sa mga stake mao ang pagtukod ug pagbansay og lokal nga mga lider sa Simbahan. Ang kasinatian ni Hélio isip usa ka ministro sa Methodist mihimo kaniya og usa ka maayo kaayo nga kandidato alang sa pagpangulo sa Simbahan, ug si Presidente Bangerter dali kaayo nga mitawag kaniya ngadto sa mga posisyon nga responsibilidad.
Usa sa iyang una nga pagkapangulo nga mga calling mao ang pagserbisyo isip usa ka magtatambag sa usa ka kapangulohan sa district uban sa duha ka laing mga Santos nga Brazilian. Ang iyang bag-ong mga katungdanan dili sinati sa una, ug human sa pakigbisog sa pagsabot sa katuyoan niini, siya namulong ngadto ni Presidente Bangerter. “Ako walay gibuhat nga bisan unsa dinhi nga may bili,” siya miingon.
“Unsa ang gusto nimong buhaton?” nangutana ang presidente.
“Gusto ko nga mobalik sa akong branch ug mahimong usa ka magtutudlo,” mitubag si Hélio. “Makahimo ako nga mahimong usa ka maayong magtutudlo.”
Dayon si Presidente Bangerter mipasabot nga ang lokal nga mga Santos importante kaayo ngadto sa paglambo sa Simbahan diha sa ilang nasod. Isip usa ka sakop sa kapangulohan sa district, si Hélio adunay importante nga tahas sa pagtawag ug pagbansay og mga lokal nga mga lider ug mga magtutudlo.
“Karon ang panahon nga ang Ginoo nagbayaw sa iyang mga sulugoon alang sa pagtukod sa Iyang buhat nga may gahom diha sa Habagatang America,” ang presidente miingon. “Pipila ang gitawag sa pagdala sa palas-anon, ug kini nahatag nganha kanimo.”
Sa kalit nakita ni Hélio ang pagkapangulo sa Simbahan sa bag-ong paagi. Sulod sa pipila ka semana, siya ug ang ubang mga sakop sa kapangulohan sa district nagtrabaho sa epektibo nga paagi.
Human niana, si Hélio mibansay og daghang lokal nga mga lider—usa ka responsibilidad nga mipadayon human sa usa ka tawag ngadto sa kapangulohan sa misyon. Isip usa ka magtatambag ngadto ni Presidente Bangerter ug Presidente Beck, mitabang siya sa iyang isigka mga Santos nga mouswag ang kalidad sa ilang mga miting sa sakramento, miawhag og pag-apil sa mga proyekto sa Simbahan sa pagtukod, ug mitrabaho sa paglig-on sa mga branch. Karon, bisan asa ang Simbahan maayo nga pagkatukod diha sa misyon, ang mga branch ug mga district milihok sa labing mahinungdanon isip mga ward ug mga stake. Kon bunyag o pagkompirma gikinahanglan, usa ka tighupot sa pagkapari nga Brazilian mipahigayon niini.
Ang asawa ni Hélio, si Nair, mialagad isip usa ka magtatambag diha sa organisasyon sa Primary sa misyon, diin gibuhat niya ang iyang bahin sa pag-andam sa mga Santos alang sa pagkapangulo sa stake. Nagsunod sa tibuok Simbahan nga sumbanan diha sa mga stake, ang kapangulohan naghimo og komperensiya matag tuig alang sa mga lider ug mga magtutudlo sa Primary. Sa iyang leksiyon ngadto sa kababayen-an, si Nair mitanyag og mga sugyot alang sa pagtudlo sa kabataan, nagpalambo sa pagtambong sa Primary, ug naggamit sa anaa nga kurikulum ug biswal nga mga tabang.
“Kami naghangyo sa Dios sa pagpanalangin sa tanan nga buhat nga inyong nahimo alang sa mga bata,” gisultihan niya ang mga worker sa Primary diha sa komperensiya sa 1963, “ug nga Siya nagdugang sa atong hugot nga pagtuo ug sa atong tinguha sa pagpuyo sumala sa mga baroganan sa ebanghelyo, nagpahinungod sa atong mga kaugalingon uban ang kadasig ug kasinsero diha sa buhat nga Iyang gisalig ngari kanato.”
