laj Abraham naq kitijok chirix lix muheb’aal t’ikr

Laj Abraham sa’ li helhookil ch’och’ Mamre, xb’aan laj Grant Romney Clawson

18–24 noviembre

Santiago

“B’aanuhomaq li naxye li aatin, ut ink’a’ chik’ojlaaq eech’ool ka’ajwi’ rik’in rab’inkil”

Rub’elaj naq taawil ru li tusleb’ aatin a’in, il ru lix hu laj Santiago, ut k’e reetal li musiq’ahom nakak’ul. K’a’ru li na’leb’ nakataw li taa’osob’tesinq ut taawaklesinq reheb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal? Naru taawil li tusleb’ aatin a’in re xk’ulb’al xkomon chik li na’leb’.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Ye reheb’ li komon naq te’xwotzeb’ li raqal sa’ Santiago li natenq’ank reheb’ re te’wanq “chixb’aanunkil li naxye li aatin” (Santiago 1:22). Wi nakaweek’a naq us, naru ajwi’ te’xwotz li k’a’ru neke’reek’a naq toj te’raj ru xb’aanunkil, xjuneseb’ malaj jo’ junkab’al.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzolʼlebʼ

Santiago 1:5–6

Naq nokopatz’ok rik’in paab’aal, li Dios nak’ehok chi anchal xch’ool.

• Rik’in li na’leb’ k’utb’il sa’ Santiago 1:5–6 laj Jose Smith kixk’ul jun k’utb’esinb’il na’leb’ li kixjal lix yu’am, ut laa’o ajwi’ wan li osob’tesink naru naqak’ul chiqajunqal rik’in li aatin a’an. Maare naru taatz’iib’a li patz’om jo’ a’in chiru li pizarron, ut taaye reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal naq te’xk’oxla sa’ xch’ool: Chan ru naq li aatin sa’ Santiago 1:5–6 xjal laa yu’am? Rik’in li k’a’ru kixk’ul laj Jose Smith rik’ineb’ li raqal a’in, k’a’ru xatzol chirix xsik’b’al aana’leb’ naq wan jun aapatz’om? (chi’ilmanq Jose Smith—Resilal 1:10–17). K’a’ru xak’ul li xk’e chanaw naq “yaal lix ch’olob’ahom laj Santiago”? (Jose Smith—Resilal 1:26). Ye reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal naq te’xwotz lix na’leb’eb’ chirix naq xe’xk’oxlaheb’ li patz’om a’in.

• Maare eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixyeeb’al li tz’iib’anb’il sa’ Santiago 1:5–6 rik’in tz’aqal li raatineb’. Chan ru naq a’in naxtenq’aheb’ chixtawb’al ru chi us li raqaleb’ a’in?

• Re xtenq’ankileb’ li komon sa’ li tzoleb’aal re taajultiko’q reheb’ naq li Dios kixyeechi’i k’ehok chi anchal xch’ool reheb’ li ralal xk’ajol naq neke’tijok chiru, patz’ reheb’ li komon naq te’xwotz k’a’ru xe’xk’ul li xtz’aqlok wi’ ru li yeechi’inb’il sa’ Santiago 1:5–6 sa’ xyu’ameb’ a’an. K’a’ru xe’xtzol naq xe’xpatz’ re lix Choxahil Yuwa’ re tixk’e xsumenkil lix patz’omeb’ chirixeb’ li na’leb’ re li evangelio?

Santiago 1:2–4; 5:7–11

Li kuyuk nokoxk’am sa’ li k’a’ru tz’aqal re ru.

• Re xtikib’ankil li aatinak chirix li raatin laj Santiago chirix li kuyuk sa’eb’ li raqal a’in, naru taapatz’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal naq te’xwotz jun sut sa’ lix yu’ameb’ naq x’ajman ru naq te’wanq xkuyumeb’, ut k’a’ru xe’xtzol rik’in a’an. Chirix a’an, naru te’xtz’il rix Santiago 1:2–4; 5:7–11 re xtawb’aleb’ li na’leb’ li neke’xk’am rib’ rik’in li k’a’ru xe’xk’ul. Maare te’xtaw ajwi’ naq taak’anjelaq li na’leb’ k’utb’il sa’ li video “Continuemos con paciencia” (LDS.org), malaj li raatin li Awa’b’ej Dieter F. Uchtdorf, “Continuemos con paciencia” (Liahona, mayo 2010, 56–59). K’a’ut naq na’ajman ru li kuyuk naq yooko chixyalb’al qaq’e chixtawb’al xtz’aqalil qe qu? K’a’ru xtenq’ank reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chi wank xkuyumeb’ sa’ lix yu’ameb’?

