21–27 nō Tiunu

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 67–70

« Mea faufa’a… te mau tao’a nō te ao ato’a nei »

Hou ’a tai’o ai ’oe i te mau mana’o tauturu i roto i teie arata’i ha’api’ira’a, ’a tuatāpapa i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 67–70., ’e ’a pāpa’i i te mau mana’o pae vārua tā ’oe e fāri’i. E tauturu teie mau mana’o ia ’oe ’ia hāmani i te hō’ē fa’anahora’a ha’api’ira’a fa’auruhia. I muri iho, ’a fa’ananea i te reira fa’anahora’a i te mau mana’o nō roto mai i teie arata’i ha’api’ira’a, nō roto mai i te Mai, Pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare, ’aore ra nō roto mai i te mau ve’a a te ’Ēkālesia.

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

Tītau i te mana’o

’A ani i te mau tamari’i ’ia pāpa’i i te hō’ē hōho’a nō te hō’ē mea tā rātou i ha’api’i mai i roto i tā rātou tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a i te fare ’aore rā i roto i te Paraimere. Mai te mea ē, e fifi rātou ’ia feruri i te mea e pāpa’i hōho’a, e nehenehe tā ’oe e fa’aha’amana’o ia rātou i te tahi mau tumu parau i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 67–70, mai te bāpetizora’a, te fāri’ira’a i te hō’ē ’itera’a pāpū nō ni’a i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’aore rā te mau metua i te ha’api’ira’a i te mau tamari’i i te ’evanelia.

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i ’āpī

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 67

Tē vai ra i roto i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau te mau heheura’a nō ’ō mai i te Atua ra.

I te ’āva’e Novema 1831, ’ua fa’aoti te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia ’ia tu’u i te mau heheura’a a Iosepha Semita i roto i te hō’ē buka, ’ia tai’o te mau ta’ata ato’a. I teie mahana, ’ua nene’ihia te reira mau heheura’a i roto i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A parau i te mau tamari’i e mea nāhea te mau heheura’a a Iosepha Semita i te nene’ira’ahia i roto i te hō’ē buka (hi’o « Pene 23: Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau », Te mau ’ā’amu nō Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, 90–92, ’e ’aore rā, te video i ni’a i te ChurchofJesusChrist.org). ’A fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū ē, tē vai ra i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau te mau heheura’a ’o tē nehenehe e tauturu ia tātou i teie mahana. ’A fa’a’ite i te hō’ē o tā ’oe mau ’īrava au roa i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau.

• ’A fa’a’ite i te mau tamari’i i te mau buka pāpa’ira’a mo’a, hō’ē i te taime hō’ē, ’e ’ia tāpe’a fa’ateitei ana’e ’oe i te hō’ē, ’a fa’a’ite ri’i e mea nāhea te reira i te roa’ara’a mai ia tātou (’a hi’o i te parau nō te buka tāta’itahi i roto i te Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a). ’Ia tāpe’a ana’e ’oe i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, ’a fa’a’ite i te mau tamari’i e aha te mea ’e fa’ariro i teie buka pāpa’ira’a mo’a ’ei buka ta’a ’ē (’ei hi’ora’a, tei roto i te reira te mau heheura’a i hōro’ahia mai i tō tātou nei ’anotau).

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 68:25–28

E nehenehe au e bāpetizohia ’ia ti’a ana’e tō’u va’u matahiti.

I roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 68:25–28, ’ua parau te Fatu ia Iosepha Semita ē, e ti’a i te mau tamari’i ’ia ha’api’i ’ia roa’a te fa’aro’o ’ia Iesu Mesia, ’ia tātarahapa, ’e ’ia bāpetizohia ’ia ti’a ana’e tō rātou va’u matahiti. ’Ua parau ato’a ’oia ē, e ti’a ia rātou ’ia ha’api’i mai ’ia pure ’e ’ia ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A ani i te mau tamari’i ’ia tai’o e tae atu i te va’u i ni’a i tō rātou mau manimani rima. E aha te mea ta’a ’ē nō ni’a i te ti’ara’a te va’u o te matahiti ? ’A tauturu i te mau tamari’i ’ia ’ite ē, ’ia ti’a ana’e tō rātou va’u matahiti, e nehenehe rātou e bāpetizohia. Ma te fa’a’ohipa i te mau ta’o ’e te mau parau e ’itehia i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 68:25–28, ’a fa’a’ite ia rātou i te tahi mau mea tā te Fatu e hina’aro ’ia ha’api’i mai rātou hou ’a ti’ahia ai tō rātou va’u matahiti (hi’o ato’a te Hīro’a fa’aro’o 1:4). ’A tauturu ia rātou ’ia māramarama i te mau ha’api’ira’a ’aita rātou i mātau roa.