Diha sa iyang trabaho sa kapangulohan sa misyon, si Hélio mipauswag sa iyang calling uban sa samang kainit nga siya aduna kaniadto isip usa ka ministro. Makausa misulti siya ni Presidente Bangerter nga ang tinuod nga pagkadisipulo nagkinahanglan og hingpit nga debosyon ug pagpahinungod ngadto sa kawsa ni Kristo.
“Bisan kinsa nga Methodist nahibalo niini,” miingon si Hélio. Ug siya mituo nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinahanglang masabtan usab kini.
Duol sa kataposan sa 1963, ang kwarenta y kwatro anyos ang panuigon nga si Walt Macey wala mahimutang. Isip kauban nga tag-iya sa tulo ka tindahan sa grocery diha sa Siyudad sa Salt Lake, dili siya sigurado kon siya kinahanglan bang magpabiling abli sa iyang tindahan ma-Dominggo. Siya natudloan nga nagdako nga ang Igpapahulay usa ka sagradong adlaw sa pagpahulay. Apan sa bag-ohay, iyang namatikdan nga daghang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagshopping sa Igpapahulay sama lamang sa gibuhat sa ubang mga tawo.
Bisan asa siya mitan-aw, nakita niya ang mga restawran, mga gasolihanan, ug mga tindahan nga abli og Dominggo. Ug ang iyang dugay na nga panahon nga kapares sa negosyo, si Dale Jones, naghunahuna nga ang ilang grocery nga tindahan kinahanglang magpabilin usab nga abli. Kusog ang halin inig ka Dominggo, ug si Walt midawat sa katarongan nga ang pagpabilin nga abli mitabang sa mga pamilya kinsa kinahanglang mamalit sa kataposan sa semana. Pila ka panimalay adunay duha ka sakyanan, ug tungod kay ang mga bana kasagaran midala sa sakyanan ngadto sa trabaho sa mga adlaw sa semana, ang Dominggo importanting adlaw sa pagpamalit.
Si Walt wala gayod mibati og tibuok nga ka komportable nga nagpadagan sa tindahan sa Igpapahulay. Naguol siya sa hunahuna nga napugngan niya ang kabatan-onan nga iyang gipatrabaho gikan sa pagtambong sa ilang relihiyosong mga miting. Pila ka tuig kaniadto, iyang gisultihan si Dale nga ang ilang negosyo mapanalanginan kon manirado sila ma-Dominggo. Si Dale misupak. “Dili kita manirado,” miingon siya, naghusay sa isyu.
Bag-ohay, hinoon, usa ka pakigsultihanay uban ni Joseph Fielding Smith, presidente sa Korum sa Napulog Duha ka Apostoles, nakapasamok ni Walt. Si Presidente Smith ug ang iyang asawa, si Jessie mga regular nga mamamalit diha sa ilang tindahan sa kasadpang bahin sa Siyudad sa Salt Lake. Usa ka adlaw, si Presidente Smith miadto sa seksiyon sa karne diin si Walt nagtrabaho.
“Brother Macey,” miingon siya, “gusto ko nga imong kuhaon kana nga timaan gikan sa bintana.” Adunay daghang mga timaan sa bintana, busa si Walt nangutana hain ang iyang gipasabot.
“Ang ‘Abli sa Dominggo’ nga timaan,” miingon si Presidente Smith. Misulti siya ni Walt nga siya mas gusto nga mamalit sa mga tindahan nga mitahod sa Igpapahulay pinaagi sa pagsira ma-Dominggo. Dayon siya mitalikod ug migawas. Si Walt wala na makakita kaniya diha sa tindahan sukad.
