Fuakava Motuʻá 2022
11–17 ʻEpeleli. Toetu‘ú: “Te Ne Fakaʻauha ʻAupito ʻa e Maté ʻi he Mālohi”


“11–17 ʻEpeleli. Toetu‘ú: ʻTe Ne Fakaʻauha ʻAupito ʻa e Maté ʻi he Mālohi,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motuʻá 2022 (2021)

“11–17 ʻEpeleli. Toetuʻú,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2022

ʻĪmisi
fonualotó ʻoku tekaʻi ʻa e maká mei he matapaá

Tā fakatātaaʻi ʻo e ngeʻesi fonualotó ʻe Maryna Kriuchenko

11–17 ʻEpeleli

Toetuʻú

“Te Ne Fakaʻauha ʻAupito ʻa e Maté ʻi he Mālohi”

‘I hoʻo lau mo fakalaulauloto ki he Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí ʻi he uike ní, fakakaukau ke hiki hoʻo ngaahi fakakaukaú mo e ongo ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo ʻEne feilaulaú ʻi hoʻo tohinoá pe ʻi he konga ʻatā ʻoku ʻoatu ʻi he fokotuʻutuʻu fakalēsoni ko ʻení.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ko e moʻui ʻa Sīsū Kalaisí “ʻoku mahuʻinga fau ki he hisitōlia kotoa ʻo e tangatá” (“Ko e Kalaisi Moʻuí: Ko e Fakamoʻoni ʻa e Kau ʻAposetoló,” ChurchofJesusChrist.org). Ko e ʻuhinga ia ki he hā? Ko e konga ai ʻoku ʻuhinga moʻoni ia ʻoku tākiekina ʻe he moʻui ʻa e Fakamoʻuí ʻa e ikuʻanga taʻengata ʻo e faʻahinga kotoa ʻo e tangatá kuo moʻui pe ʻe moʻuí. Te ke lava foki ʻo pehē ko e moʻui mo e misiona ʻo Sīsū Kalaisí, ne fakaʻosi ʻaki ʻEne Toetuʻu ʻi he ʻuluaki Sāpate Toetuʻu ko iá, ʻoku fakafehokotaki ai e kakai kotoa ʻa e ʻOtuá ʻi he kotoa ʻo e hisitōliá: Ko kinautolu naʻe fanauʻi kimuʻa ʻia Kalaisí ne nau nofo ʻamanaki kiate Ia ʻi he tuí (vakai, Sēkope 4:4), mo kinautolu ne fanauʻi kimui angé ne nau vakai kiate Ia ʻi he tui. ‘I heʻetau lau e ngaahi fakamatala mo e ngaahi kikite ʻi he Fuakava Motuʻá, ʻoku ʻikai ke tau teitei sio ai ki he huafa Sīsū Kalaisí, ka ʻoku tau sio ai ki he fakamoʻoni ʻo e tui ʻa e kakai he kuongamuʻá mo ʻenau fakaʻamu ki honau Mīsaiá mo e Huhuʻí. Ko ia ko kitautolu ko ia ʻoku fakaafeʻi ke manatu kiate Iá te tau lava ʻo ongoʻi ha fehokotaki mo kinautolu ʻoku nofo ʻamanaki kiate Iá. He kuo kātekina moʻoni ʻe Sīsū Kalaisi “ʻa e hia ʻatautolu kotoa pē” ( ʻĪsaia 53:6; tānaki atu e mataʻitohi fakahihifí), pea te tau “moʻui kotoa pē ʻia Kalaisi” (1 Kolinitō 15:22; tānaki atu e mataʻitohi fakahihifí).

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

ʻOku fakamoʻoni ʻa e Fuakava Motuʻá ki he feilaulau fakalelei ʻa e Fakamoʻuí.

ʻOku ʻuhinga e ngaahi potufolofola lahi ʻi he Fuakava Motuʻá ki he ngāue fakafaifekau mo e feilaulau fakalelei ʻa e Fakamoʻuí. ʻOku ʻoatu ʻi he tēpile ʻi laló ha niʻihi ʻo e ngaahi potufolofola ko ʻení. ʻI hoʻo lau e ngaahi veesi ko ení, ko e hā e ongo ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e Fakamoʻuí?

