“12–18 ni Jiulai. Vunau kei na Veiyalayalati 77–80: ‘Niu Na Liutaki Kemudou Tiko,’” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleta na Tamata Yadua kei na Matavuvale: Vunau kei na Veiyalayalati 2021 (2020)
“12–18 ni Jiulai. Vunau kei na Veiyalayalati 77–80,” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleti Ira na Tamata Yadua kei na Matavuvale: 2021
12–18 ni Jiulai
Vunau kei na Veiyalayalati 77–80
“Niu Na Liutaki Kemudou Tiko”
A kaya na Turaga vei Josefa Simici ni o Koya ena “tukuna ki daliga[na] na vosa ni yalomatua” (Vunau kei na Veiyalayalati 78:2). Na vosa ni yalomatua cava o ciqoma ena nomu vulica na Vunau kei na Veiyalayalati 77–80?
Vola na Veika o Uqeti Kina
Ni se bera ni yabaki rua vinaka na vakalesui mai ni Lotu i Jisu Karisito, e sa tubu ki na sivia e 2000 na lewenilotu ka sa tete vakatotolo tiko. Ena Maji ni 1832 a sota vata kei ira na iliuliu tale eso ni Lotu o Josefa Simici “mera veivosakitaka na bisinisi ni Lotu”: na kena gadrevi me tabaki na ivakatakila eso, voli na vanua mera soqoni vata kina, ka vukei o ira na dravudravua (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 78, ulutaga ni iwase). Me sotavi na vei gagadre oqori, a kaciva na Turaga e dua na iwiliwili lailai ni iliuliu ni Lotu mera tauyavutaka na United Firm, e dua na ilawalawa me duavata na nodra sasaga me “vakatetei na inaki” ni Turaga (tikina e 4) ena veivanua oqo. Ia ena veiliutaki sara mada ga ni veika oqo, na Turaga a vakanamata ga ki na veika ni bula tawamudu. Me kena ilutua, na inaki ni dua na vale ni tabaivola se dua na lololo—me vaka na veika kece tale eso ena matanitu ni Kalou—oya me vakarautaki ira na Luvena mera ciqoma “e dua na tikina … ena vuravura vakasilesitieli” kei “na iyau ni gauna tawamudu” (tikina e 7, 18). Ia kevaka e dredre me da kila ena gauna oqo na veivakalougatataki oqori, ena maliwa ni ogaoga eso ni bula e veisiga, e vakadeitaki keda kina oKoya, “Ia dou marau ga, niu na liutaki kemudou tiko” (tikina e 18).
Vakasama eso ni Vuli iVolanikalou ni Tamata Yadua
E dau vakatakila na Kalou na Nona veika vuni vei ira era vakasaqara mera kila.
Ni oti e tinikarua na yabaki mai na iMatai ni Raivotu, na veisureti ena Jemesa 1:5 me “kerea vua na Kalou” a dusimaki Josefa Simici tikoga ena gauna e lailai kina vua na vuku. Ena nodrau lomatarotaro kei Sidini Rikitoni me baleta na ivola ni iVakatakila ni rau a qarava tiko na vakavakadewa veivakauqeti ni iVolatabu, a vakasaqara na vuku mai vua na Kalou o Josefa. Ni o wilika na Vunau kei na Veiyalayalati 77, navuca mo vola na nomu raititobu eso mai na iwase veiganiti ena ivola ni iVakatakila.
Me kena ikuri, vakasamataka vagumatua na ivakarau o rawa ni muria kina na ivakaraitaki ni Parofita o Josefa ni o vulica na ivolanikalou. O na taroga beka na Tamada Vakalomalagi, “Na cava beka meu kila?”
Na cava na United Firm?
A tauyavutaki na United Firm me cicivaka na veika vakabisinisi kei na tabaivola ni Lotu e Oaio kei Misuri. E a lewena o Josefa Simici, Niueli K. Witini, kei na so tale na iliuliu ni Lotu ka ra a soqona vata na nodra ivurevure eso mera sotava kina na vei gagadre vakayago ni Lotu tubu tiko. E ka ni rarawa, ni a bikai ena dinau na United Firm ka a mani vaqeavutaki ena 1834 ni sa sivia sara na dinau.
Raica talega na “Newel K. Whitney and the United Firm,” Revelations in Context, 142–47; “United Firm,” Church History Topics, ChurchofJesusChrist.org/study/church-history.
Vunau kei na Veiyalayalati 78:1–7
Au rawa ni vukea na kena “vakatetei na inaki” ni Lotu.
A tukuna na Turaga vei Josefa Simici kei na so tale na iliuliu ni Lotu ni kena cicivaki e dua na lololo kei na dua na vale ni tabaivola ena vukea “me vakatetei na inaki, dou sa yalataki kemudou kina” (Vunau kei na Veiyalayalati 78:4). Na cava beka o na kaya me sa “inaki” ni Lotu? Vakasamataka oqo ena nomu wilika na Vunau kei na Veiyalayalati 78:1–7. Na nomu vakasamataka tiko na veitikina oqo ena rawa beka ni na vakayarayarataka na sala o qarava kina na nomu itavi ena Lotu se na nomu matavuvale. Ena rawa vakacava beka me “vakatetei na inaki” ni Turaga ena nomu veiqaravi? E sa vakarautaki iko tiko beka vakacava ki na “dua na tikina … ena vuravura vakasilesitieli”? (tikina e 7).
