30 septiembre–13 octubre

Efesios

“Re xtz’aqob’resinkileb’ ru laj santil paab’anel”

Naq nakatzol li hu reheb’ laj Efeso, k’oxla b’ar wan reheb’ li na’leb’ taak’ut re rosob’tesinkileb’ li kok’al li nakatzoleb’. Tz’iib’a a’ yaal li na’leb’ nachal sa’ laa k’a’uxl naq yookat chirilb’al ru.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Kanab’eb’ li kok’al chixtzolob’ankileb’ rib’ sa’ jun li tzol. Kanab’ li xb’een kristiaan sa’ li tzol chixwotzb’al k’a’ruhaq xtzol chiru lix tzolb’aleb’ li loq’laj hu jo’ junkab’al, sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al, malaj sa’ junaq chik na’ajej. Kanab’ li ch’ina al wan chixk’atq sa’ li tzol chixka’sutinkil li xye li ch’ina al jun chik ut chirix a’an tixye k’a’ruhaq xtzol a’an. B’aanu li ch’ina k’anjel a’an toj re naq chixjunileb’ li kok’al te’wanq xhoonal chixwotzb’al xtzolomeb’.

Xk’utb’al li tzol’leb’

Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

Efesios 2:19

Eb’ li komon re li Iglees tento te’wanq jo’ ramiiweb’ rib’ ut “rech tenamitileb’ rib’.”

Eb’ li kok’al sa’ laa tzoleb’aal ma chanchaneb’ li “ab’l” malaj chanchaneb’ “rech tenamitileb’ rib’ ” chirib’ileb’ rib’ ut rik’ineb’ li komon sa’ li teep? Tenq’aheb’ chixtawb’al ru naq us ta wankeb’ qajalanil, li Kolonel nokoxtenq’a chi wank sa’ junajil ut chixraab’al qib’ chiqib’il qib’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• K’e jun xjalam-uuch li Kolonel sa’ xyi li tzoleb’aal. Kanab’eb’ li kok’al chi xaqliik sa’ jalan jalanq na’ajej re li tzoleb’aal re reetalinkileb’ li “ab’l” ut eb’ li “yal aj numel.” Naq yookat chirilb’al ru Efesios 2:19, kanab’eb’ chi nach’ok rik’in lix jalam-uuch li Kristo toj reetal naq xaqxooqeb’ chixjunileb’. Ye reheb’ naq rik’in naq nokonach’o rik’in li Kolonel, naru nokowan sa’ junajil rik’ineb’ li qas qiitz’in jo’ qamiiweb’ ut “qech tenamitil qib’.”

• Sik’eb’ xjalam-uuch kok’al re jalan jalanq tenamit ut muqeb’ sa’ li tzoleb’aal. K’e jun xjalam-uuch li Kolonel chi uub’ej sa’ li tzoleb’aal. Kanab’eb’ li kok’al chixjunajinkileb’ rib’ sa’ ka’kab’il jo’ misioneereb’ ut naq te’xk’e xhoonaleb’ chixtawb’al xjalam-uuch jun li “ab’l” li naru neke’xk’e chixk’atq lix jalam-uuch li Kolonel. Tenq’aheb’ chixtawb’al ru naq eb’ li kristiaan neke’kub’e xha’, neke’ok jo’ xcha’al li qajunkab’al sa’ li iglees, malaj lix “junkab’al li Dios.” Chan ru naru naqatenq’a anihaq toj ak’ re taareek’a naq k’ulb’il chi chaab’il?

Efesios 6:1–3

Li qaChoxahil Yuwa’ naraj naq tin’ab’inq chiruheb’ lin na’ inyuwa’.

Naq yookat chirilb’al ru Efesios 6:1–3, k’oxla chan ru naru nakatenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru k’a’ut naq aajel ru naq te’ab’inq chiruheb’ lix na’ xyuwa’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Il ru Efesios 6:1 sa’ li tzoleb’aal malaj tenq’a jun li ch’ina al chirilb’al ru. Kanab’eb’ chixk’utb’esinkileb’ li hoonal b’ar wi’ xe’ab’in chiruheb’ lix na’ xyuwa’. K’a’ raj ru xk’ulman wi ta ink’a’ raj xe’ab’in?

• B’ichahomaq sa’ komonil jun li b’ich li na’aatinak chirix li paab’ank, jo’ “Tikto tinb’aanu” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 71). Kanab’omaq b’ichank chirix naq teechoy li xb’een raqal ut kanab’ jun li ch’ina al naq tixye k’a’ruhaq napatz’e’ re xb’aan jun reheb’ lix na’ xyuwa’ re tixb’aanu; chirix a’an choyomaq li b’ich. B’aanu wiib’ oxib’ sut a’an re naq lix komoneb’ li kok’al te’wanq ajwi’ xhoonal.