Fuakava Motuʻá

Fuakava Foʻoú

Fuakava Motuʻá

Sākalaia 9:9

Fuakava Foʻoú

Mātiu 21:1–11

Fuakava Motuʻá

Sakalaia 11:12–13

Fuakava Foʻoú

Mātiu 26:14–16

Fuakava Motuʻá

ʻĪsaia 53:4

Fuakava Foʻoú

Mātiu 8:16–17; 26:36–39

Fuakava Motuʻá

ʻĪsaia 53:7

Fuakava Foʻoú

Maʻake 14:60–61

Fuakava Motuʻá

Saame 22:16

Fuakava Foʻoú

Sione 19:17–18; 20:25–27

Fuakava Motuʻá

Saame 22:18

Fuakava Foʻoú

Mātiu 27:35

Fuakava Motuʻá

Saame 69:21

Fuakava Foʻoú

Mātiu 27:34, 48

Fuakava Motuʻá

Saame 118:22

Fuakava Foʻoú

Mātiu 21:42

Fuakava Motuʻá

ʻĪsaia 53:9, 12

Fuakava Foʻoú

Mātiu 27:57–60; Maʻake 15:27–28

Fuakava Motuʻá

ʻĪsaia 25:8

Fuakava Foʻoú

Maʻake 16:1–6; Luke 24:6

Fuakava Motuʻá

Taniela 12:2

Fuakava Foʻoú

Mātiu 27:52–53

‘Oku lahi mo mahino ange ʻa e ngaahi kikite mo e ngaahi akonaki fekauʻaki mo e Fakamoʻuí ʻi he Tohi ʻa Molomoná. Fakakaukau ki he founga ʻoku fakamālohia ai hoʻo tuí ʻe he ngaahi potufolofola hangē ko ʻení: 1 Nīfai 11:31–33; 2 Nīfai 25:13; Mōsaia 3:2–11.

Te u lava ʻo maʻu ʻa e nonga mo e fiefia ʻo fakafou ʻi he Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí.

ʻI he kotoa ʻo taimí, kuo foaki ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e nonga mo e fiefia ʻo fakafou ʻi Heʻene feilaulau fakaleleí kiate kinautolu kotoa pē ʻoku haʻu kiate Iá (vakai, Mōsese 5:9–12). Fakakaukau ke ako ʻa e ngaahi potufolofola ko ʻeni ʻoku fakamoʻoni ki he nonga mo e fiefia ʻokú Ne ʻomí, pea ʻi hoʻo fai iá, fakakaukau ki he founga te ke lava ai ʻo maʻu ʻa e nonga mo e fiefia ʻokú Ne ʻomí: Saame 16:8–11; 30:2–5; ʻĪsaia 12; 25:8–9; 40:28–31; Sione 14:27; 16:33; ʻAlamā 26:11–22.

Vakai foki, Dallin H. Oaks, “Fakamālohia ʻe he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí,” Liahona, Nōvema 2015, 61–64; Sharon Eubank, “Ko Kalaisi ʻa e Maama ʻoku Ulo ʻi he Fakapoʻulí,” Liahona, Mē 2019, 73–76; “ ʻOku Fakaofo,” Ngaahi Himí, fika 102.

ʻĪmisi
ko Kalaisi ʻi he kolosí

ʻAho Fakamamahi ʻi Kolokotá, tā fakatātaaʻi ʻe J. Kirk Richards

ʻOku maʻu ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e mālohi ʻi Heʻene Fakaleleí, ke tokoniʻi au ke u ikunaʻi ʻa e angahalá, maté, faingataʻá mo e ngaahi vaivaí.

ʻI he kotoa ʻo e ngaahi folofolá, kuo fakamoʻoni ʻa e kau palōfitá ki he mālohi ʻa Sīsū Kalaisi ke fakahaofi kitautolu mei he angahalá mo e maté mo tokoni ke tau ikunaʻi hotau ngaahi faingataʻá mo e ngaahi vaivaí. Kuo fakahoko fēfē ʻe Kalaisi ha lelei ʻi hoʻo moʻuí? Ko e hā ʻokú Ne mahuʻinga ai kiate koé? Fakalaulauloto ki he ngaahi fehu‘i ko ʻení ʻi hoʻo lau ʻa e ngaahi veesi ko ʻení, pea hiki hoʻo ngaahi fakakaukau mo e ongo fekauʻaki mo e Fakamoʻuí:

Vakai foki, Walter F. González, “Ko e Ala Mai ʻa e Fakamoʻuí,” Liahona, Nōvema 2019, 90–92.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

ʻEkesōtosi 12:1–28.‘I hoʻomou fakamanatua ʻa e Toetuʻú, ʻe lava homou fāmilí ʻo toe vakaiʻi ʻa e meʻa naʻa mou ako fekauʻaki mo e Laka-Atú ʻi he konga kimuʻa ʻo e māhina ní. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ʻa e hoko e feilaulau ʻa e Fakamoʻuí ʻi he taimi tatau mo e Laka-Atú?

