Daan nga Katipan 2022
Mga Dapat Tandaan: Mga Propeta kag Propesiya


“Mga Dapat Tandaan: Mga Propeta kag Propesiya,” Dali, Magsunod sa Akon—Para sa Mga Indibidwal kag Mga Pamilya: Daan nga Katipan 2022 (2021)

“Mga Dapat Tandaan: Mga Propeta kag Propesiya,” Dali, Magsunod sa Akon—Para sa Mga Indibidwal kag Mga Pamilya: 2022

Litrato
icon sang panghunahuna

Mga Dapat Tandaan

Mga Propeta kag Propesiya

Sa tradisyunal nga Cristohanon nga bahin sang Daan nga Katipan, ang katapusan nga seksyon (Isaias tubtob Malaquias) ginatawag nga “mga Propeta.”1 Ining seksyon, mga ikap-at nga bahin sang Daan nga Katipan, nagaunod sang mga pulong sang awtorisado nga mga alagad sang Dios, nga nakighambal sa Ginuo kag dayon naghambal para sa Iya, nga nagapaambit sang Iya mensahe sa mga tawo sa tunga-tunga sang 900 kag 500 BC.2

Ang mga propeta kag mga propesiya may mayor nga papel sa bilog nga Daan nga Katipan. Ang mga patriarka nga sanday Abraham, Isaac, kag Jacob nakakita sang mga panan-awon kag nakighambal sa langitnon nga mga mensahero. Si Moises nakighambal sa Dios sing atubangay kag nagpahayag sang Iya pagbuot sa mga anak sang Israel. Ang mga libro nga Una kag Ikaduha nga Hari nagasaysay sang indi malimtan nga mga buhat kag mensahe nila ni propeta Elias kag Eliseo. Ang Daan nga Katipan nagahambal man parte sa babayi nga mga propeta pareho kanday Miriam (tan-awa sa Exodo 15:20) kag Debora (tan-awa sa Mga Hukom 4), upod ang iban nga kababayin-an nga ginbugayan sang dulot sang propesiya, pareho nanday Rebeca (tan-awa sa Genesis 25:21–23) kag Ana (tan-awa sa 1 Samuel 1:20–2:10). Kag bisan pa gani nga ang Mga Salmo wala ginsulat sang pormal nga mga propeta, ang mga ini puno kaayo sang espiritu sang propesiya, labi na kay nagapaabot sila sang pag-abot sang Mesias.

Wala na ini makapakibot sa mga Santos sa Ulihing mga Adlaw. Ang matuod, ang ginpanumbalik nga ebanghelyo ni Jesucristo nagatudlo sa aton nga ang mga propeta indi lamang interesante nga bahin sang kasaysayan kundi importante nga bahin sang plano sang Dios. Bisan nga sa panan-aw sang iban ang mga propeta pinasahe sa tiyempo lang sang Daan nga Katipan, ginatan-aw naton sila nga isa ka butang nga komon sa aton kag sa panahon sang Daan nga Katipan.

Sa gihapon, ang pagbasa sang isa ka kapitulo sa Isaias ukon Ezequiel mahimo nga lain sa pamatyagan sangsa pagbasa sang mensahe sa pangkabilugan nga komperensya sang Pangulo sang Simbahan sa karon. Kon kaisa mahimo nga mabudlay makita nga ang dumaan nga mga propeta may inughambal sa aton. Kon pamensaron gid, ang kalibutan nga aton ginapuy-an sa karon lain gid sangsa kalibutan kon sa diin sila nagwali kag nagpropesiya. Kag ang kamatuoran nga may ara kita sang buhi nga propeta makatuga sang pamangkot: ngaa bala importante ang pagpaninguha—kag kinahanglan matuod sing pagpaninguha—nga magbasa sang mga tinaga sang dumaan nga mga propeta?

May ara matuod sila sang inughambal sa aton

Sa kalabanan nga bahin, indi ang katawhan karon ang mayor nga tagpalamati sang mga propeta sa Daan nga Katipan. Atong mga propeta may mga kabalaka nga ginasabat sa ila panahon kag lugar—pareho nga ginasabat sang aton mga propeta sa ulihing mga adlaw ang aton mga problema sa karon nga panahon.