• Wotz jun aanumsihom b’ar wi’ xat-ab’in chiruheb’ laa na’ aayuwa’ ut xat-osob’tesiik. Malaj wotz li esil chirix lix Chloe li kixwotz li Hermana Carole M. Stephens sa’ li raatin “Wi nikineera, teepaab’ lin chaq’rab’ ” (Jolomil ch’utub’aj-ib’ re noviembre 2015), malaj k’ut li video “Ir a la casa de la abuela” (LDS.org).

Efesios 6:10–18

Li kolb’a-ib’ aq’ej re li Dios naru naxkol wix.

Chan ru naru nakatenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru naq lix b’aanunkil li us a’an chanchan xk’eeb’al chirixeb’ li kolb’a-ib’ aq’ej?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• K’ut xjalam-uuch jun li kristiaan li wan xkolb’a-ib’ aq’ej chirix, jo’ li wan sa’ li perel re kok’ k’anjel re li xamaan a’in malaj sa’ li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al. Naq yookat chixk’osb’al ru Efesios 6:10–18, k’ut chiruheb’ li kok’al chan ru naq li jalan jalanq xcha’alil li kolb’a-ib’ aq’ej naxkol li jalan jalanq xcha’alil li qajunxaqalil. (Chi’ilmanq “Toda la armadura de Dios,” Liahona, junio 2016, 70–71.)

• K’am k’iila k’a’aq re ru sa’ li tzoleb’aal li naru neke’reetali lix cha’aleb’ li kolb’a-ib’ t’ikr li nayeeman sa’ Efesios 6:14–17 (qayehaq, jun li punit malaj jun li ramleb’ sa’), malaj yiib’eb’ xcha’alil li kolb’a-ib’ t’ikr chiruheb’ kok’ hu. Kanab’eb’ li kok’al chixk’eeb’al xhoonaleb’ re xk’eeb’al chirixeb’ li “kolb’a-ib’ aq’ej.” K’oxlahomaq k’a’ru naraj naxye wank chi kolb’il chiru li ink’a’ us ut chan ru naq roksinkil li junjunq xcha’al li kolb’a-ib’ aq’ej naru naxkoleb’ rix. Chan ru naqak’e chiqix li kolb’a-ib’ aq’ej re li Dios? (qayehaq, naq naqatzoleb’ li loq’laj hu, naq nokok’anjelak chiruheb’ li qas qiitz’in, naq nokotijok, naq noko’ab’in, ut wankeb’ chik xkomon).

Xk’utb’al li tzol’leb’

Kok’al ak ninqeb’

Efesios 2:13–19

Qech tenamitil qib’ sa’ lix junkab’al li Dios.

Eb’ li kok’al neke’kawob’resiik naq wankeb’ xchaab’il amiiw sa’ li evangelio. Chan ru naru nakatenq’aheb’ chixtawb’aleb’ chaab’il amiiw chirib’ileb’ rib’?

“Qech tenamitil qib’ ” rik’ineb’ laj santil paab’anel re li Dios.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Ilomaq ru sa’ komonil Efesios 2:19 ut k’oxlanqex chirix li naraj naxye wank jo’ ab’l malaj aj numel. Wotz jun aanumsihom b’ar wi’ aaweek’ahom naq chanchanat jun ab’l malaj aj numel ut naq junaq xatxtenq’a chireek’ankil naq k’ulb’ilat ut k’ulub’ejat. Kanab’eb’ li kok’al chixwotzb’aleb’ xnumsihom kama’an ajwi’. K’a’ru naru naqab’aanu re wulak chi wank jo’ “qech tenamitil qib’ ” ut ink’a’ wank jo’ ab’l? Ma wankeb’ li kok’al sa’ laa tzoleb’aal ink’a’ neke’wulak rajlal, maare xb’aan naq neke’reek’a naq chanchaneb’ ab’l? Tenq’aheb’ li kok’al chixyiib’ankil jun k’uub’anb’il na’leb’ re xtenq’ankileb’ li komon a’an chireek’ankil naq k’ulb’ileb’ ut raab’ileb’.

