ព្រះគម្ពីរ​សញ្ញាថ្មី ឆ្នាំ​២០២៣
ថ្ងៃទី ៣០ ខែ មករា–ថ្ងៃទី ៥ ខែ កុម្ភៈ ។ ម៉ាថាយ ៤; លូកា ៤–៥ ៖ « ព្រះវិញ្ញាណ​ព្រះអម្ចាស់​សណ្ឋិត​លើ​ខ្ញុំ »


« ថ្ងៃទី ៣០ ខែ មករា–ថ្ងៃទី ៥ ខែ កុម្ភៈ ។ ម៉ាថាយ ៤; លូកា ៤–៥ ៖ ‹ ព្រះវិញ្ញាណ​ព្រះអម្ចាស់​សណ្ឋិត​លើ​ខ្ញុំ › » ចូរ​មក​តាម​ខ្ញុំ—សម្រាប់​បុគ្គល​ម្នាក់ៗ និង​ក្រុមគ្រួសារ ៖ ព្រះគម្ពីរ​សញ្ញា​ថ្មី ឆ្នាំ ២០២៣ ( ឆ្នាំ ២០២២ )

« ថ្ងៃទី ៣០ ខែ មករា–ថ្ងៃទី ៥ ខែ កុម្ភៈ ។ ម៉ាថាយ ៤; លូកា ៤–៥ » ចូរ​មក​តាម​ខ្ញុំ—សម្រាប់​បុគ្គល​ម្នាក់ៗ និង​ក្រុមគ្រួសារ ៖ ឆ្នាំ ២០២៣

ព្រះយេស៊ូវ​គង់​នៅ​ទីរហោស្ថាន

យាង​ទៅក្នុង​ទីរហោស្ថាន ដោយ អេវ៉ា ខូលេវ៉ា ធីម៉ូធី

ថ្ងៃទី ៣០ ខែ មករា–ថ្ងៃទី ៥ ខែ កុម្ភៈ

ម៉ាថាយ ៤; លូកា ៤–៥

« ព្រះវិញ្ញាណ​ព្រះអម្ចាស់​សណ្ឋិត​លើ​ខ្ញុំ »

ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ​បាន​ប្រើប្រាស់​ព្រះគម្ពីរ ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​ការល្បួង​របស់​សាតាំង​ផង និង​ដើម្បី​ថ្លែង​ទីបន្ទាល់​អំពី​បេសសកម្ម​ដ៏​ទេវភាព​របស់​ទ្រង់​ផ្ទាល់​ផង ( សូមមើល លូកា ៤:១–២១ ) ។ សូម​ពិចារណា​ពី​របៀប​ដែល​ព្រះគម្ពីរ​អាច​ស្ថាបនា​សេចក្ដី​ជំនឿ​របស់​បងប្អូន និង​ដំណោះ​ស្រាយ​​របស់​បងប្អូន​ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​ការល្បួង ។

