Li chaab’il aj Samaria, xb’aan laj Dan Burr

17–23 abril

Mateo 18; Lukas 10

“K’a’ru tinb’aanu re naq tweechani li junelik yu’am?”

K’a’ruheb’ li yaal wan sa’ Mateo 18 ut Lukas 10 tento te’xtzol li kok’al? Ab’i chi us lix musiq’ahom li Santil Musiq’ej naq yookat chirilb’aleb’ li ch’ol a’in. Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al naru naxb’eresi laa tzolb’al, ut li tusleb’ aatin a’in naru naxk’eheb’ laa na’leb’ re li k’utuk.

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xye k’a’ru xe’xtzol chirix li Jesukristo sa’ kab’l malaj sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

Mateo 18:21–35

Tento naq junelik tinkuy xmaakeb’ li kristiaan.

Naq yookat chirilb’al Mateo 18:21–35, k’e reetal aanumsihom laa’at rik’in li kuyuk maak ut li k’a’ru aajel ru naq te’xnaw li kok’al chirix li na’leb’ a’an.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Seraq’i li jaljookil ru aatin chirix li moos li ink’a’ ki’uxtaanank-u (chi’ilmanq Mateo 18:23–35). Ch’olob’ naq wi junaq naxb’aanu junaq majewank qe, sa’ xb’eenil maare toojosq’o’q malaj taaraho’q qach’ool. A’b’an li kuyuk maak naraj naxye naq naru naqeek’a wi’chik tuqtuukilal. Naq naqakuy xmaak junaq, naqasik’ ru risinkil li qajosq’il rik’in. (Tenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru naq wi wan junaq li yoo chi rahob’tesink reheb’, tento te’xpatz’ re lix na’ xyuwa’eb’ malaj re junaq chik li kristiaan neke’xnaw ru naq tixtenq’aheb’.)

• Tz’iib’a ninkuy aamaak chiru li pizarron, ut ye reheb’ li kok’al naq li aatin a’an naru chixq’ajsinkil li rahil hoonal choq’ sahil hoonal. Yiib’ jun xjalam-uuch jun li uhej ra xch’ool chiru li pizarron ut wotz reetalileb’ junjunq li kok’al naq neke’xkuy xmaak. Chirix li junjunq chi eetalil, kanab’ jun li ch’ina al chixjalb’al li uhej ra xch’ool rik’in jun chik sa xch’ool.

• B’ichahomaq jun b’ich chirix li kuyuk maak, maare “Chinaatenq’a re tinkuyeb’ lix maak” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 52). Ch’olob’ xyaalal naq li qaChoxahil Yuwa’ tooxtenq’a chixkuyb’aleb’ xmaak li kristiaan.

Luk. 10:25–37

Li Jesus kixk’ut chiwu rilb’aleb’ chixjunil li kristiaan jo’ li was wiitz’in ut xraab’aleb’.

Li jaljookil ru aatin chirix li chaab’il aj Samaria naru naxk’ut chiruheb’ li kok’al aniheb’ li qas qiitz’in ut chan ru naq taqileb’. K’oxla chan ru naru nakawaklesiheb’ xk’a’uxl li kok’al re “xik, ut xb’aanunkil ajwi’ a’an” (Lukas 10:37).

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Patz’ reheb’ li junjunq chi kok’al, “Ani laa was aawiitz’in?” K’os ru li seraq’ sa’ Lukas 10:25–37, ut ye chan ru naq li Jesus kixsume li patz’om a’an. K’a’ru kixye li Jesus chirix rilb’aleb’ li qas qiitz’in?

• Yaab’asi Lukas 10:25–37 naq eb’ li kok’al te’xk’utb’esi li jaljookil ru aatin re li chaab’il aj Samaria. Tenq’aheb’ li kok’al chixk’oxlankil chan ru naru neke’wan jo’ li chaab’il aj Samaria rik’in xk’utb’aleb’ lix rahom ut lix chaab’ilal chiruheb’ li ras riitz’in.

• Tz’iib’a junjunq reetalileb’ li hoonal naq junaq naraj xtenq’ankil, ut muqeb’ li kok’ hu’ sa’ li tzoleb’aal. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xtaweb’. Ilomaqeb’ ru li eetalil, ut b’oqeb’ li kok’al chixwotzb’al chan raj ru naru te’xk’ut xchaab’ilaleb’ chiru li kristiaan sa’ li hoonal a’an.

• B’ichahomaq jun li b’ich chirix li chaab’ilal, maare “Chiqara li qas qiitz’in” malaj “Wik’in laa’in natikla li chaab’ilal” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 39, 83). Tenq’aheb’ li kok’al chixk’oxlankil chan ru naq te’xk’ut lix rahomeb’ ut lix chaab’ilaleb’ chiruheb’ li ras riitz’in. Naru ajwi’ te’xyiib’ rib’ sa’ junaq jalam-uuch chixb’aanunkileb’ li k’a’aq re ru a’an.

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al ak ninqeb’

Mateo 18:21–35

Lin Choxahil Yuwa’ tixkuy inmaak wi ninkuyeb’ xmaak li kristiaan.