Si Presidente Smith nahimong apostol kapin sa tunga sa siglo. Atol niana nga panahon, nakita niya ang pagrespeto alang sa Igpapahulay nga adlaw nga nagkawala taliwala sa mga Kristiyanos sa tibuok kalibotan. Samtang nag-ila nga adunay mga masabtan nga mga rason sa pagtrabaho sa Igpapahulay, siya ug ang uban nga mga lider sa simbahan naguol mahitungod sa Dominggo nga yanong nahimo nga lain nga adlaw sa paglingawlingaw ug komersyo. Balik balik, sila mipahayag sa ilang mga opinyon batok sa paggamit sa Igpapahulay alang sa mga sport nga mga panghitabo, panan-aw og sine, pagpamalit, ug ubang mga kalihokan nga mahimong buhaton sa ubang mga adlaw. Labaw pa kay sa bisan kinsa nga apostol sa iyang panahon, nangamuyo si Joseph Fielding Smith sa mga Santos sa pagpabilin sa adlaw sa Ginoo nga balaan.
“Kita kinahanglan gayod mohunong sa paglapas sa adlaw sa Igpapahulay,” siya mipahayag diha sa Abril 1957 nga kinatibuk-ang komperensiya. “Ako mosaad kaninyo nga kon kamo mosunod sa Igpapahulay nga adlaw, kamo kinsa nangabli sa inyong mga tindahan sa Igpapahulay nga adlaw, kon kamo manirado niini ug moatiman sa mga katungdanan nga ang Ginoo naghatag kaninyo, ug mohupot sa Iyang mga sugo, niana kamo mouswag.”
Duha ka tuig ang milabay, gitudlo sa Unang Kapangulohan ang samang baroganan, nagtawag sa mga Santos sa paghunong og pamalit ma-Dominggo.
Human sa iyang pakigsultihanay ni Presidente Smith, si Walt mihukom sa pag-usab. Ang panghunahuna miabot kaniya nga siya nagkulang sa unsay iyang nahibaloan nga matarong.
Sa makausa pa, giduol niya si Dale mahitungod sa pagsira sa mga tindahan og Dominggo, ug si Dale midumili sa paghunahuna niini. “Hinoon,” miingon si Dale, “tungod kay kini nangahulogan og dako kaayo kanako, taposon nato ang atong panag-uban, paliton nimo o paliton nako ang tindahan.”
Usa ka bulan ang milabay, miuyon si Dale sa paghunong sa ilang panag-uban. Iyang kuhaon ang duha ka tindahan ug si Walt sa lain. Mihukom si Walt sa pag-abli og usab sa iyang tindahan ubos sa bag-ong ngalan: Macey’s.
Wala madugay, ang Deseret News mianunsyo nga ang Macey’s manirado ma-Dominggo. Niang gabhiona sa 11:15, si Walt nakadawat og tawag diha sa iyang panimalay. Si Sister Smith kadto. “Ang presidente gustong makigsulti kanimo,” miingon siya.
Si Presidente Smith dayon miduol sa linya. “Brother Macey,” miingon siya, “akong nakita sa pamantalaan karong gabii nga ikaw manirado sa imong tindahan sa Igpapahulay. Mobalik ako.”
Usa ka mubo nga panahon ang milabay, namatikdan ni Walt nga si Presidente Smith nipalit diha sa tindahan.
Sa sinugdanan sa 1964, si Belle Spafford diha sa iyang ika-disinwebe ka tuig isip kinatibuk-ang presidente sa Relief Society. Ang organisasyon adunay tibuok kalibotan nga ginsakopan nga 262,002, sa mga babaye diha sa labaw sa unom ka libo ka ward ug branch nga mga Relief Society nga regular nga nagmiting sa pagkat-on gikan sa usag usa ug sa paghatag og maloloy-ong serbisyo. Ang Relief Society nangita ug nagdumala sa kaugalingon niini nga pundo sa pagpadagan sa daghang mga programa, mga kalihokan, ug mga pasiugda, lakip ang Relief Society Magazine, nga sa dili madugay magsaulog sa singkwenta ka tuig nga pag-imprinta.
Si Presidente Spafford hilabihan ka mapagarbuhon sa iyang Relief Society nga mga sister. “Sa panahon nga ang kababayen-an nag-atubang sa ilang mga kaugalingon diha sa daghang mga kalihokan ug kon daghan kanila ang nagtrabaho, kini makadasig nga kasagarang pagtambong sa regular nga mga miting sa society mitubo,” iyang bag-o nga naobserbahan diha sa tinuig nga komperensiya sa organisasyon. “Kami mapasalamaton alang sa inyong debosyon ngadto sa Relief Society ug sa pagkamatarong sa inyong mga kinabuhi.”
