Na iBotani mai Kiliati, mai vei Annie Henrie

30 ni Okotova–5 ni Noveba

Iperiu 1–6

Jisu Karisito, “na Vu ni Bula Tawamudu”

Na dina cava so o raica ena Iperiu 1–6 o sa vakauqeti kina mo vakavulica vei ira na gone? Vakatudaliga ki na veivakauqeti ni Yalotabu e basika ni o vakavakarau, ka raica mo vola sara.

Sureta na Veiwasei

Era sa ciqoma beka na gone na veisureti ena mua ni lesoni ena macawa sa oti me raici e dua na tiki ni volanikalou era rawa ni wasea? Ke vakakina, solia vei ira na gauna me ra wasea. Ke sega, vukei ira ni vakasamataka e dua na ka era sa vulica wale toka ga oqo mai na ivolanikalou era rawa ni wasea.

Vakavulica na iVunau: Gone Sobu

Iperiu 1:1–10; 2:8–10, 17–18

Au sa vakabauti Jisu Karisito.

Na veitikina oqo e rawa ni vukei ira na gone ni vulici Jisu Karisito vakalevu cake ka vaqaqacotaka na nodra veiwekani kei Koya.

iTaviqaravi e Rawa ni Caka

• Vakaraica eso na dina baleti Jisu Karisito ena Iperiu 1:1–10; 2:8–10, 17–18, ka volai ira ena tiki ni pepa eso. Vunitaka na pepa wavolita na rumu, ka sureti ira na gone me ra vaqara. Vukei ira na gone ni wilika na dina eso e volai tu kina, ka veitalanoataka na ibalebale ni veidina oqo. Ke ganita, vakamacalataka ni sa vakatokai o Jisu me Luve ni Kalou baleta ni sa tama ni Yalona kei na Yagona na Tamada Vakalomalagi.

• Taura cake e dua nai yaloyalo ni iVakabula, ka wasea na vuna o vakavinavinakataki Koya kina. Me veivukevuke na gone yadua ni taura tu nai yaloyalo ka wasea na vuna e vakavinavinakataki Jisu Karisito kina.

Iperiu 3:8

Sa vinakata na Tamada Vakalomalagi me da “kakua ni vakaukauwataka na [lomada].”

Na Iperiu 3 e vakamacalataka na kaukauwa ni lomadra na Isireli kei na vakatanitaki ni veivakalougatataki ni Turaga. Oqo e rawa ni dua na ivakaro me da kakua kina ni vakaukauwataka na lomada.

iTaviqaravi e Rawa ni Caka

• Kauta mai ki na kalasi e dua na ka malumu (vaka na sipaji se sulu ni masimasi) kei na dua na ka kaukauwa (vaka na vatu). Sureti ira na gone me ra tara nai yaya ka vakamacalataka se ra vakacava tu nai yaya oqori. Vakaturuma vakavica na wai enai yaya yadua, ka vakaraitaka ni domica vakavinaka cake nai yaya malumu na wai mai na vatu. Vakamacalataka ni sa gadrevi me malumalumu tu na lomada ka sega ni kaukauwa me rawa ni da ciqoma na dina eso kei na loloma ni Tamada Vakalomalagi.

• Kotiva e dua na ibulibuli ni uto mai na dua na ka malumu, me vaka na isulu, kei na dua na ka kaukauwa, me vaka na kateni. Veivosakitaka kei ira na gone na duidui ni kena tikori e dua na yalo malumalumu kei na yalo kaukauwa. Wasea eso nai vakaraitaki mai na ivolanikalou me baleti ira na tamata ka malumalumu se kaukauwa tu na lomadra, me vakataki Nifai, Leimani, kei Lemueli (1 Nifai 2:16–19); Paula (Cakacaka 9:1–22); se Josefa Simici (Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:11–20). Ni o wasea nai vakaraitaki yadua, sureti ira na gone me ra dusia na yalo malumalumu se na yalo kaukauwa.

A “kacivi mai vua na Kalou” o Eroni (Iperiu 5:4). Sa Kacivi Eroni o Mosese ki na iLesilesi, mai vei Harry Anderson

Iperiu 5:4

Era sa kacivi mai vua na Kalou na lewe ni matabete.

Iperiu 5:4 e sa dua na tikina bibi baleta ni vakamatatataka ni sa dodonu me ra kacivi mai vua na Kalou na lewe ni matabete. Sa dina oqo kivua e dua ka sa kacivi me veiqaravi ena Lotu ni Turaga.

iTaviqaravi e Rawa ni Caka

• Wilika na Iperiu 5:4 vei ira na gone. Kerea e dua na lewe ni matabete me vakamacalataka se cava na matabete. E rawa ni wasea talega o koya na sala e qaravi ira kina na tani ni vakayacora tu na nona itavi. Kerea talega e dua na marama ena tabanalevu me wasea na ka a sotava ni vakatikori ki na dua na veikacivi ena Lotu. Vakayaloqaqataki koya me wasea na sala a vakalougatataki koya kina na Turaga ena kaukauwa me vakayacora kina na nona veikacivi.

• Vukei ira na gone ni cavuqaqataka na veimalanivosa mai nai kalima ni yavu ni vakabauta. Wasea na nomui vakadinadina ni o ira era kacivi me vakayacora na cakacaka ni Kalou era sa kacivi mai vua na Kalou enai vakatakila.

Vakavulica na iVunau: Gone Qase Cake

Iperiu 1:1–10; 2:8–10, 17–18

Au sa vakabauti Jisu Karisito.