• ’A hīmene ’e te mau tamari’i i te hō’ē hīmene nō ni’a i te bāpetizora’a, mai « Le jour de mon baptême » (Chants pour les enfants, 53). ’A ani i te mau tamari’i ’ia fa’a’ite mai e aha tō rātou mana’o ’ia bāpetizohia rātou, ’e e aha tā rātou e nehenehe e rave nō te fa’aineine ia rātou.

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu : Te mau tamari’i pa’ari

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 67:4, 9

E parau mau te mau heheura’a i hōro’ahia mai nā roto ia Iosepha Semita.

Te rahira’a o te mau arata’ira’a i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 67–70 nō ni’a ïa i te tūtavara’a a te feiā mo’a nō te nene’ira’a i te mau heheura’a a Iosepha Semita. E nehenehe teie e riro ’ei rāve’a nō te tauturu i te mau tamari’i ’ia ’ite ē, i roto i teie mau heheura’a, tei nene’ihia i teienei i roto i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, e nehenehe tātou e ’ite i te reo ’o te Fatu.

’A fa’aineine ai ’oe nō te ha’api’i, e nehenehe ’oe e tai’o i te Feiā mo’a, 1:140–43 ’aore rā, te « Pene 23: Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau » (Te mau ’ā’amu nō te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, 90–92).

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A fa’a’ite i te mau tamari’i i te Bibilia, te Buka a Moromona, te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, ’e te Poe Tao’a Rahi. ’A tauturu i te mau tamari’i ’ia hāmani i te hō’ē tāpura i ni’a i te tāpura ’ere’ere nō te mau mea tei fa’ariro i te buka tāta’itahi ’ei mea ta’a ’ē ’e e aha te mea tei fa’atū’ati ia rātou. Mai te mea ē, e hina’aro rātou i te tauturu, ’a fa’a’ite ia rātou i te mau fa’ata’ara’a o teie mau buka i roto i te Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a. ’A ani i te mau tamari’i nāhea e nehenehe ai ia tātou ’ia ’ite ē, e parau mau te mau pāpa’ira’a mo’a. E aha tā tātou e ha’api’i mai i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 67:4, 9 nō ni’a i te mau heheura’a tā te Fatu i hōro’a ia Iosepha Semita ra ?

• ’A fa’a’ite i te hō’ē ’īrava nō roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau ’o tē ha’apūai i tō ’oe « ’itera’a pāpū nō te parau mau o teie mau fa’auera’a » (’īrava 4). ’A hōro’a i te mau tamari’i i te mau rāve’a nō te fa’a’ite i te hō’ē o tā rātou iho ’īrava au roa. ’A fa’ata’a i te mau tamari’i ē, ’ua fa’aoti te feiā fa’atere i te reira taime ’ia ha’apuroro i tō rātou ’itera’a pāpū nō ni’a i te mau heheura’a tā Iosepha Semita i fāri’i. ’A rave ai rātou i te reira, ’ua pāpa’i te hō’ē o te feiā fa’atere, ’o Levi Hancock, i pīha’i iho i tōna i’oa, « E ’ore roa e tūmāhia » (hi’o « Te ’itera’a pāpū, circa 2 nō Novema 1831 », Buka Heheura’a 1, 121, josephsmithpapers.org). Nō te aha ’o Levi Hancock i hina’aro ai i tōna i’oa « e ’ore roa e tūmāhia » i roto i te ’itera’a pāpū i ha’apurorohia ? ’A hōro’a i te mau tamari’i i te hō’ē rāve’a nō te pāpa’i i tō rātou ’itera’a pāpū nō te mau mea tā rātou i ha’api’i mai i roto i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau.

  

  ’Ua ani mai te Atua ia tātou ’ia tuatāpapa i te mau pāpa’ira’a mo’a.

