oxib’ li ixq xaqxookeb’ chirix li santil ochoch

28 octubre–3 noviembre

1 ut 2 Timoteo; Tito; Filemon

“Chayal aaq’e chixk’amb’al xb’eheb’ laj paab’anel”

Il ru 1 ut 2 Timoteo; Tito; ut Filemon, rik’in xk’oxlankileb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal. Li k’oxlahom ut eek’ahom li te’chalq aawik’in tate’xtenq’a chixk’utb’aleb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li aajeleb’ ru, ut chixb’oqb’al chaq li Musiq’ej sa’ laa tzoleb’aal.

Xtz’iib’ankil li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Wan naq us choq’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal rab’inkil rib’eb’ chi aatinak chirix chan ru naq xe’usa malaj naq xcha’a’jkilo’ chiruheb’ xtzolb’aleb’ li loq’laj hu, xjuneseb’ ut sa’ junkab’al. K’oxla xtikib’ankil li tzolok rik’in xb’oqb’aleb’ li komon chi aatinak chirix chan ru naq yookeb’ chi usaak sa’ xtzolb’aleb’ li loq’laj hu.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzolʼlebʼ

1 ut 2 Timoteo; Tito

Rik’in xtawb’al ru li yaalil tzol’leb’, naru naqakol qib’ chiru li b’alaq’iik.

• Eb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal wankeb’ sa’ jun kutan nak’utman wi’ naab’al li b’alaq’il tzol’leb’. Jo’kan ajwi’ laj Timoteo ut laj Tito ke’wan sa’ jun kutan chanchan a’an, ut maare li na’leb’ kixk’e laj Pablo reheb’ tixtenq’aheb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal. Wan junjunq raqal li raatin laj Pablo li natawman sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal.” Naru taapatz’ re li junjunq komon sa’ li tzoleb’aal naq taaril ru jun reheb’ li raqal a’in ut tixwotz li k’a’ru xtzol chirix lix aajelil ru li yaalil tzol’leb’ (chi’ilmanq ajwi’ Alma 31:5).

1 Timoteo 4:10–16

Wi wanko laa’o “chixk’amb’al xb’eheb’ laj paab’anel,” naru naqak’ameb’ li qas qiitz’in rik’in li Kolonel ut lix evangelio.

• Naru naq eb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal ink’a’ neke’xtaw ru chan ru xnimal xwankil lix chaab’il b’aanuhomeb’. Naru nakab’oqeb’ chi aatinak chirix chan ru naq anihaq li nawb’il ru xb’aaneb’, maare junaq rech komonil sa’ li tzoleb’aal, wanjenaqeb’ chixk’utb’al rik’in xb’aanuhom naq a’aneb’ xtzolom li Kristo. Naru naq taachaab’ilo’q li aatinak wi nakatz’iib’a chi tzoltzo chiru li pizarron eb’ li aatin sa’ li raqal 12 li neke’xye chan ru naq naru toowanq chi k’amok b’e rik’in aatinak, rik’in laa yu’am (a’an naraj naxye rik’in laa b’aanuhom), sa’ rahok, sa’ laa paab’aal, ut sa’ xsaqal ru aach’ool. Eb’ li komon te’ruuq chi aatinak chirix chan ru naq nokoru chixk’amb’al xb’eheb’ laj paab’anel rik’in li junjunq chi chaab’ilal a’in.

2 Timoteo 1

“Moko li xiwak ta xqamaatani chaq rik’in li Dios, a’b’an lix kawub’ qach’ool, li rahok ut kuyuk-ib’.”

• Sa’ li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al, xe’k’ehe’ xb’oqb’al li komon sa’ laa tzoleb’aal rilb’al ru 2 Timoteo re xtawb’al li na’leb’ kixk’e laj Pablo re laj Timoteo re xwaklesinkil xch’ool sa’ lix k’anjel. Ye reheb’ li komon naq te’xwotz li na’leb’ xe’xtaw, malaj ut maare naru taakanab’eb’ chiru junpaat chixtawb’al ut chixwotzb’al junjunq li na’leb’ k’eeb’il xb’aan laj Pablo (sa’ li ch’ol 1 wan junjunq li na’leb’ a’an). Naru ajwi’ te’xwotz junaq xk’ulum naq li Dios xtenq’aheb’ chixq’axb’al ru lix xiweb’, ut xk’e reheb’ “xkawub’ xch’ool, li rahok ut kuyuk-ib’ ” (2 Timoteo 1:7).

2 Timoteo 3

Rik’in xtzolb’aleb’ li loq’laj hu naru naqaq’ax ru li rahilal re roso’jikeb’ li kutan.