Samtang misugod ang bag-ong tuig, si Presidente Spafford ug ang iyang mga magtatambag, si Marianne Sharp ug si Louise Madsen, adunay daghang mga bulan sa pagbiyahe sa unahan nila.
Ubos sa bag-ong programa sa pagpakigtakdo, ang Relief Society nga kinatibuk-ang kapangulohan ug board mibisita og mga komperensiya sulod sa unang katunga sa tuig sa pagbansay og lokal nga mga lider sa Relief Society ug makigsulti ngadto sa mga kapangulohan sa stake, mga high council, mga bishopric, ug ubang mga lider sa stake ug ward. Ang pagtambong niini nga mga komperensiya mihatag kanila og bag-ong mga oportunidad sa pag-edukar sa mga lider sa pagkapari mahitungod sa buhat sa Relief Society.
Samtang ang Simbahan nagtukod og daghan pa kaayo nga mga stake sa gawas sa Estados Unidos, ang kapangulohan nakakaplag usab sa ilang mga kaugalingon nga nagbiyahe og mas kanunay sa tibuok kalibotan. Bag-ohay sila nga nagbansay og mga stake sa Australia, New Zealand, ug Samoa, ug mibisita sila sa mga Santos sa Europa sa tingpamulak.
Samtang nagbisita og mga komperensiya sa stake sa tibuok kalibotan, si Presidente Spafford ug ang iyang mga sakop sa board mipresentar sa The Awakening, usa ka filmstrip nga nagpatataw sa importansya sa Relief Society. Ang mga filmstrip nahimong nagkabantog nga himan nga pang-edukasyon sa sulod ug sa gawas sa Simbahan, kadaghanan tungod kay kini barato ug sayon nga gamiton. Pinaagi sa serye nga mga imahe nga gipakita diha sa puting tabil, ang Ang Pagkahigmata [The Awakening] nagsaysay og gimaomao nga istorya kabahin ni Mary Smith, usa ka miyembro sa Simbahan kansang nagkaawop nga hugot nga pagtuo napasiga pag-usab pinaagi sa Relief Society ug personal nga mga pagbisita gikan sa mga miyembro sa ward. Diha sa kataposan nga mga imahe sa filmstrip, si Mary ug ang iyang pamilya mibalik sa simbahan ug nangandam nga maselyo didto sa templo.
Sulod sa mga katuigan, si Presidente Spafford ug ang iyang mga magtatambag kasagarang miaprobar sa mga materyal sa Relief Society sa pagtudlo. Ang Pagmata, sama pananglitan, gisulat ug gihimo sa mga miyembro sa Relief Society sa Butler Stake sa Salt Lake sa wala pa kini gamita sa kinatibuk-ang kapangulohan sa Relief Society isip kabahin sa ilang pagpresentar ngadto sa mga stake.
Bag-ohay, hinoon, ang responsibilidad alang sa pagpalambo sa kurikulum alang sa mga organisasyon sa Simbahan nahatag ngadto ni Elder Harold B. Lee ug ang bag-ong namugna nga Tibuok Simbahan nga Konseho sa Pagpakigtakdo [All-Church Coordinating Council]. Samtang ang Relief Society wala pa maggamit og mga plano sa leksiyon [lesson plans], ang komitiba misugod sa paghangyo nga tibuok organisasyon sa Simbahan mosumiter og mga latid [outline] alang sa mga leksiyon ug ubang mga materyal alang sa pag-aprobar. Misuporta si Presidente Spafford niini nga kausaban, ug isip usa ka miyembro sa konseho sa pagpakigtakdo, siya miapil sa proseso sa pagpakigtakdo sa mga leksiyon sa Simbahan.
