Li Tzolʼlebʼ ut Sumwank 2021
5–11 julio. Tzol’leb’ ut Sumwank 76: “Nimaq ru lix q’ajkamunkileb’ ut chi junelik taawanq lix loq’aleb’ ”


“5–11 julio. Tzol’leb’ ut Sumwank 76: “Nimaq ru lix q’ajkamunkileb’ ut chi junelik taawanq lix loq’aleb’,” ” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: Li Tzol’leb’ ut Sumwank 2021 (2020)

“5–11 julio. Tzolʼlebʼ ut Sumwank 76,” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: 2021

jun choql chahim

Li muheb’aal, xb’aan li xShaelynn Abel

5–11 julio

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 76

“Nimaq ru lix q’ajkamunkileb’ ut chi junelik taawanq lix loq’aleb’ ”

Sa’ li tasal 76, li Qaawa’ kixk’ut chan ru naq naraj xk’utb’esinkil li yaal chiqu (che’ilmanq li raqal 7–10). Ileb’ ru li loq’laj hu chi wanq aapaab’aal naq a’an naru ut naraj xk’utb’esinkil chawu “li k’a’aq re ru re li Dios” (raqal 12) li tento taanaw ru. Chirix a’an, tz’iib’aheb’ li na’leb’ nakak’ul “naq toj wankat sa’ li Musiq’ej” (eb’ li raqal 28, 80, 113).

Tz’iib’a li nakak’oxla

“K’a’ru tink’ul chirix naq tinkamq?” Lix k’ihaleb’ li paab’aal chiru li ruchich’och’ neke’xyal xsumenkil li patz’om a’in. Chiru k’iila cient chihab’, naab’aleb’ li paab’aal aj Kristiano, rik’in li k’a’ru k’utb’il sa’ li Santil Hu, neke’aatinak chirix li choxa ut li xb’alb’a, chirix li hilob’aal na’ajej choq’ reheb’ li tiikeb’ xch’ool ut li rahilal choq’ reheb’ laj maak. A’b’an ma naru tab’i’ naq jachjookeb’ ru chixjunileb’ li winq ut ixq sa’ wiib’ raqal, li us ut li ink’a’ us? Ut k’a’ru tz’aqal xyaalalil li aatin choxa? Sa’ febrero re 1832, laj Jose Smith ut laj Sidney Rigdon ke’ok chixk’oxlankil ma wan chik k’a’ru naru chi nawmank chirix li na’leb’ a’an (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 76, xtiklajik li tasal).

Ut yaal naq kiwan. Naq yookeb’ chixk’oxlankileb’ li na’leb’ a’in, li Qaawa’ “kixch’e’ rilob’aal lix nawomeb’, ut kiteeli” (raqal 19). Laj Jose ut laj Sidney ke’xk’ul jun k’utb’esinb’il na’leb’ q’axal sachol ch’oolej, q’axal nim ru, q’axal nakutanob’resink, jo’kan naq “li k’utb’esinb’il matk’ ” kik’ab’a’iik xb’aaneb’ laj santil paab’anel. Kixkanab’ chi teeto li rilob’aal choxa ut kixk’e reheb’ li ralal xk’ajol li Dios jun rilob’aal li junelik q’e kutan. Li k’utb’esinb’il matk’ kixk’utb’esi naq li choxa q’axal wi’chik xnimal ru, xchamal, ut xchaab’ilal wi’chik chiru li k’oxlanb’il chi junxilaj. Li ruxtaan ut lix tiikilal li Dios nim wi’chik chiru li nokoru chixtawb’al ru. Ut li k’a’ru te’xk’ul li ralal xk’ajol li Dios, q’axal wi’chik chaq’al ru chiru li nokoru chixk’oxlankil.

Chi’ilmanq Santos, 1:150–153; “La visión,” Revelaciones en contexto, 158–164.

reetalil li tzolok aajunes

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 76

Li kolb’a-ib’ nachal rik’in li Ralal li Dios, li Jesukristo.

Naq laj Wilford Woodruff kiril ru li k’utb’esinb’il matk’ wan sa’ li tasal 76, a’an kixye, “Kiweek’a inrahom choq’ re li Qaawa’ jo’ maajun wa week’ahom chi rub’elaj” (chi’ilmanq “Eb’ li xyaab’ kuxej re li k’ojob’ank wi’chik” sa’ xraqik li tusleb’ aatin a’in). Maare laa’at ajwi’ xaweek’a xkomon a’in naq xawil ru li k’utb’esinb’il na’leb’ a’in. Ut maajun reheb’ li xnimal ru osob’tesink wankeb’ sa’ li tasal 76 te’ruuq chi uxk chi maak’a’ li Kolonel. Maare taaruuq taataw li junjunq raqal sa’ li tasal 76 li na’aatinak chirix li Qaawa’ Jesukristo. K’a’ru neke’xk’ut li raqal a’in chawu chirix a’an ut lix k’anjel sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios? Chan ru neke’xjal li nakaweek’a chirix li Kristo? Naq yooqat chi tzolok ut chi k’oxlak, maare tatmusiq’aaq chixnawb’al chan ru naru “taak’ul li yaal ch’olob’anb’il chirix li Jesus” ut tatwanq chi “kaw aach’ool” chirix (eb’ li raqal 51, 79).

