Li Ak’ Chaq’rab’ 2023
12–18 junio. Lukas 22; Jwan 18: “Ink’a’ chi’uxmanq li nawaj laa’in, a’ b’an laa wajom laa’at”


“12–18 junio. Lukas 22; Jwan 18: “Ink’a’ chi’uxmanq li nawaj laa’in, a’ b’an laa wajom laa’at,” ” Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al: Li Ak’ Chaq’rab’ 2023 (2022)

“12–18 junio. Lukas 22; Jwan 18,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al: 2023

li Kristo ut eb’ lix tzolom sa’ Getsemani

Li awimq Getsemani, xb’aan laj Derek Hegsted

12–18 junio

Lukas 22; Jwan 18

“Ink’a’ chi’uxmanq li nawaj laa’in, a’ b’an laa wajom laa’at”

Xtzolb’al Lukas 22 ut Jwan 18 rik’ineb’ li kok’al naru tixtenq’aheb’ chixnimob’resinkil xrahomeb’ choq’ re li Jesukristo ut lix paab’aaleb’ chirix. Tijon re xnawb’al chan ru taab’aanu a’an.

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

K’uteb’ xjalam-uuch li kik’ulman sa’eb’ li ch’ol a’an, maare Li Kristo sa’ Getsemani (Hu reheb’ li Jalam-uuch re li Evangelio, 56) ut eb’ li jalam-uuch sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al . Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xch’olob’ k’a’ru yoo chi k’ulmank sa’eb’ li jalam-uuch.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am

Lukas 22:39–46

Li Jesus kixnumsi rahilal sa’ ink’ab’a’ xb’aan naq nikinixra.

K’e reetal chan ru naru nakatenq’aheb’ li kok’al chireek’ankil lix rahom li Jesus choq’ reheb’ naq nekex’aatinak chirix li seraq’ re lix rahilal sa’ Getsemani.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

  • Wotz li seraq’ sa’ Lukas 22:39–46 rik’ineb’ li kok’al, maare rik’in “Ch’ol 51: Li Jesus naxnumsi rahilal sa’ li Awimq Getsemani” (sa’ Eb’ li Esilal sa’ li Ak’ Chaq’rab’, 129–132, malaj li video sa’ ChurchofJesusChrist.org). Ch’olob’ naq li Jesus kireek’a chixjunil li rahilal li reek’ahomeb’ chixjunileb’ li kristiaan. Patz’ reheb’ li kok’al k’a’ru naru narahob’tesink xch’ool junaq li kristiaan. Ch’olob’ xyaalal naq li Jesus naru tooxtenq’a naq ra qach’ool.

  • Numsi jun xjalam-uuch li Kolonel sa’ Getsemani (jo’ li natawman sa’ li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al). Naq li junjunq kok’al tixchap li jalam-uuch, laa’at taaye, “Li Jesus kixk’ul rahilal xb’aan naq a’an naxra [xk’ab’a’ li ch’ina al].” Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xka’suti li aatin a’an aawochb’een.

  • B’ichahomaq jun li b’ich chirix lix rahom li Jesukristo choq’ qe, maare “Ninnaw naq raab’ilin” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 42─43). Tenq’aheb’ chixk’oxlankil chan ru neke’reek’a lix rahom li Jesus.

Lukas 22:41–43

Naru nintijok naq tenq’ nawaj.

Naq li Jesus kitijok sa’ Getsemani, jun li anjel kixk’ut rib’ chiru re xkawob’resinkil xch’ool. Chan ru taatenq’aheb’ li kok’al nakatzoleb’ chixtawb’al ru naq naru neke’xsik’ li qaChoxahil Yuwa’ re naq a’an tixk’e xmetz’eweb’?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

  • K’os ru Lukas 22:41–43 choq’ reheb’ li kok’al. Wotz junaq aanumsihom naq xattijok re xpatz’b’al aatenq’ ut li qaChoxahil Yuwa’ kixk’e aametz’ew rik’in li Santil Musiq’ej malaj ani chik kixtaqla chatenq’ankil.

  • Chiruheb’ kok’ hu, tz’iib’a li naru naqaye sa’ jun li tij, maare “At qaChoxahil Yuwa’,” “Ninb’antioxi aawe,” ut “sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.” Jek’iheb’ li kok’ hu chiru li ch’och’, ut tenq’aheb’ li kok’al chixtusub’ankileb’ ru a’ yaal jo’q’e neke’yeeman sa’ li tij. K’a’ru naru toob’antioxinq wi’ chiru li qaChoxahil Yuwa’? K’a’ chik ru naru taqaye re? Ch’olob’ xyaalal naq eb’ li kok’al naru neke’tijok chiru li qaChoxahil Yuwa’ yalaq b’ar ut yalaq jo’q’e.

li Kristo natijok sa’ Getsemani

Li Jesus natijok sa’ li Awimq Getsemani, xb’aan laj Hermann Clementz

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzol’leb’: Kok’al ak ninqeb’

Lukas 22:39–46

Sa’ Getsemani, li Jesukristo kixk’ul sa’ xb’een a’an lin maak ut lin rahilal.

