Fuakava Foʻoú 2023
15–21 Mē. Mātiu 21–23; Maʻake 11; Luke 19–20; Sione 12: “Vakai, ʻOku Haʻu Ho Tuʻí”


“15–21 Mē. Mātiu 21–23; Maʻake 11; Luke 19–20; Sione 12: ‘Vakai, ʻOku Haʻu Ho Tuʻí’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Foʻou 2023 (2022)

“15–21 Mē. Mātiu 21–23; Maʻake 11; Luke 19–20; Sione 12,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2023

ʻĪmisi
tangata ʻi ha fuʻu ʻakau ʻi he aʻu atu ʻa Sīsuú

Zacchaeus in the Sycamore Tree [Ko Sākeasi ʻi he Fuʻu Sukaminó], tā fakatātaaʻi ʻe James Tissot

15–21 Mē

Mātiu 21–23; Maʻake 11; Luke 19–20; Sione 12

“Vakai, ʻOku Haʻu Ho Tuʻí”

ʻI hoʻo lau ʻa e Mātiu 21–23; Maʻake 11; Luke 19–20; mo e Sione 12, kumi ha ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻe tokoni ke feau e ngaahi fiemaʻu ʻa e kakai ʻokú ke akoʻí. ʻE ueʻi koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke ke ʻiloʻi e founga ke tokoniʻi ai e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau ʻiloʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko iá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

ʻI he ngaahi ʻaho lahi kimuʻa pea fai e kalasí, fakaafeʻi ha kau mēmipa tokosiʻi ʻe niʻihi ʻo e kalasí ke nau omi mateuteu ki he kalasí, ke vahevahe ha aʻusia ne nau maʻu lolotonga ʻenau ako e ngaahi vahe kuo vahe ki he uike ní. Kole ange ke nau fakamatala fekauʻaki mo e ngaahi tāpuaki ʻoku nau maʻu ʻi heʻenau ako e folofolá he lolotonga ʻo e uiké.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Luke 19:1–10

ʻOku ʻafioʻi fakataautaha kitautolu ʻe he Fakamoʻuí.

  • Mahalo kuo ʻosi ongoʻi ʻe he kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí kuo liʻekina pe ngalo kinautolu ʻi ha ngaahi taimi ʻi heʻenau moʻuí. ʻE lava ke tokoni e talanoa ʻo Sākeasí ke mahino ʻoku ʻafioʻi mo tokanga mai ʻa e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi kiate kinautolu. Ke tokoni ke fakatatau ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí e talanoa ko ʻení ki heʻenau moʻuí, fakaafeʻi ke nau fakakaukauloto ko Sākeasi kinautolu. ʻOku mou pehē ko e hā naʻá ne ako fekauʻaki mo e Fakamoʻuí mei he aʻusia ko ʻení? Ko e hā te tau lava ʻo ako mei he feinga ʻa Sākeasi ke kumi ki he Fakamoʻuí?

Mātiu 21:1–11; Maʻake 11:1–11; Luke 19:29–44; Sione 12:12–16

Ko Sīsū Kalaisi hotau Tuʻí.

  • ʻE lava ʻe ha kiʻi ʻekitivitī faingofua ke kamataʻi ha fealeaʻaki ki he hū fakalāngilangi ʻa e Fakamoʻuí ki Selusalemá: ʻE lava ke tā fakatātaaʻi ʻe ha kau mēmipa ʻe niʻihi ʻo e kalasí ʻi he palakipoé ha ngaahi meʻa fekauʻaki mo ha tuʻi pe ko ha taloni, kae mateʻi ʻe he toengá ʻa e meʻa ʻoku nau tā fakatātāʻí. Hili ia pea tā fakatātaaʻi ʻe he kau mēmipa kehe ʻo e kalasí ha ʻuhikiʻi ʻasi mo ha ngaahi vaʻa ʻo ha fuʻu ʻakau. Ko e hā ha felāveʻi ʻa e ngaahi meʻá ni mo ha tuʻí? Hili ia peá ke toki fakaʻaliʻali e fakatātā ʻo e hāʻele lāngilangiʻia atu ʻa e Fakamoʻuí ki Selusalemá mei he fokotuʻutuʻu ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí pea fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke lau ʻa e Maʻake 11:1–11. Naʻe ʻiloʻi fēfē ʻe he kakaí ni ʻa Sīsū ko honau Tuʻí? ʻOku tau hū fēfē kia Sīsū Kalaisi ko hotau Tuʻí, ʻi heʻetau ngaahi leá mo e tōʻongá?

Mātiu 22:34–40

Ko e ongo fekau lalahí ke ʻofa ki he ʻOtuá mo ʻofa ki he niʻihi kehé ʻo hangē pē ko kitautolú.

