Xch’olob’ankil li hoonal re b’ichank ut li k’anjel reheb’ li kok’al sa’ li ch’utam re li loq’laj wa’ak

Ex awa’b’ejil reheb’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al ut aj b’eresinel b’ich,

Eb’ li b’ich reheb’ li kok’al numtajenaq xwankileb’ re xtenq’ankileb’ li kok’al chi tzolok chirix lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ re sahil ch’oolejil ut chirixeb’ li yaalil na’leb’ re lix evangelio li Jesukristo. Naq eb’ li kok’al neke’b’ichan chirixeb’ li na’leb’ re li evangelio, li Santil Musiq’ej naxch’olob’ xyaalalileb’ li na’leb’ a’an. Eb’ li aatin ut li son te’kanaaq sa’ xk’a’uxleb’ ut raameb’ li kok’al chiru chixjunil lix yu’ameb’.

Sik’omaq eetenq’ankil xb’aan li Musiq’ej naq nekekawresi eerib’ chixk’utb’al li evangelio rik’in li b’ichank. Wotzomaq lix nawom eech’ool chirixeb’ li yaal nekeb’icha. Tenq’ahomaqeb’ li kok’al chixk’eeb’al reetal chan ru naq li b’ichank wan rilom rik’in li yookeb’ chixtzolb’al ut chixnumsinkil sa’ rochocheb’ ut sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al. Eb’ li kok’al ut lix junkab’aleb’ te’osob’tesiiq xb’aan lix yalb’al eeq’e.

Nekexqara ut naqab’antioxi eere lee k’anjel nekek’e chi k’eek’o eech’ool re xkawob’resinkileb’ ut xkolb’aleb’ li qachaq’al ru kok’al.

Li Jolomil Awa’b’ejil re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al

Li tenq’anel na’leb’ chirix li k’anjel reheb’ li kok’al sa’ li ch’utam re li loq’laj wa’ak

Chi b’eresinb’il xb’aan li obiisp, li k’anjel reheb’ li kok’al sa’ li ch’utam re li loq’laj wa’ak nak’ulman sa’ jun reheb’ li oxib’ po sa’ xraqik li chihab’. Jo’ awa’b’ejil re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al ut aj b’eresinel b’ich, ch’utub’omaq eerib’ sa’ xtiklajik li chihab’ rik’in lix tenq’ aj k’ehol na’leb’ li obiisp li naxjolomi li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al re k’uub’ank na’leb’ chirix li taab’aanumanq sa’ li k’anjel. Naq ak xek’uub’ eena’leb’, sik’ xliceens re xb’aanunkil.

Tento naq li k’anjel tixk’e xhoonaleb’ li kok’al chixyeeb’al resil li k’a’ru xe’xtzol a’an ut lix junkab’aleb’ sa’ ochoch ut sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al chirix lix evangelio li Jesukristo ut li Tzol’leb’ ut Sumwank, jo’eb’ ajwi’ li b’ich li xe’xb’icha chiru li chihab’. K’oxlahomaq rik’in tijok b’arwan reheb’ li na’leb’ re li evangelio ut li b’ich li neke’xxaqab’ xwankil li xe’xtzol. Chiru li chihab’, tz’iib’ahomaq junjunqeb’ li raatin ut lix numsihomeb’ li kok’al re naq maare naru te’roksi sa’ li k’anjel. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotzeb’ raqal sa’eb’ li loq’laj hu, li seraq’, ut lix nawomeb’ xch’ool chirix li Kolonel ut lix evangelio sa’ li k’anjel. Naq nekek’uub’ li k’anjel a’in, k’oxlahomaq chan ru naru tixtenq’aheb’ li komon chixk’oxlankil li Kolonel ut eb’ lix k’utum li k’ojob’anb’ileb’ wi’chik sa’ roso’jikeb’ li kutan.

Wi ka’ajwi’ junjunqeb’ li kok’al wan sa’ li teep malaj uq’ej, k’oxlahomaq chan ru lix junkab’aleb’ taaruuq te’tz’aqonq sa’ li k’anjel rochb’eeneb’ lix kok’al. Jun komon sa’ li obispil naru taa’aatinaq chiru junpaat re xraqb’al li ch’utam.

