Fuakava Motuʻá 2022
5–11 Tīsema. Hakeai; Sakalaia 1–3; 7–14: “Ko e Māʻoniʻoni ki [he ʻEikí]”


“5–11 Tīsema. Hakeai; Sakalaia 1–3; 7–14: ‘Ko e Māʻoniʻoni ki [he ʻEikí],’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: Fuakava Motuʻá 2022 (2021)

“5–11 Tīsema. Hakeai; Sakalaia 1–3; 7–14,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Lautohi Faka-Sāpaté: 2022

ʻĪmisi
Temipale Laie Hawaii

Temipale Laie Hawaii

5–11 Tīsema

Hakeai; Sakalaia 1–3; 7–14

“Ko e Māʻoniʻoni ki [he ʻEikí]”

ʻI hoʻo ako ʻa e tohi Hakeaí mo e Sakalaiá, fakalaulauloto pe te ke lava fēfē ʻo tokoniʻi e kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau maʻu ha ʻuhinga ʻi he ngaahi kikite ko ʻení.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ha ngaahi veesi mei he tohi Hakeaí mo e tohi Sakalaiá ʻa ia ne nau fakalaulauloto ki ai pe aleaʻi mo e niʻihi kehé he uiké ni pea aleaʻi e founga ne tokoni ai e ngaahi veesi ko ʻení ke nau ʻunu ke ofi ange ki he ʻEikí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné

Hakeai 1; 2:1–9

“Fakakaukau ki homou ngaahi ʻaluʻangá.”

  • ʻE ala tokoni ʻa e akonaki ʻi he Hakeai 1 ke fakakaukau ʻa e kau mēmipa ʻo e kalasí ki heʻenau ngaahi taumuʻá. Te ke lava ʻo fakaafeʻi kinautolu ke nau lau ʻa e Hakeai 1:1–7 pea fakahā ʻa e founga ne ʻikai fakamuʻomuʻa ai ʻe he kakai ʻi Selusalemá ʻa e meʻa ne finangalo ʻa e ʻEikí ke nau faí. Ko e hā ha ngaahi meʻa kuo folofola mai ʻe he ʻEikí ke tau fakamuʻomuʻa ʻi heʻetau moʻuí? Ko e hā ha meʻa ʻe lava ke ne tohoakiʻi kitautolu mei heʻetau tokanga ki he Tamai Hēvaní mo e Fakamoʻuí pea mo ʻEna ngaahi taumuʻá? Mahalo ʻe lava ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻo vahevahe ha ngaahi aʻusia kuó ne tokoniʻi kinautolu ke “fakakaukau ki [honau] ngaahi ʻaluʻangá” mo ʻenau ngaahi taumuʻá.

  • Ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fakakaukau ki he founga ʻe lava ke tuku tāfataha ai ʻenau tokangá ki he ngaahi taumuʻa ʻa e ʻEikí, te ke lava ʻo kole ange ke nau toe vakaiʻi ʻa e Hakeai 2:1–9. Ko e hā ʻa e akonaki naʻe foaki ʻe he ʻEikí ʻe ala tokoni kiate kitautolu ke tau fai ʻEne ngāué? ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e founga ʻe lava ke nau fakamuʻomuʻa ai ʻa e ngaahi taumuʻa ʻa e ʻEikí ʻi heʻenau moʻuí lolotonga ʻenau fehangahangai mo e ngaahi fatongia lahi kehekehe. Ko e hā ʻa e meʻa ʻoku akoʻi ʻe he Hakeai 2:1–9 fekauʻaki mo e founga ʻoku faitāpuekina ai kitautolu ʻe he ʻEikí ʻi he taimi ʻoku tau fakamuʻomuʻa ai Ia ʻi heʻetau moʻuí? (vakai foki, “Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Lahi Ange”). ʻOange ha kiʻi taimi ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau hiki ʻa e meʻa ne ueʻi kinautolu ke nau fai koeʻuhí ko e fealeaʻaki ko ʻení.

Sakalaia 1–3; 7–8;14

ʻE lava ke ngaohi kitautolu ʻe he ʻEikí ke tau māʻoniʻoni.

  • Ke kamataʻi ha fealeaʻaki fekauʻaki mo e māʻoniʻoní, ʻe lava ke mou lau fakataha ʻa e Sakalaia 14:20–21. ʻE lava ke vahevahe ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e ʻuhinga kiate kinautolu ʻo e kupuʻi lea “Māʻoniʻoni ki [he ʻEikí]”. Ko e hā nai haʻane ivi tākiekina ki he kakaí kapau te nau sio ki he kupuʻi lea “Māʻoniʻoni ki [he ʻEikí]” ʻoku tongitongi ʻi he ʻū meʻa ʻoku nau mamata ki ai he ʻaho kotoa peé? ʻOku tokoni fēfē ʻa e kupuʻi lea ko ʻení kiate kitautolu ʻi he taimi ʻoku tau sio ai ki ai ʻi he ngaahi temipalé he ʻaho ní? ʻE lava leva ke lau ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e Sakalaia 1:1–6; 3:1–7; 7:8–10; 8:16–17 pea aleaʻi ʻa e meʻa ʻoku nau ako fekauʻaki mo e ʻuhinga ke māʻoniʻoní. Ko e hā e ʻuhinga ʻoku mahuʻinga ai ki he ʻEikí ʻetau māʻoniʻoni fakafoʻituituí? ʻOkú Ne tokoniʻi fēfē kitautolu ke tau hoko ʻo māʻoniʻoní?

