Li Najter Chaq’rab’ 2022
18–24 julio. Esdras 1; 3–7; Nehemias 2; 4–6; 8: Yookin chixb’aanunkil jun li xnimal ru k’anjel


“18–24 julio. Esdras 1; 3–7; Nehemias 2; 4–6; 8: Yookin chixb’aanunkil jun li xnimal ru k’anjel,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li Dominkil Tzoleb’aal: Li Najter Chaq’rab’ 2022 (2021)

“18–24 julio. Esdras 1; 3–7; Nehemias 2; 4–6; 8,” Kim, Taaqehin—Choq’ re li Dominkil Tzoleb’aal: 2022

li santil ochoch re laj Sorobabel

Xjalam-uuch li santil ochoch re laj Sorobabel, xb’aan laj Sam Lawlor

18–24 julio

Esdras 1; 3–7; Nehemias 2; 4–6; 8

Yookin chixb’aanunkil jun li xnimal ru k’anjel

Naq nakab’oqeb’ li komon chixwotzb’al k’a’ru xwulak chiruheb’ sa’ lix hu laj Esdras ut laj Nehemias, wotz ajwi’ li k’a’ru xatzol laa’at naq xattzolok.

Tz’iib’a li nakak’oxla

reetalil li wotzok

Xkanab’ankileb’ chi wotzok

Wan naq, xtz’iib’ankil aatin malaj ch’ol aatin chiru li pizarron naru naxjultika reheb’ li komon k’a’ru xe’xtzol sa’eb’ li loq’laj hu, ut chi jo’kan moko ch’a’ajaq ta wotzok chiruheb’. Naru nakatz’iib’a Rak’ob’resinkil, xyiib’ankil, ut Xk’ojob’ankil wi’chik chiru li pizarron ut taapatz’ reheb’ li komon naq te’xwotz li raqal li neke’aatinak chirixeb’ li aatin a’an.

reetalil li k’utuk

Xk’utb’al li tzolʼlebʼ

Esdras 3:8–13; 6:16–22

Li santil ochoch naru naxk’e xsahil qach’ool.

  • Rilb’al resilal li sahil ch’oolejil ke’reek’a laj Judio naq kiyiib’aman wi’chik li santil ochoch naru naxtenq’aheb’ li komon chireek’ankil xrahomeb’ choq’ reheb’ li santil ochoch. Maare taab’oqeb’ li komon chirilb’al Esdras 3:8–13 and 6:16–22 ut chirix a’an te’aatinaq chirix chan ru naq laj Judio ke’xninq’ehi ru xyiib’ankil wi’chik ut rosob’tesinkil li santil ochoch. K’a’ut naq naninq’ehiman ru xkab’lankil junaq santil ochoch? Naru nakapatz’ reheb’ li komon naq te’xwotz chan ru naq li santil ochoch ut li k’anjel naqab’aanu chi sa’ naxk’e xsahil qach’ool. Li na’leb’ wan sa’ “Xkomon chik li k’anjeleb’aal” naru naxwaklesi xch’ooleb’ li komon chiratawankil li sahil ch’oolejil naxk’e li k’anjel sa’ li santil ochoch.

    jun junkab’al nab’eek sa’ xsutam li santil ochoch

    Li santil ochoch naru naxk’am chaq li sahil ch’oolejil sa’ li qayu’am.

Esdras 4–5; Nehemias 2; 4; 6

Naru nokotenq’an chixk’eeb’al chi xik chi uub’ej lix k’anjel li Dios us ta wan li ka’pak’alink.

  • Lix hu laj Esdras ut lix hu laj Nehemias neke’aatinak chirixeb’ li kristiaan neke’xb’aanu jun k’anjel aajel ru, us ta neke’ka’pak’aliik xb’aaneb’ li xik’ neke’ilok reheb’. Re xtikib’ankil aatinak, naru nakapatz’ reheb’ li komon k’a’ raj ru te’xjuntaq’eeta wi’ lix “nimla k’anjel” laj Nehemias (Nehemias 6:3) sa’ li qayu’am. K’a’ru li k’anjel aajel ru naxpatz’ qe li Dios naq taqab’aanu? Chirix a’an naru nekeril Esdras 4:4 ut tex’aatinaq chirix chan ru naq laj Satanas naxyal xq’unob’resinkil li quq’ ut qach’i’ilenkil sa’ lix k’anjel li Dios. K’a’ru naqatzol chirix laj Nehemias ut eb’ li rech aj k’anjel sa’ Nehemias 2:18–20; 4:6–9; ut 6:1–3? K’a’ru naraj naxye naq “k’eek’ooq qach’ool chi k’anjelak” sa’ lix k’anjel li Kolonel? (Nehemias 4:6). Maare us xwotzb’al jun raqal re li raatin li Awa’b’ej Dieter F. Uchtdorf “Estamos haciendo una gran obra y no podemos ir” (Liahona, mayo 2009, 59–62), maare li wiib’ raqal sa’ xraqik.