Sa Hunyo 24 1964, ang mga biyahe ni Presidente Spafford midala kaniya ngadto sa silangang Estados Unidos alang sa “Adlaw sa Relief Society” [Relief Society Day] sa [Tibuok Kalibotan nga Perya sa New York] New York World’s Fair. Kabahin sa 1893 nga Pasundayag sa Columbia [Columbian Exposition], ang Simbahan nakakita sa perya [fair] isip usa ka oportunidad sa pagpakigbahin sa mensahe niini diha sa usa ka entablado sa tibuok kalibotan. Kini mitukod og usa ka dako kaayo nga tigumanan nga wanang gidesinyo nga masama sa Salt Lake Temple ug mihatag og lainlaing mga pasundayag mahitungod sa Manluluwas ug sa Iyang ebanghelyo, lakip ang usa ka nabantog nga kinse minuto nga salida nga gitawag og Ang Pagpangita sa Tawo og Kalipay [Man’s Search for Happiness], nga mitudlo sa mga bisita mahitungod sa plano sa kaluwasan.
Ang Adlaw sa Relief Society gi-organisar sa pagpakita sa mga kalamposan sa mga babaye nga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ang labing nindot sa adlaw mao ang koro sa “mag-aawit nga mga inahan” gikan sa stake Relief Society sa New York ug sa ubang mga siyudad. Ang ilang mga pasundayag midani og hustong gidak-on nga mga pundok sa tawo, ug si Presidente Spafford naghunahuna nga ang kada konsiyerto nagkanindot sa nag-una niini. Ang perya langas nga lugar, apan sa dihang nagdungan og bagay ang mga babaye sa ilang mga tingog sa mga himno ug ubang sagradong musika, ang tanang kalangas ingon og nawala. Ngadto ni Presidente Spafford, kini ingon og ang mga anghel miduyog sa pagkanta.
Human niana, usa ka reporter nangutana kaniya kon nganong walay koro sa “mag-aawit nga mga amahan.”
“Aw,” mitubag siya, “kami organisasyon sa babaye.”
Niining mga panahona, si Giuseppa Oliva milingkod sa usa nga wala pa mahuman nga meetinghouse sa Quilmes, Argentina. Kini mao ang unang chapel sa nasod nga gitukod sa mga misyonaryo nga diha sa programa sa Simbahan sa pagtukod, ug ang mga Santos nga nagtambong sa komperensiya sa district niana nga buntag naglantaw sa pagkahuman niini. Sama sa daghang mga meetinghouse sa tibuok kalibotan, kini nagrepresentar og katuigan sa maunungong serbisyo ug sakripisyo sa mga Santos kinsa nag-abot didto.
Si Giuseppa ug ang iyang bana, si Renato, mga taga-Sicily isla nga Italyano. Sama sa daghang mga Italyano, mibalhin sila sa ilang pamilya ngadto sa Argentina human sa ika-II nga Gubat sa Kalibotan sa pagpangita og mas maayong trabaho. Bisan tuod ang pagpahiangay ngadto sa usa ka bag-ong nasod, kultura, ug pinulongan nahimong malisod, nakahimo sila og panimalay alang sa ilang lima ka anak diha sa Habagatang America. Pito ka tuig human mibiya sa Sicily, si Giuseppa nakahimamat og pipila ka mga misyonaryo nga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ug siya ug ang iyang duha ka anak nga babaye wala madugay midawat sa ilang mensahe. Sukad niana, ang duha ka anak nga babaye naminyo og batan-ong mga lalaki gikan sa Simbahan.
Apan si Giuseppa naglibog samtang siya milingkod hangtod nahuman ang komperensiya. Ang krisis sa ekonomiya nakadaot sa nasod. Ang presyo sa pagpuyo sa Argentina nagsaka ngadto sa 20 porsiyento kada tuig, ug daghang mga tawo ang nawad-an sa ilang mga trabaho samtang ang mga negosyo nakigbisog sa pagbayad sa ilang mga empleyado. Nag-atubang sa daghang ekonomiya nga walay kasigurohan, si Renato, usa ka tighimo og basket, mibalik og puyo ngadto sa Sicily, ug gusto niya nga ang iyang pamilya moukuyog kaniya.
Bisan pa niana, si Giuseppa nagpanuko sa pagkuyog. Sa lima ka tuig sukad si Elder Spencer W. Kimball mibisita sa Argentina, ang pagkamiyembro sa Simbahan diha sa nasod mitubo ngadto sa mas labaw pa kay sa walo ka libo. Ang mga branch niini lig-on, ug ang mga ikapulo sa matinud-anon nga mga Santos nakahimo sa Argentine Mission sa pinansyal nga paagi paigo sa kaugalingon sa unang higayon sa kasaysayan niini. Ang gidaghanon sa mga bunyag sa kinabig nagsaka, naglig-on sa mga kongregasyon sama sa usa nga gitambongan ni Giuseppa.
