Fuakava Motuʻá 2022
17–23 ʻOkatopa. Selemaia 30–33; 36; Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaia 1; 3: “Te U Liliu ʻEnau Mamahí ko e Fiefia”


“17–23 ʻOkatopa. Selemaia 30–33; 36; Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaia 1; 3: ‘Te U Liliu ʻEnau Mamahí ko e Fiefia,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Fuakava Motuʻá 2022 (2021)

“17–23 ʻOkatopa. Selemaia 30–33; 36; Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaia 1; 3,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2022

ʻĪmisi
tā tongitongi ʻo Selemaia ko e palōfitá

Ko e Tangi ʻa Selemaia ko e Palōfitá, mei ha tā tongitongi ʻa e Akoʻanga Nasaliné

17–23 ʻOkatopa

Selemaia 30–33; 36; Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaia 1; 3

“Te U Liliu ʻEnau Mamahí ko e Fiefia”

ʻE ngali faingataʻa ke mahino ki he fānaú e tohi ʻa Selemaiá mo e Tangilāulau ʻa Selemaiá, ka ʻe kei lava pē ke ako ʻe hoʻo kalasí ha ngaahi lēsoni mei he ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻoku akoʻi ʻi he ongo tohí ni. Ko e hā ha ngaahi meʻa ‘okú ke ongoʻi ke vahevahe?

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Paasi takatakai ha tatau ʻo e Tohi Tapú. Kole ki he fānaú ke puke e tohí, kole ange ke nau vahevahe ha meʻa ʻoku nau manako ai fekauʻaki mo e Fuakava Motuʻá—mahalo ko ha tefitoʻi moʻoni pe talanoa manako kuo nau ako mei ai ʻi ʻapi pe ʻi he lotú.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Selemaia 31:3

ʻOku ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻiate au.

ʻE tokoni hono ongoʻi ʻo e “ʻofa taʻengata” ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí ki he fānau ʻokú ke akoʻí ke nau ʻunu ke ofi ange ai kiate Kinaua.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaʻaliʻali ki he fānaú ha ngaahi meʻa (pe ngaahi fakatātā pe ngaahi meʻa) ʻoku tolongá pea mo ha ngaahi meʻa ʻoku ʻikai tolongá, hangē ko ha koini mo ha konga fuaʻiʻakau. ʻEke ki he fānaú pe ko e meʻa fē ʻe tolonga angé, pea aleaʻi e ʻuhinga ʻoku tolonga ange ai ha ngaahi meʻa ʻe niʻihi ʻi he ngaahi meʻa kehé. Lau ʻa e Selemaia 31:3, pea tokoni ki he fānaú ke mahino kiate kinautolu ʻoku “taʻengata” ʻa e ʻofa ʻoku maʻu ʻe he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi maʻanautolú.

  • Kole ki he fānaú ke vahevahe e founga ʻoku fakahaaʻi ai ʻe he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻEna “ʻofa ongongofua” maʻanautolú (Selemaia 31:3). Ke maʻu ʻe he fānaú ha ngaahi fakakaukau, hivaʻi ha foʻi hiva fekauʻaki mo ʻEna ʻofa kiate kitautolú, hangē ko e “ ʻOku Ongo ʻa e ʻOfá” pe “ʻOku ʻOfa ʻEku Tamai Hēvaní ʻIate Au” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 42–43, 16–17). Kapau ʻe lava, fakaʻaliʻali ha ngaahi fakatātā ʻo e ngaahi meʻa ʻoku ʻasi ʻi he hivá. ʻOku tau ongoʻi fēfē nai ʻi he taimi ʻoku tau fakakaukau ai ki he ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

ʻĪmisi
taʻahine ʻoku ako folofola

ʻE lava ke ueʻi fakalaumālie kitautolu ʻe he folofolá ke tau fakatomala mo tafoki ki he ʻEikí.

Selemaia 36:1–4

Ko e ngaahi tohi folofolá ko e folofola ia ʻa e ‘Otuá.

Ne fakahā ʻe he ʻEikí kia Selemaia ke hiki ʻEne ngaahi folofolá, pea kuo tauhi mai e ngaahi tohi ʻa Selemaiá maʻatautolu ʻi he tohi ʻa Selemaiá. Tokoni ki he fānaú ke fakalahi ange ʻenau manako ʻi he folofolá, ʻa ia ʻoku tau maʻu ai e folofola ʻa e ʻOtuá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaafeʻi ha kiʻi leka ʻe taha ke pehē pē ko Selemaia ia, pea fakaafeʻi e fānau kehé ke nau hoko ko Paluki. Tokoni ki he tokotaha ʻoku hoko ko Selemaiá ke ne lea ʻaki ha ngaahi lea mei he Selemaia 36:3 kae fakatātaaʻi ʻe he fānau kehé ʻoku nau hiki ia, ʻo hangē ko ia ne fai ʻe Palukí. Fakamoʻoni ko e ngaahi folofola ʻo e ʻaho ní ko e “ngaahi folofola kotoa pē [ia ʻa e ʻEikí]” (Selemaia 36:4) ʻa ia naʻá Ne kole ki he kau palōfitá ke hikí.

