li Jesus naxk’uteb’ chi ruq’ li Kab’laju chi Apostol

Rox Nefi: Li kab’laju a’in li keb’insik’ chaq ru, xb’aan laj Gary L. Kapp

21–27 septiembre

3 Nefi 12–16

“Laa’in li chaq’rab’, ut li saqen”

Naq nakatzol 3 Nefi 12–16, sik’eb’ li yaalil na’leb’ li aajelaq ru choq’ reheb’ li kok’al nakatzoleb’. Sa’ li tusleb’ aatin a’in neke’k’utman junjunq li yaalil na’leb’, a’b’an li Musiq’ej naru naxk’ut chawu xkomoneb’.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Numsi jun xjalam-uuch li Jesus sa’ xyanqeb’ li kok’al. Kanab’eb’ chixk’eeb’aleb’ xhoonal re xchapb’al li jalam-uuch ut xwotzb’al jun na’leb’ kixk’ut li Jesus, maare k’a’ruhaq xe’xtzol sa’ kab’l chiru li xamaan a’in.

reetalil li k‘utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

3 Nefi 12:14–16

Naru nink’ut li chaab’il chiruheb’ li was wiitz’in rik’in inb’aanuhom

Maare wan naq eb’ li kok’al ink’a’ te’xk’e reetal chan ru naq lix b’aanuhomeb’ naru neke’rosob’tesi li ras riitz’in. Oksiheb’ li raqal a’in re xwaklesinkileb’ xch’ool chixkanab’ankil chi lemtz’unk lix saqeneb’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Ye reheb’ li kok’al naq 3 Nefi 12:14–16 wan rilom rik’ineb’ a’an, ut chirix a’an yaab’asi choq’ reheb’. Naq taayab’asi li aatin “nekexink’e” malaj “eechaab’ilal,” k’uteb’ chi ru’uj aawuq’ li kok’al ut kanab’eb’ chixk’utb’aleb’ rib’ chirib’ileb’ rib’.

• K’ut chiruheb’ li kok’al jun li pook ut kanab’eb’ chi junjunq chixlochb’al. Ch’olob’ naq wi naqataaqe li Kolonel, a’an chanchan xlochb’al jun saqen li naru naxtenq’aheb’ li qas qiitz’in chixtaaqenkil ajwi’ a’an. Chirix a’an, muq malaj ram li saqen, ut kanab’eb’ li kok’al chixyeeb’al k’a’ru naru neke’xb’aanu re wank jo’ jun chaab’il eetalil choq’ reheb’ li ras riitz’in. Rajlal sut naq te’xb’aanu, kanab’eb’ chixteeb’al ru li saqen (chi’ilmanq ajwi’ li perel re kok’ k’anjel re li xamaan a’in).

• B’ichahomaq sa’ komonil jun li b’ich li tixwaklesi xch’ooleb’ li kok’al chi wank jo’ jun saqen, jo’ “Lemtz’un” malaj “Chanchanin laa’in jun chahim” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 96, 84). Aatinan rik’ineb’ li kok’al chirix li saqen nakawil rik’ineb’ a’an naq neke’xb’aanu “li k’a’ru us,” ut ch’olob’ chan ru naq lix saqeneb’ ut lix chaab’il b’aanuhomeb’ neke’xtenq’a li ras riitz’in ut neke’xwaklesi aach’ool ajwi’ laa’at’ chixb’aanunkil li k’a’ru us.

3 Nefi 14:7

Lin Choxahil Yuwa’ naxsumeheb’ lin tij.

Li raqal a’in naru naxtenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru naq li Dios taarab’i ut tixsume lix tijeb’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Naq nakawil ru 3 Nefi 14:7, kanab’eb’ li kok’al chireek’asinkileb’ rib’ re reetalinkileb’ lix b’oqom li Kolonel li neke’tawman sa’ li raqal a’an. Qayehaq, naru neke’xtaqsi li ruq’ (chextz’aamanq), neke’xyiib’ jun sirso rik’ineb’ ru’uj ruq’ (chexsik’oq), malaj neke’xk’ut chan ru natoch’e’ junaq okeb’aal (chextoch’oq). Tenq’aheb’ li kok’al chixk’oxlankil k’a’ru naru neke’xye malaj neke’xpatz’ sa’eb’ lix tij. Ch’olob’ naq naru naqaye re li qaChoxahil Yuwa’ k’a’aq re ru, ut a’an toorab’i xb’aan naq nokoxra.