• Chirix xtijb’al laj Timoteo chirix li “hoonal q’axal ch’a’ajkaq xnumsinkil” li toj taachalq, laj Pablo kixch’olob’ xyaalal lix wankileb’ ut xnimaleb’ ru li loq’laj hu (chi’ilmanq 2 Timoteo 3:1, 14–17). Re xtikib’ankil li aatinak chirix lix aajelileb’ ru li loq’laj hu sa’eb’ li kutan ch’a’aj, naru taapatz’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal naq te’xnumsi wi’chik li raatin laj Pablo chirix li ch’a’ajkilal taawanq sa’ roso’jikeb’ li kutan, li natawman sa’ 2 Timoteo 3:1–7. Chirix a’an, taaruuq te’xsik’eb’ ut te’xwotzeb’ li raqal li xtenq’ank reheb’ chixkolb’al rib’ chiruheb’ li ch’a’ajkilal a’an (wan junjunq li tz’iib’anb’ileb’ sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal”). Chan ru naq xtzolb’aleb’ li loq’laj hu naxkol qix chiruheb’ li ch’a’ajkilal sa’ li ruchich’och’ anajwan?

• Rik’in xtzolb’al li na’leb’ kixk’e laj Pablo chirix lix nimal xwankileb’ li loq’laj hu, eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chixwaklesinkil xch’ool chirib’ileb’ rib’ re te’xtzol li raatin li Dios. Maare eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal te’ruuq chirilb’al ru 2 Timoteo 3:14–17 ut te’xk’e reetal k’a’ruheb’ li osob’tesink ut li kolok-ix li nachal rik’in xtzolb’aleb’ li loq’laj hu. Chirix a’an, te’ruuq chixyeeb’al resil lix k’ulumeb’ naq xe’xk’ul li osob’tesink a’an sa’ xyu’ameb’ xb’aan xtzolb’aleb’ li loq’laj hu. Naru ajwi’ taakanab’eb’ li komon sa’ li tzoleb’aal chixk’oxlankil chiru junpaat k’a’ru naru neke’xb’aanu re naq mas wi’chik te’usilaaq rik’in xtzolb’aleb’ li loq’laj hu, xjuneseb’ ut jo’ junkab’al.

Filemon

Eb’ laj taaqenel re li Kristo neke’xkuy xmaak chirib’ileb’ rib’.

• Rub’elaj naq nekex’aatinak chirix li Hu re laj Filemon, naru taapatz’ re junaq komon sa’ li tzoleb’aal naq tixwotz b’ayaq li na’leb’ chirix laj Filemon ut laj Onesimo lix moos (yeeb’il chi k’osb’il ru sa’ li tusleb’ aatin re li xamaan a’in sa’ Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al). Chirix a’an, naru taajacheb’ ru laa tzoleb’aal sa’ wiib’ ch’uut, ut taak’e re li junjunq ch’uut jun reheb’ li patz’om a’in: Chan ru naq li k’a’ru kiwan xch’ool laj Pablo chixb’aanunkil choq’ re laj Onesimo chanchan li k’a’ru kixb’aanu li Kolonel chi anchal xch’ool choq’ qe laa’o? Us ta maare ch’a’aj choq’ re laj Filemon xkuyb’al xmaak lix moos li x’eelelik, chan ru naq lix evangelio li Jesukristo maare kixtenq’a chi kuyuk maak? Chirix naq eb’ li wiib’ ch’uut xe’xwotz li k’a’ru xe’xtzol, naru taapatz’ reheb’ li komon sa’ li tzoleb’aal re te’xwotzeb’ li raqal sa’eb’ li loq’laj hu, malaj li k’a’ru xe’xk’ul, li naxtenq’aheb’ chixtawb’al ru chi mas us wi’chik li kuyuk maak. Li raatin li Elder Kevin R. Duncan sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” maare taatenq’anq sa’ li aatinak a’in.

reetalil li tzolok

Xb’oqb’aleb’ chi tzolok sa’ kab’l

Re xwaklesinkileb’ xch’ool li komon chirilb’al ru li Hu reheb’ laj Hebreo, naru taapatz’ reheb’ ma neke’xnaw ru anihaq li nak’oxlank re naq li Dios wan chi najt, naq ink’a’ nokoxk’oxla, malaj naq ink’a’ naru nach’ok rik’in. Ye reheb’ naq te’xtaweb’ li raqal sa’ Hebreos 1–6 li te’ruuq chixwotzb’al, li naxk’ut naq li Dios Yuwa’b’ej ut li Jesukristo aj rahoneleb’, ut neke’raj qatenq’ankil naq wanko sa’ rahilal.

reetalil li k’anjeleb’aal

Xkomon chik li k’anjeleb’aal

1 ut 2 Timoteo; Tito; Filemon

Li raatin laj Pablo chirix li yaalil tzol’leb’.

