Fuakava Foʻoú 2023
29 Mē–4 Sune. Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13: “ʻI he Fakamanatu”


“29 Mē–4 Sune. Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13: ʻʻI he Fakamanatu,ʼ” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Foʻou 2023 (2022)

“29 Mē–4 Sune. Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2023

ʻĪmisi
ʻOhomohe Fakaʻosí

ʻI he Fakamanatu Kiate Au, tā fakatātaaʻi ʻe Walter Rane

29 Mē–4 Sune

Mātiu 26; Maʻake 14; Sione 13

“I he Fakamanatu”

Lau ʻa e Mātiu 26; Maʻake 14 mo e Sione 13, pea fakalaulauloto ki he ngaahi fakakaukau mo e ngaahi ongo ʻoku haʻu ki hoʻo fakakaukaú. Ko e hā ha ngaahi pōpoaki te ne tāpuekina e kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke vahevahe ha meʻa ne nau ako ʻi he uiké ni naʻe tokoni ke ʻuhingamālie ange ai kiate kinautolu e sākalamēnití. Ko e hā naʻa nau faí pea naʻá ne tokoniʻi fēfē ʻenau aʻusia ʻo e maʻu e sākalamēnití?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Mātiu 26:20–22

Kuo pau ke tau sivisiviʻi ʻetau moʻuí ke fakapapauʻi e founga ʻoku kaunga ai e ngaahi folofola ʻa e ʻEikí kiate kitautolú.

  • ʻOku tau fanongo ki ha ngaahi lēsoni lahi ʻo e ongoongoleleí ʻi heʻetau moʻuí, ka ʻi he tami ʻe niʻihi ʻoku fakataueleʻi kitautolu ke tau fakakaukau ko e ngaahi lēsoni ko iá ʻoku meimei fekauʻaki lahi taha pē ia mo e kakai kehé. ʻE lava ke tokoni kiate kitautolu hano aleaʻi ʻo e Mātiu 26:20–22 ke tau ikunaʻi ʻa e fakahehema ko ʻení. Ko e hā ha ngaahi lēsoni te tau lava ʻo ako mei he founga naʻe fakaʻaongaʻi ai ʻe he kau ākongá e ngaahi folofola ʻa e Fakamoʻuí? Kapau ne lau ʻe ha kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e fakamatala ʻa Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa ki he talanoá ni ʻi heʻene pōpoaki “ʻEiki, Ko Au Iá?,” ʻe lava ke nau vahevahe ha ngaahi ʻilo ne nau maʻu (Liahona, Nōvema 2014, 56–59).

Mātiu 26:26–29

Ko e sākalamēnití ko ha faingamālie ia ke manatuʻi e Fakamoʻuí.

  • ʻE fakamatalaʻi fēfē ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e ouau toputapu ʻo e sākalamēnití ki ha taha ʻoku ʻikai maheni mo ia? Mahalo te mou lava fakataha ʻo faʻu ha lisi ʻo ha ngaahi fehuʻi ʻe ala maʻu ʻe ha taha fekauʻaki mo e sākalamēnití, hangē ko e “Ko e hā naʻe ʻomi ai ʻe he Fakamoʻuí ʻa e sākalamēnití kiate kitautolú? Ko e hā ʻoku hoko ai ʻa e maá mo e vaí ko ha fakataipe mālohi ʻo Sīsū Kalaisí? Ko e hā ʻoku tau palōmesi ke fai ʻi he taimi ʻoku tau maʻu ai ʻa e sākalamēnití? Ko e hā ha ngaahi talaʻofa ʻoku tau maʻu?” ʻE lava ke kumi ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha ngaahi tali ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení: Mātiu 26:26–29; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 20:75–79; mo e Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí, “Sākalamēnití” (topics.ChurchofJesusChrist.org). Te ke lava foki ʻo vahevahe ʻa e ngaahi fakakaukau meia ʻEletā D. Toti Kulisitofāsoni ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé.”

    ʻĪmisi
    fefine ʻokú ne maʻu ʻa e sākalamēnití

    ʻOku tokoni ʻa e sākalamēnití ke tau manatu kia Sīsū Kalaisi.

  • ʻE ala ʻaonga ke fefakafanongo ʻaki e kau mēmipa ʻo e kalasí ki heʻenau ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e founga ke manatu ai ki he Fakamoʻuí he lolotonga ʻo e sākalamēnití pea ʻi he uiké kakato (vakai, Luke 22:19–20; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 6:36–37). Mahalo naʻa lava ke ke fakaafeʻi kinautolu ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻe tokoni kiate kinautolu mo honau ngaahi fāmilí ke nau manatu ki he Fakamoʻuí mo tauhi ʻenau ngaahi fuakavá. Te nau lava foki ʻo vahevahe ʻa e meʻa ʻoku nau fai ke hoko ai ʻa e sākalamēnití ko ha aʻusia toputapú.

Sione 13:1–17

Ko e Fakamoʻuí ʻa hotau faʻifaʻitakiʻanga ʻo e tokoni loto-fakatōkilalo ki he niʻihi kehé.