  • Maare taaweek’a naq us xjuntaq’eetankileb’ lix yalb’aleb’ xq’e laj Sorobabel chixkab’lankil li santil ochoch rik’in lix yalb’al qaq’e laa’o chi xik sa’ li santil ochoch ut chixb’aanunkil li k’anjel re kolb’a-ib’ aran. Maare taatz’iib’a wiib’ li xjolomil na’leb’ chiru li pizarron: Sorobabel ut Laa’o. Rub’el Sorobabel, eb’ li komon naru te’xtz’iib’a k’a’ru xe’xb’aanu “li xik’ neke’ilok reheb’ laj Juda ut eb’ laj Benjamin” (Esdras 4:1) re xramb’al naq laj Sorobabel ut eb’ laj Judio te’xyiib’ wi’chik li santil ochoch. (chi’ilmanq Esdras 4). Rub’el Laa’o, eb’ li komon naru te’xtz’iib’a chan ru naq laj tza naxyal qaramb’al re naq ink’a’ tooxik sa’ li santil ochoch. Chirix a’an, naru neke’xwotz xna’leb’ chirib’ileb’ rib’ re chan ru taqasik’ qatenq’ankil rik’in li Qaawa’ re numtaak sa’ xb’een li ka’pak’alil a’an.

Nehemias 8:1–12

Noko’osob’tesiik naq neke’qatzol li loq’laj hu.

  • Eb’ li komon maare te’ril Nehemias 8:1–12 sa’ komonil ut te’aatinaq chirix k’a’ru kireek’a laj Esdras ut lix tenamit chirix li Dios ut li raatin. Waklesi xch’ooleb’ li komon naq te’rileb’ li raqal b’ar wi’ nach’olob’aman k’a’ru ke’reek’a. Patz’ reheb’ li komon naq te’xye k’a’ru neke’reek’a chirix li raatin li Dios. Chan ru taachaab’iloq lix yalb’al qaq’e sa’ xtzolb’al li raatin li Dios?

reetalil xkomon chik li k’anjeleb’aal

Xkomon chik li k’anjeleb’aal

Yal li sahil ch’oolejil naxk’e li santil ochoch.

Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye:

“Naru nokomusiq’aak chiru li kutan xb’aan li k’a’ru neke’xb’aanu li qas qiitz’in sa’ li santil ochoch ut sa’ li resilal li junkab’al. A’b’an tento taqayal qaq’e re naq laa’o taqayal ajwi’ li sahil ch’oolejil a’an. Nawaj xk’eeb’al jun b’oqom choq’ qe chiqajunil re naq li xchaq’al ru eek’ahom a’in taawanq chi junelik ut taak’iiq. Nekexinb’oq chi tijok re naq teenaw k’a’ru li mayej—maare us naq a’anaq li hoonal—li naru teeb’aanu re k’anjelak chi us sa’ li santil ochoch ut sa’ li resilal li junkab’al chiru li chihab’ a’in.

“Yalb’il qaq’e sa’ lix k’anjel li Nimajwal Dios. Yo’yo a’an. Li Jesus a’an li Kristo. A’an a’in lix Iglees. Laa’o li ralal xk’ajol re li sumwank. A’an naroyb’eni naq took’anjelaq rik’in a’an” (Russell M. Nelson ut Wendy W. Nelson, “Abran los cielos mediante la obra del templo y de historia familiar”, Liahona, octubre 2017, 19).

Xkawresinkil qib’ jo’ aj k’utunel

K’eheb’ chi tz’aqonk lix na’ xyuwa’ li saaj. Wi nakatzoleb’ li saaj, wotz rik’ineb’ lix na’ xyuwa’ k’a’ru yookat chixk’utb’al. Naru nakate’xtenq’a chixnawb’al k’a’ru neke’raj ru li saaj ut chan ru taatenq’aheb’. Rik’in a’an naru nakatenq’aheb’ chixyoob’ankil xwotzb’al sa’ kab’l k’a’ru yookeb’ chixtzolb’al li saaj. (Chi’ilmanq Li k’utuk jo’ li Kolonel, 27.)