Mataupu 18
O Faamanuiaga Uma o le Talalelei
I le aoauli o le aso 9 o Mati, 1977, sa tu ai Helvécio Martins ma le au faasalalau o talafou i le tulaga o le fauga o le malumalu i São Paulo, Pasila. Na malaga mai Peresitene Spencer W. Kimball i le atunuu mo le sauniga o le maatulimanu o le malumalu, ma pe tusa ma le tolu afe tagata sa i ai iina e matamata, o nisi sa tauaveina faamalu e puipuia ai i latou lava mai le mu tigitigi o le la. I le avea ai ma faatonu o le va i fafo mo le Eria a le Ekalesia i Pasila i Matu, sa i ai Helvécio iina e fesoasoani i le au faasalalau mo lea faatinoga.
Na taliaina e Helvécio le valaauga e auauna atu i va i fafo a le Ekalesia i le tolu tausaga talu ai. Sa manatu o ia o se faatuatuaina tele naua le tuu i se tagata fou o le ekalesia. Ae sa ia faatofuina atoatoa o ia lava i le valaauga, i le faaaogaina o lona lauiloa o se taitai faapisinisi e faia ni fesootaiga taua i ala o faasalalauga ma tatala faitotoa mo le Ekalesia.
O se vaega o tiute fou o Helvécio na aofia ai le faasalalauina o le upu e uiga i le malumalu. O le fale ua tusa nei ma le tasi vaetolu ua maea, o ona puipui ua maualuga i luga ae o le eleele. Sa manao Emil Fetzer o le tusiata a le Ekalesia i le maamora paepae a Italia mo fafo o le malumalu, ae ina ua faamaonia le le mafai o lena mea ma isi filifiliga, sa ia aumaia se tagata gaosi mea e aoao tagata o le Ekalesia i le lotoifale i le auala e faia ai poloka maa i luga lava o le tulaga o le malumalu.
Sa faia e le Au Paia Pasila, faatasi ai ma le Au Paia mai isi vaega o Amerika i Saute ma le malo o Aferika i Saute, le tele o osigataulaga tautupe e fesoasoani e faatupe ai le fausiaina o le malumalu. I Pasila, sa totogi ai e le Au Paia le 15 pasene o le tau atoa. Sa foai atu e le faletua o Helvécio, o Rudá, ni asoa ma tautaliga na ia mauaina mai ona matua i lea tupe.
A o tulimatai atu Helvécio ma Rudá i le faamaeaina o le malumalu, sa faanoanoa i laua ona o le a le mafai ona la auai i faaeega paia ma faamauga ona o i la’ua o ni Tagata Uli I se tasi taimi, a o savavali faataamilo i puipui uamea o le malumalu ma fola e lei uma, sa la tutu i luga o se vaega o le eleele. Sa pai atu le Agaga i o la loto. Sa la tutu i le nofoaga o le a i ai le potu selesitila.
O le feopoai, sa la fetagisi ai. “Aua le popole,” na fai atu ai Helvécio, “e silafia e le Alii mea uma.”
A o faatalitali Helvécio mo le sauniga o le maatulimanu e amata, sa ia tilotilo atu ia Peresitene Kimball, o le sa nofo i se tamai tulaga i talaane o puipui o le malumalu. Sa foliga mai na talo atu le perofeta ia te ia, ae sa lei mautinoa e Helvécio. Sa ia vaai ia Peresitene Kimball o musumusu atu se mea ia Elder James E. Faust, o se uso faatoa valaauina o le Korama Muamua a Fitugafulu o le sa auauna atu i se misiona i Pasila i le vaitaimi o le 1940. Ona tilotilo atu lea o Elder Faust ia Helvécio. “Sau iinei,” sa ia faaupu mai ai i lona fofoga. “O loo fia talanoa o ia ia te oe.”
Sa vave ona faanoi e Helvécio ia lava ma agai atu loa i le tulaga. A o latalata atu o ia, sa tu i luga Peresitene Kimball ma opo atu ia te ia. Ona ia fusi mai lea o ia ma vaai atu ia te ia. “Uso, o lau manulauti o le faamaoni,” na ia fai atu ai. “Tumau faamaoni ma o le a e olioli i faamanuiaga uma o le talalelei.”
Sa talisapaia e Helvécio ia upu faalaeiau, ae sa le mautonu o ia. O le a le uiga o le saunoaga a Peresitene Kimball?
