Fuakava Foʻoú 2023
3–9 Siulai. Ngāue 1–5: “Ko ʻEku Kau Fakamoʻoni ʻa Kimoutolu”


“3–9 Siulai. Ngāue 1–5: ‘Ko ʻEku Kau Fakamoʻoni ʻa Kimoutolu,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Foʻou 2023 (2022)

“3–9 Siulai. Ngāue 1–5,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2023

ʻĪmisi
haʻofanga kakai tokolahi ʻi he kauvai ʻo e vaitafé ʻoku papitaiso ʻi he vaitafé

ʻAho ʻo e Penitekosí, tā fakatātaaʻi ʻe Sidney King

3–9 Siulai

Ngāue 1–5

“Ko ʻEku Kau Fakamoʻoni ʻa Kimoutolu”

Kapau te ke lau ʻa e Ngāue 1–5 mo fekumi ki he fakahinohino ʻa e Laumālié, te ke maʻu ha ueʻi fakalaumālie fekauʻaki mo e ngaahi moʻoni ʻi he ngaahi vahé ʻe tokoni ki he kau mēmipa hoʻo kalasí ke nau falala kakato ange ki he Laumālie Māʻoniʻoní pea hoko ko ha kau fakamoʻoni faivelenga ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

ʻOku lahi ha ngaahi potufolofola mahuʻinga mo ha ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻi he Ngāue 1–5. Ko e founga lelei ʻe taha ke ʻilo ai pe ko e fē ʻa e ngaahi meʻa ʻoku mahuʻinga taha ki he kau mēmipa ʻi hoʻo kalasí ko hano tuku ange ke nau tala atu pe ko e hā naʻe makehe kiate kinautolu ʻi heʻenau akó. Te ke fakaafeʻi fēfē ʻa e faʻahinga vahevahe pehení? ʻE lava pē ke faingofua ʻo hangē ko hano tukuange kiate kinautolu ha ngaahi miniti siʻi ke nau kumi mo vahevahe ai ha veesi mei he Ngāue 1–5 ʻa ia ne nau ongoʻi ai e leʻo ʻo e ʻEikí ʻoku folofola ange kiate kinautolu.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e akoʻí

Akoʻi ʻa e Tokāteliné

Ngāue 1:1–8; 2:37–39; 4:1–13, 31–33

ʻOku tataki ʻe Sīsū Kalaisi ʻa Hono Siasí ʻo fakafou ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní.

  • ʻE lava ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e laukonga fekauʻaki mo e ngaahi aʻusia ʻa e kau ʻAposetoló, ke nau ʻiloʻi e founga te nau lava ai ʻo maʻu ha mālohi mo ha fakahinohino mei he Laumālie Māʻoniʻoní ʻi honau ngaahi uiuiʻi mo e ngāue he Siasí. Ko e founga ʻe taha ke toe vakaiʻi ai ʻa e ngaahi aʻusia ʻi he Ngāue 1–5 ko hano hiki ʻi he palakipoé ʻa e Naʻe tokoni ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ki he Kau ʻAposetoló ke tataki ʻa e Siasí ʻaki hono: pea fakaafeʻi leva ʻa e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fekumi ʻi he Ngāue 1:1–8; 2:37–39; mo e 4:1–13, 31–33, ʻo kumi ha ngaahi founga ke fakaʻosi ʻaki ʻa e sētesí. ʻE lava leva ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha ngaahi aʻusia naʻe tokoniʻi ai kinautolu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ʻi he ngaahi foungá ni. Ko e hā naʻe fie maʻu ai ʻe he kau ʻAposetoló ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní—pea ko e hā ʻoku tau fie maʻu ai Iá?

Ngāue 1:15–26

ʻOku uiuiʻi ʻe he ʻOtuá ʻa e kau ʻAposetolo ʻa Sīsū Kalaisí ʻo fakafou ʻi he fakahā.

  • Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fakamatalaʻi e founga ʻe ala fili ai ʻe ha pisinisi ha fetongi ki ha tuʻunga pule. Ko e hā e ngaahi fiemaʻu te nau fekumi ki aí? Kole ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fakafehoanaki ʻeni mo e founga naʻe ui ai ʻa e ʻAposetolo ko Mataiasí (vakai, Ngāue 1:15–26; vakai foki, 1 Samuela 16:1–13) mo e ngaahi lea ʻa Palesiteni Kōtoni B. Hingikelī ʻi he “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé” ʻokú ne fakamatalaʻi ʻa e founga hono uiuiʻi ʻo e Kau ʻAposetoló he kuonga ní. ʻOku faitokonia fēfē ʻe he founga fili ʻe he ʻOtuá ʻa e kau takí, ʻa ʻetau tui ki he kau taki kuó Ne uiuiʻí? ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e founga kuo nau maʻu ai ha fakamoʻoni naʻá Ne ui ʻa e kau ʻaposetolo mo e kau palōfita ʻo e ʻaho ní.

