“Agosto 7–13. Taga Roma 1–6: ‘Ti Pannakabalin ti Dios a Maipaay iti Pannakaisalakan’” Umaykayo, Sumurot Kaniak—Para kadagiti Indibidual ken Pamilia: Baro a Tulag 2023 (2022)
“Agosto 7–13. Taga Roma 1–6,” Umaykayo, Sumurot Kaniak—Para kadagiti Indibidual ken Pamilia: 2023
Agosto 7–13
Taga-Roma 1–6
“Ti Pannakabalin ti Dios a Maipaay iti Pannakaisalakan”
Ti panangisurat kadagiti parikna tulongannakanto a manglagip no ania ti isursuro ti espiritu kenka. Ibilangmo pay ti panangisurat no kasano ti riknam maipapan kadagitoy a parikna.
Isuratmo dagiti Impresionmo
Iti panawen nga insurat ni Pablo ti suratna kadagiti miembro ti Simbaan ti Roma, a dagitoy ket agduduma a grupo dagiti Judio ken Gentil, dimmur-as ti Simbaan ni Jesucristo nga ad-adayo nga amang manipud iti bassit a ragup dagiti mamati manipud ti Galilea. Agarup 20 a tawen kalpasan ti Panagungar ti Mangisalakan, adda dagiti kongregasion wenno pagguummongan dagiti Kristiano iti dandani amin a lugar a mangted iti rason kadagiti Apostol nga agbaniaga—agraman ti Roma, ti kabisera ti maysa a nabileg nga imperio. No idilig iti kinadakkel ti imperio a Romano, bassit latta ti Simbaan ken masansan a puntiria ti panangidadanes. Kadagiti kasta a kasasaad, adda dagiti makarikna nga “ibain iti ebanghelio ni Cristo”—ngem, siempre, saan a ni Pablo. Ammo ken impaneknekna dayta a pudno a pannakabalin, “ti pannakabalin ti Dios a maipaay iti pannakaisalakan,” a masarakan iti ebanghelio ni Jesucristo (Taga Roma 1:16).
Dagiti Kapanunotan para iti Bukod a Panagadal iti Nasantuan a Kasuratan
Ania dagiti Surat, ken kasano ti pannakaurnosda?
Dagiti Surat ket sursurat dagiti lider ti Simbaan kadagiti Santo iti nadumaduma a paset ti lubong. Kaaduan kadagiti surat ti insurat ni Apostol Pablo iti Baro a Tulag—mangrugi iti Taga Roma ken aggibus iti Hebreo. Naurnos dagiti suratna babaen ti kaatiddog, malaksid iti Hebreo (kitaen iti Bible Dictionary, “Pauline Epistles”). Nupay ti Taga Roma ti umuna a surat iti Baro a Tulag, talaga a naisurat daytoy iti asideg ti gibus dagiti panagdaliasat ni Pablo kas misionario.
“Agbiagto dagiti nalinteg babaen ti pammati.”
Dagiti sumaganad a kaipapanan ket mangtulong kenka a maawatam a nasaysayaat ti Surat kadagiti Taga Roma:
-
Ti linteg.Idi insurat ni Pablo maipapan “ti linteg,” itudtudona ti linteg ni Moises. Ti balikas nga “ar-aramid” kadagiti surat ni Pablo masansan a maitudo kadagiti aramid iti ruar nga adda pakainaiganna iti linteg ni Moises. Ibilang no kasano a ti linteg ni Moises ken dagiti naidawat a kasapulan nga aramid iti babaen daytoy ket maigiddiat iti “linteg ti pammati” a nailadawan iti Taga Roma 3:23–31.
-
Panagkugit, saan a panagkugit.Idi un-unana, ti panagkugit ket maysa a tanda wenno simbolo ti katulagan nga inaramid ti Dios ken ni Abraham. Inusar ni Pablo ti termino a “panagkugit” a mangitudo kadagiti Judio (dagiti natulagan a tao) ken “saan a panagkugit” a mangitudo kadagiti Gentil. Utoben no ania ti isuro ti Taga Roma 2:25 –29 maipapan iti no ania ti talaga a kaipapanan ti agbalin a natulagan a tattao ti Dios. Makita a saanen a ti panagkugit a tanda ti katulagan ti Dios kadagiti taona (kitaen iti Dagiti Aramid 15:23–29).
-
Pannakapalinteg, mangikalintegan, nainkalintegan.Dagitoy a termino ti mangitudo iti pannakaugas wenno pannakapakawan, ti basol. No mainkalintegantayo, makapakawantayo, mapennek nga awan basoltayo, ken mawayawayaan manipud iti agnanayon a pannusa para kadagiti basbasoltayo. No makitayo dagitoy a termino, makita no ania ti insuro ni Pablo maipapan iti panangaramid a posible iti pannakapalinteg (kitaen met iti Pangiwanwan iti Nasantuan a Kasuratan, “Pannakapalinteg, Mapalinteg,” scriptures.ChurchofJesusChrist.org; D.Todd Christofferson, “Justification and Sanctification,” Ensign, Hunio 2001, 18–25). Iti Taga Roma, dagiti balikas a kas iti “nalinteg” ken “kinalinteg” ket mabalin a makita kas kapadpadana a sao dagiti balikas a kas “linteg” ken “pannakapalinteg.”
