li xMaria ut li xElisabet

7–13 enero

Mateo 1; Lukas 1

"Chi’uxq we jo’ laa waatin"

Naq maji’ nakawil ru yalaq chik hu re tzolok, il ru ut k’oxla Mateo 1 ut Lukas 1, ut tz’iib’aheb’ li musiq’ejil na’leb’ nakak’ul. Kanab’ li Musiq’ej chixk’amb’al aab’e sa’ xkawresinkil aawib’. Chirix a’an, ileb’ li na’leb’ sa’ li tusleb’ aatin a’in ut sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Kanab’eb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal chixnumsinkil wi’chik Mateo 1 malaj Lukas 1 chiru junjunq li k’asal, ut kanab’eb’ chixwotzb’al k’a’ru li jun raqal mas nawulak chiruheb’, ut k’a’ruheb’ li yaalil na’leb’ xe’xtzol. Naru naq us xb’een wa xnumsinkil chiru junpaat li k’a’ru yeeb’il resil sa’eb’ li ch’ol a’in re te’tawmanq ru li raqal li te’wotzmanq.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzolʼlebʼ

Mateo 1:18–25; Lukas 1:5–80

Li qaChoxahil Yuwa’ nak’anjelak rik’in ruq’eb’ li ralal xk’ajol tiikeb’ xch’ool, re xk’eeb’al chi uxmank li rajom.

• Eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal mas wi’chik naq te’xtaw xna’leb’ sa’ xtzolb’al li Ak’ Chaq’rab’ chiru li chihab’ a’in wi neke’xsik’ tzole’k xb’aan li k’a’ru ke’xk’ul li ani yeeb’ileb’ resil. Re xtenq’ankileb’ chixb’aanunkil a’in, naru taatz’iib’a xk’ab’a’eb’ li ani wankeb’ sa’ Mateo 1 ut sa’ Lukas 1 chiru li pizarron, rochb’een li jar raqal sa’eb’ li loq’laj hu chirixeb’, jo’ li wan arin:

  • Maria (Lukas 1:26–56)

  • Jose (Mateo 1:18–25)

  • Isabel (Elisabet) (Lukas 1:5–7, 24–25, 40–45, 57–60)

  • Sakarias (Lukas 1:5–23, 59–64)

  Ye reheb’ li komon naq te’xsik’ ru jun kristiaan li te’raj xtzolb’al chik li na’leb’ chirix, naq te’rileb’ li raqal li tz’iib’anb’ileb’, ut naq te’xwotz rik’in jun komon sa’ li tzoleb’aal k’a’ru xe’xtzol rik’in li k’a’ru kixk’ul li kristiaan a’an. K’a’ru naru naqab’aanu re xb’aanunkil jo’ li chaab’ilal li kixb’aanu li kristiaan a’an?

  laj Gabriel naq kixk’ut rib’ chiru li xMaria

  Xchalik laj Gabriel rik’in xMaria, xb’aan laj John Scott

• Re xtenq’ankileb’ li komon chixk’oxlankil chi mas wi’chik chan ru xch’ool li xMaria ut k’a’ru lix k’anjel sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li Yuwa’b’ej, taaruuq taak’uteb’ li video "Un ángel anuncia el nacimiento de Cristo a María" ut "María y Elisabet se regocijan" (LDS.org) malaj teeril sa’ komonil Lukas 1:26–38, 46–56, ut teek’e reetal li k’a’ru kixye li xMaria li naxk’ut k’a’ru wan sa’ xch’ool. K’a’ chik ru naqatzol chirix li xMaria? K’a’ru naru naqatzol rik’in a’an chirix xk’ulub’ankil li rajom xch’ool li Dios choq’ qe?

Lukas 1:5–25

Nachal li rosob’tesihom li Dios sa’ li kutan k’oxlanb’il xb’aan a’an.

• Maare wankeb’ sa’ laa tzoleb’aal li ani jo’ li xIsabel ut laj Sakarias wankeb’ chi tiikeb’ xch’ool, a’ut ink’a’ xe’xk’ul jun li osob’tesink li mas neke’xyo’oni. Chan ru naq taaruuq taatenq’aheb’ chi tzolok rik’in li k’a’ru ke’xk’ul li xIsabel ut laj Sakarias? Re xtikib’ankil, naru taaye reheb’ li komon naq te’xtz’iib’a jun li osob’tesiik li neke’xyo’oni xk’ulb’al. Chirix a’an te’ruuq chi sik’ok sa’ Lukas 1:5–25, re xtawb’al k’a’ru naru neke’xtzol sa’ li resil li xIsabel ut laj Sakarias chirix royb’eninkil li Qaawa’. Taaruuq ajwi’ te’ril ut te’xk’oxlaheb’ li aatin sa’ "xkomon chik li k’anjeleb’aal." Ye reheb’ naq te’xtz’iib’a li k’a’ru xe’xtzol, chixk’atq li osob’tesiik li neke’xyo’oni, ut wi nakak’oxla naq us, naq te’xwotz li k’a’ru yookeb’ chixk’oxlankil.