  • Fakaʻaliʻali ha tohi ʻa e fānaú mo ha tatau ʻo e ngaahi folofolá, pea kole ki he fānaú ke nau talanoa fekauʻaki mo e faikehekehe ʻoku nau fakatokangaʻi ʻi he ongo tohí. Ko e hā ʻoku makehe ai ʻa e folofolá? Tokoni ke mahino ki he fānaú ko e folofolá ko e ngaahi lea ia ʻa e ʻOtuá naʻe hiki ʻe he kau palōfitá, ʻo hangē pē ko e tohi ʻa Selemaiá ko e meʻa ia ne folofola ʻa e ʻOtuá kia Selemaia ke hikí.

Selemaia 36:4–10

Te u lava ʻo vahevahe ʻa e meʻa ʻoku ou ako mei he folofolá.

ʻE lava ke tākiekina lelei ʻe he fānaú ʻa kinautolu ʻoku nau feohí. Hangē ko Palukí, ʻe lava ke nau vahevahe ʻa e meʻa ʻoku nau ako ʻi he folofolá mo e niʻihi kehé.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau fakatātaaʻi ha ngaahi meʻa ʻoku fenāpasi mo e ngaahi leá ʻi hoʻo lau (pe fakanounouʻi) ʻa e Selemaia 36:4–10, ʻo hangē ko haʻanau fakatātaaʻi ʻoku nau hiki ha tohi (vakai, veesi 4), piki ki he ngaahi ukamea ʻo ha fale fakapōpula (vakai, veesi 5), mo lau e folofolá ki he kakaí (vakai, veesi 8,10). Fakamahinoʻi ange naʻe maʻu ʻe Paluki ʻa e loto-toʻa ke lau e ngaahi lea ʻa Selemaiá ki he kakaí neongo ne ʻikai loto e kau taki ʻo Selusalemá ke ne fakahoko ia. Tokoni ki he fānaú ke manatuʻi ha meʻa kuo nau ako mei he Fuakava Motuʻá mo fakakaukau ki ha ngaahi founga ʻe lava ke nau vahevahe ai ia mo e niʻihi kehé.

  • Hivaʻi ha foʻi hiva fekauʻaki mo e folofolá, hangē ko e “Fekumi, Fifili pea mo Lotu” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 66). Vahevahe hoʻo fakamoʻoni kau ki he folofolá, pea fakaafeʻi ʻa e fānaú ke vahevahe foki mo ʻenau ngaahi fakamoʻoní.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Selemaia 31:31–34; 32:38–41

Te u lava ʻo tauhi ʻeku ngaahi fuakava mo e ʻOtuá.

ʻE lava ke tokoni e ngaahi akonaki ʻa Selemaia fekauʻaki mo e fuakava foʻou mo taʻengata ʻa e ʻEikí, ke fakamālohia e loto holi ʻa e fānau ʻokú ke akoʻí ke tauhi ʻenau ngaahi fuakavá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Tā ha foʻi haati ʻi he palakipoé, pea fakaafeʻi ha vaeua ʻo e fānaú ke lau ʻa e Selemaia 31:31–34 pea lau ʻe he vaeua ʻe tahá ʻa e Selemaia 32:38–41. Fakaafeʻi e ngaahi kulupú ke hiki ʻi he foʻi hātí e meʻa ʻoku nau ako mei heʻenau ngaahi vēsí fekauʻaki mo e ngaahi fuakava mo e ʻOtuá. ʻOku kehekehe fēfē hono hiki e fono ʻa e ʻOtuá ʻi hotau lotó (vakai, Selemaia 31:33) mei hono lau pē ʻo e ngaahi folofolá? Ko e hā ʻoku tau fie fakahoko ai ha ngaahi fuakava mo e ʻEikí? Ko e hā ʻokú Ne finangalo ai ke fakahoko ha ngaahi fuakava mo kitautolú?

  • Ke toe vakaiʻi e ngaahi fuakava ʻoku tau fakahoko ʻi he taimi ʻoku tau papitaiso aí, fakaafeʻi e fānaú ke tā ha saati kōlomu ʻe ua ʻi ha laʻipepa mo e ʻuluʻi fakamatala Ko ʻEku Ngaahi Palōmesí mo e Ngaahi Talaʻofa ʻa e ʻOtuá. Kole ange ke nau fakafonu e sātí ʻaki hono fakaʻaongaʻi e konga “Ko e Fuakava ʻo e Papitaisó” ʻi he fakamatala ʻo e “Papitaisó” ʻi he Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí (topics.ChurchofJesusChrist.org) pe Mōsaia 18:10,13; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:37. Fakaafeʻi e fānaú ke fakapipiki e laʻipepá ʻi ʻapi ke tokoni ke nau manatuʻi ke tauhi ʻenau ngaahi fuakavá.