Sa volai na iVola vei ira na Iperiu me vaqaqacotaka na nodra vakabauti Jisu Karisito na kai Iperiu Yalododonu. E rawa ni cakava vakakina vei ira na gone o vakavulica.

iTaviqaravi e Rawa ni Caka

• Lesia ki na gone yadua e vica na tikina mai na Iperiu 1:1–10; 2:8–10, 17–18, ka sureti ira na gone me ra vaqara ena veitikina oqori na ka dina eso me baleti Jisu Karisito. Me ra qai wasea se vola ena papa ni volavola na ka era sa raica. Na cava tale eda kila tu me baleti Jisu Karisito? Era na rawa ni raica na gone eso na vakasama ena sere eso vaka na “Au Sa Kila ni Bula Tu” (Sere ni Lotu,, naba 76) se “Tala Mai Na Luvena” (iVolanisere ni Gonelalai, 20).

• Sureti ira na gone me ra droinitaka na kedrai yaloyalo vata na nodra itubutubu. Kerei ira me ra wasea na ka era tautauvata kina kei na nodra itubutubu. Vakamacalataka ni gauna e kaya kina na Iperiu 1:3 ni sa i “yaloyalo ni itovo ni [Kalou]” o Jisu Karisito, sa kena ibalebale ni sa tautauvata tu na ituvaki kei na itovonibula i Jisu kei na Tamada Vakalomalagi. Veitalanoa kei ira na gone ena sala e kauti keda vakavoleka kina vei Tamada Vakalomalagi na muri Jisu Karisito.

Iperiu 3:7–19

Me ciqomi na veituberi kei na veivakalougatataki ni Tamada Vakalomalagi, sa dodonu me da “kakua ni vakaukauwataka na [lomada].”

Ena Iperiu 3, sa vakayagataki na kedrai talanoa na Isireli ena lekutu me vakavulici kina na bibi ni kena kua ni vakaukauwataki na lomada. O rawa ni vakayagataka vakacava nai talanoa oqo mo vakavulica kina nai vakavuvuli oqo vei ira na gone ena nomu kalasi?

iTaviqaravi e Rawa ni Caka

• Kerei ira na gone me ra vakananuma eso na ka e kaukauwa kei na so e malumalumu. (Ke rawa, kauta mai eso nai vakaraitaki mo vakaraitaka vei ira.) Wilika vata na Iperiu 3:8. Na cava na ibalebale ni yalo kaukauwa tu? Cava na vuna e vinakata kina na Kalou me da yalo malumalumu?

• Ena nomu vosa ga, wasea na nodra vakaukauwataka na lomadra na Isireli kivua na Turaga ena lekutu (raica na Tiko Mai na Lekutu 14:1–12; Iperiu 3:7–19). Me ra matanataka na gone nai talanoa. Na cava ena yaco kevaka eda vakaukauwataka na lomada kivua na Turaga kei na Nona kosipeli?

• Sureti ira na gone me ra wilika na Maciu 13:15; Iperiu 3:15; Mosaia 11:29; kei na Mosese 6:27. Kerei ira me ra droinitaka ena papa ni volavola na tiki ni yago eso e tukuni tu ena veitikina oqo. Na cava na kena i balebale me da didivara, mataboko, ka yalo kaukauwa vakayalo tu? Eda rawa ni vakadeitaka vakacava ni sa tuvakarau tu na daligada, matada, kei na lomada me vakila na domo ni Yalotabu?

Iperiu 5:1–4

Era sa kacivi mai vua na Kalou na lewe ni matabete.

Sa vakarautaka e dua na madigi na Iperiu 5 me veivosakitaki kina na matabete—na kaukauwa kei na dodonu ni lewa me veiqaravi kina ena yaca ni Kalou—kei na sala e ciqomi kina.

iTaviqaravi e Rawa ni Caka

• Vakaraitaka nai yaloyalo Sa Solia vei Eroni o Mosese na Matabete (iVola ni Yaloyalo Vakosipeli, naba 15) ni wilika tu e dua na gone na Iperiu 5:4. Vakamacalataka ni sa vakayacani vei Eroni na Matabete i Eroni. Vukei ira na gone me ra vakasamataka na itavi eso era dau qarava na lewe ni Matabete i Eroni (vaka na veipapitaisotaki, vakalougatataki kei na veivotayaki ni sakaramede, kei na nodra sureti na tamata me ra lako mai vei Karisito; raica na Vunau kei na Veiyalayalati 20:46–48, 59).

• Vukei ira na gone me ra vakasamataka na sala duidui eso era dau ciqoma kina na tamata na dodonu ni lewa. Me ivakaraitaki, e dau rawata vakacava na dodonu ni lewa na qasenivuli, vuniwai, se liuliu vakapolitiki? E dau solia vakacava na Kalou na Nona dodonu ni lewa? Sureti ira na gone me ra vakasamataka na taro oqo ni ra wilika na Iperiu 5:4 kei na kalima ni yavu ni vakabauta. Vukei ira na gone me ra vakasamataki ira na tamata ena tabanalevu ka tiko vei ira na dodonu ni lewa mai vua na Kalou—oka kina o ira na lewe ni matabete, vakakina o ira na turaga kei na marama ka sa vakatikori tu me ra veiqaravi ena veikacivi vakatabakidua eso.

Vakauqeta na Vuli e Vale

Sureti ira na gone me ra wasea e dua na volanikalou, sere, se i taviqaravi era a vulica ena kalasi nikua kei na nodra matavuvale ena gauna ni lotu vakamatavuvale.

Vakatorocaketaki Noda Veivakavulici

Era rawa ni vakila na gone na veivakayarayarataki ni Yalo Tabu. Vakavulica vei ira na gone ni sa vakavuna na Yalo Tabu na yalo ni vakacegu, loloma, kei na lomavinaka e tiko vei ira ni ra tukuni se lagati Jisu Karisito tiko kei na Nona kosipeli.