Naq nekek’uub’ li k’anjel, chijultiko’q eere li na’leb’ a’in:

• Ink’a’ us xb’aanunkil li práctica choq’ re li k’anjel tixmaq’ k’iila hoonal re tzolok sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al malaj li junkab’al.

• Ink’a’ us roksinkileb’ li jalam-uuch, li disfraz, ut li video sa’ li ch’utam re li loq’laj wa’ak.

Chi’ilmanq Manual 2: Administración de la Iglesia, 11.5.3, ChurchofJesusChrist.org.

Xch’olob’ankil li hoonal re b’ichank

5 k’asal (awa’b’ejil re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al): Li tijok sa’ xtiklajik, jun raqal sa’eb’ li loq’laj hu malaj eb’ lix raqalil li paab’aal, ut jun yaab’asinb’il aatin

20 k’asal (aj b’eresinel b’ich): Hoonal re b’ichank

Li rajbʼal li hoonal re bʼichank, aʼan xtenqʼankilebʼ li kokʼal chixkawobʼresinkil lix paabʼaalebʼ chirix li qaChoxahil Yuwaʼ ut li Jesukristo rikʼin li bʼichank. Li awa’b’ejil re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al ut aj b’eresinel b’ich neke’xsik’eb’ ru li b’ich rajlal po re xb’aanunkil a’an. Eb’ li b’ich a’in tento te’xka’jultikaheb’ li na’leb’ chirix lix evangelio li Jesukristo yookeb’ chixtzolb’aleb’ li kok’al sa’ xtzoleb’aaleb’ ut sa’ rochocheb’. Jun xtusulaleb’ li b’ich li neke’xka’julitkaheb’ li na’leb’ a’in naru neke’tawman sa’ li hu a’in. Eb’ li b’ich a’an neke’tawman ajwi’ sa’eb’ li tusleb’ aatin re Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

Naq nakak’uteb’ li b’ich chiruheb’ li kok’al, kanab’eb’ chixwotzb’al li ak xe’xtzol chirixeb’ li seraq’ ut li tzol’leb’ li k’utb’ileb’ sa’eb’ li b’ich. Maare taawaj xtz’ilb’al rixeb’ li tusleb’ aatin re Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al yookeb’ chixtzolb’aleb’ li kok’al sa’ xtzoleb’aaleb’. A’in tatxtenq’a chixk’eeb’al reetaleb’ li seraq’ ut li tzol’leb’ yookeb’ chixtzolb’al re naq naru tatk’oxlaq chirix chan ru taatenq’aheb’ chi tzolok xkomon chik rik’in li b’ichank.

Sa’ li hoonal re b’ichank, naru ajwi’ taawoksiheb’ li b’ich ak xe’xtzol li kok’al ut eb’ li b’ich neke’wulak chiruheb’. Naq yookat chixtz’ilb’al rix jun b’ich, kanab’eb’ li kok’al chixwotzb’al li neke’xk’oxla ut neke’reek’a chirixeb’ li yaalil na’leb’ sa’eb’ li b’ich.

Li B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al a’an li tz’aqal k’anjeleb’aal choq’ re li b’ichank sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al. Us ajwi’ roksinkileb’ li b’ich sa’ li b’ichleb’aal Eb’ li B’ich ut sa’ li Liahona. Wan naq eb’ li kok’al maare neke’raj xb’ichankileb’ li b’ich re li tenamit wankex wi’ malaj li b’ich re li Ralankil malaj Paswa li us xb’ichankileb’ sa’ domingo ut li us jo’ xchihab’eb’ li kok’al. Yalaq paay chik chi b’ich li taa’oksimanq sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al, tento naq k’ulub’anb’il xb’aan li obispil (chi’ilmanq Manual 2: Administración de la Iglesia [2010], 11.2.4).