កត់ត្រា​ចំណាប់អារម្មណ៍​របស់​បងប្អូន

ចាប់​តាំង​ពី​យុវវ័យ​របស់​ទ្រង់​មក ព្រះយេស៊ូវ​ហាក់ដូចជា​បាន​ដឹង​ថា ទ្រង់​មាន​បេសកកម្ម​ដ៏​ពិសិដ្ឋ​ជាពិសេស​មួយ ។ ប៉ុន្តែ​នៅពេល​ព្រះយេស៊ូវ​រៀបចំ​ដើម្បី​ចាប់​ផ្ដើម​ការ​បម្រើ​នៅ​លើ​ផែនដី​របស់​ទ្រង់ នោះ​មារសត្រូវ​បាន​ព្យាយាម​បណ្តុះ​ការ​សង្ស័យ​នៅ​ក្នុង​ព្រះទ័យ​របស់​ព្រះអង្គសង្គ្រោះ ។ សាតាំង​បាន​និយាយ​ថា « បើ អ្នក​ជា​ព្រះរាជបុត្រា​នៃ​ព្រះ​មែន » ( លូកា ៤:៣ បន្ថែម​អក្សរ​ទ្រេត ) ។ ប៉ុន្តែ​ព្រះអង្គសង្គ្រោះ​បាន​ទំនាក់ទំនង​នឹង​ព្រះវរបិតាសួគ៌​របស់​ទ្រង់ ។ ទ្រង់​ចេះ​បទគម្ពីរ ហើយ​ទ្រង់​បាន​ដឹង​ថា​ទ្រង់​ជា​នរណា ។ សាតាំង​បាន​ស្នើ​ផ្តល់​ឲ្យ​ទ្រង់​នូវ « អំណាច និង​សិរី​លម្អ​នៃ​នគរ​ទាំង​នេះ​ដល់​អ្នក » ( លូកា ៤:៦ )—ដែល​វា​គ្មានន័យ​សោះ​ចំពោះ​ទ្រង់ ដ្បិត​ការ​រៀបចំ​ពេញ​មួយ​ជីវិត​របស់​ព្រះអង្គសង្គ្រោះ បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ទ្រង់​ទទួល​បាន « ព្រះចេស្តា​នៃ​ព្រះវិញ្ញាណ » ( លូកា ៤:១៤ ) ។ ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​ពុំ​ដែល​ងាក​រេ​ចេញ​ពី​កិច្ចការ​ដែល​បាន​តែងតាំង​ដល់​ទ្រង់​ឡើង ទោះ​ជា​មាន​ការ​ល្បួង ការ​សាកល្បង និង​ការ​បដិសេធន៍​ទ្រង់​ក្ដី ៖ « ខ្ញុំ​ត្រូវ​ប្រាប់​ដំណឹង​ល្អ​ពី​នគរ​ព្រះ … គឺ​ហេតុ​នោះ​បាន​ជា​ព្រះវរបិតា​ចាត់​ឲ្យ​ខ្ញុំ​មក » ( លូកា ៤:៤៣ ) ។

រូបសញ្ញា​ការសិក្សា​ផ្ទាល់ខ្លួន

គំនិត​យោបល់​សម្រាប់​ការសិក្សា​ព្រះគម្ពីរ​ផ្ទាល់ខ្លួន

ម៉ាថាយ ៤:១–២

ទំនាក់​ទំនង​ជា​មួយ​ព្រះ​រៀបចំ​ខ្ញុំ​ដើម្បី​បម្រើ​ទ្រង់ ។

ដើម្បី​រៀបចំ​សម្រាប់​បេសកកម្ម​របស់​ទ្រង់ ព្រះ​យេស៊ូវ​បាន​យាង​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ទីរហោស្ថាន « ដើម្បី​នៅ​ជាមួយ​ព្រះ » ( ការបកប្រែ​ដោយ​យ៉ូសែប ស៊្មីធ ម៉ាថាយ ៤:១  ) ។ សូម​គិត​អំពី​អ្វី​ដែល​បងប្អូន​ធ្វើ​ដើម្បី​មាន​អារម្មណ៍​ខិត​ជិត​ព្រះ ។ តើ​ការណ៍​នេះ​រៀបចំ​បងប្អូន​សម្រាប់​កិច្ចការ​ដែល​ទ្រង់​ចង់​ឲ្យ​បងប្អូន​ធ្វើ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច ?

ម៉ាថាយ ៤:១–១១; លូកា ៤:១–១៣

ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ​បាន​ធ្វើ​ជា​គំរូ​ដល់​ខ្ញុំ​តាមរយៈ​ការ​តស៊ូ​ទប់ទល់​នឹង​ការ​ល្បួង ។

ពេល​ខ្លះ​មនុស្ស​មានអារម្មណ៍​ថា​មាន​កំហុស នៅពេល​ពួកគេ​ត្រូវ​បាន​ល្បួង​ឲ្យ​ធ្វើ​អំពើបាប ។ ប៉ុន្តែ​ទោះ​ជា​ព្រះអង្គសង្គ្រោះ​ដែល​រស់នៅ « ដោយគ្មាន​អំពើបាប » ( ហេព្រើរ ៤:១៥ ) ក៏​ត្រូវ​បាន​ល្បួង​ដែរ ។ ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​ដឹង​ពី​ការល្បួង​ដែល​យើង​ប្រឈម និង​ដឹង​ពី​របៀប​ដើម្បី​ជួយ​យើង​ឲ្យ​យក​ឈ្នះ​លើ​វា ( សូមមើល ហេព្រើរ ២:១៨; អាលម៉ា ៧:១១–១២ ) ។