Mulimuli ane, ina ua uma ona faataatia le maatulimanu ma maea le sauniga, sa agai atu Peresitene Kimball ia Helvécio ma uu mau lona lima. Ona ia tuuina lea o le isi ona lima i luga o le ogalima o Helvécio.
“Aua nei galo, Uso Martins,” o lana tala lea. “Aua nei galo.”
Mulimuli ane i lena tausaga, i le Ripapelika Temokarasi o Siamani, sa vaaia ai e Henry Burkhardt ia se taitai Siamani i Sasae o nofo i le laina pito i luma i se sauniga faapitoa a le Ekalesia i Dresden. O lona igoa o Mrs. Fischer, ma sa ia vaavaaia gaoioiga faalelotu i le lotoifale i le eria. Mo le silia ma le lua tausaga, sa leai se taumafaiga a Henry e faia ni uo i le malo o Siamani i Sasae. Sa Ia fesili atu ia Mrs. Fischer e sau o se vaega o le tiute.
Sa faapitoa le fonotaga ona sa i ai Peresitene Kimball lava ia iina. Sa ia faamaeaina se malaga maimoa taamilo i le Ekalesia i Europa i atunuu e fitu, ma sa na o ni nai itula e feiloai ai ma le Au Paia i le GDR. Sa faia i se aoauli i le ogatotonu o le vaiaso—o se taimi faigata mo se fonotaga—ae pe tusa ma le afe luaselau le Au Paia na faatumulia ai nofoa ma le potu malolo.
Sa lei iloa e Henry le mea na fuafua Peresitene Kimball e saunoa ai. Sa gauai atu le GDR i upu a taitai o le Ekalesia, ma sa masani ona popole Henry ma isi Au Paia Siamani Sasae i soo se taimi lava e tausalaina ai e se pulega aoao le faakomunisi. O na lauga na faatiga ai i le malo ma tuu ai le Au Paia i Siamani Sasae i se tulaga lamatia o le tauimasui.
A o tu Peresitene Kimball i le pulelaa i Dresden, sa itiiti se mea na popole ai Henry. Sa saunoa le perofeta e uiga i le mataupu faavae o le faatuatua lona sefululua: “Matou te talitonu i le usiusitai i tupu, peresitene, faipule, ma faamasino, i le usiusitai, faamamaluina, ma le lagolagoina o le tulafono.” Sa manatu o ia e sili ona lelei le faatinoga a le Ekalesia pe a usitai i lenei mataupu.
O le lauga sa faagaeetia ai Henry ma Mrs. Fischer. “Mr. Burkhardt,” sa ia fai mai ai ina ua uma le fonotaga, “pe na talanoa mai lou peresitene e uiga i lenei tusiga ona o au?”
“E leai lava,” na tali atu ai Henry. “O se savali lenei e manaomia e le Au Paia uma i lenei taimi.”
E lei leva ona mavae le asiasiga a Peresitene Kimball, ae saunoa faalauaitele atu Erich Honecker, le taitai maualuga, e uiga i lona manao e galulue ma vaega faalelotu e faaleleia atili tagata. E ui lava o ana upu na avatu ai le faamoemoe o le toatele o Siamani Sasae mo le lumanai, ae sa faaauau pea ona teena e taitai GDR ia visa i tagata o le Ekalesia o loo mananao e malaga atu i le Malumalu o Suisi. Sa lei malamalama le malo pe aisea na manaomia ai e tagata o le Ekalesia ona o i Suitiselani pe a mafai ona latou tapuai i falesa i le GDR. Ma le isi, sa latou fefefe nei faaaoga e le Au Paia le malaga e sosola ese ai mai le atunuu.
I se taimi puupuu mulimuli ane, na sau ai Epikopo H. Burke Peterson, fesoasoani muamua i le Au Epikopo Pulefaamalumalu, i le GDR. A o talanoaina faigata o le Au Paia i le mauaina o visa e asiasi ai i le Malumalu o Suitiselani, sa fesili atu Epikopo Peterson ia Henry, “Aisea e le tatau ai ona faapaiaina se potu iinei lea e mafai ai e tagata o le ekalesia ona maua o latou faaeega paia?”
Sa faagaeetia le manatu ia Henry, ae na te lei manatu e mafai. E ui i lea, i le tolu vaiaso mulimuli ane, sa ia feiloai ai ma nisi o taitai Siamani i Sasae ina ua toe tulai mai le autu o malumalu ma visa femalagaai. Sa mumusu pea taitai e laa ese atu i le faafitauli. Ae sa latou talitonu e mafai ona ausia se maliega ma le Au Paia.