Chan ru taawanq li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al

Rajlal xamaan, nab’aanuman a’in sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al:

Hoonal re b’ichank:25 k’asal

Xjalb’al li k’anjel:5 k’asal

Eb’ li tzoleb’aal:20 k’asal

Eb’ li neke’jolomink re jun li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al wankeb’ wi’ naab’al li kok’al neke’ru chixk’eeb’aleb’ li kok’al sa’ wiib’ ch’uut re naq jun ch’uut wan sa’eb’ li tzoleb’aal naq li ch’uut jun chik wan sa’ li hoonal re b’ichank. Chirix a’an, li wiib’ ch’uut neke’xjal xna’ajeb’. Wi nab’aanuman a’an, eb’ laj jolominel maare tento te’xjal b’ayaq xhoonalil li junjunq k’anjel tz’iib’anb’il arin a’ yaal li na’ajman ru choq’ reheb’.

Eb’ li b’ich choq’ re li hoonal re b’ichank

Enero

• “Xb’een xtij laj Jose Smith,” Eb’ li B’ich, 15

• “Tintzol, tink’oxla, tintijoq,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 66

• “Jun li resilal li qajunkab’al,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 100

Febrero

• “Nawaj tinwanq choq’ jun li misioneer,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 90

• “Tz’aqal tijonelil xk’ojob’aman chi ak’il,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 60

• “Sachso Ninkana,” Eb’ li B’ich, 118

Marzo

• “Lix iglees li Jesukristo,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 48

• “Naq nakub’e lin ha’,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 53

• “Naq taak’ulunq li Kolonel,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 46–47

Abril

• “Xwakli Jesus,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 44

• “Nawaj tinwanq choq’ jun li misioneer,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 90

• “Chiqara li qas qiitz’in,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 39

Mayo

• “Naq taak’ulunq li Kolonel,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 46–47

• “Ma chaab’il anajwan xinb’aanu arin?” Eb’ li B’ich, 143

• “Sik’ li us,” Eb’ li B’ich, 151

Junio

• “Chinwanq raj jo’ li Jesus,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 40–41

• “Li oxloq’ink,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 12

• “Chinaatenq’a re tinkuyeb’ xmaak,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 52

Julio

• “Ninnaw naq yoʼyo inKolonel,” Eb’ li B’ich, 77

• “Ma chaab’il anajwan xinb’aanu arin?” Eb’ li B’ich, 143

• “Ninnaw naq raab’ilin,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 42–43

Agosto

• “Tz’aqal tijonelil xk’ojob’aman chi ak’il,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 60.

• “Li Santil Musiq’ej,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 56

• “Laa’in jun ralal li Dios,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 2–3

Septiembre

• “Tuqtuuko, ch’anch’ooko,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 11

• “Chanchanin laa’in jun chahim,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 84

• “Kawaq inch’ool,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 85

Octubre

• “Lix Musiq’ li Dios,” Eb’ li B’ich, 2

• “Sa’ li santil ochoch,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 99

• “Lix iglees li Jesukristo,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 48

Noviembre

• “Jun li resilal li qajunkab’al,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 100

• “Taruuq toowanq aran sa’ choxa,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 98

• “Nimanb’ilaq li ki’ilok re Jehovah,” Eb’ li B’ich, 16

Diciembre

• “Tintaaqe li kixk’uub’ choq’ we,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 86–87

• “Kixtaqla li Ralal,” B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 20–21

• “Abʼihomaq xbʼichebʼ li anjel,” Eb’ li B’ich, 132

Roksinkileb’ li b’ich re xk’utb’al li tzol’leb’

Li rajb’al li hoonal re b’ichank maawa’ ajwi’ xk’utb’al chiruheb’ li kok’al chan ru b’ichank, a’an re b’an ajwi’ xkawob’resinkil lix paab’aaleb’ chirix li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jesukristo. Li na’leb’ a’in naru nakate’xtenq’a chixb’aanunkil a’in.

Tzolok chirix li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jesukristo. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotz k’a’ru neke’xtzol chirix li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jesukristo sa’eb’ li b’ich. Patz’ reheb’ naq te’xwotz li aatin mas nawulak chiruheb’ sa’ li b’ich li naxch’olob’ ani li Dios ut li Kolonel.