  • Te ke tokoni fēfē ke mahino ki he kau mēmipa ʻo e kalasí “ʻi he ongo fekau ko ʻení”—ʻofa ki he ʻOtuá mo e ʻofa ki hotau kaungāʻapí—“oku tautau kotoa ai e fonó mo e kau palōfitá”? (Mātiu 22:40). Ka hili hoʻomou lau fakataha ʻa e Mātiu 22:34–40, ʻe lava ke mou hiki ʻa e ʻOfa ki he ʻOtuá mo e ʻOfa ki ho kaungāʻapí ʻi he palakipoé. ʻOange ki he mēmipa takitaha ʻo e kalasí ha laʻipepa kuo hiki ai ha fekau. Fakaafeʻi hanau niʻihi tokosiʻi ke lau ʻenau fekaú pea fakamatala ki he founga ʻoku tokoniʻi ai kitautolu heʻenau fekaú ke tau talangofua ki ha taha pe fakatouʻosi ʻo e ongo fekau lalahí. Ka hili ʻenau fakamatalaʻi ʻenau fekaú, ʻe lava ke nau fokotuʻu ʻenau laʻipepá ʻi he palakipoé. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke manatuʻi ʻoku fekauʻaki ʻa e ngaahi fekau kotoa mo e ongo fekau lalahí? (vakai, “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé”).

Mātiu 23:13–33

ʻE maluʻi kitautolu ʻi heʻetau fakaʻehiʻehi mei he kau takimuʻa kuí.

  • ʻE ʻaonga nai ki he kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí hano aleaʻi e foʻi kupuʻi lea “kau takimuʻa kuí,” naʻe fakaʻaongaʻi ʻe he Fakamoʻuí ke fakamatalaʻi ʻaki e kui fakalaumālie ʻa e Kau Fālesí mo e kau tangata tohí? (Mātiu 23:16). ʻE lava ke ke fakakaukauʻi ha founga ke fakatātaaʻi ai pe ʻe fēfē ha muimui ʻa ha taha ʻi ha taha ʻoku ʻikai ke lava ʻo sio. Pe ko hano lisi ʻe he kalasí ʻi he palakipoé ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻo ha takimuʻa kui, hangē ko hono fakamatalaʻi ʻi he Mātiu 23:13–33. Fakakaukau ke ke vakai ki he ngaahi potufolofola makehe ʻoku akoʻi fekauʻaki mo e kui fakalaumālié, hangē ko e 2 Kolinitō 4:3–4; 2 Nīfai 9:28–32; mo e Sēkope 4:14, ke tānaki ki he lisí. Te tau lava fēfē ʻo ʻiloʻi mo fakaʻehiʻehi mei he kau takimuʻa kuí?

ʻĪmisi
Sīsū ʻoku folofola ki he kau Fālesí

Naʻe valokiʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻa e kau Fālesí ko ha kau mālualoi mo e kau takimuʻa kui.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoní

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

Ko e ʻofa ki he ʻOtuá mo e ʻofa ki hotau kaungāʻapí ko e fakavaʻe ia ʻo e meʻa kotoa ʻoku tau faí.

Fekauʻaki mo e ongo fekau lahi ʻe ua ʻoku hā ʻi he Mātiu 22:37–39, naʻe akoʻi ai ʻe Palesiteni M. Lāsolo Pālati:

“ʻOku ʻomi ʻe he talangofua ki he ongo fekau ko iá ha founga ke tau aʻusia ai ha nonga mo ha fiefia lahi ange. ʻI he taimi ʻoku tau ʻofa mo tokoni ai ki he ʻEikí pea ʻofa mo tokoni ki hotau ngaahi kaungāʻapí, ʻe fakanatula pē ʻetau ongoʻi fiefia angé, ʻa ia he ʻikai ke tau maʻu ia ʻi ha toe founga lelei ange.

“Ko e ʻofa ki he ʻOtuá mo e ʻofa ki hotau kaungāʻapí ko e fakavaʻe fakatokāteline ia ʻo e ngāue fakaetauhí; ako ʻoku fakatefito ʻi ʻapi mo poupouʻi ʻe he Siasí; moihū fakalaumālie he ʻaho Sāpaté; mo e ngāue ʻo e fakamoʻuí ʻi he ongo tafaʻaki ʻo e veilí ʻoku poupouʻi ʻi he Fineʻofá mo e ngaahi kōlomu kaumātuʻá. ʻOku makatuʻunga kotoa ʻa e ngaahi meʻá ni ʻi he ongo fekau fakalangi ko ia ke ʻofa ki he ʻOtuá pea ʻofa ki hotau kaungāʻapí. ʻE lava ʻapē ke toe ʻi ai ha faʻahinga meʻa ʻe faingofua, mahuʻinga, mo mahinongofua ange ai?” (“Ko e Ongoongolelei Moʻoni, Haohaoa, mo Mahinongofua ʻo Sīsū Kalaisí,” Liahona, Mē 2019, 29).

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

ʻOku ʻikai fie maʻu ke ke akoʻi e meʻa kotoa pē. “ʻOku lahi fau e meʻa ke aleaʻi ʻi he lēsoni takitaha, ka ʻoku ʻikai fie maʻu ia ke akoʻi e meʻa kotoa pē ʻi he foʻi kalasi ʻe taha kae toki ongo e lēsoní ki ha loto ʻo ha taha—taimi ʻe niʻihi ʻoku feʻunga pē ha meʻa mahuʻinga ʻe taha pe ua. ʻI hoʻo fakalaulauloto ki he ngaahi fiemaʻu ʻa e kau akó, ʻe tokoni atu e Laumālié ke ke ʻiloʻi pe ko e fē e ngaahi tefitoʻi moʻoni, talanoa, pe potufolofola ʻe mahuʻingamālie taha kiate kinautolú” (Ko e Faiako ʻi he Founga ‘a e Fakamoʻuí, 7).

Paaki