នៅពេល​បងប្អូនអាន ម៉ាថាយ ៤:១–១១ និង លូកា ៤:១–១៣ តើ​បងប្អូន​បាន​រៀន​អ្វី​ខ្លះ ដែល​អាច​ជួយ​​បងប្អូន​នៅពេល​​បងប្អូន​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​ល្បួង ? ​បង​ប្អូន​អាច​រៀបចំ​គំនិត​របស់​​បងប្អូន​ចូល​ក្នុង​តារាង​មួយ​ដូចនេះ ៖

ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ

ខ្ញុំ

ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ

តើ​សាតាំង​បាន​ល្បួង​ព្រះគ្រីស្ទ​ឲ្យ​ធ្វើ​អ្វីខ្លះ ?

ខ្ញុំ

តើ​សាតាំង​ល្បួង​ខ្ញុំ​ឲ្យ​ធ្វើ​អ្វីខ្លះ ?

ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ

តើ​ព្រះគ្រីស្ទ​បាន​រៀបចំ​ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹងការ​ល្បួង​យ៉ាង​ដូចម្ដេច ?

ខ្ញុំ

តើ​ខ្ញុំ​អាច​រៀបចំ​ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​ការ​ល្បួង​យ៉ាង​ដូចម្ដេច ?

តើ​ការយល់ដឹង​បន្ថែម​អ្វីខ្លះ​ដែល​បងប្អូន​ទទួល​បាន​មកពី​ការ​បកប្រែ​ដោយ​យ៉ូសែប ស៊្មីធ ម៉ាថាយ ៤ ?

សូមមើល​ផងដែរ កូរិនថូស ទី១ ១០:១៣; អាលម៉ា ១៣:២៨; ម៉ូសេ ១:១០–២២; សេចក្ដី​ណែនាំ​ដល់​បទគម្ពីរ​ទាំង​ឡាយ « ល្បួង, សេចក្ដីល្បួង » នៅលើ​គេហទំព័រ scriptures.ChurchofJesusChrist.org ។

លូកា ៤:១៦–៣២

ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ​គឺ​ជា​ព្រះមែស៊ី​ដែល​បាន​ព្យាករទុក ។

បើ​បងប្អូន​ត្រូវបាន​គេ​សុំ​ឲ្យ​ពិភាក្សា​អំពី​អ្វី​ដែល​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ​បានត្រូវ​បញ្ជូន​មក​ឲ្យ​ធ្វើ​នៅលើ​ផែនដី​នេះ តើ​​បងប្អូន​នឹង​និយាយ​អ្វីខ្លះ ? ដោយ​ការដកស្រង់​ចេញ​ពី​ការព្យាករ​មួយ​របស់​អេសាយ​អំពី​ព្រះមែស៊ី នោះ​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ​បាន​ពិណ៌នា​ពី​ទិដ្ឋភាព​នៃ​បេសកកម្ម​របស់​ទ្រង់​ផ្ទាល់ ( សូមមើល លូកា ៤:១៨–១៩; អេសាយ ៦១:១–២ ) ។ តើ​បងប្អូន​បាន​រៀន​អ្វី​ខ្លះ​អំពី​បេសកកម្ម​របស់​ទ្រង់ នៅពេល​បងប្អូន​អាន​ខគម្ពីរ​ទាំងនេះ ?

តើ​របៀប​មួយ​ចំនួន​អ្វី​ខ្លះ​ដែល​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ​អញ្ជើញ​បងប្អូន​ឲ្យ​ចូលរួម​នៅក្នុង​កិច្ចការ​របស់​ទ្រង់ ?