“Aisea e te le fauina ai se malumalu iinei?” na fesili atu ai se tasi o taitai.
“E le mafai lena mea,” o le tala lea a Henry. Sa na o le faafe luaselau tagata o le ekalesia i le GDR—sa lei taitai lava e maua ai se malumalu. “E le gata i lea,” sa ia fai mai ai, “o sauniga i totonu o le malumalu e manaomia ona tausia ia paia.” Sa le mafai e le malo ona mataituina i latou i le ala lava e tasi na te faafoeina ai isi sauniga a le Ekalesia.
“E leai lava se faafitauli,” o le tala lea a taitai. “Afai e mafai e outou tagata o le ekalesia ona maua lea lava aafiaga e tasi iinei e pei ona latou faia i Suitiselani, e le tatau la ona outou malaga i Suitiselani.”
E lei mafaufauina lava e Henry e faalogo i na upu. Na te lei manatu foi e mafai e le Ekalesia ona fausia se malumalu i le GDR. Ae oka se suiga na tupu! Ua mafai nei ona ia vaaia le atamai i le fautuaga a Peresitene Kimball e faaleleia ai lana sootaga ma le malo. “Pe a tuuina atu e le perofeta ia te oe se tofiga,” na ia faaiu atu ai, “ona tatau lea ona e faamamaluina.”
Ioe, na te lei iloaina pe o le a faamaonia e le Au Peresitene Sili se malumalu i le GDR. Ae o le a ia fesili atu.
I le amataga o le 1977, na fevaevaea’i ai tagata Amerika e le Suiga o Aia Tatau Tutusa i le Faavae o le Iunaite Setete. E na o le fa isi setete e manaomia e faamaonia ai le ERA ina ia faaaoga ai. I lena taumafanafana, i fonotaga a tamaitai o le setete na faia i le tulimatai atu i se fonotaga a le atunuu ia Novema, sa finauina ma finauina ai le suiga ma isi mataupu e faatatau i ai.
Sa masani ona saunoa le peresitene aoao o le Aualofa o Barbara B. Smith ma isi taitai o le Ekalesia e tetee i le ERA. Ina ua latou suesueina le suiga, sa latou popole ona o le lautele o le faaaogaina o aia tatau e lei tali atu mo eseesega i le va o tamaitai ma alii. Sa latou popole ina nei mafai e le ERA ona faatoilaloina tulafono e puipuia ai manaoga o tamaitai i mataupu o le tatalaina o faaipoipoga, toalua ma le tausiga o fanau, tautua faamiliteli, ma isi vaega o le olaga i aso taitasi.
Sa faapopoleina foi taitai o le Ekalesia faapea o le toatele o e lagolagoina ERA na lagolagoina faiga e pei o le faapau pepe, lea na ta’usalaina e le Ekalesia sei vagana ai tulaga o le faamalosi teine po o le taimi na lamatia ai le soifua maloloina o le tina. Mulimuli ane, sa latou fiafia i le tulafono lea na aumaia ai le tutusa e ala i le taulai atu i mataupu patino o le le faamasinotonu po o le le faaituau i malo.
I masina e tau atu i le fonotaga a le atunuu, sa uunaia ai e taitai o le Ekalesia le Au Paia e auai i le faagasologa o faiga faaupufai. E ui o le toatele o Au Paia o Aso e Gata Ai e malamalama sa lagolagoina e taitai o le Ekalesia ia tulafono e faamanuiaina ai tamaitai, ae sa i ai ni fesili a nisi o le Au Paia e uiga i le tulaga o le Ekalesia i le ERA.
I le aso 25 o Oketopa, na maua ai e Ellie Colton, o se peresitene o le Aualofa a le siteki i Uosigitone, DC, se valaau i le telefoni mai ia Don Ladd, o se sui risone o le sa avea muamua ma peresitene o le siteki a Ellie. Sa ia valaau atu ma se talosaga faapitoa mai le laumua o le Ekalesia.
Sa faia e se tagata lagolago lauiloa o le ERA se pati o le afiafi i Uosigitone, DC, e talanoaina le suiga, ma sa ia faamoemoe e aumai faatasi tamaitai i itu uma e lua o le mataupu, e aofia ai tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai. Sa mananao taitai o le Ekalesia ia auai Ellie.
“Afai e tuuina atu le avanoa,” na tau atu ai e Elder Ladd ia Ellie, “e tatau ona e faamatalaina le tulaga o le Ekalesia e faasaga i le ERA.”