• K’a’ chik ru li na’leb’ chirix royb’eninkil li kutan k’oxlanb’il xb’aan li Qaawa’ naru neke’xk’ul li komon rik’in li k’a’ru xe’xk’ul sa’ xyu’ameb’, malaj rik’in li yeeb’il resil sa’eb’ li loq’laj hu? K’a’ru naqatzol rik’ineb’ li na’leb’ a’in?

Lukas 1:26–38

"Maak’a’ ch’a’aj chiru li Dios."

• Wan naq eb’ li komon te’xpatz’—jo’ kixb’aanu xMaria—chan ru taaruuq chi uxk li kixk’uub’ li Dios choq’ reheb’, malaj chan ru taatz’aqloq ru li k’a’ru xyeechi’i reheb’. Re xtenq’ankileb’ li komon chixtawb’al ru naq rik’in lix wankil li Dios chixjunil naru, taaruuq taak’ut li jalam-uuch La Anunciación: el ángel Gabriel se aparece a María (Libro de obras de arte del Evangelio, ajl 28) ut taapatz’ reheb’ naq te’ril sa’ komonil Lukas 1:26–38. K’a’ru naru naqatzol chirix numtaak sa’ xb’een li k’a’ru chanchan ink’a’ naru xb’aanunkil, rik’in xtzolb’al lix yehom ut lix b’aanuhom xMaria? Ye reheb’ li komon naq te’xwotz chan ru naq li Dios xtenq’aheb’ chixq’axb’al ru li k’a’ru xe’xk’oxla naq ink’a’ naru xb’aanunkil. Re rilb’al jun eetalil chirixeb’ li komon li ke’xb’aanu li k’a’ru chanchan ink’a’ naru xb’aanunkil chi tenq’anb’ileb’ xb’aan li Dios, ilomaq li video "Sealed Together: The Manaus Temple Caravan" (LDS.org).

• Lix yu’am li Kolonel kixk’e chi k’ute’k li yaalil na’leb’ kixye laj Gabriel: "Maak’a’ ch’a’aj chiru li Dios" (Lukas 1:37). Re xk’utb’al xyaalal li na’leb’ a’in, naru taapatz’ reheb’ li komon naq te’xk’oxla jo’q’e naq li Kolonel kixb’aanu li k’a’ru chanchan ink’a’ naru, naq yoo chixb’aanunkil li rajom xch’ool lix Yuwa’ (jo’ jun eetalil, chi’ilmanq sa’ Jwan 9:1–7). Re xtenq’ankileb’ li komon chirilb’al chan ru naq li na’leb’ a’in nak’anjelak sa’ xyu’ameb’, naru taaye reheb’ naq te’xk’oxlaheb’ li patz’om jo’eb’ a’in: Chan ru naq naxjal laa yu’am xnawb’al naq maak’a’ ch’a’aj chiru li Dios? Chan ru naq naxjal laa k’anjel sa’ li Iglees? Laa waatin rik’ineb’ li wankeb’ sa’ laa junkab’al? Maare us ajwi’ xjuntaq’eetankil Lukas 1:37 rik’in li raatin li Kolonel sa’ Markos 14:36.

Mateo 1:18–25; Lukas 1:26–55

Li Jesukristo a’an li Ralal li Dios.

• Jun li ajom tz’iib’anb’il wi’ lix hu laj Mateo, laj Lukas, ut xkomoneb’ chik li ke’tz’iib’ank resil li evangelio a’an re xch’olob’ankil naq li Jesukristo a’an li Ralal li Dios. Chan ru naru taatenq’aheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixk’eeb’al reetal li ajom a’in sa’eb’ li xb’een ch’ol te’ril sa’ li Ak’ Chaq’rab’? A’in jun li na’leb’ naru taab’aanu: Jacheb’ ru li tzoleb’aal sa’ kok’ ch’uut malaj sumal, ut k’e re li junjunq ch’uut eb’ li raqal sa’ Mateo 1 malaj sa’ Lukas 1. Ye reheb’ naq te’xsik’ resil li k’a’ru xb’aanuman malaj li aatin li naxnimob’resi lix paab’aaleb’ chirix lix choxahil k’anjel li Jesukristo jo’ ralal li Dios, ut te’xwotz rik’in li tzoleb’aal li k’a’ru xe’xtaw. Junjunq li raqal naru taaye a’aneb’ Mateo 1:18–25 ut Lukas 1:26–38, 39–45, 46–55. Ye reheb’ li wankeb’ sa’ li tzoleb’aal naq sa’ xtzolb’al li Ak’ Chaq’rab’ chiru li chihab’ a’in, taaruuq te’xtz’iib’a chi tustu eb’ li raqal li neke’xch’olob’ xyaalal naq li Jesukristo a’an li Ralal li Dios. Taaruuq ajwi’ teetz’iib’a li tusul a’in jo’ tzoleb’aal.