  • ʻE lava ke toe vakaiʻi ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e Sakalaia 2:10–11; 8:1–8; 14:9–11, 20–21 pea vahevahe ʻenau ngaahi ongo fekauʻaki mo e anga e moʻui mo e Fakamoʻuí ʻi ha tuʻunga ʻo e māʻoniʻoni. ʻOku teuteuʻi fēfē kitautolu ʻe he ʻEikí ke tau moʻui ʻi he ngaahi tūkunga ne fakamatalaʻi ʻe Sakalaiá? Te tau maʻu fēfē ʻa Hono mālohí ke tokoniʻi kitautolu ke tau māʻoniʻoni angé?

ʻĪmisi
Ko e hū ikuna ʻa Sīsū ki Selusalemá

“Vakai, ʻoku haʻu ho Tuʻí kiate koe, ʻoku angalelei ia, pea ʻoku ʻiate ia ʻa e fakamoʻuí; ʻokú ne angavaivai, pea ʻoku heka ki he ʻasí” (Sakalaia 9:9). Triumphal Entry [Hū Langilangiʻia], tā ʻe Harry Anderson

Sakalaia 9:9–11; 11:12–13; 12:10; 13:6–7

Ko Sīsū Kalaisi ʻa e Mīsaia kuo talaʻofá.

  • Ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau mamata ki he fehokotaki ʻi he ngaahi lea ʻa Sakalaiá mo e moʻui ʻa e Fakamoʻuí, ʻo hangē ko ia ne mamata ki ai ʻa e kakai ʻi he kuonga ʻo Sīsuú, te ke lava ʻo vahevahe ʻa e kalasí ki he kulupu ʻe ua. ʻOange ki he kau mēmipa ʻi he kulupu ʻuluakí ha taha ʻo e ngaahi potufolofola ko ʻení: Sakalaia 9:9–11; 11:12–13; 12:10; 13:6–7. ʻOange ki he kau mēmipa ʻi he kulupu hono uá ha taha ʻo e ngaahi potufolofola ko ʻení: Mātiu 21:1–11; 26:14–16; 26:31; Sione 19:37. ʻE lava ke feinga ʻa e mēmipa takitaha ke kumi ha taha mei he kulupu ʻe tahá ʻokú ne maʻu ha potufolofola ʻoku hoa tatau mo ʻene potufolofolá. Ko e hā ʻoku tau ako fekauʻaki mo e Fakamoʻuí mei he ngaahi veesi ko ʻení?

  • Ke tokoni ki he kau mēmipa ʻo e kalasí ke nau fakalaulauloto ki he Sakalaia 9:9–11, te ke lava ʻo fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e hū langilangiʻia ʻa e Fakamoʻuí ki Selusalemá (vakai, fokotuʻutuʻu ki he uiké ni ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí). Pe ko e huluʻi ʻa e vitiō “Ko e Hū Ikuna ʻa e ʻEikí ki Selusalemá” (ChurchofJesusChrist.org). ʻE lava ke aleaʻi ʻe he kau mēmipa ʻo e kalasí ʻa e anga e ongo ke kau ʻi he kakai ne nau talitali ʻa Sīsū ki he koló. Te tau talitali fēfē Ia ki heʻetau moʻuí, ki hotau ʻapí, mo hotau tukui koló?

ʻĪmisi
fakaʻilonga ki he ngaahi maʻuʻanga tokoni lahi angé

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Lahi Ange

“Fakakaukau ki homou ngaahi ʻaluʻangá.”

Hili haʻane lea ʻaki e Hakeai 1:4–7, naʻe akonaki ʻa ʻEletā Telenisi M. Vinisoni ʻo pehē:

“Te tau lava ʻo ongoʻi ʻa e fiefia ʻoku tuʻuloá ʻi he taimi ʻoku hoko ai ʻa e Fakamoʻuí mo ʻEne ongoongoleleí ko e sīpinga ʻoku langa ai ʻa ʻetau moʻuí. Ka neongo ia, ʻoku fuʻu faingofua ke fakahehema e sīpinga ko iá, ʻo hoko ko e ngaahi meʻa ʻo e māmaní, pea hoko leva e ongoongoleleí ko ha tānaki mai pē, pe hangē ko e kehe pē ke ʻalu ʻi ha houa ʻe ua ki he lotú he Sāpaté. ʻI he taimi ʻoku pehē aí, ʻoku tatau ia mo hono faʻo ʻetau vahé ki ha ‘kato avá.’

“ʻOku talamai ʻe Hakeai ke tau moʻui līʻoa.…

“He ʻikai mo ha koloa, pe ko ha talēniti, pe faʻahinga tuʻunga, pe mītia fakasōsiale, pe ko ha faʻahinga vaʻinga vitiō, pe sipoti, pe feohi mo ha tokotaha manakoa, pe ha faʻahinga meʻa ʻi he māmaní ʻe toe mahuʻinga ange ʻi he moʻui taʻengatá. Ko e faleʻi leva ʻa e ʻEikí ki he tokotaha kotoa pē ke ‘fakakaukau ki homou ʻaluʻangá’” (“Kau Ākonga Moʻoni ʻa e Fakamoʻuí,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2019, 9,11).

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fakafanongo. Ko e fakafanongó ko hano fakahaaʻi ia ʻo e ʻofá. Ko ha founga ʻe taha ke fakafanongo lelei ai ko e sio ki he tokotaha ʻoku leá. ʻOku lava heni ke ke fakatokangaʻi ai ʻa e fetuʻutaki taʻe kau ai e leá. (Vakai, Ko e Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 34.)

Paaki