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 76:39–44, 50–112

Li Dios naraj xkolb’al “chixjunil lix yiib’ahom li ruq’.”

Junjunqeb’ li kristiaan, ut junjunqeb’ ajwi’ li komon sa’ xtiklajik li Iglees ink’a’ ke’wulak chiru li k’utb’esinb’il matk’ wan sa’ li tasal 76 xb’aan naq kixk’ut naq haye’ chixjunil te’kole’q ut te’xk’ul jun awa’b’ejihom re loq’alil. Maare ink’a’ kiwulak chiruheb’ xb’aan naq ink’a’ ke’xtaw ru li Dios ut chan ru naq wanko chiru a’an. Naq yooqat chirilb’al ru li k’utb’esinb’il na’leb’ a’in, k’a’ru nakatzol chirix lix ch’ool li Dios ut chirix lix k’uub’anb’il na’leb’ choq’ reheb’ li ralal xk’ajol?

K’oxlan chirix chan ru naq jalan li kole’k (chiru li ruchich’och’il jo’ ajwi’ li musiq’ejil kamk; che’ilmanq li raqal 39, 43–44) rik’in li taqsiik sa’ li taqenaqil loq’al (wank rik’in li Dios ut ok jo’ chanru a’an; che’ilmanq li raqal 50–70).

Chi’ilmanq ajwi’ Jwan 3:16–17; Tzol’leb’ ut Sumwank 132:20–25.

Tzolʼlebʼ ut Sumwank 76:50–70, 92–95

Lin Choxahil Yuwa’ naraj naq tink’ul li junelik yu’am sa’ li choxahil awa’b’ejihom.

Ma aak’oxlahom jun sutaq—malaj wanjenaq aak’a’uxl—chirix ma tatruuq chi ok sa’ li choxahil awa’b’ejihom? Naq yooqat chirilb’al resil li ani te’xk’ul li loq’alil a’in (che’ilmanq li raqal 50–70, 92–95), sa’ xna’aj xsik’b’al jun xtusulal li k’a’ru tento taab’aanu, sik’ b’an li k’a’ru ak xb’aanuhom li Dios—ut toj yoo chixb’aanunkil—re aatenq’ankil chi wulak jo’ chanru a’an. Naq nakawil ru li k’utb’esinb’il na’leb’ chi jo’ka’in, ma najala laa week’ahom chirix chan ru wankat?

Taaruuq ajwi’ tatk’oxlaq chirix chan ru naq nimla osob’tesink xnawb’al li na’leb’ a’in chirix li choxahil awa’b’ejihom. Chan ru naq li k’utb’esinb’il matk’ a’in chirix li choxahil loq’alil naxjal chan ru nakawil laa yu’am ut chan ru nakawaj wank?

Chi’ilmanq ajwi’ Moises 1:39; Joy D. Jones, “Li moko naru ta chi b’ise’k xtz’aq,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2017; J. Devn Cornish, “Ma tz’aqal chaab’ilin? Ma tinruuq chixb’aanunkil?” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2016.

jun li kab’l reheb’ li chihab’ 1800

Laj Jose Smith kiril li k’utb’esinb’il matk’ chirix lix tasalil li loq’alil naq wan sa’ li kab’l a’in.

reetalil li tzolok jo’ junkab’al

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, ut choq’ re li q’ojyin re junkab’al

Tzol’leb’ ut Sumwank 76:22–24, 50–52, 78–79, 81–82.K’a’ru naqatzol sa’eb’ li raqal a’in chirix lix aajelil ru lix nawom qach’ool? K’a’ru lix k’anjel lix nawom qach’ool sa’ li k’a’ru taqak’ul sa’ li junelik q’e kutan? Chaab’ilaq raj xsik’b’al xyaalalil li aatin kaw ch’oolej ut aatinak chirix chan ru wank chi “kaw qach’ool rik’in li yaal ch’olob’anb’il chirix li Jesus” (raqal 79). Taaruuq ajwi’ teeb’icha li b’ich “Kawaq inch’ool” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 85).