Vunau kei na Veiyalayalati 78:17–22
Ena liutaki au tiko na Turaga.
O sa bau vakila li ni o sa vaka na gone lailai, baleta beka e dua na ka o “sega ni kila” se “sega ni rawata”? (Vunau kei na Veiyalayalati 78:17–18). Vakaraica na ivakasala ena veitikina oqo ka na rawa ni vukei iko mo “dou marau ga” (tikina e 18) ena veigauna vakaoqori. Na cava o nanuma e dau kacivi ira kina na dauvakamuri Koya na Turaga ena so na gauna mera “gonelalai”? (tikina e 17). O na rawa talega ni vakasamataka vakatitobu na sala e “liutaki [iko] tiko” kina na Turaga (tikina e 18).
Vunau kei na Veiyalayalati 79–80
E bibi cake na kaci meu qarava na Kalou mai na vanua au veiqaravi kina.
Me baleta na Vunau kei na Veiyalayalati 80, a vakavulica kina o Elder David A. Bednar, “E rairai ni dua na lesoni e vakavulica tiko vei keda na iVakabula ena ivakatakila oqo sai koya na ilesilesi ni cakacaka ena dua na vanua e yaga ka bibi ia e ikarua ki na kaci ni veiqaravi.” (“Kacivi ki na Cakacaka,” Ensign se Liaona, Me 2017, 68). Vakasamataka mada na nomu veikacivi ni Lotu ena gauna oqo se ena veigauna sa oti. Na veika sotavi cava e sa vukei iko mo kila na dina ni vosa nei Elder Bednar? Na veilesoni cava tale o rawa ni kunea ena Vunau kei na Veiyalayalati, 79–80 ena rawa ni vukea e dua ka se qai ciqoma ga e dua na veikacivi vou?
Eso na Vakasama me baleta na Vuli iVolanikalou Vakavuvale kei na Lotu Vakavuvale
-
Vunau kei na Veiyalayalati 77:2.Ni ra wilika oti na tikina oqo, e rawa ni ra droinitaka na lewe ni matavuvale na nodra “manumanu ni vanua, … manumanu sa qasi, … [se] manumanu vuka e macawa” taleitaki ka a bulia na Kalou. Na cava eda vulica me baleta na ibulibuli ni Kalou mai na tikina oqo? (raica talega na Vunau kei na Veiyalayalati 59:16–20). E rawa talega ni lagati e dua na sere me baleta na ibulibuli ni Kalou, me vaka na “Rogoca na Sere ni Manumanu” (iVolanisere ni Gonelalai, 16), ka vakaraitaka na droini e salavata kaya na ituvatuva oqo.
-
Vunau kei na Veiyalayalati 77:14.E vakamacalataka na tikina oqo ni a kania o Joni e dua na ivola ka matataka na nona itavi me vakasoqoni Isireli. Na cava e vakatura na ivakatakarakara ni kana me baleta na sala meda torova kina noda itavi ena vakasoqoni i Isireli se meda cakava na veika tale e so e vinakata na Turaga meda cakava? Oqo e so tale na ivolanikalou ka vakayagataki kina na kana me vakavulica e dua na dina vakayalo: Joni 6:48–51; 2 Nifai 32:3; Moronai 4. Ena rawa beka ni o vakarautaka e dua na kakana talei ni matavuvale mo ni kana vata kina ena gauna ni veivosaki.
-
Vunau kei na Veiyalayalati 78:17–19.E rawa mera droinitaka na lewe ni matavuvale na iyaloyalo eso ni veivakalougatataki mai vua na Kalou era vakavinavinakataka. Na cava eda sa cakava tiko me vakaraitaka na noda vakavinavinaka me baleta na veivakalougatataki oqo? E rawa talega mo veivosakitaka na ivakarau sa muria tiko kina na nomu matavuvale na ivakasala meda “vakavinavinakataka na ka kecega” (tikina e 19) eda ciqoma. Na cava e yalataka na Turaga vei ira era kitaka vakakina?
-
Vunau kei na Veiyalayalati 79:1.Wasea na nomu ivakadinadina me baleta na “kaukauwa” o sa ciqoma ena gauna o a tabaki se vakatikori kina ki na veikacivi eso ena loma ni Lotu. Na veisolisoli kei na veivakauqeti vakatabakidua cava sa vakalougatataki iko kina na Turaga ni ko a veiqaravi voli?
Me baleta eso tale na vakasama ni nodra vakavulici na gone, raica na ituvatuva ena macawa oqo ena Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleti Ira na Lalai.
Sere vakaturi: “Wilika Na Nomu Kalougata,” Sere ni Lotu, naba 144.