“Brother Ladd,” na fai atu ai Ellie, “Ou te le o mautinoa pe ou te malamalama au lava ia.”
“Ia,” na ia faamautinoa atu ai ia te ia, “e tolu aso e te sailia ai.”
Ina ua uma le valaau, sa lagona e Ellie le faateia i le mea na ia malie e fai. Sa avea lava o ia ma se faatupu filemu ma se tasi na aloese mai le fefinauai. E mafai faapefea ona lava lona puipuia o sona lava tulaga faatusatusa i se potu e tumu i tamaitai e malamalama lelei i le mataupu? Sa le na o lona le malamalama i le ERA po o le tulaga o le Ekalesia faatatau i ai. Sale’i lelei atoatoa foi lana faalogo, ma sa popole o le a faigata i ona manaoga faapitoa ona malamalama i mea sa tautalagia i le potopotoga.
I le taimi lava lena, sa mapu atu Ellie i le togavao i tua atu o lona fale e tatalo ai. Sa ia ta’u atu i le Alii e uiga i le tele o ona le atoatoa ma popolega. Ona ia iloiloina lea o faamanuiaga o lona olaga, ma aioi atu e na te faia mea uma i lona malosi e malamalama ai ma faamatala le tulaga o le Ekalesia faatatau i le ERA.
I lona toe foi ai i le fale, sa ia valaau atu ai ia Marilyn Rolapp, le taitai o fegalegaleaiga faaagafesootai a le Aualofa a le siteki, ma fai atu ia te ia e la te faatasi ma ia i le pati. Sa ia valaau atu foi i se uo i Iuta ma fai atu ia te ia e auina mai ni isi faamatalaga.
Na taunuu mai le faamatalaga i le aso na sosoo ai. Sa amata ona suesue Ellie ma Marilyn, ma e oo atu i le taimi na la tuua ai mo le pati, sa la lagonaina le saunia e talanoaina le ERA ma soo se tasi. O le po na muamua atu, sa lagona ai e Ellie le le mautonu ma le vaivai faalemafaufau, ae sa faamalosiau atu lana tama teine ia te ia. “Tumau i faafitauli ua e malamalama i ai,” na ia fai atu ai, “ma ae e te lei alu e moe, faitau le vaega 100, fuaiupu 5 o le Mataupu Faavae ma Feagaiga.”
O le mau o le mea tonu lava lea na manaomia e Ellie ona faalogo i ai: “Sii a’e o oulua leo i lenei nuu,” na faitauina, “tautala atu mafaufauga o le a Ou tuu i o oulua loto, ma o le a lē faafememeaiina oulua.”
E ui i lea, ina ua taunuu atu Ellie ma Marilyn i le pati, sa la iloa ai ua faaleaogaina e tagata na fuafuaina le gaoioiga, i le talitonuga o le a le aoga. Sa faatoa maea foi ona faia e le taitaifono o le konafesi a tamaitai i le atunuu se fonotaga ma le au faasalalau lea sa ia faitaulia ai le Ekalesia o ni si o ni vaega “tetee” ia na fuafua e faalavelave i le fonotaga.
I le atuatuvale ai i nei faamatalaga, sa tonu ai ia Ellie e faalauiloa ona manatu i le tusi i le faatonu mo le Washington Post, o se nusipepa e tele tagata o le atunuu e faitau ai. “E le o tetee le Ekalesia i aia tatau a tamaitai,” na ia tusi atu ai. “E le agavaa taitai o le konafesi le faapea atu o la matou Ekalesia o se faamata’u i le konafesi ona o lona tulaga aloaia e ese mai i o latou tulaga.”
Sa ia faamatalaina atugaluga o le Ekalesia e uiga i le suiga ma ona aafiaga i le aiga. Ma sa ia faaleoina lana lava lagolago mo na fua faatatau e tutusa le totogi ma avanoa faapolofesa mo tamaitai e pei o lana tama teine, o e sa fuafua e auai vave i le aoga faaloia.
“Ou te tu mo aia tatau a tamaitai. Ou te tu mo le faasa’oina o amioletonu,” na ia tautino atu ai i lana tusi i le faatonu. “Ou te lagona le lē fiafia i le tauina mai ia te au ou te tetee i aia tatau a tamaitai pe afai ou te le mo le ERA.”
