Potutusi
Faamaopoopoina o Mea Taua na Tutupu: O Se Taiala Vave mo Taitai ma Faalapotopotoga a le Ekalesia


“Faamaopoopoina o Mea Taua na Tutupu: O Se Taiala Vave mo Taitai ma Faalapotopotoga a le Ekalesia,” Sauniuniga mo Faalavelave Faafuasei (2023)

Faamaopoopoina o Mea Taua na Tutupu: O Se Taiala Vave mo Taitai ma Faalapotopotoga a le Ekalesia

Ata
fonotaga a le aufono a taitai

Faatomuaga

Pe a aafia le toatele o tagata i se faalavelave ogaoga e pei o se oti e lei faamoemoeina, o se faalavelave faalenatura, taua, faalavelave faafuasei, po o vevesi faalemalo e aafia ai le toatele o le Au Paia o Aso e Gata Ai, e mafai e tagata o le Ekalesia ona faapotopoto e faailoa atu, faavauvau faatasi, ma faamafanafana e le tasi le isi. Pe a faatulaga ia fonotaga, fefautuaai ma taitai o le Ekalesia ma saili le taitaiga faalelagi ia malamalama ai i manaoga o fanau a le Atua ma fuafua pe faapefea ona fesoasoani e faafetaiai i latou (tagai i le Tusitaulima Aoao, 4.3). Ia mafaufau ma le agaga tatalo i le faamoemoega mo le faapotopotoina ma mea o le a aofia ai. E mafai foi e taitai ona feutagai ma se fesoasoani o le Tautua mo Aiga a le Ekalesia po o isi faufautua faapolofesa faatuatuaina.

O faalavelave ma mafatiaga e aafia ai tagata i ala eseese. Pe a talanoaina ni vaega toatele pe a mavae ni mea taua na tutupu, o le fai atu i tagata e faasoa mai ni lagona loloto po o ni aafiaga auiliili e masani ona le aoga. Nai lo lena, ia taulai atu i le tuuina atu o le taitaiga lautele, aoao atu o mataupu faavae, ma le tuuina atu o le lagolago alofa. Mafaufau i fautuaga nei.

Galue e Atiae se Siosiomaga Saogalemu ma le Talia Leleia

Fesoasoani

  • Mafaufau i tagata auai. Atonu e manaomia e tamaiti, autalavou, ma tagata matutua ni fonotaga e ese mai.

  • Faafeiloai atu i tagata i le agalelei ma feoeoeai ma i latou i se auala alofa ma le le faalavelaveina.

  • Faasoa atu se faamatalaga manino o le faamoemoega o le fonotaga ma mea o le a aofia ai.

  • Faamautinoa atu i tagata auai e mafai ona latou tuua le fonotaga i soo se taimi pe afai e lofituina i latou i o latou lagona. E mafai ona latou toe auai pe a mafai ai.

  • Valaaulia ni tagata matutua faatuatuaina e vaavaai mo i latou o loo feagai ma le atuatuvale matuia po o e tuua le fonotaga ina ia mafai ona latou siakia lemu ma tuuina atu le lagolago patino ma punaoa.

  • Ia mautinoa o loo i ai ni solo pepa.

  • Tuuina atu ni vai ma mafaufau e saunia meaai mama.

Le aoga

  • Aua nei faamalosia tagata ia faia ni talanoaga pe faasoa atu ni lagona.

  • Aua le foliga o loo fiafia po o atuatuvale.

  • Aua nei faatonutonu ma le pule pe le ano i mea e tutupu i le fonotaga.

  • Aua le taumafai e fetuuna’i pe faaitiitia le matuia o le faalavelave.

I le tulaga o le oti: Faailoa atu i latou o e ua maliliu ma i latou uma o e faanoanoa. Mafaufau e fai sina taimi e filemu ai.

I le tulaga o le pule i le ola: Faatasi ai ma le tele o fesili e le’i taliina, o nisi e lagona le faavauvau ma le matuia o le maliu. Faamanatu i le aofia e ui lava i lo tatou alolofa ma taumafaiga silisili, ae e le o pule uma i le ola e mafai ona puipuia. Tatou te le faamasino.

Faaali atu le Agaalofa

Fesoasoani

  • “Matou te alolofa ma popole mo outou.”

  • “Matou te lagonaina le agaalofa mo lo outou aafiaga.”

  • “Ua matou i ai iinei ona matou te alolofa.”

  • “Ua matou i ai iinei mo oe, ma e mafai ona matou faalogo atu.”

  • E le afaina le nofonofo ma le tagata e aunoa ma se tala. O le na ona i ai iina e ofoina atu ai le lagolago.

Le fesoasoani

  • Aua nei aloese mai le ta’uaina o le toesea po o le faailoaina o e ua afaina.