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 68:3–4

’Ia paraparau ana’e tō tātou feiā fa’atere nā roto i te fa’aurura’a, tē paraparau ra rātou i « te parau nā te Fatu. »

’Ia paraparau ana’e te mau tāvini o te Fatu nā roto i te mana o te Vārua Maita’i, e riro ïa tā rātou mau parau, ’ei hina’aro, ’ei mana’o, ’ei parau, ’e ’ei reo nō te Fatu (hi’o ’īrava 4). Ma te ’ite ē, e nehenehe teie parau mau e tauturu i te mau tamari’i ’ia hina’aro e fa’aro’o ’e e pe’e i tā rātou mau ha’api’ira’a.

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A ani i te mau tamari’i ’ia tai’o i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 68:3–4 ’ei mau pupu na’ina’i, ’e ’ia fa’a’ite i te tahi ’e te tahi i te mea tā rātou i ha’api’i mai nā roto mai i teie mau ’īrava. ’A ani i te mau tamari’i ’ia pāpa’i i ni’a i te tāpura i te hō’ē mea tā rātou i ha’api’i mai. Nō te aha e parau mau faufa’a teie ’ia ’ite ?

• I muri a’e i te tai’o-’āmui-ra’a i Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 68:3–4 ’a hōro’a i te mau tamari’i i te mau parau poro’i nō roto mai i te ’āmuira’a rahi. ’A ani ia rātou ’ia ’imi i roto i te mau parau poro’i i te mau parau mau tā te Fatu i ha’api’i mai ia tātou nā roto i tōna mau tāvini.

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 69:1–2

E nehenehe au e riro « ’ei mea parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i. »

’Ua tītauhia ia Oliver Cowdery ’ia rātere i Missouri, ’ua pi’i te Fatu ia John Whitmer, hō’ē ta’ata « parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i » (’īrava 1), ’ia haere nā muri iho iāna. Nāhea te mau tamari’i e nehenehe ai e riro ’ei mea parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i mai ia John Whitmer ?

Te mau ’ohipa ri’i e nehenehe e rave

• ’A parau i te mau tamari’i ē, i te tonora’a te Fatu ia Oliver Cowdery i Missouri, ’ua parau ’oia ē, e ti’a i te hō’ē ta’ata « parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i » (’īrava 1) ’ia haere nā muri iho iāna, nō reira, ’ua tono ato’a ’oia ia John Whitmer. E aha te aura’a ’ia riro ’ei mea parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i ? Nāhea e nehenehe ai ia tātou ’ia ha’apāpū ē, e mea parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i tātou, i reira ho’i e ti’a ai i te Fatu ’ia fa’a’ohipa ia tātou nō te ha’amaita’i ia vetahi ’ē ?

• ’A ani i te tahi mau tamari’i ’ia parau mai nō ni’a i te hō’ē ta’ata tā rātou i mātau, tā rātou e mana’o ra ē, « e mea parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i. » Nāhea rātou e ’ite ai ē, e mea parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i te reira ta’ata ? ’A tauturu ia rātou ’ia ’ite ē, ’ua ti’aturi te Fatu ia John Whitmer nō te mea, i taua taime ra, e ta’ata parau-ti’a ’e te ha’apa’o maita’i ’oia (hi’o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 69:1–2). ’A hīmene ’āmui i te hō’ē hīmene ’o tē fa’aitoito i te mau tamari’i ’ia ha’apa’o maita’i mai te Fa’aora te huru, mai « Jésus-Christ est mon modèle », (Chants pour les enfants, 40–41).

Fa’aitoito i te ha’api’ira’a mai i te fare

’A ani i te mau tamari’i ’ia ha’amāramarama i te hō’ē ta’ata i te fare, e aha te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, nō hea mai te reira, ’e nō te aha e mea faufa’a te reira nō rātou.

Ha’amaita’i i tā tātou ha’api’ira’a

’A taui i te mau ’ohipa ri’i ’ia au i te matahiti o te mau tamari’i tā ’oe e ha’api’i ra. E tītau te mau tamari’i ’āpī a’e i te arata’ira’a ’ia anihia rātou ’ia fa’a’ite mai i tō rātou mana’o. E ’ite rahi a’e tō te mau tamari’i pa’ari a’e ’e e mea maita’i a’e rātou i roto i te fa’a’itera’a i tō rātou mau mana’o. ’A ha’amana’o noa i teie ta’a-’ē-ra’a ’a fa’anaho ai ’oe i te mau ’ohipa ri’i.