Ngāue 2:37–47

ʻOku ueʻi kitautolu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke tau fakahoko ʻa e meʻa ʻoku tau akó.

  • ʻI hono ako ko ia ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e folofolá ʻi ʻapí pea mo ako fakataha ʻi he kalasí he uike takitaha, te nau faʻa ongoʻi ʻoku “mahuhuhuhu honau lotó” (Ngāue 2:37). Mahalo te ke ongoʻi ʻoku ueʻi fakalaumālie koe ke ke tokoniʻi kinautolu ke nau toe laka atu ʻaki haʻo fehuʻi ange, “Ko e hā te tau faí?” (Ngāue 2:37). Lau fakataha ʻa e Ngāue 2:37–47, pea fakaafeʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke kumi e ngaahi meʻa naʻe fai ʻe he falukunga kakai ʻe toko 3,000 ko ʻení tupu he fakaafe ʻa Pitá. ʻE lava foki ke nau vahevahe ha ngaahi founga ne nau ngāue fakatatau ai ki ha ueʻi fakalaumālie ʻi heʻenau ako e folofola ʻa e ʻOtuá. Hili iá pea te nau lava ʻo tuku ha taimi ʻi he ngataʻanga ʻo e kalasí ke fai ai ʻe he taha takitaha ʻa e fehuʻi “Ko e hā te u faí?” pea lekooti ʻenau ngaahi ongó.

ʻĪmisi
malimali mo malanga ʻa Pita ʻoku makafokafo hono fofongá

Neongo naʻe tuku pōpula mo tā ʻa Pita, ka naʻá ne kei malangaʻi mālohi pē ʻa e ongoongoleleí.

Ngāue 3; 4:1–21; 5:12–42

Te tau lava ʻo vahevahe ʻa e ongoongoleleí ʻi he loto-toʻa, ʻi hono fakafonu kitautolu ʻaki ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní.

  • ʻE lava ke toe vakaiʻi ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e Ngāue 3; 4:1–21; 5:12–42, ʻo kumi ha ngaahi sīpinga ʻo e fakamoʻoni loto-toʻa ʻa Pitá.   ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e “lea mālohi ʻaki ʻa e folofola ʻa e ʻOtuá”? (Ngāue 4:31). ʻOku tokoni fēfē ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke tau vahevahe loto-toʻa ʻa e ongoongoleleí? ʻOku kehe fēfē ʻa e faʻahinga loto-toʻa ko ʻení mei he fakakikihí? Mahalo ʻoku maʻu ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí pe ko ha taha ʻoku nau ʻiloʻi ha ngaahi aʻusia ke vahevahe, ʻa ia ne nau taukaveʻi loto-toʻa ai ʻa e ongoongoleleí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ngaahi maʻuʻanga tokoní

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Kehé

Ko hono uiuiʻi ʻo ha mēmipa ʻo e Toko Hongofulu Mā Uá.

Naʻe vahevahe ʻe Kōtoni B. Hingikelī ʻa e ngaahi ʻilo ko ʻení fekauʻaki mo e founga hono uiuiʻi ha ʻAposetolo foʻoú: “ʻOku makehe ʻa e founga ko ʻení ki he siasi ʻo e ʻEikí. ʻOku ʻikai ha kumi tuʻunga, pe feʻauhi ki ha fatongia, pe tuʻuaki ke hiki hake ha ngaahi ʻulungaanga ʻo ha taha. Fakafaikehekeheʻi e founga ʻa e ʻEikí mei he founga ʻa e māmaní. Ko e founga ʻa e ʻEikí ʻoku fakalongolongo, ko ha founga ia ʻo e melino, ʻikai ha fakapuepue pe fakamole fakapaʻanga. ʻOku ʻikai ha siokita pe fakamuna pe holi ke maʻu. Fakatatau ki he palani ʻa e ʻEikí, ko kinautolu ʻoku nau maʻu ʻa e fatongia ke fili ʻa e kau takí ʻoku puleʻi kinautolu ʻe ha fehuʻi mahuʻinga pē taha: ‘Ko hai ʻoku finangalo ki ai ʻa e ʻEikí?’ ʻOku ʻi ai ʻa e talanoa leʻo siʻí. Pea ʻoku ʻi ai e faʻa lotu lahi ke maʻu e fakapapau mei he Laumālie Māʻoniʻoní, ʻoku tonu ʻa e filí” (“God Is at the Helm,” Ensign, May 1994, 53).

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fakaafeʻi e kau akó ke nau ngāue. ʻOku faʻa ueʻi kitautolu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke tau ngāueʻi e meʻa ʻoku tau akó (vakai, Ngāue 2:37). Ko e taimi naʻe hoko ai ʻeni ki he kakai naʻe akoʻi ʻe Pitá, naʻá ne fai ange ha fakaafe (vakai, Ngāue 2:38). Fakakaukau ki ha founga te ke lava ai ʻo muimui ki he sīpinga ʻa Pitá.

Paaki