Santiago 1:3–8, 21–25; 2:14–26

“Li paab’aal chi maak’a’ xb’aanuhom, kamenaq.”

• Jun na’leb’ re aatinak chirix li raatin laj Santiago chirix li paab’aal ut li b’aanuhom, a’an xjachb’al ru laa tzoleb’aal sa’ wiib’ jachal—sa’ li jun te’aatinaq chirix k’a’ut naq li qapaab’aal naraj ru b’aanuhom, ut sa’ li jun chik te’aatinaq chirix k’a’ut naq li qab’aanuhom naraj ru li paab’aal. Re xb’aanunkil a’in, naru te’ril ru Mateo 7:21–23; Santiago 1:6–8, 21–25; 2:14–26; ut Jose Smith—Resilal 1:19). Chirix a’an, li junjunq jachal naru chixyeeb’al k’a’ru xe’xtaw, ut te’aatinaq chirix k’a’ut naq na’ajman ru li paab’aal jo’ ajwi’ li b’aanuhom.

• Re xtenq’ankileb’ li komon chixk’oxlankil chi us li aatin, “Li paab’aal chi maak’a’ xb’aanuhom, kamenaq” (Santiago 2:26), naru taatz’iib’a li ch’ol aatin a’in chiru li pizzaron: Li paab’aal chi maak’a’ xb’aanuhom chanchan li chi maak’a’ . B’oqeb’ li komon chixk’oxlankil k’a’ruheb’ li aatin te’ruuq chixk’eeb’al re xtz’aqob’resinkil ru li ch’ol aatin, ut kanab’eb’ chixtz’iib’ankil chiru li pizarron eb’ li aatin xe’xk’oxla. Maare usaq choq’ reheb’ xb’aanunkil li ch’ina k’anjel a’in sa’ wiib’al malaj sa’eb’ li kok’ ch’uut. Li esil yeeb’il xb’aan li Awa’b’ej Dieter F. Uchtdorf sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” maare tixtenq’aheb’ chixtawb’al ru li na’leb’ a’in. K’a’ru naru taqab’aanu re naq rajlal yooqo chixk’anjelankil li qapaab’aal chirix li Jesukristo?

Santiago 2:1–9

Jo’ xtzolom li Jesukristo, tento taqaraheb’ chixjunileb’ li kristiaan, maak’a’ naxye chan ru wankeb’.

• Re xtenq’ankileb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixk’utb’al li rahok chiru chixjunileb’, maak’a’ naxye k’a’ru li wankeb’ wi’ malaj chan ru neke’ilok, naru taapatz’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal naq te’xk’e xhoonal chirib’ileb’ rib’ chixyaab’asinkil Santiago 1:9–11; 2:1–10; 5:1–6. Aatinanqex chirixeb’ li patz’om jo’ a’in: K’a’ru xyaalalil “juntaq’eet rilb’aleb’ chixjunil”? (Santiago 2:9). K’a’ut naq wan naq naqak’ulub’eb’ li wankeb’ xtumin, li nawb’ileb’ ru, malaj li ani wankeb’ xwankil chi jalan rik’ineb’ li maak’a’ wan reheb’? Chan ru naq naru taqakanab’ rilb’aleb’ li qas qiitz’in chi jalan, a’ yaal chan ru naq wankeb’? Chan ru naq eb’ li tiikeb’ chixtaaqenkil li Kolonel a’aneb’ li q’axal b’ihomeb’? (chiʼilmanq Santiago 2:5).

Santiago 3

Li aatin naqoksi wan xwankil chi rahob’tesink ut chi osob’tesink.