Sa amo man, pwede man magtulok ang mga propeta lampas sa mga problema sa sina nga tion. Sa isa ka punto, nagatudlo sila sang wala katapusan nga mga kamatuoran, nga mapuslanon sa bisan ano nga panahon. Kag, gin-bugayan sang rebelasyon, nakita nila ang kabilugan, ang malapad nga perspektibo sang buluhaton sang Dios. Halimbawa, indi lamang mapaandaman ni Isaias ang katawhan sa iya panahon sang ila mga sala—mahimo man sia magsulat parte sa kaluwasan para sa mga Israelnon nga nagapuyo 200 katuig sa palaabuton kag dungan nga nagatudlo parte sa kaluwasan nga ginahandum sang tanan nga katawhan sang Dios. Dugang pa, pwede man sia magsulat sang mga propesiya nga, bisan sa karon, nagahulat pa sang kompleto nga katumanan—pareho sang mga promisa nga “bag-ong duta” (Isaias 65:17) nga “matugob sang pagkilala sa Ginuo” (Isaias 11:9), kon sa diin ang nadula nga mga tribo sang Israel natipon kag kon diin ang “mga pungsod” indi na “magtuon sing inaway” (Isaias 2:4). Kabahin sang kalipay kag inspirasyon nga nagaabot halin sa pagbasa sang mga pulong sang mga propeta sa Daan nga Katipan pareho kay Isaias amo ang paghibalo nga kita may papel sa mahimayaon nga adlaw nga ila napanan-aw.3

Gani kon magbasa ka sang dumaan nga mga propesiya, makabulig ang pagtuon parte sa konteksto kon ngaa ginsulat ang mga ini. Pero dapat mo man tan-awon ang imo kaugalingon sa ila lugar, ukon “idapat ang mga ini sa [imo kaugalingon],” pareho sang ginsiling ni Nefi (tan-awa sa 1 Nefi 19:23–24). Kon kaisa nagakahulugan ina sang pagkilala sang Babilonia bilang simbolo sang pagkakalibutanon kag bugal, indi lamang bilang dumaan nga siyudad. Mahimo nga nagakahulugan ini sang pag-intiendi sang Israel bilang katawhan sang Dios sa bisan ano nga panahon kag pag-intiendi sang Sion bilang kawsa sa ulihing adlaw nga ginabaton sang katawhan sang Dios, imbes nga isa lamang ka tinaga nga nagatumod sa Jerusalem.

Mahimo naton mapaanggid ang balaan nga mga kasulatan tungod naintiendihan naton nga ang propesiya sarang nga matuman sa madamo nga pamaagi.4 Isa ka maayo nga halimbawa sini amo ang propesiya sa Isaias 40:3: “Ang tingug sang isa nga nagasinggit sa kamingawan, Amana ninyo ang dalan sang Ginuo.” Sa bihag nga mga Judio sa Babilonia, ang ini nga pahayag mahimo nga nagatumod sa Ginuo nga nagahatag sing paagi pagwa sa pagkabihag kag pabalik sa Jerusalem. Para kay Mateo, Marcos, kag Lucas, ining propesiya natuman kay Juan Bautista, nga naghanda sang dalanon para sa mortal nga pag-alagad sang Manluluwas.5 Kag si Joseph Smith nakabaton sang rebelasyon nga ining propesiya padayon nga nagakatuman sa ulihing mga adlaw bilang pagpanghanda para sa pag-alagad ni Cristo sa milenya.6 Sa mga paagi nga amat-amat naton nagakaintiendihan, ang dumaan nga mga propeta matuod gid nga naghambal sa aton. Kag nagtudlo sila sang madamo nga malahalon, wala katapusan nga mga kamatuoran nga pareho kamapuslanon sa aton subong man sa ila sa dumaan nga Israel.