I se afiafi manaia ma faamalumalu mai ia Ianuari 1978, sa saofai ai ma le popole Le My Lien i se taavale sa agai atu i le Malaevaalele Faavaomalo o le Aai o Sate Leki. Sa agai atu o ia e feiloai i lona toalua, o Nguyen Van The, mo le taimi muamua i le toeitiiti tolu tausaga. Sa popole o ia i le mea o le a ia mafaufau i ai i le olaga na ia fausia mo lo latou aiga a o toesea o ia.
O se vaega o lana misiona e tausia aiga, sa faatulagaina ai e le Tautua Faaleagafesootai a le AAG ma tagata o le Ekalesia i le Iunaite Setete e tausia pe tusa ma le 550 tagata sulufai Viatename, o le toatele o i latou e le o ni tagata o le Ekalesia. Sa lagolagoina Lien ma lona aiga e Philip Flammer, o se polofesa i le Iunivesite o Polika Iaga, ma lona faletua o Mildred. Sa latou fesoasoani i le aiga e toe malaga atu i Provo, Iuta, lea na mafai ai e Lien ona mautotogi ma mulimuli ane faatau ai se fale feaveai mai se Au Paia i le lotoifale.
I le taimi muamua, sa tauivi Lien e sue se galuega i Iuta. Sa ave o ia e Philip i se faleoloa e faatau ai mea tuai, e talosaga ai mo se avanoa teufale. Ae i le taimi o le faatalanoaga, sa saeia ai e le pule lana tipiloma o le aoga maualuga ma fai atu ia te ia, “E le faaaogaina lenei mea iinei.” Sa tagi Lien a o ia pikiina i luga fasi pepa, ae mulimuli ane sa ia faapipiiina faatasi le tipiloma ma faavaa i luga o le puipui e faaosofia ai lana fanau e tulitulimatagau ni aoaoga maualuluga atu.
Sa lei umi ae ia maua se galuega le tumau o le tauina o vine i se togalaau o laau aina lata ane. Ona ia maua lea o se galuega o se suisui ma faaopoopo atu i lana tupe maua e ala i le faia o keke o faaipoipoga. Faatasi ai ma le fesoasoani mai ia Philip, sa ia maua ai foi se tupe e ala i le taina o lipoti mo tamaiti aoga o le BYU.
A o tauivi Lien e tausi lona aiga, sa tauivi lana fanau e faamasani i lo latou olaga fou i Amerika. O le uii, o Linh, sa sili ona paee ma sa ma’i soo. O tama, o Vu ma Huy, sa faigata ona faia ni uo i le aoga ona o le papupuni o le gagana ma eseesega faaleaganuu. Sa masani ona la faitio ia Lien e uiga i a latou tupulaga o loo taufaalili ia i la’ua.
I le lotolotoi ai o faigata o lona aiga, sa tumau pea le faamaoni o Lien i le Alii. Sa ia auai soo i sauniga Lotu ma faaauau pea ona tatalo mo lona aiga ma lona toalua. “Aumai ia te au le malosi,” o lana aioi atu lea i lona Tama Faalelagi. Sa ia aoaoina lana fanau e uiga i le mana o le tatalo, ma le iloaina e mafai ona tauaveina i latou i o latou puapuaga.
Ona oo lea i le faaiuga o le 1977, sa iloa ai e Lien sa i ai lona toalua i se tolauapiga a tagata sulufai i Meleisia. Sa mafai ona ia tuua Viatename i luga o se vaa fagota tuai ina ua uma ona tatalaina mai le tolauapiga i Thành Ông Năm. O lea la ua sauni o ia e toe faatasia ma lona aiga. Pau lava le mea sa ia manaomia o se e lagolagoina o ia.
Sa amata ona faigaluega Lien i le tele o itula e sefe ai se tupe ia lava e aumai ai The i le Iunaite Setete. Na tuuina atu e le Koluse Mumu ia te ia se lisi o mea uma sa manaomia ona ia faia e lagolagoina ai o ia, ma sa ia mulimuli ma le faaeteete i faatonuga. Sa ia talanoa foi i tamaiti e uiga i le toe foi mai o lo latou tama. Sa leai se manatuaga a lana tama teine o The, ma sa tau le manatuaina o ia e tama. Sa le mafai ona latou vaai faalemafaufau pe faape’i le i ai o se tamā.
Ina ua taunuu i le malaevaalele, sa auai faatasi Lien ma isi uo ma tagata o le Ekalesia o e na o mai e faafeiloai The. O nisi o i latou sa uuina paluni e susulu i le malamalama o le afiafi.