  • Te ke lava ʻo fakaafeʻi ha mēmipa ʻo e kalasí ke ne fakatātaaʻi e fatongia ʻo Pitá pea fakaʻekeʻeke ʻe he toenga ʻo e kalasí, ke tokoni ke fakalaulauloto e kau mēmipa hoʻo kalasí ki hono mahuʻinga ʻo e fufulu ʻe Sīsū e vaʻe ʻo ʻEne kau ākongá. ʻE lava ke fakatotolo e kau mēmipa ʻo e kalasí ʻi he Sione 13:1–17 pea mo fakakaukau ki ha ngaahi fehuʻi mahuʻinga te nau ala fai kia Pita ke nau ʻilo ai ki heʻene aʻusiá. Ko e hā ʻoku tau ako mei he fakamatala ko ʻení te ne ala liliu ai e founga ʻo ʻetau tokoni ki he niʻihi kehé?

Sione 13:34–35

Ko ʻetau ʻofa ki he niʻihi kehé ko ha fakaʻilonga ia ko e kau ākonga moʻoni kitautolu ʻo Sīsū Kalaisi.

  • Te ke fakalotoʻi fēfē ʻa e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau ʻofa lahi angé? Mahalo te ke fehuʻi ange pe ko e hā ha ngaahi ʻulungaanga ʻoku nau fakatokangaʻi ʻi he taimi ʻoku nau feʻiloaki ai mo ha taha muimui ʻia Kalaisi. Te ke lava ʻo fakaafeʻi kinautolu ke nau fakatotolo ʻi he Sione 13:34–35 ke ʻiloʻi ʻa e founga ʻe lava ke ʻiloʻi ai e kau ākonga moʻoni ʻa e Fakamoʻuí. Ko e hā te tau lava ʻo fai ke ʻai e ʻofá ko e ʻulungaanga mahino ʻo hotau tuʻunga fakaākongá? Mahalo te mou lava ʻo aleaʻi ʻa e founga ʻoku hoko ai ʻa e ʻofa ʻi he niʻihi kehé ko ha founga ʻo hono fakamoʻoniʻi ʻa Sīsū Kalaisí. Te tau lava fēfē ʻo fakahoko ʻeni ʻi hotau ngaahi fāmilí, mītia fakasōsialé, pea mo ha ngaahi tūkunga kehe?

  • Kuo mou ako ha meʻa lahi ʻi he kalasí he taʻú ni fekauʻaki mo e moʻui ʻa e Fakamoʻuí, kau ai ha ngaahi sīpinga lahi ʻo e founga naʻá Ne fakahaaʻi ai ʻEne ʻofa ki he niʻihi kehé. Ko ha founga ʻe taha ke tokoniʻi ai e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fakalaulauloto ki he fekau ʻi he Sione 13:34 ko hono tohi ʻi he palakipoé ʻa e Hangē Ko ʻEku ʻOfa Kiate Kimoutolú, pea kole ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau lisi e ngaahi sīpinga ʻoku nau manatuʻi mei he Fuakava Foʻoú ʻokú ne fakafōtunga e ʻofa ʻa Sīsuú. Hili ia, pea te ke lava ke tohi ʻi he palakipoé ʻa e Ke Mou Feʻofaʻaki pea kole ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke lisi ha ngaahi founga te tau lava ai ʻo muimui ʻi he sīpinga ʻo ʻEne ʻofá. Mahalo naʻa maʻu ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha ngaahi fakakaukau ʻi ha taha ʻo e ngaahi vitiō ʻoku lisi atu ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé.”

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoní

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

“Moʻui ʻaki ʻa e ngaahi lelei mo e ʻulungaanga ʻo Kalaisí.”

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā D. Toti Kulisitofasoni, “ʻOku fakataipe ʻe he kai ʻo e sino ʻo e [Fakamoʻuí] mo inu Hono taʻataʻá ke moʻui ʻaki e ngaahi lelei mo e ʻulungaanga ʻo Kalaisí, ʻo siʻaki ʻa e tangata fakakakanó kae hoko ko e Kāingalotu ʻtuʻunga ʻi he fakalelei ʻa Kalaisi ko e ʻEikí’ [Mōsaia 3:19]. ʻI heʻetau maʻu ko ia ʻa e mā mo e vai ʻo e sākalamēnití he uike takitahá, ʻe lelei kapau te tau fakakaukauʻi ʻa e totonu ke tau fakakau kānokato mo haohaoa ki Hono ʻulungāngá pea mo e sīpinga ʻo ʻEne moʻui taʻe ha angahalá ki heʻetau moʻuí mo hotau lotó” (“Ko e Mā ʻo e Moʻui Naʻe Hāʻele Hifo mei Langí,” Liahona, Nōvema 2017, 37).

 

  •  

  •  

  •  

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Vakai ʻaki e fofonga ʻo e ʻOtuá. Feinga ke ke vakai ki he kau mēmipa ʻo hoʻo kalasí ʻo hangē ko e vakai ʻa e ʻOtuá kiate kinautolú, pea ʻe fakahā atu ʻe he Laumālié honau mahuʻinga fakalangí mo e meʻa te nau lavá. ʻI hoʻo fai ʻení, ʻe tataki koe ʻi hoʻo feinga ke tokoniʻi kinautolú (vakai, Ko e Faiako ‘i he Founga ‘a e Fakamoʻuí, 6).

Paaki