Rilb’aleb’ ru li raqal reheb’ li loq’laj hu. Choq’ re naab’al reheb’ li b’ich sa’ li B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al ut Eb’ li B’ich, tz’iib’anb’ileb’ li raqal sa’eb’ li loq’laj hu wankeb’ rilom rik’in li b’ich. Tenq’aheb’ li kok’al chirilb’aleb’ ru jun li raqal, ut aatinanqex chirix chan ru naq li raqal wan rilom rik’in li b’ich. Taaruuq ajwi’ taatz’iib’a xtusulal junjunq reheb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu sa’ li pizarron ut taakanab’eb’ li kok’al chixjuntaq’eetankil li junjunq raqal rik’in jun li b’ich malaj rik’in jun raqal re jun li b’ich.

Xnujob’resinkil li yamyo. Tz’iib’a raatinul jun raqal re li b’ich sa’ li pizarron chixkanab’ankil xtz’iib’ankil junjunq reheb’ li aatin mas aajeleb’ ru sa’ li b’ich a’an. Chirix a’an, patz’ reheb’ li kok’al naq te’xb’icha li b’ich, ut naq te’rab’iheb’ li aatin li neke’xnujob’resiheb’ li yamyo. Naq neke’xnujob’resi li junjunq yamyo, aatinan chirixeb’ li na’leb’ re li evangelio nakatzol rik’ineb’ li aatin li yookex chixnujob’resinkil.

Li raatineb’ laj jolominel re li Iglees. Kanab’eb’ li kok’al chirab’inkil li raatin jun aj jolominel re li Iglees li naxk’ut li na’leb’ re li evangelio li juntaq’eet rik’in li na’leb’ k’utb’il sa’ li b’ich. Kanab’eb’ chixtaqsinkileb’ li ruq’ naq neke’rab’i k’a’ruhaq naxtenq’aheb’ chixtawb’al li yaalil na’leb’ yookeb’ chixb’ichankil. Kanab’eb’ chixwotzb’al li k’a’ru xe’rab’i.

Xwotzb’al jun xnawom ch’oolej. Wotz sa’ junpaat lix nawom aach’ool chiruheb’ li kok’al chirixeb’ li yaalil na’leb’ re li evangelio li neke’tawman sa’ li b’ich. Tenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru naq rik’in li b’ichank, naru neke’xwotz lix nawom xch’ooleb’ ut neke’reek’a li Musiq’ej.

Xaqliik jo’ aj yehol nawom. Kanab’eb’ li kok’al chixk’eeb’aleb’ xhoonal re xaqliik ut xwotzb’al li neke’xtzol sa’ li b’ich li yookeb’ chixb’ichankil malaj li neke’reek’a chirixeb’ li yaalil na’leb’ k’utb’il sa’ li b’ich. Patz’ reheb’ k’a’ru neke’reek’a naq yookeb’ chi b’ichank, ut tenq’aheb’ chixk’eeb’al reetal lix wankil li Santil Musiq’ej.

Roksinkileb’ li jalam-uuch. Patz’ reheb’ li kok’al naq tate’xtenq’a chixtawb’al malaj chixyiib’ankileb’ jalam-uuch li neke’xk’ul rib’ rik’in li aajel ruhil aatin malaj ch’ol aatin sa’ li b’ich. Kanab’eb’ chixwotzb’al chan ru naq eb’ li jalam-uuch neke’xk’ul rib’ rik’in li b’ich ut li k’a’ru k’utb’il sa’ li b’ich. Qayehaq, wi yookat chixk’utb’al li b’ich “Naq taak’ulunq li Kolonel”(B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 46–47), taaruuq taak’eheb’ li jalam-uuch sa’ li tzoleb’aal li neke’xk’ut li aajel ruhil aatin sa’ li b’ich (jo’ anjel, saqb’ach, ut chahim). Kanab’eb’ li kok’al chixxokb’aleb’ li jalam-uuch ut chixtaqsinkileb’ sa’ iq’ sa’ tz’aqal xtusulaleb’ ru naq nekeb’icha li b’ich sa’ komonil.

