Li Najter Chaq’rab’ 2022
12–18 diciembre. Malakias: “Laa’in jwal nekexinra”, chan li Qaawa’ ”


“12–18 diciembre. Malakias: “Laa’in jwal nekexinra”, chan li Qaawa’,” ” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: Li Najter Chaq’rab’ 2022 (2021)

“12–18 diciembre. Malakias,” Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al: 2022

estatua re Kristo

12–18 diciembre

Malakias

“Laa’in jwal nekexinra”, chan li Qaawa’ ”

Li k’a’b’ej Malakias naraj naxye “lin taql.” Naq nakawil li kixye laj Malakias re Israel, k’a’ru nakataw choq’ re laa yu’am? K’a’ru xwankil li raatin laj Malakias sa’ li qakutankil?

Tz’iib’a li nakak’oxla

“Laa’in jwal nekexinra,” chan li Qaawa’ re lix tenamit rik’in xtz’uumal re laj Malakias. A’ut eb’ laj Israelita, li neke’xk’ul rahilal ke’wan chi preexil chiru k’iila chihab’, ke’xpatz’ re li Qaawa’, “K’a’ru nak’utunk wi’ naq nokoohaara?” (Malakias 1:2). Chirix chixjunil li kixnumsi lix junkab’al laj Israel, maare ke’xpatz’ ma yaal naq li resilal najter Israel naxk’utb’esi lix rahom li Dios choq’ re lix tenamit re sumwank.

Naq nakak’oxla li ak xawil sa’ li Najter Chaq’rab’ chiru li chihab’ a’in, k’a’ruheb’ li reetalil lix rahom li Dios li xataw? Moko ch’a’aj ta xtawb’al xmajelaleb’ ut xpo’jik xch’ooleb’ li kristiaan. A’b’an, us ta chixjunil a’an, li Dios maajun wa kixkanab’ xyeechi’inkil lix rahom reheb’. Naq eb’ li ralal laj Jakob ke’xrahob’etsi laj Jose, li riitz’ineb’, li Qaawa’ toj kixkawresi chan ru tixkoleb’ chiru li we’ej (chi’ilmanq Genesis 45:4–8). Naq eb’ laj Israel ke’wech’ok sa’ li yamyookil ch’och’, li Dios toj kixch’olaniheb’ rik’in li mana (chi’ilmanq Exodo 16:1–4). Us ta eb’ laj Israelita ke’xkanab’, ke’xsik’ jalaneb’ chi dios, ut ke’jek’iman, li Dios moko kixkanab’eb’ ta chi jun waakaj, a’ut kixye reheb’ naq wi te’xjal xk’a’uxl, a’an tixch’utub’eb’ ut tixtojeb’ rix rik’in “xnimal xchaab’ilal lix ch’ool” (chi’ilmanq Isaias 54:7).

Naq ilb’il chi jo’ka’in, li Najter Chaq’rab’ a’an jun seraq’ chirix lix kuyum ut lix rahom li Dios li ink’a’ nalaj. Ut li seraq’ toj yoo chi seraq’imank anajwan. “Taawakliiq li K’ajolb’ej re Tiikilal chi wank li k’irtesink sa’ xxik’,” kixye laj Malakias (3 Nefi 25:2). Li Jesukristo kichal, kixk’irtesi sa’ tib’elej ut sa’ musiq’ej chixjunileb’ li neke’chal rik’in. A’an li tz’aqal reetalil lix rahom li Dios choq’ re najter Israel ut choq’ qe chiqajunilo.

Re xtzolb’al k’a’ru wan sa’ lix hu laj Malakias, chi’ilmanq “Malakias (Malaquias)” sa’ li K’utul Raqal reheb’ li Loq’laj Hu.

reetalil li tzolok aajunes

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu aajunes

Malakias 1–4

“Sutq’inqex chaq wik’in ut laa’in tinsutq’iiq eerik’in.”