• Re xtenq’ankileb’ li kok’al nakatzoleb’ re te’wanq chi mas wi’chik sa’ junajil, tz’iib’aheb’ junjunq li patz’om sa’ li pizarron li taak’amoq reheb’ chixwotzb’al k’a’ruhaq chirixeb’ a’an, jo’eb’ Jo’q’e aak’ulum xsumenkil junaq aatij? malaj K’a’ru li jwal nawulak chawu xb’aanunkil rik’in laa junkab’al? Ch’utub’eb’ li kok’al sa’ ka’kab’il ut kanab’eb’ chixpatz’b’aleb’ rib’ chirib’ileb’ rib’. K’a’ru xe’xtzol chirib’ileb’ rib’?

Efesios 6:1–3

Li qaChoxahil Yuwa’ naraj naq tin’ab’inq chiruheb’ ut tinwoxloq’iheb’ lin na’ inyuwa’.

K’oxla chan ru naru nakatenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru k’a’ut naq aajel ru ab’ink chiruheb’ lix na’ xyuwa’.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Kanab’eb’ li kok’al chirilb’al ru Efesios 6:1–3 xjuneseb’ ut chixtawb’aleb’ ch’ol aatin li te’wulaq chiruheb’. Kanab’eb’ chixwotzb’aleb’ li ch’ol aatin a’an ut k’a’ut neke’xk’oxla naq aajeleb’ ru.

• Kanab’eb’ li kok’al chixwotzb’aleb’ reetalileb’ kristiaan sa’eb’ li loq’laj hu li ke’ab’in chiru ut ke’roxloqi lix na’ xyuwa’eb’, jo’ li Kolonel (chi’ilmanq Lukas 2:42–52), Rut (chi’ilmanq Rut 1), malaj Nefi (chi’ilmanq 1 Nefi 3:1–8). K’a’ut naq aajel ru xpaab’ankileb’ ut roxloq’inkileb’ li qana’ qayuwa’?

• Ke’ re li junjunq chi kok’al jun li perel hu b’ar wi’ tz’iib’anb’ilaq li aatin oxloq’ink. K’oxlahomaq k’a’ru naraj naxye li aatin a’an. Kanab’eb’ li kok’al chixtz’iib’ankil malaj chixyiib’ankil jun xjalam-uuch chiru li hu k’a’ruhaq naru neke’xb’aanu re xk’utb’al naq neke’roxloq’i lix na’ xyuwa’eb’.

Efesios 6:10–18

Li kolb’a-ib’ aq’ej re li Dios naru naxkol wix chiru li ink’a’ us.

Naq yookat chirilb’al ru Efesios 6:10–18, k’oxla junjunq reheb’ li k’a’ru xiw xiw sa’ musiq’ej li naru neke’xtaw li kok’al ut chan ru naru nakatenq’aheb’ li kok’al chixkawresinkileb’ rib’ rik’in a’an.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Naq jun li ch’ina al yooq chirilb’al ru Efesios 6:10–18, kanab’ jun chik li ch’ina al chixtz’iib’ankil malaj chixyiib’ankil xjalam-uucheb’ lix cha’al li kolb’a-ib’ aq’ej li taayeemanq chiru li pizarron. K’a’ut naq jwal aajel ru li kolb’a-ib’ aq’ej sa’ li pleet? Chan ru naru naqoksi li musiq’ejil kolb’a-ib’ aq’ej rajlal kutan?

• Kanab’ jun li ch’ina al chixyiib’ankil xjalam-uuch ut chixk’eeb’al reetalil jun xcha’al li kolb’a-ib’ aq’ej li nach’olob’aman sa’ Efesios 6:14–17. Chan ru naq eb’ lix cha’al li kolb’a-ib’ aq’ej a’an naru nokohe’xkol chiru li ink’a’ us? K’a’ru li osob’tesihom naxyeechi’i li Qaawa’ reheb’ li neke’roksi li kolb’a-ib’ aq’ej re li Dios? (chi’ilmanq Efesios 6:13). K’a’ru naraj naxye “teeram chiruheb’ li maa’us aj kutan”?

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Kanab’eb’ li kok’al chixk’eeb’al reetal chiru li xamaan a’in ma wan junaq li nareek’a naq yal ab’l. Kanab’eb’ xjayalihom re naq te’xye’ li ruq’eb’ re li kristiaan a’an.

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Tenq’aheb’ li kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am chixtzolb’aleb’ li loq’laj hu. Re xtenq’ankileb’ li kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am chixtzolb’aleb’ li loq’laj hu, k’e aach’ool ka’ajwi’ sa’ jun li raqal reheb’ li loq’laj hu malaj ka’ajwi’ sa’ jun li ch’ol aatin aajel ru. Naru nakakanab’eb’ li kok’al chi xaqliik naq te’rab’i jun aatin malaj ch’ol aatin taaye reheb’. (Chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 25–26.)