E lei umi, ae vaai atu Lien ia The o agai mai i lalo i le alasitepu uila. Sa foliga sesega o ia ma se vaaiga le mautonu i ona mata. Ae i le vaai mai ia Lien, sa ia valaau mai ai ia te ia. Sa aapa atu le tasi i le isi i le taimi lava e tasi ma uu lima. Sa maena a’e le ootia i le loto o Lien.
Sa ia tosoina atu The i se opo. “Faafetai i le Atua i le lagi,” sa ia musumusu atu ai, “ua iu lava ina e oo mai i le aiga!”
I uluai masina o le 1978, sa matuai popole lava Peresitene Spencer W. Kimball e uiga i le tapulaa o le perisitua ma malumalu a le Ekalesia lea sa masani ona faigata ai ona moe. Sa tele lava ina filemu tagata lautele e faasaga i le tapu, ae sa faaauau pea ona ia mafaufau e uiga i le Au Paia agavaa e le mafaitaulia ma isi tagata lelei na aafia ai. O lana malaga talu ai nei i Pasila sa avea o se faamanatu o le tele o luitau na tuuina atu mo le Au Paia i le lalolagi atoa.
I lona soifuaga atoa, sa lagolagoina ai e Peresitene Kimball le faiga a le Ekalesia o le taofiofia o le perisitua mai tagata e tupuga mai i Aferika Uli, ma ua saunia o ia e faaalu le vaega o totoe o lona olaga e tausisia ai lena faiga. Ae sa ia iloaina o le talalelei toefuataiina a Iesu Keriso sa faamoemoe e faalilofia le lalolagi, ma sa ia talosagaina le Au Paia e tatalo mo atunuu e tatala o latou faitotoa i le galuega faafaifeautalai.
Sa amata ona ia faaaluina le tele ma le tele o taimi i le Paia o Paia o le Malumalu o Sate Leki, o se malutaga faapitoa e tuaoi ma le potu selesitila. O iina na te to ese ai ona seevae, tootuli e tatalo, ma aioi atu ma le lotomaualalo i le lagi.
I le aso 9 o Mati, sa talanoa ai o ia ma ona fesoasoani ma le Korama a Aposetolo e Toasefululua e uiga i ituaiga o tagata ma le perisitua. Sa umi se taimi o le fonotaga. Sa latou iloiloina saunoaga a peresitene o David O. McKay ma Harold B. Lee e ta’u mai ai o le tapu o le perisitua o le a i ai se aso e muta ai. Ae sa autasi ona malilie ia aposetolo o le a le suia lava lea faiga seiloga e faaali mai e le Alii Lona finagalo i le perofeta.
A o lei maea le fonotaga, sa uunaia e Peresitene Kimball le au aposetolo e anapopogi ma tatalo e uiga i le mataupu. Ma i le aluga o nai vaiaso na sosoo ai, sa ia valaaulia i latou e suesue le mataupu ma tusi i lalo o latou manatu. Sa ia tofia elder Howard W. Hunter ma Boyd K. Packer e tuufaatasia se talafaasolopito o le tapu o le perisitua ma faamaumau mea uma na ta’ua e uiga i le mataupu i fonotaga a le Au Peresitene Sili ma le Toasefululua. O le tausaga na muamua atu, sa ia talosagaina ai foi Elder Bruce R. McConkie e iloilo le faavae faaletusitusiga paia mo lea faiga.
I le taimi lea, sa faaauau pea ona tatalo Peresitene Kimball e uiga i le tapu. A o lofituina pea o ia i popolega, sa oo ina faaitiitia lo latou taua. Sa ia lagonaina se uunaiga tuputupu ae faaleagaga, loloto ma tumau, ia agai i luma. Ina ua auina atu e Elder McConkie se lipoti e uiga i mea na ia maua, sa ia faaiuina e leai ni mau na faasaina ai le Ekalesia mai le aveesea o le tapulaa.
I le Aso Lua, 30 Me, sa faasoa atu ai e Peresitene Kimball i ona fesoasoani se tusiga faataitai o se faamatalaga e tuuina atu ai le perisitua i alii agavaa uma, e tusa lava po o le a lo latou ituaiga.
E lua aso mulimuli ane, 1 Iuni, na faia ai e le Au Peresitene Sili la latou fonotaga faalemasina ma pulega aoao uma. Sa latou o mai i le fonotaga ma le anapogi, e pei ona masani ai, ma i lona faaiuga, sa faataape ai e le au peresitene tagata uma vagana ai na o aposetolo.
