Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021
29 Nōvema–5 Tīsema. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 137–138: “Meʻa-Hā-Mai ki hono Huhuʻi ʻo e Kau Pekiá”


“29 Nōvema–5 Tīsema. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 137–138: ‘Meʻa-Hā-Mai ki hono Huhuʻi ʻo e Kau Pekiá,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 2021 (2020)

“29 Nōvema–5 Tīsema. Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 137–138,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2021

ʻĪmisi
kakai ʻi he maama tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié

ʻOku mamata ʻa Siosefa ki heʻene tamaí, faʻeé, mo e tokouá ʻi he puleʻanga fakasilesitialé (Mata Meʻa-Hā-Mai ʻa Siosefa Sāmita ki he Puleʻanga Fakasilesitialé, Robert Barrett).

29 Nōvema–5 Tīsema

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 137–138

“Meʻa-Hā-Mai ki hono Huhuʻi ʻo e Kau Pekiá”

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi ʻo pehē: “Te tau lava kotoa ʻo fifili fakafoʻituitui ki he ngaahi tūkunga ʻi he maama tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié. … Kae ʻoua muʻa naʻa tau akoʻi pe fakaʻaongaʻi ko ha tokāteline ʻa e meʻa ʻoku ʻikai ke ne aʻusia e tuʻunga ʻo e tokāteline totonú” (“Falala ki he ʻEikí,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2019, 28). Fakapapauʻi ʻoku makatuʻunga hoʻo fealeaʻakí ʻi he ngaahi folofolá mo e ngaahi lea ʻa e kau palōfitá.

Lekooti Hoʻo Ngaahi Ongó

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

ʻOku lahi e ngaahi moʻoni fakatokāteline fakalaumālie ʻoku maʻu ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 137–38. Fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau hiki ha niʻihi. Hili iá te ke lava ʻo tuku ha kiʻi taimi ke toe vakaiʻi ʻenau lisí fakataha mo e kalasí pea talanoa ki he ʻuhinga ʻoku mahuʻinga ai ʻa e ngaahi moʻoni ko ʻení kiate kinautolú. Ne ako nai ʻe ha taha ha meʻa mei he ongo vahe ko ʻení naʻe ʻikai ke mahino kiate kinautolu kimuʻa?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 137; 138:32–37

ʻE maʻu ʻe he laumālie kotoa pē ʻa e faingamālie ke fili ʻa e nāunau fakasilesitialé.

  • Ko e tokolahi ʻiate kitautolu ʻoku tau ʻiloʻi ha kakai ne ʻikai haʻanau faingamālie ke tali ʻa e ongoongoleleí ʻi he moʻuí ni—ʻo kau ai ʻa kinautolu ne nau mate ko e fānau. Fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau vahevahe ha foʻi moʻoni ne nau maʻu ʻi he vahe 137 ʻoku tokoni ke mahino kiate kinautolu ʻa e palani ʻa e ʻOtuá maʻá e kakai fakafoʻituitui ko ʻení. Ko e hā ha ngaahi moʻoni ʻoku tau maʻu ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:32–37 ʻokú ne fakalahi ʻa e mahino ʻoku tau maʻu ki he palani ʻa e ʻOtuá? ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e anga ʻo ʻenau ongo fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní, ko ʻEne palani ʻo e fakamoʻuí, pea mo e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí. ʻE lava ke ʻaonga ʻa e fakamatala ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé” ki hoʻo fealeaʻakí.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:1–11, 25–30

ʻOku teuteuʻi kitautolu ʻe he laukonga mo e fakalaulauloto ki he folofolá ke tau maʻu ʻa e fakahaá.

  • ʻOku tokoni ʻa e aʻusia ʻa Siosefa F. Sāmita ʻoku fakamatalaʻi ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:1–11, 25–30 ke mahino kiate kitautolu ʻa e founga te tau lava ai ke mateuteu ke maʻu ʻa e fakahaá. Mahalo naʻa lava ke fengāueʻaki fakataha ʻa e kau mēmipa ʻo e kalasí ke ʻiloʻi ʻa e meʻa ʻoku nau ako fekauʻaki mo e fakahaá mei he ngaahi veesi ko ʻení. Te ke lava ʻo kole ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau vahevahe ʻa e founga kuo teuteuʻi ai kinautolu ʻe hono lau mo fakalaulauloto ki he folofolá ke maʻu ʻa e fakahaá (vakai foki, Siosefa Sāmita—Hisitōlia 1:11–12).

  • ʻOku fakamatalaʻi ʻe he pōpoaki ʻa Palesiteni M. Lāsolo Pālati “Ko e Meʻa-Hā-Mai ʻo e Huhuʻi ʻo e Kau Pekiá” (Ensign pe Liahona, Nōvema 2018, 71–74) ʻa e “teuteu ʻa Siosefa F. Sāmita ʻi heʻene moʻuí ke maʻu e fakahā fakaofó ni [Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138].” Kapau ʻe lau ʻe he kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí ʻa e pōpoaki ʻa Palesiteni Pālatí he uiké ni, poupouʻi ke nau vahevahe ha meʻa naʻe mahuʻinga kiate kinautolu. Pe te mou lau fakakalasi ha kongokonga ʻo e pōpoakí. Ko e hā ʻa e meʻa ʻoku mahuʻinga kiate kitautolu fekauʻaki mo e moʻui ʻa Palesiteni Sāmitá mo hono ʻulungāngá? Ko e hā ha meʻa te tau lava ʻo ako mei heʻene sīpingá?