Roksinkil jun ch’ina k’anjeleb’aal. Taaruuq taawoksi k’a’ruhaq li tixmusiq’a li aatinak chirix jun li b’ich. Qayehaq, li b’ich “Naq nakub’e lin ha’ ” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 53) na’aatinak chirix li hab’. Taaruuq taak’ut xjalam-uuch li hab’ malaj jun sek’ wan wi’ li ha’ chiruheb’ li kok’al ut tat-aatinaq chirix li kub’iha’ ut li Santil Musiq’ej ut chan ru naq neke’xch’ajob’resi li qamusiq’ chanchan naq li hab’ naxch’ajob’resi li ruchich’och’; chirix a’an naru tex’aatinaq chirix li osob’tesiik nachal rik’in li kub’iha’ ut xk’ulb’al li maatan re li Santil Musiq’ej.

Xkanab’ankileb’ chixwotzb’al lix numsihomeb’ a’an. Tenq’aheb’ li kok’al chixk’eeb’al reetal chan ru naq laq’lookeb’ li na’leb’ k’utb’il sa’ li b’ich rik’in li neke’xnumsi rik’ineb’ li na’leb’ a’an sa’ xyu’ameb’. Qayehaq, rub’elaj naq teeb’icha “Sa’ li santil ochoch” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 99), taaruuq taakanab’eb’ li kok’al chixtaqsinkileb’ li ruq’ wi jun sutaq rilomeb’ jun li santil ochoch. K’e xb’oqb’aleb’ chi k’oxlak chirix li neke’reek’a naq neke’ril jun li santil ochoch naq yookeb’ chi b’ichank.

Roksinkileb’ li patz’om. Wan naab’al paay chi patz’om naru taawoksi naq yookex chi b’ichank. Qayehaq, taaruuq taapatz’ reheb’ li kok’al li k’a’ru xe’xtzol sa’ li junjunq raqal re li b’ich. Taaruuq ajwi’ taapatz’ reheb’ naq te’xk’oxlaheb’ li patz’om li neke’sumeek xb’aan li b’ich. A’in naru texxk’am sa’ jun aatinak chirixeb’ li yaalil na’leb’ k’utb’il sa’ li b’ich.

Rab’inkil lix sumenkileb’ li patz’om. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’rab’i b’ar wan xsumenkileb’ li patz’om. Qayehaq, wankeb’ li patz’om ut lix sumenkileb’ sa’ li b’ich “Kixtaqla li Ralal,” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 20–21). Naru taapatz’ reheb’ li kok’al naq te’rab’i k’a’ru lix sumenkileb’ li patz’om naq yookeb’ chi b’ichank.

Xtenq’ankileb’ li kok’al chixtzolb’aleb’ ut chixjultikankileb’ li b’ich re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al

Eb’ li kok’al neke’xtzol jun b’ich naq neke’rab’i ut neke’xb’icha k’iila sut. Rajlal sut naq eb’ li kok’al te’xtzol jun ak’ b’ich, b’ichaheb’ li raatinul li b’ich choq’ reheb’—ink’a’ yal taarileb’ ru malaj taayaab’asiheb’. A’in naxtenq’aheb’ li kok’al chixtzolb’al lix ja’ajil li b’ich chi junajinb’il rik’in li raatinul. Chirix naq ak xtzolman jun li b’ich, tz’il rix wi’chik k’iila sut chiru li chihab’. Tz’iib’anb’il arin junjunq na’leb’ re xtenq’ankileb’ li kok’al chixtzolb’al ut chixtz’ilb’al rixeb’ li b’ich.

Xk’utb’al chan ru nab’ichaman li b’ich. Re xtenq’ankileb’ li kok’al chixtzolb’al xja’ajil li b’ich, ye’ laa wuq’ chawu, ut naq yookex chi b’ichank, taqsi laa wuq’ malaj kub’si laa wuq’ a’ yaal jo’ chanru xja’ajil li b’ich.

