“Lēsoni 209—Ko Hono Ako ʻa e Ngaahi Pōpoaki ʻa e Kau Tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí: Te Tau Lava ʻo Fanongo ki he Leʻo ʻo e Fakamoʻuí ʻo fakafou ʻi he Ngaahi Lea ʻa ʻEne Kau Takí,” Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava – Tohi Lēsoni ʻa e Faiako Seminelí (2025)
“Ko Hono Ako ʻa e Ngaahi Pōpoaki ʻa e Kau Tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí,” Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava – Tohi Lēsoni ʻa e Faiako Seminelí
Lēsoni 209: Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Taki ʻo e Siasí
Ko Hono Ako ʻa e Ngaahi Pōpoaki ʻa e Kau Tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí
Te Tau Lava ʻo Fanongo ki he Leʻo ʻo e Fakamoʻuí ʻo fakafou ʻi he Ngaahi Lea ʻa ʻEne Kau Takí
Ko ha lēsoni talateu ʻeni ki ha ngaahi lēsoni hokohoko ʻe akoʻi lolotonga ʻa e taʻú ʻo fakaʻaongaʻi ha pōpoaki ʻa ha taki ʻo e Siasí. ʻE fakaʻaongaʻi ʻe he ngaahi lēsoni ko ʻení ʻa e sīpinga ʻo e “Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Taki ʻo e Siasí.” ʻE lava ke tokoni ʻa e lēsoni ko ʻení ke ongoʻi ʻe he kau akó ʻa e mahuʻinga ʻo hono ako mo fakaʻaongaʻi ʻo e ngaahi pōpoaki ʻa e ʻEikí ne fakafou mai ʻi Heʻene kau tamaioʻeikí.
Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke omi mateuteu ke vahevahe ha fakamatala mei ha taki ʻo e Siasí ʻoku ʻuhingamālie kiate kinautolu pea fakamatalaʻi hono ʻuhingá. ʻE lava ke maʻu ʻa e fakamatala ko ʻení mei ha lea ʻi he konifelenisi lahí, pōpoaki naʻe fakamafola, fakamatala ʻi he mītia fakasōsialé, pe ha meʻa tatau mo ia.
Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó
ʻOku vahevahe ʻe he kau tamaioʻeiki ʻa e Fakamoʻuí ha ngaahi pōpoaki meiate Ia
Fakakaukau ke fakaʻaliʻali ha laʻitā lolotonga ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí mo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau aleaʻi ha meʻa ne toki akoʻi kimuí ni ʻe he kau taki ko ʻení. Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke hiki ha niʻihi ʻo e ngaahi tūkunga ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe he kau taki ʻo e Siasí ke vahevahe mo kitautolu ʻa e ngaahi pōpoaki ʻa e ʻEikí. Fakaafeʻi leva ʻa e kau akó ke tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení mo e kalasí pe ʻi heʻenau tohinoa akó:
-
Kapau ʻe siofi ʻe ha taha hoʻo moʻuí, ko e hā te nau fakatokangaʻi ʻokú ne fakahoʻata ʻa e tuʻunga hoʻo fakamahuʻingaʻi e ngaahi lea ʻa e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí?
Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 1:37–38, ʻo kumi ʻa e meʻa ʻoku fekau mai ʻe he Fakamoʻuí ke tau fai ʻaki ʻa e ngaahi lea ʻa ʻEne kau tamaioʻeikí.
-
ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku mahuʻinga ke manatuʻi mei he lea ko ʻení?
-
Ko e hā ha ngaahi moʻoni te ke lava ʻo ʻiloʻi?
ʻE lava ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ha moʻoni hangē ko ʻení: ʻOku fekauʻi kitautolu ʻe he ʻEikí ke tau fekumi ʻi he ngaahi lea ʻokú Ne folofola mai ʻaki kiate kitautolu ʻo fakafou ʻi Heʻene kau tamaioʻeikí (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 1:37–38).
-
Kuó ke feinga fēfē ke fekumi ʻi he ngaahi lea ʻa e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí ko ha konga hoʻo ako maʻu pē ʻa e ongoongoleleí?