Selemaia 36

Ko e ngaahi tohi folofolá ko e folofola ia ʻa e ‘Otuá.

ʻE lava ke tokoni ki he fānaú ʻa e talanoa ʻi he Selemaia 36 ke nau ako mei he ngaahi sīpinga ʻo e kakai ne nau tali e lea ʻa e ʻEikí ʻi he ngaahi folofolá.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Hiki e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi he palakipoé: Ko e hā hono ʻuhingá? Ko hai naʻá ne fakamahuʻingaʻi e folofolá? Ko hai naʻe ʻikai ke ne fakamahuʻinga e folofolá? Lau fakataha ʻa e Selemaia 36:1–3, pea fehuʻi ange ki he fānaú e ʻuhinga ne finangalo ai e ʻEikí ke hiki ʻe Selemaia ʻEne ngaahi leá. Kole ange leva ki he fānaú ke nau ngāue tauhoa ke lau ʻa e Selemaia 36:5–8, 20–25 mo kumi pe ko hai naʻá ne fakahaaʻi ʻokú ne fakamahuʻingaʻi e folofolá mo hai naʻe ʻikaí. Talanoa fekauʻaki mo e ʻuhinga ʻokú ke fakamahuʻingaʻi ai e folofolá. Vahevahe ha potufolofola pe talanoa ʻoku mahuʻingamālie taha kiate koé. Fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe foki mo kinautolu.

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau fakaʻaongaʻi e peesi ʻekitivitī ʻo e uike ní ke akoako fevahevaheʻaki e talanoa ʻi he Selemaia 36. Fakaafeʻi kinautolu ke vahevahe ʻenau ngaahi fakamoʻoni kau ki he folofolá.

Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaiá 1:1–2,16; 3:22–26

Naʻe fakaʻatā ʻe he Fakamoʻuí maʻaku ke lava ʻo fakamolemoleʻi ʻeku ngaahi angahalá.

Hangē ko ia ʻoku fakamatalaʻi fakapunake ʻe he tohi ʻo e Tangilāulau ʻa Selemaiá, ʻoku tau faʻa ongoʻi mamahi ʻi heʻetau faiangahalá. ʻE lava ke ueʻi kitautolu ʻe he ngaahi ongo ko ʻení ke tau liliu mo kole ha fakamolemole mei he Tamai Hēvaní.

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakamatalaʻi ki he fānaú ne fakaʻauha ʻa Selusalema mo e temipale ʻi aí, koeʻuhí ne teʻeki fakatomala e kakai ʻIsilelí. Kole ki he fānaú ke nau talanoa fekauʻaki mo e ongo ne nau mei maʻu kapau ne nau moʻui ʻi Selusalema ʻi he taimi ko iá. Lau fakataha ʻa e Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaia 1:1–2,16. Ko e hā ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻi he ngaahi vēsí ni ʻoku tokoni mai ke mahino kiate kitautolu e ongo ne ala maʻu ʻe he kakai ʻIsilelí? Ne ʻoange fēfē nai ʻe he pōpoaki ʻi he Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaia 3:22–26 ha ʻamanaki lelei kiate kinautolu?

  • Kole ki he fānaú ke nau fakakaukau ki ha taimi ne nau ongoʻi mamahi ai ʻi ha fili kovi ne nau fakahoko. Ko e hā ʻoku nau maʻu ʻi he Ngaahi Tangilāulau ʻa Selemaia 3:22–26 ʻoku tokoni ke nau ʻilo ʻoku finangalo lelei ʻa e ʻEikí ke fakamolemoleʻi kinautolú?

ʻĪmisi
fakaʻilonga akó

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Fakaafeʻi e fānaú ke nau kole ki he kau mēmipa ʻo honau fāmilí ke vahevahe ha ngaahi aʻusia ʻoku fekauʻaki mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ne mou ako ʻi he kalasí. Hangē ko ʻení, kapau ne mou aleaʻi e folofolá, ʻe lava ke kole ʻe he fānaú ki ha mēmipa hono fāmilí ke vahevahe e founga naʻá ne ʻilo ai ʻoku moʻoni ʻa e folofolá.

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Pukepuke e tokanga ʻa e fānaú. Mahalo ʻe fie maʻu ke ke fakakaukau ki ha ngaahi founga fakamānako ke maʻu ai e tokanga ʻa e fānau īkí. Hangē ko ʻení, fakaʻaongaʻi ha ngaahi fakatātā, hiva, keimi mo ha ngaahi ʻekitivitī kehe.

Paaki