Li jaljookil ru aatin chirix li moos li ink’a’ ki’uxtaanank-u naru naxk’ut chiruheb’ li kok’al naq li qaChoxahil Yuwa’ naraj naq taqakuyeb’ xmaak chixjunil.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Yaab’asi Mateo 18:23–35 choq’ reheb’ li kok’al. Ch’olob’ naq li awa’b’ej naxk’e ruuchil li qaChoxahil Yuwa’, li moos naxk’e quuchil laa’o, ut li moos jun chik naxk’e ruuchileb’ li neke’majewank qe. Patz’ reheb’ li kok’al, “K’a’ru naxk’ut li seraq’ a’an chirix chan ru tento toowanq rik’ineb’ li qas qiitz’in? Ma wan junaq hoonal naq xch’a’ajko’ cheru xkuyb’al xmaak anihaq? K’a’ru xeb’aanu re xkanab’ankil li rahob’tesinb’il aj eek’ahom a’an? Ma wan junaq hoonal b’ar wi’ xeraj ru naq taakuye’q eemaak xb’aan xsik’b’al ru li ink’a’ us?”

• K’ut li video “Perdonad a cada uno sus ofensas: La parábola de los dos deudores o del siervo sin misericordia” (ChurchofJesusChrist.org) re xtenq’ankileb’ li kok’al chixk’oxlankil li jaljookil ru aatin a’an.

• Tz’iib’a chiru li pizarron li yalok-ix re li ajl a’in: 70 × 7, ut tenq’aheb’ li kok’al chixsumenkil. Patz’ re junaq naq taaril Mateo 18:21–22, ut ch’olob’ naq li Jesus kiroksi li ajl a’an re xk’utb’al chiqu naq junelik tookuyuq maak.

• Patz’ reheb’ li kok’al naq tate’xtenq’a chixk’oxlankil junjunq hoonal b’ar wi’ anihaq naraj ru xkuyb’al xmaak junaq chik li kristiaan. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xk’utb’esi chan raj ru te’xk’ut li kuyuk maak sa’eb’ li hoonal a’an.

• B’ichahomaq jun b’ich chirix li kuyuk maak, maare “Chinaatenq’a re tinkuyeb’ lix maak” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 52). Tenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru k’a’ru naxye li b’ich chirix xkuyb’al xmaakeb’ li qas qiitz’in.

Lukas 10:30–37

Naru ninraheb’ ut nink’anjelak chiruheb’ li wech kristiaanil, k’a’jo’ wi’chik li wankeb’ rajb’al ru.

Tz’il rix li hoonal sa’ laa yu’am b’ar wi’ xwan anihaq jo’ “jun li chaab’il aj Samaria” choq’ aawe. Chan ru taawaklesiheb’ xch’ool li kok’al chi wank jo’ “li chaab’il aj Samaria” rik’ineb’ li ras riitz’in?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

• Patz’ re li junjunq chi kok’al naq taaril sa’ xk’a’uxl jun raqal re li jaljookil ru aatin chirix li chaab’il aj Samaria. Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xye chi tustu li raqal xe’ril.

• Ch’olob’ chiruheb’ li kok’al naq eb’ laj Judio ink’a’ neke’xraheb’ laj Samaria ut xb’aan a’an, naq neke’el chaq Jerusalen toj Galilea, toj neke’xsut rix Samaria re naq ink’a’ te’xtaw rib’ rik’ineb’ laj Samaria. Re xk’utb’al a’in, k’ut li reetalil ch’och’ re li Santil Hu 1, “Reetalil xch’och’il li Santil Ch’och’.” K’a’ut naq li Jesus kiroksi jun aj Samaria jo’ reetalil li chaab’ilal sa’ li jaljookil ru aatin a’an? K’a’ru naxk’ut chiqu li seraq’ a’an chirix xtenq’ankileb’ li wankeb’ sa’ rajb’al ru? (Chi’ilmanq ajwi’ Mosiah 4:16–22.)

• Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xwotz jun xnumsihomeb’ naq anihaq xwan jo’ li chaab’il aj Samaria rik’ineb’ a’an.

• Waklesi xch’ooleb’ li kok’al chixk’eeb’al xmeta re wank jo’ jun chaab’il aj Samaria chiru li xamaan a’in. Naru naqapatz’ reheb’ ma neke’xnaw ru junaq yaj malaj junaq li naxk’oxla naq wan xjunes malaj junaq li ink’a’ nawulak sa’ li iglees rajlal. Patz’ reheb’ li kok’al chan ru naru neke’xtenq’a li kristiaan a’an. Tenq’aheb’ li kok’al chixtawb’al ru naq xtenq’ankileb’ li ras riitz’in naxtenq’aheb’ chixpaab’ankileb’ li yeechi’ihom xe’xb’aanu naq xe’kub’e xha’ (chi’ilmanq Mosiah 18:8–10).

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

B’oqeb’ li kok’al chixwotzb’al rik’ineb’ lix junkab’al li neke’xk’uub’ xb’aanunkil re kuyuk maak malaj re wank jo’ li chaab’il aj Samaria chiru li xamaan a’in.

Xkawresinkil qib’ jo’ aj k’utunel

K’ut chiruheb’ li kok’al naq te’xtz’iib’aheb’ li na’leb’ neke’xk’ul. Wi eb’ li kok’al neke’xtzol xtz’iib’ankil li na’leb’ neke’xk’ul, te’tenq’aaq xb’aan a’an chixnawb’al ru ut chixtaaqenkil li Musiq’ej. Re naq te’xtz’iib’a li na’leb’ neke’xk’ul, eb’ li kok’al naru neke’xjuch’ li raqal sa’eb’ li loq’laj hu malaj naru neke’xtz’iib’a kok’ na’leb’ sa’eb’ lix hu.