ʻI he fakaʻosinga ʻo e konifelenisi lahi ʻo ʻEpeleli 2018, naʻe fai ai ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ʻa e fakaafe ko ʻení. Kumi ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻe lava ʻo tokoni ke mahino ki ha taha ʻa e mahuʻinga hono ako ʻo e ngaahi pōpoaki ʻa e kau taki ʻo e Siasí.
ʻOku ou tapou atu ke mou toutou ako e ngaahi pōpoaki ʻo e konifelenisi ko ʻení—pe maʻu pē—lolotonga e māhina ʻe ono ka hokó. Fekumi fakamātoato ki ha ngaahi founga ke fakaʻaongaʻi ai e ngaahi pōpoakí ni ʻi hoʻomou efiafi fakafāmili ʻi ʻapí, ʻi hoʻomou akoʻi e ongoongoleleí, ʻi hoʻomou fetalanoaʻaki mo e fāmilí mo e kaungāmeʻá pea mo hoʻomou talanoa mo kinautolu ʻoku ʻikai kau mai ki heʻetau tuí. ʻOku tokolahi ha kakai lelei te nau tali e ngaahi moʻoni ne akoʻi he konifelenisí ni he taimi ʻoku akoʻi ai ʻi he ʻofá. Pea ʻe toe fakalahi ange ai hoʻomou holi ke talangofuá, ʻi hoʻomou manatua mo fakalaulauloto ki he meʻa kuo mou ongoʻi he ongo ʻaho ʻe ua ne toki ʻosí. (Russell M. Nelson, “Tuku ke Tau Vilitaki Atu,” Liahona, Mē 2018, 118)
-
Ko e hā naʻá ke ʻiló?
Fakaafeʻi e kau akó ke vakaiʻi ʻenau ngaahi feinga lolotonga ke ako e ngaahi pōpoaki mei he kau taki ʻo e Siasí. Te nau lava ʻo fakakaukau ki he tuʻo lahi ʻo ʻenau ako pe fanongo ki he ngaahi pōpoaki mei he kau taki ʻo e Siasí mo e founga ʻe lava ke ako ai ʻe honau fāmilí ʻa e ngaahi pōpoaki peheé. ʻE lava ke fakalaulauloto ʻa e kau akó pe te nau fie fakamamafaʻi lahi ange ʻa e ngaahi pōpoaki ʻo e konifelenisi lahí ko ha konga ʻo ʻenau ako ʻo e ongoongoleleí.
-
Ko e hā ha ngaahi founga ʻokú ke fakakau ai ʻa e ngaahi akonaki ʻa e kau taki ʻo e Siasí ʻi hoʻo ako ʻo e ongoongoleleí?
-
Kuo tāpuekina fēfē koe ʻe he ʻEikí ʻi hoʻo fakahoko ʻení?
Fakaloloto hoʻo akó
ʻOku fakataumuʻa ʻa e konga hono hoko ʻo e lēsoní ke ʻoange ki he kau akó ha faingamālie ke akoako hono ako ʻo e ngaahi pōpoaki ʻa ha taki ʻo e Siasí ʻo fakaʻaongaʻi ha ngaahi fakakaukau mei he sīpinga ʻo e “Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Taki ʻo e Siasí.” ʻE lava ke teuteuʻi heni ʻa e kau akó ke nau ako ʻa e ngaahi pōpoaki ʻa e kau taki ʻo e Siasí ʻi he ngaahi lēsoni ʻi he kahaʻú.
ʻOku toʻo ʻa e ngaahi fakakaukau ko ʻení mei he konga “Ako ʻa e pōpoakí” mo e “Fakaloloto ʻa e mahinó” ʻi he sīpingá. Te ke lava ʻo fili ha ngaahi fakakaukau kehe mei he sīpingá pe ʻomi ha ngaahi fili tatau mo ia ʻokú ke faʻú.
Fili ha taha ʻo e ngaahi meʻá ni ke tokoni atu ke ke ʻahiʻahi ako ha pōpoaki mei ha taha ʻo e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí:
-
Hiki ʻa e ongo foʻi lea ko e Sīsū Kalaisi ʻi lotomālie ʻo ha peesi ʻi hoʻo tohinoa akó. ʻI hoʻo ako ʻa e leá, kumi ʻa e ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻokú ne akoʻi ʻa e ʻulungaanga, ngaahi tōʻonga, mo e ngaahi fatongia ʻo Sīsū Kalaisí. Hiki ʻi hoʻo tohinoá ʻa e meʻa ʻokú ke ako mo ongoʻi fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí pea mo e founga ʻe lava ke tokoniʻi ai koe ʻe he meʻá ni ke ke muimui kiate Iá.