“Ou te manao ia te outou e faaauau pea ona anapopogi faatasi ma au,” o lana tala lea. Ona ia ta’u atu lea ia i latou le tele o itula sa ia faaaluina e ole atu ai i le Alii mo ni tali. O se suiga o le a aumaia ai le talalelei toefuataiina ma faamanuiaga o le malumalu i le Au Paia e le mafaitaulia—alii, tamaitai, ma tamaiti—i le salafa o le lalolagi.
“Ou te lei filima’otia muamua po o le a le tali e tatau ona i ai,” o lana tala lea. “Ae ou te manao ina ia ou iloa. Po o le a lava le faaiuga a le Alii, o le a ou puipuia e oo atu i tapulaa o lo’u malosi.”
Sa ia fai atu i tagata uma e faasoa mai o latou manatu, ma mo le isi lua itula na sosoo ai, na saunoa mai ai le au aposetolo i le faasologa i lona avanoa. Sa i o latou luga se lagona o le lotogatasi ma le filemu.
“E afaina ia te outou pe a ou taitaia outou i le tatalo?” Sa fesili ai Peresitene Kimball.
Sa tootuli o ia i se fatafaitaulaga o le malumalu, na siomia e aposetolo. I le lotomaualalo ma le faatauanau, sa ia ole atu ai i le Tama e faamama i latou mai le agasala ina ia mafai ona latou maua le afioga a le Alii. Sa ia tatalo ia iloa pe faapefea ona faalautele le galuega a le Ekalesia ma faasalalau atu le talalelei i le lalolagi atoa. Sa ia ole atu i le Alii e faaali mai Lona mafaufau ma le finagalo i le tuuina atu o le perisitua i alii agavaa uma i le Ekalesia.
Ina ua uma le tatalo a le perofeta, sa lilofia le potu i le Agaga Paia, ma pai atu i loto o tagata uma i le li’o. Sa fetalai atu le Agaga i o latou agaga, ma fusia faatasi i latou i le lotogatasi atoatoa. Sa sola ese masalosaloga uma.
Sa tulai mai Peresitene Kimball mai ona tulivae. Sa tatavale lona fatu maaleale. Sa ia opoina i ona lima Elder David B. Haight, le aposetolo aupito fou, ma opoina isi taitoatasi. Sa loimatā fofoga o aposetolo. O nisi sa aliali lava lo latou fetagisi.
Sa latou maua la latou tali mai le Alii.
“Sa matou tuua lena fonotaga i le filemu ma le migao ma le olioli,” na toe ta’ua mulimuli ane e Elder Gordon B. Hinckley. “O i matou uma na iloa ua oo mai le taimi mo se suiga ma ua oo mai le faaiuga mai le lagi. Na manino le tali. Sa i ai se lotogatasi atoatoa ia i matou i lo matou aafiaga ma i lo matou malamalama.”
“O se taimi filemu ma le musuia,” na ia folafola atu ai. “O le leo o le Agaga sa musumusu mai ma se mautinoa i o matou mafaufau ma i o matou agaga atoa.”
“Ina ua maea le tatalo, sa matou lagonaina le agaga aupito matagofie o le lotogatasi ma le talitonuga ua ou oo i ai,” na tusia e Elder Ezra Taft Benson i lana apitalaaga. “Sa matou fusi atu o le tasi ma le isi, sa o matou matua faagaeetia lava i le agaga matagofie sa i ai i se faamaoniga. Na mu o matou loto.”
“O le mea aupito sili lea ona faaleagaga na tupu i lo’u olaga atoa,” na tusia ai e Elder Marvin J. Ashton. “Na tuua ai a’u ua vaivai.”
“Mai le lotolotoi o le faavavau, o le siufofoga o le Atua, na tuuina mai e le mana o le Agaga, na fetalai atu i Lana perofeta,” na molimau mai ai foi Elder Bruce R. McConkie. “Sa tali mai le tatalo a Peresitene Kimball ma sa taliina a matou tatalo. Sa ia faalogoina le siufofoga ma sa matou faalogoina foi lea lava siufofoga e tasi. Sa sola ese uma masalosaloga ma le le mautonu. Sa Ia silafia le tali ma sa matou iloaina le tali. Ma o i matou uma o molimau ola o le moni o le afioga na auina mai ma le alofa tunoa mai le lagi.”
“Na oo malosi mai le tali ia i matou uma,” na molimau mai ai Peresitene N. Eldon Tanner. “Sa matuai leai lava se fesili i le mafaufau o soo se tasi o i matou.”