• Li kawil aatin oksinb’il xb’aan laj Santiago naru naxjultika qe ut nokoxtenq’a chiroksinkil li aatin—li yeeb’il jo’ ajwi’ li tz’iib’anb’il—re xwaklesinkileb’ li qas qiitz’in. Naru taakanab’eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chirilb’al sa’ junpaat Santiago 3, ut te’xsik’eb’ li jaljookil ru aatin chirix chan ru naq li aatinak naru chi rahob’tesink ut chi osob’tesink; maare wankeb’ li komon sa’ li tzoleb’aal li te’raj xyiib’ankil xjalam-uucheb’ li jaljookil ru aatin a’in. Chan ru naq li jalam-uuch a’in naxk’ut xyaalal lix yehom laj Santiago sa’ li ch’ol a’in? Qayehaq, chan ru naq li qaatin naru nawan jo’ jun xam? K’a’ru li jaljookil ru aatin naru neke’xk’oxla li komon sa’ li tzoleb’aal re xk’utb’al li chaab’ilal naru nachal rik’in li aatinak? Maare taaruuq taapatz’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chan ru naq te’ruuq chixk’anjelankil li raatin laj Santiago.

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Re xwaklesinkileb’ xch’ool li komon chirilb’al 1 ut 2 Pedro, ye reheb’ naq te’xsik’ li tzol’leb’ sa’eb’ li hu a’in li tawb’ileb’ wi’chik ru sa’ xk’ab’a’ naq k’ojob’anb’il wi’chik li evangelio. Chan ru naq eb’ li tzol’leb’ a’in neke’xk’ut xyaalal lix k’anjel laj Jose Smith jo’ profeet?

reetalil li k’anjeleb’aal

Xkomon chik li k’anjeleb’aal

Santiago

Li paab’aal ut li b’aanuhom.

Li Awa’b’ej Dieter F. Uchtdorf kixk’ut:

“Wan jun li najteril seraq’ reheb’ laj Judio, chirix jun aj yiib’anel xab’on li ink’a’ naxpaab’ naq wan jun li Dios. Sa’ jun kutan naq yoo chi b’eek rochb’een jun rabbi, kixye, “Wan k’a’ru ink’a’ nintaw ru. Wanjenaq li paab’ank chiru k’iila mil chihab’. A’ut yalaq b’ar nakat-ilok, wan li maa’usilal, li po’e’k, li tik’ti’, li tihok-ib’, li rahilal, li tz’okaak, ut li sachok. Chanchan naq li paab’ank maajun chaab’ilal xb’aanu re li ruchich’och’. Chi jo’kan ninpatz’ aawe, k’a’ru na’ok wi’ li paab’aal?”

“Li rabbi chiru junpaat ink’a’ kixsume, a’ut toj yoo chi b’eek chixk’atq laj yiib’anel xab’on. Chirix junpaat, ke’wulak sa’ jun na’ajej wankeb’ wi’ li kok’al, tz’ajninb’ileb’ chi ch’och’, ut sa’ ch’och’ yookeb’ chi b’atz’unk.

“Wan k’a’ru ink’a’ nintaw ru,” chan li rabbi. “Ileb’ li kok’al a’an. Wanjenaq li xab’on chiru k’iila mil chihab’, a’ut eb’ li kok’al a’an tz’ajeb’ ru. K’a’ru na’ok wi’ li xab’on?”

“Laj yiib’anel xab’on kixye, “Rabbi, moko tiik ta xyeeb’al naq wan xmaak li xab’on xb’aan naq tz’ajeb’ ru li kok’al a’in. “Li xab’on tento naq taa’oksimanq re tixb’aanu lix k’anjel.”

“Kise’ek li rabbi ut kixye, “Tz’aqal yaal nakaye” ” (“El justo por la fe vivirá,” Liahona, abril 2017, 4).

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Tenq’aheb’ chiroxloq’inkil rib’ chirib’ileb’ rib’. “Tenq’aheb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal chixtawb’al ru naq li junjunq reheb’ neke’tz’aqon sa’ xk’eeb’al chi eek’amank li musiq’ej sa’ li tzoleb’aal. Waklesi xch’ooleb’ re taawanq li chaab’ilal, li rahok, ut li oxloq’ink chirib’ileb’ rib’ re naq chixjunileb’ sa te’reek’a sa’ xwotzb’al li k’a’ru xe’xk’ul sa’ xyu’am, lix patz’omeb’, ut lix nawomeb’ xch’ool” (Li k’utuk jo’ li Kolonel, 15).