Sa’ xkutankil laj Malakias, ak yiib’anb’il chi ak’il li santil ochoch sa’ Jerusalen xb’aaneb’ aj Israelita, a’b’an li tenamit toj maji’ neke’xyiib’ chi ak’il lix sumwankeb’ rik’in li Qaawa’. Naq nakawil lix hu laj Malakias, sik’ k’a’ru kixpatz’ li Qaawa’ reheb’ laj Israelita malaj k’a’ru ke’xpatz’ re a’an. Naru taawoksiheb’ li patz’om a’an choq’ aawe (wan wiib’ oxib’ reheb’ rub’el a’in) re truuq taatz’il rix laa sumwank rik’in li Qaawa’ ut taanach’oq rik’in.

  • Chan ru naq week’ahom lix rahom li Qaawa’ choq’ we? (chi’ilmanq Malakias 1:2).

  • Ma oxloqinb’il chi yaal li Qaawa’ xb’aan li ninq’axtesi re? (chi’ilmanq Malakias 1:6–11).

  • Chan ru naq tento “tinsutq’iiq” rik’in li Qaawa’ (chi’ilmanq Malakias 3:7).

  • Ma yookin chi elq’ak chiru li Dios? (chi’ilmanq Malakias 3:8–11).

  • Chan ru naq li ninb’aanu sa’ xyi li ch’a’ajkilal naxk’ut li naweek’a chirix li Qaawa’? (chi’ilmanq Malakias 3:13–15; chi’ilmanq ajwi’ 2:17).

Chi’ilmanq ajwi’ D. Todd Christofferson, “Yo reprendo y disciplino a todos los que amo,” Liahona, mayo 2011, 97–100.

Malakias 1:6–14

Li Qaawa’ naxpatz’ jun “mayej li ink’a’ muxb’il ru.”

Sa’ Malakias 1 li Qaawa’ naxye naq eb’ laj tij aj Israelita yookeb’ chixmayejankileb’ li xul li muxb’ileb’ ut yajeb’ sa’ li santil ochoch, li kixtaqla li Qaawa’ naq ink’a’ te’xb’aanu (chi’ilmanq Levitico 22:17–25). K’a’ru neke’xk’ut li mayej a’an chirix li ke’reek’a laj tij chirix li Qaawa’? (chi’ilmanq Malakias 1:13). K’a’ut naq li Qaawa’ naxpatz’ li qamayej li q’axal chaab’ileb’? K’oxlan chirixeb’ li mayej xpatz’ li Qaawa’ naq taab’aanu. K’a’ru naru taab’aanu re xq’axtesinkil jun “mayej li ink’a’ muxb’il ru” re a’an? (Malakias 1:11; chi’ilmanq ajwi’ 3:3).

Chi’ilmanq awji’ Moroni 7:5–14.

Malakias 3–4

Lix profeetil aatin laj Malakias yoo chi tz’aqlok ru sa’ li kutankil a’in.

Naq li Kolonel kirula’ani li ch’och’ America, kixyaab’asi li aatin sa’ Malakias 3–4 chiruheb’ laj Nefita (chi’ilmanq 3 Nefi 24–25). Sa’ 1823, li anjel aj Moroni kixyaab’asi jun raqal reheb’ li ch’ol a’in chiru laj Jose Smith (chi’ilmanq Jose Smith—Resilal 1:36–39; chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank). K’a’ut naq li raatin laj Malakias nak’iilasutiman sa’eb’ li loq’laj hu? (chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank 27:9; 110:13–16; 128:17–18). Jo’ nakak’oxla laa’at, k’a’ru li na’leb’ sa’ Malakias 3–4 li jwal nim xwankil sa’ li qakutankil?