I le valu o aso talu ona uma le tatalo a Peresitene Kimball, sa saofai ai Darius Gray i lona ofisa i se kamupani pepa i le Aai o Sate Leki a o faaofiofi atu e se tagata faigaluega lona ulu i totonu o le potu. Sa ia fai mai sa ia faalogo ua tuuina atu nei e le Ekalesia le perisitua i alii Uli.
Sa manatu Darius o loo faia e lea tagata se tala ula sili ona le lelei. “E le malie lena mea,” na ia tau atu ai ia te ia.
“Leai, e mo’i,” sa ia finau atu ai. Faatoa uma ona ia talanoa ma se tagata faatau i le Maota o le Pulega a le Ekalesia. Sa i ai tala feaveai e faapea na maua e Peresitene Kimball se faaaliga e tuuina atu ai faamanuiaga o le perisitua ma malumalu i tagata agavaa uma o le Ekalesia.
I le masalosalo ai, na piki ai e Darius le telefoni ma vili ai le numera mo le ofisa o Peresitene Kimball. Sa ta’u atu e se failautusi ia te ia o Peresitene Kimball o loo i totonu o le malumalu, ae sa ia faamautu mai e moni tala feaveai. E moni lava na maua e le perofeta se faaaliga e uiga i le perisitua.
Na faateia lava Darius. Sa le mafai ona ia talitonu i le tala fou. E leai se mea na saunia ai o ia mo lena mea. Na foliga mai na oo mai le suiga e aunoa ma se lapataiga.
Sa lomia e le Deseret News se faasilasilaga mai le Au Peresitene Sili i se taimi mulimuli ane o lena aso. “Aʼo matou molimauina le faalauteleina o le galuega a le Alii i le lalolagi, matou te faafetai tele i le talia e tagata o atunuu e tele le savali o le talalelei toefuataiina, ma ua auai i le Ekalesia i se aofai faateleina pea” o le faitauina lea. “O lenei mea, ua uunaia ai i matou i se manaoga e tuu atu i tagata agavaa uma o le Ekalesia avanoa ma faamanuiaga uma ua tuuina mai i le talalelei.”
“Na faafofogaina e Ia a matou tatalo, ma na ala mai i le faaaliga na faamautu mai ai ua oo mai lena aso ua loa ona folafola mai,” na faaauau ai le faaaliga. “O alii faamaoni ma agavaa uma i le Ekalesia e mafai ona maua le perisitua paia, faatasi ai ma le mana e faaaoga ai lana pule paia, ma olioli faatasi ma e pele ia te ia i faamanuiaga uma e tafe mai ai, e aofia ai faamanuiaga o le malumalu.”
Ina ua faalogo Darius i le tala, sa alu o ia i le Lotoa o le Malumalu. Sa faatumulia le poloka atoa i le sagisagi fiafia. Sa saunoa atu Darius i se tusitala o talafou e uiga i le faaaliga ona savali atu lea i le isi itu o le auala i le ofisa o lana uo ua leva o Heber Wolsey, lea ua avea nei ma faatonusili o fesootaiga faalauaitele mo le Ekalesia.
Sa lei i ai Heber i lona ofisa, ae sa fai atu lana failautusi ia Darius e faatali. “Ou te iloa o le a fia vaai o ia ia te oe,” o lana tala lea.
Sa faatali Darius. O le ofisa o Heber e vaai atu i le itu i sasae o le Malumalu o Sate Leki. Sa maualuga ma pupula le la, ma e ala atu i le faamalama, sa mafai ona iloa atu ai e Darius le susulu o maa o le malumalu.
E lei umi, ae toe foi atu Heber i lona ofisa. O le taimi lava na ia vaai ai ia Darius, sa ia opo atu ia te ia ma loimata.
“Ou te lei mafaufau lava …” Sa musumusu atu ai Heber.
Sa tilotilo atu Darius i lana uo ona tilotilo atu lea i fafo o le faamalama i le malumalu. Ma sa ia iloa o le faaaliga o le a le aafia ai na o le taimi nei ma le lumanai. O le a aafia ai foi ma le tuanai. Mo le taimi muamua i lenei tisipenisione, o tagata e pei o ia, o e o soifua ma e ua maliliu, o le a maua se avanoa e maua ai sauniga uma o loo avanoa o le malumalu.
Sa toe tilotilo atu Darius ia Heber, moeiini ona mata, ona toe tatala lemu lea.