Ke maʻu ha fakamatala fakanounou ʻo e meʻa naʻe hoko lolotonga e uike fakaʻosi ʻo e moʻui ʻa e Fakamoʻuí, vakai, “Holy Week” ʻi he ComeuntoChrist.org/2016/easter/easter-week.  

ʻĪsaia 53.ʻE lava ʻo tokoni hono lau e ngaahi kikite fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi ʻi he ʻĪsaia 53 ke mahino ki he kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻa e feilaulau fakalelei ʻa e Fakamoʻuí. Ko e fē ʻa e ngaahi veesi pe kupuʻi lea ʻoku ongo mālohi ki homou fāmilí? Fakakaukau ke fakahoko ha houalotu fakamoʻoni fakafāmilí ʻa ia ʻoku mou vahevahe ai hoʻomou ngaahi fakamoʻoni fakataautaha fekauʻaki mo e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí.

“Ngaahi Fakamoʻoni Makehe ʻo Kalaisi.”ʻOku ʻi he polokalama Gospel Library mo e ChurchofJesusChrist.org ha ngaahi vitiō ko e “Kau Fakamoʻoni Makehe ʻo Kalaisí, ʻa ia ʻoku vahevahe ai ʻe he mēmipa takitaha ʻo e Kau Palesiteni ʻUluakí mo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻene fakamoʻoni kau kia Sīsū Kalaisí. Mahalo ʻe lava ke ke mamataʻi mo hoʻo fāmilí ha niʻihi ʻo e ngaahi vitioó ni pea fealeaʻaki fekauʻaki mo e meʻa ʻokú ke ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi mei Heʻene kau tamaioʻeiki kuo filí. Mou talanoa fakafāmili fekauʻaki mo e ngaahi founga te mou lava ai ʻo vahevahe hoʻomou fakamoʻoni kia Kalaisí. Hangē ko ʻení, te mou ala fakaafeʻi mai ha taha ke mou lotu ʻi he Sāpate Toetuʻu ko ʻení.

Ngaahi himí mo e hivá.Ko e hivá ko ha founga mālohi ia ke manatu ai ki he Fakamoʻuí mo fakaafeʻi mai ʻa e Laumālié ki hotau ʻapí. ʻE lava e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻo vahevahe mo hiva fakataha ha ngaahi himi pe hiva fekauʻaki mo e Toetuʻú pe fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi, ʻo hangē ko e “Kuo Toe Tuʻu ʻa e ʻEikí” (Ngaahi Himí, fika 109) pe “Naʻe Toetuʻu Nai ʻa Sīsū?” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 45). Ke maʻu ha toe ngaahi himi kehe pe hiva ʻa e fānaú, vakai ki he fakahokohoko fakakaveinga ʻi he Ngaahi Himí mo e Tohi Hiva ʻa e Fānaú.

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai, fokotuʻutuʻu fakalēsoni ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “Naʻe Toetuʻu Nai ʻa Sīsū?Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 45.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Moʻui ʻaki e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí. “Ke hoko ko ha faiako anga faka-Kalaisi [ʻi ho ʻapí], mahalo ko e meʻa mahuʻinga taha ʻoku lava ke ke faí ko hoʻo … moʻui ʻaki e ongoongoleleí ʻaki ho lotó kotoa. … Ko e tefitoʻi founga ʻeni ke tuha mo taau ai pea mo e feohi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní. ʻOku ʻikai fie maʻu ia ke tau haohaoa, ka ʻoku fie maʻu ke tau feinga tōtōivi pē—mo fekumi ki he faʻa fakamolemolé ʻo fakafou ʻi he Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí, ʻi ha faʻahinga taimi pē ʻokú ke humu ai” (Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 13).

ʻĪmisi
Ko Kalaisi ʻoku tuʻu ʻi he matapā maka maumau ʻo e fonualotó

Ko e ʻUhinga ʻEni Kuó U Haʻu Aí, tā fakatātaaʻi ʻe Yongsung Kim

Paaki