-
Feinga ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi potufolofola ʻoku ʻasi ʻi he leá (pe ʻi he ngaahi fakamatala ʻi he ngataʻangá). Lau ʻa e ngaahi vēsí pea fakatokangaʻi ʻa e meʻa ʻoku nau akoʻí pe tokoni ke mahino kiate koe fekauʻaki mo e tefitó. Te ke lava ʻo faʻu ha fehokotakiʻanga ʻi he vēsí mo e leá ʻi hoʻo Gospel Library pe hiki ha kiʻi fakamatala ʻi hoʻo folofolá.
-
Fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa naʻá ke ako ʻi he leá, faʻu ha fakatātā, tā fakatātā, pousitā, meme, fakamatala ʻi he mītia fakasōsialé, pe ha meʻa tatau mo ia ʻe lava ke hoko ko ha fakamanatu pe ueʻi fakalaumālie ha taha. Teuteu ke vahevahe ʻa e meʻa naʻá ke faʻú, ʻo fakamatalaʻi ʻa e pōpoakí mo e founga te ne lava ai ʻo tāpuekina pe ueʻi fakalaumālie ʻa e niʻihi kehé.
Ke tokoni ki he kau akó ke fakaangaanga hono ako ha pōpoaki mei he kau taki ʻo e Siasí, ʻomi ha lea fakakonga pe kakato mei he konifelenisi lahí, ko ha fakamatala ʻi he Liahoná pe ngaahi makasini Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, pe ngaahi fakataha lotu mo e fakamafola ʻa e Siasí. ʻOange ha taimi feʻunga ki he kau akó ke nau ako ai ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e fakakaukau naʻa nau fili ʻi ʻolungá.
Te ke lava ʻo lue takai ʻi he loki akó pea tokoniʻi mo fakalotolahiʻi ʻa e kau akó ʻi heʻenau akoakó. Hili ʻa e ʻekitivitií, te ke lava ʻo fokotuʻutuʻu e kau akó ki ha fanga kiʻi kulupu iiki ange ke vahevahe ʻa e fakakaukau naʻa nau filí, taukei naʻa nau akoakó, pea mo e ngaahi fakakaukau mo e ngaahi ongo naʻa nau maʻu ʻi heʻenau akó.
ʻI he lahi ʻa e taimí, te ke lava ʻo fakaafeʻi e kau akó ke nau akoako ha taukei ʻe taha mei he sīpingá ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e pōpoaki pe lea tatau.
Ko e mahuʻinga hono ako ʻa e ngaahi lea ʻa e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí
Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke fili ha taha ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke aleaʻi pe tali ʻi heʻenau tohinoa akó:
-
Ko e hā kuó ke ako pe ongoʻi ʻi he ʻahó ni kuó ne tokoniʻi koe ke ke ongoʻi ʻa e mahuʻinga ʻo e ngaahi folofola ʻa e Fakamoʻuí naʻe ʻomi ʻe Heʻene kau tamaioʻeikí?
-
Ko e hā ʻokú ke fie manatuʻi ʻi he hokohoko atu hoʻo ako ʻa e ngaahi pōpoaki ʻa e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí?
-
ʻE ʻaonga fēfē kiate koe haʻo ako e ngaahi pōpoaki mei he kau taki ʻo e Siasí ko ha konga ʻo hoʻo ako angamaheni ʻo e ongoongoleleí?
Fakakaukau ke fakaafeʻi ʻa e kau akó ke palani ʻa e founga te nau ako ai ʻa e ngaahi pōpoaki ʻa e kau tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí ko ha konga ʻo ʻenau ako angamaheni ʻo e ongoongoleleí. Te ke lava ʻo vahevahe ha aʻusia kuó ke maʻu ʻi hoʻo fanongo ki he leʻo ʻo e ʻEikí ʻi hoʻo ako ʻa e ngaahi pōpoaki ʻa ʻEne kau takí.