Xka’sutinkileb’ li aatin. Kanab’eb’ li kok’al chixka’sutinkileb’ li aatin yookat chixb’ichankil laa’at. B’icha jun ch’ol aatin malaj jun tzol re li b’ich choq’ reheb’ li kok’al, ut kanab’eb’ chixka’sutinkileb’ li aatin a’an chi b’ichanb’il.

Xjalb’al chan ru nab’ichaman li b’ich. B’ichaheb’ li b’ich chi k’iila paay chan ru, jo’ chi hasb’anb’il, chi tz’uyinb’il, chixpoq’onkil xsa’ aawuq’ rik’in li b’ich, xjalb’al ma junpaat ma timil naq yookat chi b’ichank, malaj b’ichank chi chunchu malaj chi xaxqo. Taaruuq ajwi’ taayiib’ jun kaaxukuut rik’in hu ut taatz’iib’a jalan jalanq paay chan ru xb’ichankil li b’ich sa’ li junjunq pak’al. Kanab’ jun reheb’ li kok’al naq tixtolk’osi li kaaxukuut re xsik’b’al chan ru te’b’ichanq li kok’al.

B’ichank sa’ kok’ ch’uut. K’e re li junjunq tzoleb’aal malaj al jun ch’ol aatin re xb’ichankil chi xaxqo, toja’ naq te’xjal li ch’ol aatin rik’ineb’ lix komon toj reetal naq li junjunq tzoleb’aal malaj al xwan xhoonal chixb’ichankil li junjunq ch’ol aatin.

Roksinkileb’ li uq’ej. Kanab’eb’ li kok’al chixk’oxlankil chan ru reek’asinkileb’ li ruq’ re xtenq’ankileb’ chixjultikankil li raatinul jun li b’ich. Qayehaq, naq teeb’icha “Tuqtuuko, ch’anch’ooko,” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 11), naru taapatz’ reheb’ li kok’al naq te’xq’aluheb’ li ruq’, te’xxulub’eb’ lix jolom, ut te’xch’e’ lix ch’ooleb’ naq yookeb’ chi b’ichank.

Neke’b’ichan li xqa’al, neke’b’ichan li teelom. Yiib’ xjalam-uuch jun li teelom ut xjalam-uuch jun li ixqa’al. Naq nekeb’icha jun li b’ich, taqsi jun reheb’ li jalam-uuch re xk’utb’esinkil ani te’b’ichanq.

Kutuk chi sa’ li chakach. K’eheb’ junjunq li chakach malaj sek’ li wan rajleb’ sa’ li tzoleb’aal—li rajlankileb’ li chakach juntaq’eet rik’in jarub’ li raqal wankeb’ sa’ li b’ich. Kanab’ naq jun reheb’ li kok’al tixkut k’a’ruhaq chi sa’ malaj nach’ rik’in jun reheb’ li chakach malaj sek’. Kanab’eb’ li kok’al chixb’ichankil li raqal li juntaq’eet li rajl rik’in li rajl li chakach malaj sek’.

Xjuntaq’eetankil li jalam-uuch rik’in li ch’ol aatin. Tz’iib’a li junjunq tzol re jun li b’ich sa’ kok’ hu, ut taweb’ li jalam-uuch li neke’reetali li junjunq tzol. K’eheb’ li jalam-uuch sa’ jun xpak’al li tzoleb’aal ut li kok’ hu sa’ li junpak’al chik. B’ichahomaq li b’ich, ut kanab’eb’ li kok’al chixjuntaq’eetankileb’ li jalam-uuch rik’ineb’ li aatin.

Xyiib’ankileb’ li ninqi hu. K’utb’esi li ninqi hu tz’iib’anb’ileb’ wi’ li raatinul li junjunq raqal re li b’ich malaj wankeb’ wi’ li jalam-uuch li neke’reetaliheb’ li aatin. Naq yookeb’ chi b’ichank li kok’al, muq junjunq reheb’ li aatin malaj jalam-uuch toj reetal naq neke’ru chixb’ichankil chixjunil li b’ich chi maak’a’ xtenq’eb’ li ninqi hu. Taaruuq ajwi’ taakanab’eb’ li kok’al chatenq’ankil sa’ xyiib’ankileb’ li ninqi hu.