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Re xtenq’ankileb’ li komon chirilb’al Mateo 2 ut Lukas 2 choq’ re li tzoleb’aal sa’ li xamaan jun chik, taaruuq taaye naq wi neke’ril resil lix yo’lajik li Kristo rik’in tijok, te’xk’ul chik xkomon lix na’leb’ chirix, us ta maare k’iila sut ak xe’ril.

reetalil li k’anjeleb’aal

Xkomon chik li k’anjeleb’aal

Mateo 1; Lukas 1

Royb’eninkil li Qaawa’.

Li Elder Neal A. Maxwell kixye, "Li paab’aal ... naraj naxye royb’eninkil li kutan k’oxlanb’il xb’aan li Qaawa’, xb’aan naq a’an kixye, "chixjunil li k’a’aq re ru tento taachalq sa’ xq’ehil." (Tzol’leb’ ut Sumwank 64:32.)" ("Para que vuestro ánimo no se canse hasta desmayar," Liahona, julio1991, 97).

Li Awa’b’ej Dieter F. Uchtdorf kixk’ut:

"Chiqajunqal wan naq b’oqb’ilo chi oyb’enink. Naqoyb’eni lix sumenkil ru li qatij. Naqoyb’eni li k’a’ru chanchan k’a’jo’ xtiikal ru ut k’a’jo’ xchaab’ilal, ut ink’a’ naqanaw k’a’ut naq li qaChoxahil Yuwa’ naxb’ay rib’ chixk’eeb’al.

"Laa’in jultik we naq yookin chi tzole’k jo’ aj b’eresinel so’sol ch’iich’. Sa’ xweent li militar, maak’a’jo’ naq xqab’aanu li k’anjel re xkawresinkil li qoq quq’. ... Xoo’aalinak, ut xoo’aalinak, ut xoo’aalinak wi’chik.

"Naq yookin chi aalinak, xink’e reetal naq wan k’a’ru nachal wi’ ink’a’uxl. Wulaj wulaj wankeb’ li winq’ li neke’sik’lik, neke’kalaak ut neke’xb’aanu k’a’aq chik re ru li ink’a’ naxk’am rib’ rik’in li evangelio, ut mas wi’chik rik’in li Aatin re Chaab’il Na’leb’.

"Jultik we naq xink’oxla, "Oyb’eni wan junpaataq! Ma ink’a’ tento raj naq tin’aalinaq ut ink’a’ tinlub’q? A’b’an yookin ajwi’ chi lub’k, ut xinq’axe’ xb’aaneb’ li ink’a’ yookeb’ chixpaab’ankil li Aatin re Chaab’il Na’leb’. Naru ninye naq xchal ink’a’uxl chirix a’in. Xinpatz’ sa’ inch’ool, ma yaal li yeechi’inb’il, malaj ink’a’?

"Ink’a’ kichal sa’ junpaat lix sumenkil. A’b’anan timil timil xintzol naq lix yeechi’ihom li Dios ink’a’ junelik nachal sa’ junpaat malaj jo’ chanru naqaj; nachal sa’ li kutan k’oxlanb’il xb’aan a’an, ut jo’ chanru naraj a’an. Chirix xnumikeb’ li chihab’, ak xinru chirilb’al li osob’tesink li nachal rik’ineb’ li neke’paab’ank re li Aatin re Chaab’il na’leb’, rochb’een li musiq’ejil osob’tesink li nachal sa’ junpaat xb’aan xpaab’ankil yalaq chaq’rab’ re li Dios" ("Continuemos con paciencia,"Liahona, mayo 2010, 58).

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Waklesiheb’ xch’ool li komon sa’ li tzoleb’aal naq te’xtzol li loq’laj hu sa’ kab’l. Jun na’leb’ li naru taak’anjelaq aawe sa’ xtenq’ankileb’ chixtzolb’aleb’ li loq’laj hu sa’ kab’l, a’an xkanab’ankil jun hoonal re naq eb’ li komon te’xwotz li na’leb’ xe’xtaw xb’aan xtzolb’aleb’ li loq’laj hu xjuneseb’ ut sa’ junkab’al. (Chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 29.)