ព្រះយេស៊ូវ​កំពុង​គង់​នៅក្នុង​សាលា​ប្រជុំ

ថ្វីដ្បិត​តែ​ពួក​សាសន៍​យូដា​បាន​រង់ចាំ​អស់​ជា​ច្រើន​សតវត្សរ៍​ដើម្បី​ឲ្យ​ការព្យាករ​របស់​លោក​អេសាយ​ត្រូវ​បាន​បំពេញ​ក្ដី ក៏​មាន​មនុស្ស​ជាច្រើន​ពុំ​ទទួល​ស្គាល់​ថា ព្រះយេស៊ូវ​គឺ​ជា​ព្រះមែស៊ី​ដែរ នៅពេល​ទ្រង់​ប្រកាស​ថា « នៅ​ថ្ងៃ​នេះ បទ​គម្ពីរ​នេះ​បាន​សម្រេច​នៅ​ត្រចៀក​អ្នក​រាល់​គ្នា​ហើយ » ( លូកា ៤:២១ ) ។ នៅពេល​បងប្អូនអាន លូកា ៤:២០–៣០ ( សូមមើល​ផងដែរ ម៉ាកុស ៦:១–៦ ) សូម​ព្យាយាម​ដាក់​ខ្លួន​ទៅ​ក្នុង​កន្លែង​របស់​ប្រជាជន​ណាសារ៉ែត ។ តើ​មាន​អ្វី​ខ្លះ​ដែល​អាច​រារាំង​បងប្អូន​មិន​ឲ្យ​ទទួល​យក​ព្រះគ្រីស្ទ ជា​ព្រះអង្គសង្គ្រោះ​ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​បងប្អូន​ដោយ​ពេញ​លេញ ?

សូមមើល​ផងដែរ ម៉ូសាយ ៣:៥–១២; « Jesus Declares He Is the Messiah » ( វីដេអូ ) នៅគេហទំព័រ ChurchofJesusChrist.org ។

3:24

ម៉ាថាយ ៤:១៨–២២; លូកា ៥:១–១១

នៅពេល​ខ្ញុំ​ទុកចិត្ត​ទៅ​លើ​ព្រះអម្ចាស់ នោះ​ទ្រង់​អាច​ជួយ​ខ្ញុំ​ឲ្យ​ឈាន​ទៅ​ដល់​សក្ដានុពល​ដ៏​ទេវភាព​របស់​ខ្ញុំ​បាន ។

ប្រធាន អ៊ែសរ៉ា ថាហ្វ ប៊ែនសឹន បានបង្រៀន​ថា « បុរស និង​ស្ត្រី​ដែល​បង្វែរ​ជីវិត​របស់​ពួកគេ​ទៅ​រក​ព្រះ នឹង​រក​ឃើញ​ថា ទ្រង់​អាច​ធ្វើ​ឲ្យជីវិត​របស់​គេ​ចម្រើន​ឡើង ជាង​ពួកគេ​អាច​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង » ( Teachings of Presidents of the Church: Ezra Taft Benson [ ឆ្នាំ ២០១៤ ] ទំព័រ ៤២ ) ។ សូម​កត់ចំណាំ​ពី​របៀប​ដែល​ការណ៍​នេះ​បាន​កើតឡើង​ចំពោះ ស៊ីម៉ូន-ពេត្រុស និង​មិត្ត​អ្នកនេសាទ​របស់​លោក ។ ព្រះយេស៊ូវ​បាន​ឃើញ​អ្វី​ដែល​ប្រសើរ​នៅក្នុង​ខ្លួន​ពួកគេ ជាង​ដែល​ពួកគេ​បាន​ឃើញ​ក្នុង​ខ្លួន​ឯង ។ ទ្រង់​មាន​ព្រះទ័យ​ចង់​ធ្វើ​ឲ្យ​ពួកគេ​ក្លាយ​ជា « អ្នក​នេសាទ​មនុស្ស​វិញ » ( ម៉ាថាយ ៤:១៩; សូមមើល​ផងដែរ លូកា ៥:១០ ) ។

ពេល​ដែល​បងប្អូន​អាន ម៉ាថាយ ៤:១៨–២២ និង លូកា ៥:១–១១ សូម​ពិចារណា​ពី​អ្វី​ដែល​ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ​កំពុង​ជួយ​បងប្អូន​ឲ្យ​ប្រែក្លាយ ។ តើ​បងប្អូន​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ទ្រង់​កំពុង​អញ្ជើញ​បងប្អូន​ឲ្យ​ធ្វើតាម​ទ្រង់​ដោយ​របៀប​ណា ? តើបងប្អូន​អាច​បង្ហាញ​ដល់​ព្រះអម្ចាស់​ថា បងប្អូន​កំពុង​មាន​ឆន្ទៈ​លះបង់​អ្វីៗ​ទាំងអស់ ដើម្បី​ដើរ​តាម​ទ្រង់របៀបណា ? ( លូកា ៥:១១ ) ។