Xb’aan xnawb’al li k’a’ru kixb’aanu li Jesus sa’ qak’ab’a’ sa’ Getsemani naru neke’tenq’aak li kok’al chixjalb’al xk’a’uxleb’ chirixeb’ lix maak ut chi sutq’iik chiru li Kolonel naq te’xnumsiheb’ li ch’a’ajkilal.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

  • Patz’ reheb’ li kok’al naq te’ril Lukas 22:39–46, ut te’xsik’ aatin malaj ch’ol aatin li neke’xch’olob’ k’a’ru kireek’a li Jesus sa’ Getsemani. K’a’ru kixnumsi li Jesus li kixk’e chireek’ankil chixjunil a’an? (chi’ilmanq Tzol’leb’ ut Sumwank 19:16–19). K’eheb’ xhoonal li kok’al chixwotzb’al li reek’ahomeb’ chirix li Jesus ut lix mayej aj tojol-ix choq’ qe.

  • Patz’ reheb’ li kok’al naq te’xye resil jun li hoonal naq xe’wan chi raheb’ xch’ool malaj xe’raho’. Patz’ reheb’ ma neke’xnaw ru junaq li reek’ahom ajwi’ a’an. Patz reheb’ naq te’ril Alma 7:11–12. K’a’ru neke’xk’ut chiqu li raqal a’an chirix li Jesukristo ut li rahilal kixk’ul sa’ qak’ab’a’?

  • K’e re jun li ch’ina al jun li che’ mas nim wi’chik li roq’ chiru li xnimal ru li okeb’aal re li tzoleb’aal, ut patz’ re naq tixchap chi salso ut tixyal roksinkil sa’ li okeb’aal. Ch’olob’ naq li che’ nareetaliheb’ li qamaak, li naramok qe chi ok sa’ li rawa’b’ejihom li Dios. Patz’ re naq tixk’e aawe li che’ re xk’utb’esinkil naq li Jesus kixk’ul li qamaak sa’ xb’een re naq taaruuq chi kuye’k li qamaak wi naqajal qak’a’uxl.

Lukas 22:39–44

Naru nintaaqe lix b’aanuhom li Jesus naq tin’ab’inq chiru li qaChoxahil Yuwa’.

Li Jesus kixk’ut li rab’ihom chiru lix Yuwa’ naq kixye, “Ink’a’ chi’uxmanq li nawaj laa’in, a’ b’an laa wajom laa’at” (Lukas 22:42). Chan ru taatenq’aheb’ li kok’al chi tzolok rik’in lix b’aanuhom li Jesus?

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

  • Tenq’aheb’ li kok’al chixtzolb’al sa’ xk’a’uxleb’ li ch’ol aatin “Ink’a’ chi’uxmanq li nawaj laa’in, a’ b’an laa wajom laa’at” (Lukas 22:42), ut aatinanqex chirix li naraj naxye. K’a’ru naru naqab’aanu re ab’ink chiru li rajom li qaChoxahil Yuwa’?

  • Tenq’aheb’ li kok’al chixk’eeb’al reetal k’a’ut naq wan naq ch’a’aj xb’aanunkil li naraj li qaChoxahil Yuwa’. K’a’ru li osob’tesihom xqak’ul xb’aan naq xoo’ab’in chiru li qaChoxahil Yuwa’, us ta ch’a’aj?

Lukas 22:50–51

Li Jesus kixraheb’ li xik’ ke’ilok re.

Ch’a’aj tana xtzolb’al wank jo’ aj k’ojob’ahom re li tuqtuukilal, ut ch’a’aj wi’chik naq nokohe’xrahob’tesi. Chan ru naq li seraq’ sa’ Lukas 22:50–51 naru tixwaklesi xch’ooleb’ li kok’al nakatzoleb’ chixk’utb’al xchaab’ilal sa’ chixjunil hoonal.

Kok’ k’anjel naru chi b’aanumank

  • Patz’ reheb’ li kok’al naq te’ril Lukas 22:50–51. K’a’ru naqatzol chirix li Jesus sa’ li seraq’ a’in? Chiru li xamaan, patz’ re junjunqeb’ xna’ xyuwa’eb’ li kok’al naq te’xye aawe jun hoonal naq eb’ lix kok’al ke’xk’ut xchaab’ilaleb’, us ta ch’a’aj. Wotzeb’ li seraq’ a’an rik’ineb’ li kok’al. (Ch’olob’ chiruheb’ li kok’al naq xk’utb’al li qachaab’ilal moko naraj ta naxye naq te’xkanab’ rib’ chi rahob’tesiik xb’aaneb’ jalan chik kristiaan; tento te’xye re xna’ xyuwa’ malaj junaq nimla kristiaan neke’xnaw ru wi wan ani yoo chi rahob’tesink reheb’).

  • B’ichahomaq jun li b’ich chirix xk’utb’al li chaab’ilal, maare “Wik’in laa’in natikla li chaab’ilal” (B’ichleb’aal choq’ reheb’ li Kok’al, 83). K’a’ru naxk’ut li b’ich a’an chirix li chaab’ilal? Chan ru taqak’ut qachaab’ilal chiruheb’ li qas qiitz’in jo’ kixb’aanu li Kolonel?

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Patz’ reheb’ li saaj naq te’xch’olob’ xyaalal li Kolonel chiru lix junkab’aleb’. Naru ajwi’ te’xpatz’ re lix junkab’aleb’ naq te’xwotz xnawomeb’ xch’ool chirix a’an.

Xkawresinkil qib’ jo’ aj k’utunel

B’oqeb’ li kok’al chixwotzb’al li k’a’ru neke’xnaw. “Patz’ reheb’ [li kok’al] naq te’xwotz aawik’in lix k’oxlahom, li reek’ahom, ut li k’a’ru xe’xk’ul chaq rik’in li na’leb’ yookat chixk’utb’al. Taak’e reetal naq wankeb’ xna’leb’ li saqeneb’ ru ut nim xwankileb’ ” (Li k’utuk jo’ li Kolonel26).