• 1 Timoteo 1:1–7; 4:1–2, 6; 6:3–5, 20–21

• 2 Timoteo 3:13–17; 4:2–4

• Tito 1:7–9; 2:1, 7–8

Eb’ li raqal li neke’xkol qix chiru li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan li neke’tawman sa’ 2 Timoteo 3:2.

Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Junes reheb’ te’raj	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Jwan 15:12–13
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Te’xrahi ru li tumin	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Tzol’leb’ ut Sumwank 88:123
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Te’xnimob’resihatq xwankileb’	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Mosiah 2:24–25
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Te’xq’etq’eti rib’eb’	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Alma 5:27–28
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Aj majewanelaqeb’	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Tzol’leb’ ut Sumwank 63:64
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Aj q’etolaqeb’ raatin xna’ xyuwa’	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Efesios 6:1–3
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Maak’a’ chik te’xnaw xtioxinkil	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Tzol’leb’ ut Sumwank 78:19
Eb’ li ch’a’ajkilal sa’ roso’jikeb’ li kutan Te’xtz’eqtaana li paab’ank	Eb’ li raqal reheb’ li loq’laj hu li neke’kolok qix Deuteronomio 7:6

Li yulb’il b’an aj k’irtesinel re lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel nokoxtenq’a chixkuyb’aleb’ xmaak li qas qiitz’in.

Li Elder Kevin R. Duncan kixk’ut:

“Maa’ani li yo’yo, a’ yaal jo’q’e, ink’a’ ta raj taatoch’e’q xb’aan lix b’aanuhom, lix yib’ ru aj na’leb’, malaj lix maak junaq chik li kristiaan. A’an li k’a’ru naqamunsi chiqajunilo.

“Us naq li Dios, xb’aan lix rahom ut li ruxtaan choq’ reheb’ li ralal xk’ajol, kixk’uub’ jun li b’e li nokoxtenq’a chi b’eek chiru lix ch’a’ajkilal li yu’amej a’in. A’an kixk’e jun li b’e re eelelik choq’ re li ani rahob’tesinb’il xb’aan xmaak jalan. Kixk’ut chiqu naq nokoru chi kuyuk maak! …

“Naab’al chihab’ chaq anajwan, naq yookin chixyiib’ankil jun li korral, ki’ok jun li k’ix sa’ ru’uj li wuq’. Kinyal risinkil ut kink’oxla naq kinru, a’b’an moko jo’kan ta. Rik’in xnumikeb’ li kutan, kik’i lin tz’uumal sa’ xb’een ut kisiipo. Jwal kinixch’i’ch’i’i ut wan naq ra b’ayaq.

“Junjunq chihab’ chik chirix a’an, kinyal inq’e risinkil. Ka’ajwi’ kink’e b’ab’ay li yulb’il b’an chiru ut kinlan ru. Naab’al sut kinb’aanu a’in. Ink’a’ naru nekek’oxla lix sachik inch’ook rik’in naq sa’ jun kutan, naq kiwisi lix lanb’al, li k’ix elenaq chaq sa’ ru’uj li wuq’.

“Li yulb’il b’an kixq’unob’resi lin tz’uumal ut kixk’e chi elk li k’ix li naxk’e xrahilal li wuq’ chiru naab’al chihab’. Chirix naq ki’el li k’ix, li ru’uj wuq’ kik’ira sa’ junpaat, ut toj anajwan, ink’a’ nak’utun b’ar kiwan.

“Chi jo’kan ajwi’, jun li aamej ink’a’ nakuyuk maak naxk’uula naab’al li rahilal li moko aajel ta ru. Naq taqayul li yulb’il b’an re lix tojb’al rix li maak kixb’aanu li Kolonel, a’an tixq’unob’resi li qaam ut tooxtenq’a chi jalaak. A’an naru nak’irtesink re li aamej toch’enaq (chi’ilmanq Jakob 2:8)” (“Li yulb’il b’an aj k’irtesinel re li kuyuk maak,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2016).

Xchaab’ilob’resinkil li qak’utum

Li musiq’ejil k’iik na’uxman sa’ kab’l. Laa’at wankat rik’ineb’ li komon sa’ laa tzoleb’aal yal chiru junpaat rajlal domingo. Chiru chixjunil li xamaan, naab’al reheb’ neke’xk’ul li musiq’ejil na’leb’. Patz’ li patz’om li tixwaklesi xch’ooleb’ chixwotzb’al li k’a’ru xe’xtzol naq moko wankeb’ ta’ sa’ li tzoleb’aal. (Chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 18.)