-
ParaburParabur ti “nadiosan … a tulong ken pigsa, babaen iti nawadwad nga asi ken ayat ni Jesucristo.” Babaen iti parabur, agungarto ti amin a tao ken awatenda ti saan nga ipapatay wenno imortalidad. Mainayon pay, “Ti parabur ti pangpabael a bileg a mangpalugod kadagiti lallaki ken babbai a maikari iti agnanayon a biag ken pannakaitan-ok kalpasan a naipaayda ti bukod a kasayaatan a panagkagumaanda.” Ditayo maullo ti parabur babaen kadagiti panagkagumaantayo; ketdi, daytoy ti parabur a mangted kadatayo iti “pigsa ken tulong nga agaramid iti nasayaat a no [ditayo] koma a kabaelan a pagtalinaeden” (Bible Dictionary, “Grace”; kitaen met iti 2 Nephi 25:23; Dieter F. Uchtdorf, “The Gift of Grace,” Liahona, Mayo 2015, 107–10; Brad Wilcox, “His Grace Is Sufficient,” Liahona, Sept. 2013, 43–45). Bayat ti panangbasam iti Taga Roma, ibilangmo ti panangisurat no ania ti masursurom maipapan iti sumaganad:
Nasken a dagiti tignayko ti mangyanninaw ken mangpadur-as iti kumbersionko.
Nalawag a sumagmamano kadagiti Judio a Kristiano iti Roma ti namati pay laeng a ti panagtungpal kadagiti seremonia ken ritual iti linteg ni Moises ti mangisangbay iti pannakaisalakan. Mabalin a kasla maysa a parikut daytoy a saanen a maaramat agsipud ta saantayon nga agbibiag babaen iti linteg ni Moises. Ngem bayat ti panangbasam kadagiti sinurat ni Pablo, nangnangruna iti Taga Roma 2:17–29, panunotem ti maipapan kadagiti bukodmo a panagkagumaan nga agbiag iti ebanghelio. Dagiti kadi akinruar nga aramidmo, a kas pannakiranud iti sakramento wenno idadar-ay iti templo, ti mangpapauneg iti kumbersionmo ken mangpappapigsa iti pammatim ken ni Cristo? (kitaen iti Alma 25:15–16). Adda kadi maysa a banag a nasken a balbaliwam tapno mangiturong dagiti akinruar iti panagbalbaliw ti puso?
Kitaen met iti Dallin H. Oaks, “The Challenge to Become,” Ensign,, Nob. 2000, 32–34.
Babaen ken ni Jesucristo, mapakawannak iti basbasolko.
Mabalin a marikna ti pannakapaay ti sumagmamano a tao iti natured a panangipakdaar ni Pablo nga “awan ti nalinteg, awan, uray ti maysa” (Taga Roma 3:10). Ngem adda met dagiti manamnama a mensahe iti Taga Roma. Sapulen ida iti kapitulo 3 ken 5, ken panunotem no apay a ti pananglagip nga “amin nagbasolda, ket agkurangda iti dayag ti Dios” (Taga Roma 3:23) ti maysa a napateg nga addang iti panagsursuro “ket agrag-o tayo iti namnama” babaen ken ni Jesucristo (Taga Roma 5:2).
Awisennak ni Jesucristo a “magna iti isasangbay iti baro a biag.”
Insuro ni Pablo a nasken a baliwan ti ebanghelio ti wagas ti panagbiagtayo. Ania dagiti palawag iti Taga Roma 6 a mangiladawan no kasano a natulongannaka ti Mangisalakan a “magna iti isasangbay ti baro a biag”? (bersikulo 4).
Dagiti Kapanunotan para iti Sangapamiliaan a Panagadal iti Nasantuan a Kasuratan ken Home Evening
-
Taga Roma 1:16–17.Kasano a maipakitatayo a ditay “ibain ti ebanghelio ni Cristo”?
-
Taga Roma 3:23–28.Bayat ti panagbasam kadagitoy a bersikulo, mabalinmo nga ilawlawag ti pagdumaan ti “panangullo” iti parabur ti Dios, a ditayo mabalin a maaramid iti kaano man, ken panangawat iti daytoy, a nasken nga aramidentayo. Kaano a nariknatayo ti parabur ti Dios? Kasano a maawattayo dagitoy nga ad-adda a naan-anay?
-
Taga Roma 5:3–5.Ania dagiti panagtutuok a napadasantayon? Kasano a nakatulong dagitoy a panagtutuok iti panangpadur-astayo iti panaganus, padas, ken namnama?
-
Taga Roma 6:3–6.Ania ti kinuna ni Pablo kadagitoy a bersikulo maipapan iti simbolismo ti panagbuniag? Nalabit a mabalin a planuen ti pamiliam ti dumar-ay iti umay a panagbuniag. Wenno maysa a tao iti pamiliam ti makaibinglay kadagiti ladawan wenno pammalagip manipud iti panagbuniagna. Kasano a ti panagaramid ken panagtulnog kadagiti katulagan ti panagbuniagtayo ket makatulong kadatayo a “magna iti isasangbay iti baro a biag”?
Isimbolo ti panangbuniag ti rugi ti baro a biag kas maysa a disipulo ni Cristo.
Para iti ad-adu pay a kapanunotan para iti panangisuro kadagiti ubbing, kitaen iti balabala iti daytoy a lawas iti Umaykayo, Sumurot Kaniak—Para iti Primary.
Naisingasing a kanta: “When I Am Baptized,” Children’s Songbook, 103.
Panangpadur-as iti Bukod a Panagadal
Agdamag kadagiti saludsod bayat ti panagadalmo. Bayat ti panagadalmo kadagiti nasantuan a kasuratan, mabalin a sumangbay dagiti saludsod iti panunotmo. Utobem dagitoy a saludsod ket sapulem dagiti sungbat. Kas pagarigan, iti Taga Roma 1–6 mabalinmo a sapulen dagiti sungbat iti saludsod nga “Ania ti parabur?”
Dikayo Agbuteng,, ni Greg K. Olsen