• Kanab’eb’ li kok’al chixk’utb’al chawu li neke’xb’aanu rik’ineb’ lix tel, li xsa’ ruheb’, ut lix jolom naq neke’tijok. Li roksinkil jun li b’ich jo’ “Ninmutz’ li wu” naru natenq’an (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 18). Ani aj-ik’in noko’aatinak naq nokotijok? Wotz lix nawom aach’ool chirix naq li qaChoxahil Yuwa’b’ej narab’iheb’ li qatij.

3 Nefi 14:24–27

Li Kolonel naraj naq tinwab’i ut tinb’aanu li naxk’ut a’an.

Ka’ajwi’ rab’inkileb’ li raatin li Kolonel moko tz’aqal ta. Ka’ajwi’ li neke’yu’amin re lix k’utum neke’ru chixkuyb’aleb’ li kaq-sut-iq’ re li yu’am.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• B’ichahomaq sa’ komonil “Li ochoch sa’ xb’een li pek” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 132), malaj ilomaq ru 3 Nefi 14:24–27. Tenq’aheb’ li kok’al chixyeeb’al lix k’ab’a’eb’ sa’ xna’aj “jun winq” naq yooqeb’ chi b’ichank. K’a’ut naq ink’a’ kit’ane’ li rochoch li winq naq kinume’ li kaq-sut-iq’? Ilomaq wi’chik ru li raqal 24 re xnumsinkil wi’chik naq kirab’i ut kixb’aanu ajwi’ li k’a’ru kixye li Kolonel.

• K’ut chiruheb’ li kok’al jun li pek ut b’ab’ay li samahib’. Kanab’eb’ chixk’utb’al chi ru’uj ruq’eb’ li pek naq taaye resil junaq na’leb’ chirix xtaaqenkil li Kolonel, ut naq te’xk’ut chi ru’uj ruq’eb’ li samahib’ naq taaye resil junaq na’leb’ chirix jo’ chanru ink’a’ xtaaqenkil. Ch’olob’ xyaalal naq wi naqab’aanu li naxye li Kolonel, nakawu qametz’ew jo’ jun li ochoch li kab’lanb’il sa’ xb’een jun li pek.

reetalil li k‘utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al ak ninqeb’

3 Nefi 12:6

Tento taawanq intz’okajik ut inchaqi-eel re wank chi tiik.

Chiqajunilo naru naqataw ru li tz’okaak ut li chaqi-eel; li Kolonel ki’aatinak chirixeb’ li eek’ahom a’an re xk’utb’al chiqu li k’a’ru tento taqeek’a chirix xsik’b’al li tiikilal.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Chi ink’a’ taakanab’eb’ xkomoneb’ chik li kok’al chi ab’ink, kanab’ jun li ch’ina al chixk’utb’esinkil naq yoo chi wa’ak ut chi uk’ak, ut kanab’eb’ xkomoneb’ li kok’al chixq’ehinkil k’a’ru yoo chixb’aanunkil. K’a’ru na’eek’aman naq nawa’man jun chaab’il tzakemq malaj na’uk’man li ha’ saq ru? Chan ru naqach’olani li qamusiq’? Kanab’eb’ li kok’al chirilb’al ru 3 Nefi 12:6 re xsik’b’al k’a’ru chi aj-ix naraj li Kolonel naq “tootz’okaaq ut taachaqiq qe.” Chan ru naqak’utb’esi naq naqaj li tiikilal jo’ chanru naqaj li wa ut li ha’?

• K’ameb’ xjalam-uuch li wa ut li ha’, ut k’e chiruheb’ reetalil xna’ajeb’ junjunq raqal sa’eb’ li loq’laj hu, jo’ Salmos 119:103; Jwan 6:35; 2 Nefi 32:3; Enos 1:4; malaj 3 Nefi 20:8. Kanab’eb’ li kok’al chirilb’aleb’ ru li raqal ut chixch’olob’ankil k’a’ru neke’xk’ut chirix li k’a’ru naru naqab’aanu re xk’utb’al naq tootz’okaaq ut taachaqiq qe chirix li tiikilal. Wotzeb’ aanumsihom b’ar wi’ naq xaweek’a naq “nujenaqat rik’in li Santil Musiq’ej,” ut kanab’eb’ li kok’al chixwotzb’al lix numsihomeb’ a’an.

3 Nefi 13:1–8, 16–18

Tento tinb’aanu li k’a’ru us xb’aan li chaab’il ajom.