រូបសញ្ញា​ការសិក្សា​ជា​គ្រួសារ

គំនិត​យោបល់​សម្រាប់​ការសិក្សា​ព្រះគម្ពីរ​ជា​គ្រួសារ និង​រាត្រី​ជួបជុំ​ក្រុម​គ្រួសារ

ម៉ាថាយ ៤:១–២; លូកា ៤:១–២ ។តើ​យើងអាច​ទទួល​បាន​ការ​យល់ដឹង​អ្វីខ្លះ​មកពី​ដំណើរ​រឿង​នេះ អំពី​អំណាច​នៃ​ការ​តមអាហារ ? ដើម្បី​ជួយ​គ្រួសារ​បងប្អូន​រៀន​អំពី​ការតម បងប្អូន​អាច​នឹង​ប្រើប្រាស់ « តម, តំណម » នៅក្នុង សេចក្ដី​ណែនាំ​ដល់​បទគម្ពីរ​ទាំង​ឡាយ ( នៅលើ​គេហទំព័រ scriptures.ChurchofJesusChrist.org ) ។ សមាជិក​គ្រួសារ​អាច​ចែកចាយ​បទពិសោធន៍​ដែល​ពួកគេ​មាន​ជាមួយ​នឹង​ការ​តម ។ ប្រហែល​ជា​បងប្អូន​អាច​រៀបចំ​ផែនការ​ដើម្បី​តមអាហារ​រួម​គ្នា​ប្រកបដោយ​ការ​អធិស្ឋាន​សម្រាប់​គោលបំណង​ជាក់​លាក់​មួយ ។

ម៉ាថាយ ៤:៣–៤; លូកា ៤:៣–៤ ។នៅពេល​សាតាំង​ល្បួង​ព្រះគ្រីស្ទ​ឲ្យ​ធ្វើ​ឲ្យ​ថ្ម​ក្លាយ​ទៅ​ជា​នំប៉័ង វា​ល្បង​ពី​អត្តសញ្ញា​ជា​ព្រះ​របស់​ព្រះគ្រីស្ទ ដោយ​និយាយ​ថា « បើ អ្នក​ជា​ព្រះរាជបុត្រា​នៃ​ព្រះ​មែន » ( ម៉ាថាយ ៤:៣ បាន​បន្ថែម​អក្សរ​ទ្រេត ) ។ ហេតុអ្វី​សាតាំង​ព្យាយាម​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​សង្ស័យ​អំពី​អត្តសញ្ញាណ​ដ៏​ទេវភាព​របស់​យើង—និង​អត្តសញ្ញាណ​របស់​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ ? តើ​វា​ព្យាយាម​ធ្វើ​រឿង​នេះ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច ? ( សូមមើល​ផងដែរ ម៉ូសេ ១: ១០–២៣) ។

ការបកប្រែ​ដោយ​យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ម៉ាថាយ ៤:១១ ។បន្ទាប់​ពី​ព្រះយេស៊ូវ​ត្រូវ​បាន​សាកល្បង​ទាំង​ខាង​រូបកាយ និង​ខាង​វិញ្ញាណ​មក នោះ​គំនិត​របស់​ទ្រង់​បាន​បង្វែរ​ទៅ​រក​សេចក្ដីត្រូវការ​របស់​យ៉ូហាន‑បាទីស្ទ ដែល​ជាប់​ក្នុងគុក ៖ « ហើយ​ឥឡូវ​ព្រះយេស៊ូវ​បាន​ដឹង​ថា យ៉ូហាន ត្រូវ​បាន​ចាប់​ដាក់​គុក ហើយ​ទ្រង់​បាន​បញ្ជូន​ពួក​ទេវតា​ឲ្យ​ទៅ មើល​ចុះ​ពួកទេវតា​បាន​មក ហើយ​បាន​បម្រើ​ដល់​លោក [ យ៉ូហាន ] » ( ការបកប្រែ​ដោយ​យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ម៉ាថាយ ៤:១១  ) ។ តើ​យើង​ត្រូវ​បាន​ប្រទានពរ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច ពេល​យើង​ធ្វើ​តាម​គំរូ​របស់​ព្រះគ្រីស្ទ​ក្នុង​ការ​គិត​អំពី​អ្នកដទៃ ?