Litrato
dumaan nga propeta nga nagasulat

Kabug-osan sang mga Panag-on, ni Greg K. Olsen

Nagpamatuod ang mga ini parte kay Jesucristo

Ayhan mas labing importante sangsa makita ang imo kaugalingon sa mga propesiya sa Daan nga Katipan amo ang makita si Jesucristo sa mga ini. Kon pangitaon mo Sia, makita mo Sia, bisan pa nga wala Sia ginmitlang sa ngalan. Basi makabulig nga tandaan nga ang Dios sa Daan nga Katipan, ang Ginuong Jehova, amo si Jesucristo. Kada ginalaragway sang mga propeta kon ano ang ginahimo sang Ginuo ukon ano ang Iya pagahimuon, nagatumod sila sa Manluluwas.

Makakita ka man sang mga pagtumod sa Isa nga Hinaplas (tan-awa sa Isaias 61:1), isa ka Manunubos (tan-awa sa Oseas 13:14), kag palaabuton nga Hari sa kaliwatan ni David (tan-awa sa Isaias 9:6–7; Zacarias 9:9). Ini tanan mga propesiya parte kay Jesucristo. Sa mas pangkabilugan, makabasa ka parte sa paghilway, pagpatawad, pagtubos, kag pagpanumbalik. Upod ang Manluluwas sa imo kaisipan kag tagipusuon, natural nga itudlo ka sining mga propesiya sa Anak sang Dios. Kon pamensaron gid, ang pinakamaayo nga paagi agud maintiendihan ang propesiya amo ang pag-angkon sang “espiritu sang tagna,” nga ginasiling ni Juan sa aton nga amo ang “pamatuod ni Jesus” (Bugna 19:10).

Mga Tanda

  1. Sanday Isaias, Jeremias, Ezequiel, kag Daniel masami ginatumod nga Mayor nga mga Propeta tungod sa kalabaon sang ila mga libro. Ang iban pa nga mga propeta (Oseas, Joel, Amos, Abdias, Jonas, Miqueas, Nahum, Habacuc, Sofonias, Hagai, Zacarias, kag Malaquias) ginatawag nga Menor nga mga Propeta tungod mas malip-ot ang ila mga libro. Ang libro nga Mga Panalabiton ginakabig nga bahin sang Mga Sinulatan, indi sang Mga Propeta.

  2. Wala kita makahibalo kon paano gintipon ang mga matagnaon nga mga sinulatan. Sa pila ka mga kaso, mahimo nga ginpangunahan sang propeta ang pagtipon sang iya mga sinulatan kag mga propesiya. Sa iban nga mga kaso, mahimo nga ginsulat kag gintipon ang mga ini pagkatapos sang iya kamatayon.

  3. “Panumduma lang ang kakunyag kag importansya sini tanan: ang tagsa ka propeta humalin kay Adan nakakita sang aton panahon. Kag ang tagsa ka propeta naghambal parte sa aton panahon, sang tion nga ang Israel tipunon kag ang kalibutan mangin handa para sa Ika-duha nga Pagkari sang Manluluwas. Hunahunaa ina! Sa tanan nga katawhan nga nagkabuhi sa sining planeta, kita ang mga makapasakop sa sining katapusan, dako nga hitabo sang pagtililipon. Daw ano ina ka makakulunyag!” (Russell M. Nelson, “Hope of Israel” [bug-os kalibutan nga debosyonal sang mga lamharon, Hunyo 3, 2018], suplemento sa New Era kag Ensign, 8, ChurchofJesusChrist.org). Tan-awa man sa Ronald A. Rasband, “Fulfillment of Prophecy,” Ensign ukon Liahona, Mayo 2020, 75–78.

  4. Ang Manluluwas, nga nagahambal parte kay Isaias, nagsiling, “Ang tanan nga mga butang nga iya ginhambal natabo na kag matabo pa, bisan suno sa mga pulong nga iya ginhambal” (3 Nefi 23:3; mga italics gindugang).

  5. Tan-awa sa Mateo 3:1–3; Marcos 1:2–4; Lucas 3:2–6.

  6. Tan-awa sa Doktrina kag mga Kasugtanan 33:10; 65:3; 88:66.

I-print