Ang Italya, sa laing bahin, walay bisan usa nga branch sa Simbahan. Kon pilion ni Giuseppa ang pagkuyog ni Renato didto, kinahanglan niyang undangon ang mga panalangin sa pagtambong kanunay sa Simbahan. Ug gumikan nga si Renato dili usa ka miyembro sa Simbahan, dili siya makapahigayon sa sakramento o sa ubang mga ordinansa sa pagkapari.
Sa dihang nahuman ang buntag nga sesyon sa komperensiya sa district, giduol ni Giuseppa si Arthur Strong, ang presidente sa Argentine Mission, ug misulti kaniya sa iyang kalibog. Miingon siya nga gusto niyang magpabilin sa Argentina uban sa iyang mga anak nga babaye, apan mibati usab siya nga kinahanglan nga kauban siya sa iyang bana sa Europa.
Naminaw si Presidente Strong ug dayon mirekomendar nga siya mobalik ngadto sa Italya. Mao kana ang dapit nga ikaw nahisakop,” miingon siya.
“Unsa ang kinahanglan kong buhaton mahitungod sa Simbahan?” Nangutana si Giuseppa.
“Ang Simbahan motubo sa inyong kaugalingong siyudad,” misaad siya. “Dili ka kinahanglang maguol mahitungod niini.”
Nagduhaduha si Giuseppa. Posible kaha kana nga butang? Apan mihukom siya sa pagsalig sa Ginoo ug mibalik ngadto sa Italya. Ang iyang hugot nga pagtuo, bisan niana, kinahanglan pa nga mogiya kaniya nga mahisalaag.
Sa Hunyo 1964, ang desiotso anyos ang panuigon nga si Darius Gray nakakita nga usa ka bag-ong pamilya mibalhin diha sa ilang kasilinganan. Samtang siya milakaw labay sa ilang balay, iyang namatikdan ang usa ka pundok sa gagmayng bata nga nagdula sa gawas.
“Kami ang mga Felix,” usa kanila mianunsyo. “Mga Mormon kami!”
Si Darius, usa ka African American, nagtubo nga nagtambong og lainlaing mga simbahan uban sa iyang mga ginikanan, lakip sa pipila ka simbahan nga naglabi ang Itom. Ang iyang interes sa relihiyon sa kataposan migiya kaniya sa pagtuon sa Katolisismo, Judaismo, Islam, ug sa Baha’ i nga Tinuohan. Apan bisan pa siya mipuyo sa Colorado, usa ka estado nga kilid sa Utah, nahibalo siya og gamay kaayo mahitungod sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ug nasiguro siya nga siya wala gayod makahimamat og usa.
Sa sunod pipila ka bulan, nailhan niya ang bag-ong pamilya. Si John Felix usa ka operator og ham radio ug mitudlo ni Darius og Morse nga pangsenyas [code]. Si Barbara, ang asawa ni John, mas interesado pa sa pagpakigbahin sa iyang relihiyon. Siya ug ang iyang mga anak mihatag kaniya og usa ka kopya sa Basahon ni Mormon. Nagdumili siya sa pagdawat niini, apan malingaw siya og mga basahon ug sa kadugayan misugod sa pagbasa niini.
Ang mga pulong sa Basahon ni Mormon namulong ngadto sa iyang kalag, ug gidapit niya ang mga misyonaryo sa pagbisita kaniya. Ang iyang amahan namatay pila ka tuig na ang milabay, busa siya lamang ug ang iyang inahan, si Elsie, diha sa panimalay. Siya usa ka lig-on nga Kristiyano kinsa kanunay bukas sa pakig-istorya ngadto sa mga tawo sa laing relihiyon. Si Darius wala maghunahuna nga siya manumbaling kon ang mga misyonaryo moanha sa ila.