Naq laj Moroni kixyaab’asi Malakias 4:5–6 chiru laj Jose Smith, kixb’aanu chi “jalb’il b’ayaq ru rik’in li natawman” sa’ li Santil Hu (Jose Smith—Resilal 1:36). K’a’ru kixjal laj Moroni li naxnimob’resi qanawom chirix li profeetil aatin a’in? Re xtzolb’al xkomon chik chirix lix k’ulunik laj Elias ut chan ru naq yoo chi tz’aqlok ru li profeetil aatin a’in sa’ li kutan a’in, chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 110:13–16 ut li raatin li Elder David A. Bednar, “El corazón de los hijos se volverá” (Liahona, noviembre 2011, 24–27). K’a’ut naq nakab’antioxi lix k’ulunik laj Elias?

laj Elias naxk’utb’esi rib’ chiru laj Jose Smith ut laj Oliver Cowdery sa’ li santil ochoch re Kirtland

Xjalam-uuch laj Elias naq kixk’utb’esi rib’ chiru laj Jose Smith ut laj Oliver Cowdery sa’ li santil ochoch re Kirtland, xb’aan laj Robert T. Barrett

Malakias 3:8–12

Xtojb’al li lajetqil naxte rilob’aal li choxa.

Naq nakawil Malakias 3:8–12, k’oxla k’a’ru aanumsihom xb’aan xtojb’al laa lajetqil. K’a’ru naraj naxye choq’ aawe li aatin “tinte cheru rilob’aal choxa” (raqal 10)?

reetalil li tzolok jo’ junkab’al

Li na’leb’ re xtzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, ut choq’ re li q’ojyin re junkab’al

Malakias 1:2.Chan raj ru teesume li patz’om li wan sa’ Malakias 1:2—“K’a’ru nak’utunk wi’ naq nokoxra [li Qaawa’]?” K’a’ru wiib’ oxib’ li reetalil lix rahom li Qaawa’ choq’ qe?

Malakias 3:8–12.Naq nekeril Malakias 3:8–12, patz’ re laa junkab’al naq te’xwotz li neke’xk’oxla malaj neke’reek’a chirix li lajetqil. Chan ru naq xoo’osob’tesiik sa’ tib’elej ut sa’ musiq’ej naq xqatoj li lajetqil (chi’ilmanq David A. Bednar, “Las ventanas de los cielos,” Liahona, noviembre 2013, 17–20). Maare taawulaq chiru laa junkab’al xyiib’ankil xjalam-uucheb’ li osob’tesiik a’in, ut teek’eheb’ li jalam-uuch sa’ jun li ventaan.

Malakias 3:13–18.K’a’ru naraj naxye naq reho li Qaawa’ ut naq laa’o jun reheb’ lix “q’ol”?

Malakias 4:5–6.Chirix rilb’aleb’ li raqal a’in, jo’ junkab’al naru teesumeheb’ li patz’om a’in chirix lix profeetil aatin laj Malakias: Ani? K’a’ru? Jo’q’e? B’ar? K’a’ut? (chi’ilmanq ajwi’ Tzol’leb’ ut Sumwank 2).

Chan ru naq taqasutq’isi qach’ool rik’ineb’ li qayuwa’? Chan ru naq noko’osob’tesiik naq naqab’aanu a’an? Naru teek’oxlaheb’ li patz’om a’in naq nekeril li video “Las bendiciones prometidas de la historia familiar” (ChurchofJesusChrist.org). K’a’ru taqab’aanu jo’ junkab’al re xk’ulb’aleb’ li osob’tesiik a’in?

Re xtawb’al xkomon chik li na’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li kok’al, chi’ilmanq li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

Jun b’ich naru xb’ichankil: “Jun li resilal li qajunkab’al,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 100.

Xkawresinkil aawib’ chi tzolok

Oksiheb’ li patz’om naq yookat chi tzolok. Naq nakatzoleb’ li loq’laj hu, naru nachal li patz’om sa’ laa k’a’uxl. K’oxlaheb’ li patz’om a’in, ut sik’ xsumenkileb’.

jun ixq nareek’asi jun saqi t’ikr ut wankeb’ lix xe’toonil chirix

Mourning’s Hosanna, xb’aan li xRose Datoc Dall. Jun ixq sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, sutinb’il rix xb’aaneb’ lix xe’ xtoon. Nasaho’ xch’ool xb’aan xkolb’aleb’ chiru li musiq’ejil preexil.