Tzol’leb’ ut Sumwank 76:24.Maare laa junkab’al te’ril ru naq neke’xk’am rib’ li yaalil na’leb’ sa’ li tasal 76 rik’ineb’ li k’utb’ileb’ sa’ “Laa’in jun ralal li Dios” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 2–3); jun reheb’ li yaal a’in natawman sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 76:24. Chan raj ru li ruchich’och’ wi ta chixjunileb’ te’xtaw ru naq chiqajunilo ralal xk’ajolo li Dios? Chan ru naq li yaalil na’leb’ a’in naxjal chan ru naqileb’ li qas qiitz’in? Maare rilb’al xjalam-uucheb’ li jalan jalanq paay chi ralal xk’ajol li Dios sa’ li ruchich’och’ a’in tixtenq’a laa junkab’al chixk’oxlankil li patz’om a’in. (Chi’ilmanq ajwi’ “Video Presentation: I Am a Child of God,” ChurchofJesusChrist.org.)

K’oxla xb’ichankil sa’ komonil “Laa’in jun ralal li Dios” ut xsik’b’aleb’ li na’leb’ neke’xk’am rib’ rik’ineb’ li na’leb’ wankeb’ sa’ li tasal 76 (che’ilmanq, jo’ eetalil, li raqal 12, 62, 96).

Tzol’leb’ ut Sumwank 76:40–41.Wi taa’ajmanq raj xk’osb’al ru “li sahil esilal” (raqal 40) wan sa’eb’ li raqal a’in sa’ li jolomil aatin sa’ jun periodico malaj sa’ internet, k’a’ raj ru taqaye? K’a’ruheb’ chik li sahil esilal neke’qataw sa’ li tasal 76?

Tzol’leb’ ut Sumwank 76:50–70.Chan ru taatenq’a laa junkab’al chiroyb’eninkil ut chixkawresinkil rib’eb’ choq’ re li junelik yu’am sa’ li choxahil awa’b’ejihom? Taaruuq texk’anjelaq sa’ komonil re xtawb’aleb’ jalam-uuch, raqal sa’eb’ li loq’laj hu, ut profeetil na’leb’ li neke’xk’am rib’ rik’ineb’ li aatin wankeb’ sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 76:50–70. Naru teetaweb’ sa’eb’ lix puktesinb’il hu li Iglees, sa’ ChurchofJesusChrist.org, malaj sa’eb’ li tzoleb’aal aatin wankeb’ sa’eb’ li loq’laj hu. Taaruuq teech’utub’eb’ li jalam-uuch, raqal, ut na’leb’ a’in sa’ jun nimla hu li taaruuq tixtenq’a laa junkab’al chixjultikankileb’ lee junelikil jayalihom.

Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

Jun b’ich naru xb’ichankil: “Ninnaw naq yoʼyo inKolonel,” Eb’ li B’ich, 77.

reetalileb’ li xyaab’ kuxej re li k’ojob’ank wi’chik

Eb’ li xyaab’ kuxej re li k’ojob’ank wi’chik: Eb’ li ch’olob’ahom chirix “li k’utb’esinb’il matk’ ”

Aj Wilford Woodruff

Laj Wilford Woodruff ki’ok sa’ li Iglees sa’ diciembre re 1833, ka’ch’in chik ma wiib’ chihab’ chirix naq laj Jose Smith ut laj Sidney Rigdon ke’xk’ul li k’utb’esinb’il matk’ wan sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 76. Wan chaq rochoch sa’ Nueva York sa’ li kutan a’an ut kirab’i resil “li k’utb’esinb’il matk’ ” rik’ineb’ li misioneer li yookeb’ chi k’anjelak aran. Junjunq chihab’ chirix a’an, ki’aatinak chirix lix k’oxlahom chirix li k’utb’esinb’il na’leb’ a’an:

“Tzolb’ilin chalen chaq inka’ch’inal naq jun ajwi’ li choxa ut jun ajwi’ li xb’alb’a, ut kiyehe’ we naq jun ajwi’ li tojb’a-maak choq’ reheb’ chixjunil laj maak, ut jun ajwi’ li loq’alil choq’ reheb’ li tiikeb’ xch’ool. …

“… Naq kiwil ru li k’utb’esinb’il matk’ … , kixkutanob’resi ink’a’uxl ut kixk’e xnimal xsahil inch’ool, kink’e reetal naq li Dios li kik’utb’esink re li na’leb’ a’an chiru li winqilal chaab’il xnawom, tiik ut yaal, tz’aqal lix chaab’ilal ut lix na’leb’ ut lix nawom, kiweek’a naq ink’a’ na’eek’an sa’ lix rahom, li ruxtaan, lix tiikilal ut lix raqb’a-aatin, ut kiweek’a inrahom choq’ re li Qaawa’ jo’ maajun wa week’ahom chi rub’elaj.”1