    ʻĪmisi
    tā valivali ʻo Siosefa F. Sāmita

    Siosefa F. Sāmita, tā fakatātaaʻi ʻe Albert E. Salzbrenner

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:12–60

ʻOku hoko atu ʻa e ngāue ʻo e fakamoʻuí ʻi he hili ʻa e maté.

  • Ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau ʻiloʻi ʻa e ngaahi moʻoni ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:12–60, te ke lava ʻo ʻoange ha ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo e maama tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié ʻa ia ʻoku tali ʻe he ngaahi veesi ko ʻení. Hangē ko ʻení: Ko e hā e meʻa naʻe fai ʻe he Fakamoʻuí lolotonga ʻEne ʻi he maama tataliʻanga ʻo e ngaahi laumālié? Ko hai ʻa e kau talafekau ʻa e ʻEikí, pea ko e hā ʻenau pōpoakí? ʻE lava ke fili ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha fehuʻi ʻe taha pe lahi ange ʻi he ngaahi fehuʻi ko ʻení pea ngāue fakakulupu iiki ke fekumi ki he ngaahi talí. Hili iá te nau lava leva ke fevahevaheʻaki ʻa e ngaahi moʻoni ne nau maʻú. Ko e hā ha liliu ʻoku fai ʻe he ngaahi moʻoni ko ʻení ʻi heʻetau moʻuí?

  • Ko e hā te tau lea ʻaki ki ha taha ʻokú ne fehuʻi, “Ko e hā e meʻa ʻoku hoko ʻi he taimi ʻoku tau mate aí?” Ko e hā ha meʻa te tau vahevahe mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 138:12–60 ʻe ala tokoni ke tali ʻa e fehuʻi ko ʻení? (vakai foki, ʻAlamā 40:11–15).

ʻĪmisi
fakaʻilonga ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni kehé

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

ʻOku ʻomi ʻe he palani ʻa e ʻOtuá ha founga maʻá e kotoa ʻo ʻEne fānaú ke nau tali ʻa e ongoongoleleí.

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Henelī B. ʻAealingi ʻo pehē:

“Ko ha kiʻi konga siʻi pē ʻo e fānau ʻa e ʻOtuá ʻi he moʻui ko ʻení, ʻoku mahino kakato kiate kinautolu e palani ʻa e ʻOtuá, pea nau lava ʻo maʻu e ngaahi ouau ʻo e lakanga fakataulaʻeikí mo e ngaahi fuakava ʻe lava ke fakaʻaongaʻi lelei ai e mālohi fakalelei ʻo e Fakamoʻuí ʻi heʻetau moʻuí. …

“Mahalo ʻe taku ʻe ha niʻihi ʻoku ʻikai totonu ʻeni. Mahalo te nau lau ko ha fakamoʻoni ia ʻoku ʻikai ha palani, pe fie maʻu makehe ki he fakamoʻuí—pea nau ongoʻi he ʻikai hanga ʻe ha ʻOtua angatonu ia mo angaʻofa ʻo faʻu ha palani ʻe ʻatā pē ke maʻu ʻe ha konga siʻi ʻo ʻEne fānaú. Mahalo ʻe lau ʻe ha niʻihi ia pau pē ne ʻosi fakapapauʻi ʻe he ʻOtuá ia kimuʻa pe ko hai ʻe fakamoʻui Heʻene fānaú, peá Ne ʻai pē ke nau maʻu e ongoongoleleí, kae ʻikai pē ke ‘fili’ e niʻihi ia kuo teʻeki ai ke nau fanongo ʻi he ongoongoleleí.

“Ka ʻokú ta fakatou ʻiloʻi, tuʻunga ʻi he ngaahi moʻoni ne toe fakafoki mai ʻi he Palōfita ko Siosefa Sāmitá, ʻa e lahi ange e angaʻofa mo e angatonu ia e palani ʻa e ʻOtuá. ʻOku hohaʻa mai ʻetau Tamai Hēvaní ke Ne tānaki mo tāpuekina kotoa ʻa Hono fāmilí. Neongo ʻokú Ne ʻafioʻi he ʻikai ke nau fili kotoa ke kau ki he tānakí, ka ʻoku ʻoange ʻe Heʻene palani ki Heʻene fānaú kotoa ʻa e faingamālie ke tali pe fakasītuʻaʻi ʻEne fakaafé.” (“Ko Hono Tānaki e Fāmili ʻo e ʻOtuá,” Ensign pe Liahona, Mē 2017, 20–21).

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fakaʻaongaʻi e ngaahi lea ʻa e kau palōfitá. “Ko e folofolá mo e lea ʻa e kau palōfita mo e kau ʻaposetolo he ngaahi ʻaho kimui ní, ʻa e feituʻu ʻoku maʻu mei ai ʻa e ngaahi moʻoni ʻoku tau akoʻí. Fakalotoa e niʻihi ʻokú ke akoʻí ʻi he faingamālie kotoa pē, ke nau tafoki ki he folofola ʻa e ʻOtuá ke maʻu mei ai ha tataki” (Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 21).

Paaki