លូកា ៤:១៦–២១ ។តើ​យើង​ស្គាល់​នរណា​ម្នាក់​ដែល​កំពុង​ខូច​ចិត្ត ឬ​ដែល​ត្រូវការ « ដោះ​ឲ្យ​មាន​សេរីភាព » ដែរ​ឬ​ទេ ? ( លូកា ៤:១៨ ) ។ តើ​យើង​អាច​ជួយ​អ្នកដទៃ​ឲ្យ​ទទួល​ការ​ព្យាបាល និង​ការ​ប្រោសលោះ​របស់​ព្រះអង្គសង្គ្រោះ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច ? បងប្អូនអាច​នឹង​ពិភាក្សា​អំពី​របៀប​ដែល​ការ​ធ្វើ​ពិធីបរិសុទ្ធ​ក្នុង​ព្រះវិហារបរិសុទ្ធ​ជួយ​នាំ​ឲ្យ​មាន « សេចក្ដី​ប្រោសលោះ​ដល់​ពួក​ឈ្លើយ » ( លូកា ៤:១៨ ) ។

សម្រាប់​គំនិត​បន្ថែម​ដើម្បី​បង្រៀន​ដល់​កុមារ សូមមើល គម្រោង​មេរៀន​សប្ដាហ៍​នេះ នៅក្នុង​សៀវភៅ ចូរ​មក​តាម​ខ្ញុំ—សម្រាប់​អង្គការ​បឋមសិក្សា ។

ទំនុក​តម្កើង​ដែល​លើក​ទឹកចិត្ត​ឲ្យ​ប្រើ ៖ « ចូរ​មកតាម​ខ្ញុំ » ទំនុក​តម្កើង ល.រ. ៦៣ ។

ការ​កែលម្អ​ការ​បង្រៀន​របស់​យើង

រស់នៅ​តាម​ដំណឹងល្អ​របស់​ព្រះយេស៊ូវ​គ្រីស្ទ ។ « ប្រហែល​ជា​រឿង​ដ៏​សំខាន់​បំផុត​ដែល​បងប្អូន​អាច​ធ្វើ [ ក្នុង​នាម​ជា​ឪពុក​ម្ដាយ ឬ​គ្រូបង្រៀន ] គឺ…រស់នៅ​តាម​ដំណឹងល្អ​ដោយ​អស់​ពី​ដួងចិត្ត​របស់​បងប្អូន… ។ នេះគឺជា​របៀប​ដ៏​សំខាន់​ដើម្បី​មានភាព​ស័ក្ដិសម​ចំពោះ​ភាពជា​ដៃគូ​នៃ​ព្រះវិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ ។ បងប្អូន​ពុំ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ល្អ​ឥតខ្ចោះ​នោះទេ គ្រាន់តែ​ព្យាយាម​ដោយ​ឧស្សាហ៍—ហើយ​ស្វែងរក​ការ​អភ័យទោស​តាមរយៈ​ដង្វាយធួន​របស់​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ នៅពេល​ណា​បងប្អូន​ជំពប់​ដួល​ប៉ុណ្ណោះ » ( ការបង្រៀន​តាម​របៀប​បស់​ព្រះអង្គ​សង្គ្រោះ ទំព័រ ១៣ ) ។

ព្រះយេស៊ូវ​ហៅ​សាវក​ឲ្យ​ធ្វើ​ជា​អ្នក​នេសាទ​មនុស្ស

ព្រះគ្រីស្ទ​ហៅ​ពួកសាវក​យ៉ាកុប និង យ៉ូហាន អែតវើដ អាមីថេច ( ឆ្នាំ ១៨១៧–១៨៩៦ ) / Sheffield Galleries and Museums Trust, UK / © Museums Sheffield / The Bridgeman Art Library International