“Li “k’utb’esinb’il matk’ ” a’an jun k’utb’esinb’il na’leb’ li naxk’e xkomon li saqen, xkomon li yaal, ut xkomon li na’leb’ chiru yalaq chik k’utb’esinb’il na’leb’ natawman sa’ yalaq hu qilom ru. Naxkutanob’resi chi saqen ru chiqu chan ru li qawanjik anajwan, b’ar koochal chaq, k’a’ut naq wanko arin, ut b’ar tooxik. Yalaq ani naru chixnawb’al ru rik’in li k’utb’esinb’il na’leb’ a’an k’a’ruhaq lix k’anjel ut lix wanjik.”2

“Rub’elaj naq kiwil laj Jose kinye naq maak’a’ naxye jarub’ chihab’ wan re, ma cheek malaj saaj; maak’a’ naxye chan ru nak’utun—ma nim roq malaj tupus roq li rismal; li winq li kixpuktesi li k’utb’esinb’il na’leb’ a’an, a’an jun xprofeet li Dios. Injunes wib’ kinnaw.”3

xPhebe Crosby Peck

Naq li xPhebe Peck kirab’i laj Jose ut laj Sidney chi k’utuk chirix “li k’utb’esinb’il matk’,” wan chaq rochoch sa’ Missouri ut wankeb’ oob’ xkok’al ut maak’a’ xb’eelom. K’a’jo’ naq li k’utb’esinb’il matk’ kixtoch’ ut kixwaklesi xchool, jo’kan naq kixtz’iib’a a’in re xwotzb’al li k’a’ru kixtzol rik’in li rech alal:

“Li Qaawa’ yoo chixk’utb’esinkil li muqmuukil na’leb’ re li choxahil awa’b’ejihom chiruheb’ li ralal xk’ajol. … Koo’ula’aniik xb’aan laj Jose Smith ut laj Sidney Rigdon sa’ xtiklajik li saq’ehil xnume’, ut ke’wan naab’al li qasahil ch’utam naq wankeb’ chaq arin, ut ke’teelik chiqu k’iila muqmuukil na’leb’, li kixk’e xnimal xk’ojob’ankil inch’ool. Kooru chirilb’al li kixkub’si wi’ rib’ li Dios chixb’aanunkil re xkawresinkileb’ li chaq’al ru ochoch re tuqtuukilal choq’ reheb’ li ralal xk’ajol. Ut li ani ink’a’ taak’uluq re lix tz’aqalil li evangelio ut taaxaqliiq jo’ kawil aj pleet sa’ xk’anjel li Kristo ink’a’ naru taawanq chiru rilob’aal li Yuwa’b’ej ut li Alalb’ej. A’b’an kawresinb’il jun na’ajej choq’ reheb’ li ink’a’ te’k’uluq, a’b’an kub’enaq wi’chik lix loq’alil chiru li wank sa’ li choxahil awa’b’ejihom. Maak’a’ chik tinyal xyeeb’al chirixeb’ li k’a’aq re ru a’in xb’aan naq tz’iib’anb’ileb’ chik anajwan ut yookeb’ chi puktesiik chiru li ruchich’och’. Ut maare taawanq eehoonal chirilb’aleb’ ru, ut wi teeb’aanu, nawoyb’eni naq teerileb’ ru chi timil ut chi nujenaq lee ch’ool rik’in tijok, xb’aan naq k’ulub’ejeb’ li k’a’aq re ru a’in re te’k’eemanq reetal. Ut nawaj naq teetz’ileb’ rix, xb’aan naq rik’ineb’ a’an naqataw xsahil qach’ool sa’ li ruchich’och’ a’in ut sa’ li ruchich’och’ chalel.”4

Eb’ li raqalil

  1. Remarks,” Deseret News, 27 mayo, 1857, 91.

  2. Deseret News, 3 agosto, 1881, 481; chi’ilmanq ajwi’ Enseñanzas de los presidentes Presidentes de la Iglesia: Wilford Woodruff (2004), 124–125.

  3. “Remarks,” Deseret Weekly, 5 septiembre, 1891, 322.

  4. Hu taqlanb’il xb’aan li xPhebe Crosby Peck re li xAnna Jones Pratt, 10 agosto, 1832, Biblioteca Histórica de la Iglesia, Lago Salado.

reetalileb’ li oxib’ awa’b’ejihom re loq’alil

Xtusulaleb’ li loq’alil, xb’aan li xAnnie Henrie Nader