Eb’ li raqal a’an neke’xye naq eb’ li chaab’il b’aanuhom moko tz’aqaleb’ ta—li k’a’ru naqab’aanu tento naq musiq’anb’ilaq xb’aan lix rahom li Dios ut li ajom re k’anjelak chiru.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Kanab’eb’ li junjunq chi kok’al chixsik’b’aleb’ sa’ 3 Nefi 13:1–4, 5–8, malaj 16–18 li chaab’il b’aanuhom neke’yeeman sa’eb’ li raqal a’an (ch’olob’ naq li k’ehok “lemoox” naraj naxye k’ehok reheb’ li neb’a’). K’a’ut naq li Kolonel kixye naq ink’a’ toowanq jo’ junjunqeb’ li kristiaan li neke’xb’aanu li k’a’aq re ru a’an?

• K’e reheb’ li junjunq chi kok’al jun perel li hu b’ar wi’ tz’iib’anb’ilaq jun tiikil b’aanuhom (malaj kanab’eb’ chixk’oxlankileb’ xna’leb’ chirix a’an). Kanab’eb’ chixk’oxlankil li chaab’il ajom ut li ajom ink’a’ chaab’il re xb’aanunkileb’ li k’a’aq re ru a’an. Waklesi xch’ooleb’ chixb’aanunkileb’ li k’a’ru chaab’il xb’aan li chaab’il ajom.

3 Nefi 14:21–27; 15:1

Li kawilal sa’ musiq’ej nachal xb’aan rab’inkil ut xb’aanunkil li k’a’ru naxk’ut li Kolonel.

Li “hab’ ” ut eb’ li “b’uut’iha’ ” neke’wulak sa’ li qayu’am, a’b’an naru naqakuy xnumsinkil li yale’k-ix wi naqab’i ut naqab’aanu ajwi’ li k’a’ru naxk’ut li Jesus.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Jo’ tzoleb’aal, ilomaq ru 3 Nefi 14:21–27 ut 15:1, ut kanab’eb’ li kok’al chi xaqliik rajlal sut naq taayaab’asimanq li aatin “naxb’aanu.” K’a’ut naq li Kolonel na’aatinak chirix xb’aanunkil li k’a’ru naxye a’an, ut ink’a’ ka’ajwi’ rab’inkil malaj xjultikankil? Kanab’eb’ li kok’al chixyiib’ankil jun xjalam-uuch li raqal 24–25 ut chixtz’iib’ankil “Jesus” sa’ li pek, jo’ ajwi’ k’a’ruhaq kixk’ut li Jesus naq taqab’aanu. B’ichahomaq sa’ komonil “Li ochoch sa’ xb’een li pek” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 132).

• Kanab’eb’ li kok’al chi xaqliik, ut kanab’eb’ chixk’oxlankil naq jun li a’ej nareetali rab’inkileb’ raatin li Kolonel ut naq li a’ej jun chik nareetali xb’aanunkileb’. Kanab’eb’ chixtaqsinkileb’ li ra’ re “b’aanunk” ut chi xaqliik rik’ineb’ li ra’ re “ab’ink.” K’a’ raj ru taak’ulmanq wi junaq li kawil iq’ taa’ok sa’ li tzoleb’aal? Rik’in li eetalil a’an k’utb’esi naq jwal chaab’il wi’chik xb’aanunkil li k’a’ru naxye li Kolonel ut ink’a’ ka’ajwi’ rab’inkileb’ li raatin.

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

K’e xb’oqb’aleb’ li kok’al chixsik’b’al ru jun li na’leb’ xe’xtzol sa’eb’ lix k’utum li Jesus sa’ li kutan a’in ut chixk’oxlankil chan ru te’xb’aanu jo’ chanru naxye a’an. Chan ru naq lix b’aanuhomeb’ tixtenq’aheb’ chi wank jo’ jun saqen choq’ reheb’ lix junkab’al ut eb’ li ramiiw?

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Oksiheb’ li kok’ k’anjel re xb’aanunkil li nak’anjelak. Maawileb’ li tusleb’ aatin a’in jo’ li na’leb’ tento taataaqe. Oksiheb’ b’an jo’ jun xyo’leb’aal li na’leb’ li te’tenq’anq aawe chixk’ulb’al aamusiq’ankil naq yooqat chi k’oxlak chirixeb’ li rajom ru li kok’al nakatzoleb’. Wan sut naq naru nakaweek’a naq musiq’anb’ilat chiroksinkil jun ch’ina k’anjel reheb’ li kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am re xtzolb’aleb’ li kok’al ak ninqeb’, malaj chi b’alq’usinb’il.

perel re kok’ k’anjel: naru nink’ut li chaab’il chiruheb’ li was wiitz’in rik’in inb’aanuhom