Sa panahon sa pagbisita, hinoon, mipabilin siya sa iyang kwarto-katulganan. Ug sa dihang ang batan-ong mga lalaki mibiya, gitawag niya si Darius ngadto kaniya.
“Dili ko gusto niadtong duha ka batan-ong lalaki nga mobalik nganhi,” miingon siya.
“Nganong dili man?” Nangutana si Darius.
“Kini akong panimalay,” siya miingon, “ug ako dili gusto kanila nga moanhi dinhi.”
Si Darius nahibalo nga dili siya pangutan-on, apan kini malisod nga palabyon ang hilisgotan. Sa dihang sa kataposan siya nangutana kaniya pag-usab kon nganong supak siya sa mga misyonaryo, mipasabot siya [ang inahan] nga duha ka misyonaryong mga Santos sa Ulahing mga adlaw makausa mibisita sa iyang panimalay. Sila diha sa sulod sa makadiyot pa lamang sa dihang ang usa sa mga misyonaryo nangutana kon siya Itom ba.
“Oo, siyempre,” siya mitubag.
Ang duha ka misyonaryo mibiya nga walay pagpasabot, ug sukad niadto, siya adunay negatibo nga pagbati mahitungod sa Simbahan.
Ang istorya nakapasamok ni Darius. Mituo siya sa iyang inahan, apan siya usab naghunahuna nga ang iyang negatibo nga kasinatian bisan unsaon talagsaon.
Mipadayon si Darius sa pagtuon uban sa mga misyonaryo, ug kini dili dugay nga mihukom siya sa pagpasakop sa Simbahan. Sa adlaw sa dili pa ang iyang bunyag, hinoon, nangutana siya sa mga misyonaryo mahitungod sa mga pagtulon-an sa Simbahan kalabot sa kaliwatan. Naghunahuna siya kon sa unsang paagi kini may kalabotan ngadto kaniya.
Sa makadiyot, walay usa nga misulti. Usa sa mga misyonaryo dayon mibarog ug sa hinay milakaw ngadto sa suok sa kwarto, ang iyang likod nag-atubang ni Darius. Ang lain nga misyonaryo miingon, “Hinoon, Brother Gray, ang pangunang pasabot mao nga ikaw dili makahupot sa pagkapari.”
Sa kalit si Darius mibati nga buang. “Husto si Mama,” nahunahuna niya. Unsaon niya sa pagpasakop sa Simbahan karon? Nahibalo siya kon unsa ang bation nga tagdon sa lahi nga paagi tungod kay siya Itom, ug siya midumili sa pagtan-aw sa iyang kaugalingon isip minos kay ni bisan kinsa.
Nianang gabii, si Darius mihigda ug mibukot sa iyang kaugalingon sa giusa nga tulo ka sapaw sa habol [quilt]. Mituo siya sa Dios ug diha sa kaluwasan pinaagi ni Jesukristo. Ug, kutob karong adlawa, mituo siya sa tanan nga gitudlo sa misyonaryo kaniya. Karon siya wala mahibalo kon unsa ang buhaton. Unsaon niya pagtakdo sa iyang hugot nga pagtuo ngadto sa unsay iyang nakat-onan mahitungod sa pagdili sa Simbahan sa pagkapari?
Gipadailos og abli ang usa ka duol nga bintana, gisandig niya ang iyang ulo sa akboanan sa bintana. Ang hangin sa kagabhion mipuno sa iyang mga baga, ug siya mitanyag og pag-ampo. Sa dihang siya nahuman, gisira niya ang bintana ug naninguha sa pagkatulog. Apan siya nag-alindasay hangtod gibati niya nga siya kinahanglan nga mag-ampo pa og kausa. Sa makausa na usab, gipadailos niya pag-abli ang bintana ug misugod sa pag-ampo.
Niini nga higayon, usa ka klaro, madungog nga tingog namulong ngadto kaniya. “Kini mao ang gipahiuli nga ebanghelyo,” miingon kini, “ug ikaw gikinahanglan nga mopasakop.”
Diha dayon, nahibalo si Darius kon unsa ang iyang buhaton. Sa pagkasunod nga adlaw, siya misulod sa katubigan sa bunyag ug nahimong usa ka miyembro sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.