  • Aua nei faia ni faailoaga le faamaoni o le alofa.

  • Aua le tuuina atu se pa’i faaletino e lei faamoemoeina po o le agaalofa.

  • Aua le faamasinosino i tulaga, tagata ua afaina, tagata na sao mai, tagata muamua na tali mai, po o faalapotopotoga.

Malamalama i a Latou Tali

Fesoasoani

  • Tuuina atu faamatalaga e faatatau i tali masani (tagai i le “Fetaiai ma Luitau: O Se Taiala mo le Fesoasoani o le Tagata Lava Ia”).

  • “Matou te le malamalama atoatoa i le tiga atonu o loo lagonaina e outou taitoatasi, ma ua matou iloa e mafai ona mamafatu lenei mea.”

  • “E le afaina le lagonaina po o a lava lagona o outou lagonaina.”

  • “O se mea masani le lagona e pei o o tatou mafaufauga ma lagona e le mafai ona tatou puleaina.”

  • “E eseese lava tali a tagata taitasi. E le afaina le lagona e pei o loo e lelei, ma e le afaina le tauivi.”

Le fesoasoani

  • Aua e te fai atu e te iloa o latou lagona.

  • Aua le ta’u atu i tagata o latou lagona po o mea e tatau ona latou talitonu i ai.

  • Aua nei faia ni faamatalaga “o le mea sili” (e pei o le “o le mea sili o loo e manuia nei,” “O le mea sili e leai se isi tagata na afaina,” po o le “O le mea sili e lei leaga tele”).

  • Aua le faalotovaivaia le faaalia o lagona (e pei o le “Aua le tagi,” “Aua e te lagonaina le leaga,” po o le “E le tatau ona e lagona le tausalaina”).

  • Aua nei faia ni fesili e valaaulia ai tagata e faasoa mai ni manatu loloto, lagona, po o ni aafiaga auiliili i se fonotaga tele.

  • Aua nei faaigoaina tali o ni faailoga o le atuatuvale, popole, atuatuvale pe a mavae le faalavelave (PTSD), ma isi.

Talanoa i Auala Aoga e Taulimaina ai

Fesoasoani

  • Tuu atu faamatalaga e uiga i auala e taulimaina ai le soifua maloloina (tagai i le “Fetaiai ma Luitau: O Se Taiala mo le Fesoasoani o le Tagata Lava Ia”).

  • “O a au auala e taulima ai?”

  • “O le a se mea na fesoasoani ia te oe e taulima ai faigata i le taimi ua tuanai?”

  • “O nisi taimi e mafai ona tatou lagonaina le tosina atu i auala le lelei e aveese ai le faavauvau. Talanoa i se tagata faatuatuaina o le aiga, uo, po o se taitai e taulai atu i auala maloloina e agai ai i luma.”

Le fesoasoani

  • Aua le taumafai e faaleleia pe foia o latou mafatiaga.

  • Aua le taulai atu i ou lava aafiaga.

  • Aua nei talanoa vave e uiga i vaifofo. E toatele tagata e manaomia le taimi e faagasolo ai le faalavelave a o lei saunia i latou e amata ona foia o latou mafatiaga.

I le tulaga o le pule i le ola: O mafaufauga e uiga i le taumafai e pule i le ola e taatele pe a tatou iloa se tasi ua maliu i le pule i le ola. Tuuina atu faamatalaga ma punaoa e fesoasoani e lagolago ai isi. Mo se faataitaiga, faasoa atu lenei uepisaite a le Ekalesia Puipuiga ma le Auaunaga o le Pule i le Ola.

Aoao Atu pe Faapefea ona Fesoasoani i Isi

Fesoasoani

  • Fesoasoani ia latou malamalama o le a tofu tagata taitoatasi ma ni tali tulaga ese ma aafia i auala eseese i le toe manuia.

  • Fautuaina i latou ia onosai, malamalama, ma faaaloalo i eseesega.

  • Talanoaina ni auala e mafai ona latou fesoasoani ai i e pele ia i latou, e aofia ai aiga, uo, tuaoi, tagata matutua, autalavou, ma tamaiti.

  • Faasoa atu le punaoa “Taiala o Talanoaga: E Mafai Faapefea Ona Ou Auauna Atu i Isi i le Taimi o se Faalavelave.”

Le fesoasoani

  • Aua le fesili atu pe faamoemoe i tagata lofituina e auauna atu i isi.

  • Aua nei faasoa atu ni auala ma ni fautuaga e “faaleleia ai.”

  • Aua le fautuaina atu e mulimuli le faavauvau i ni laasaga po o ni faasologa o taimi faapitoa.

Punaoa faaopoopo mo le pule i le ola:

Ofo Atu le Faamoemoe

Fesoasoani

  • “Ua matou i ai iinei ma oe; matou te lagonaina atu oe.”

  • “Matou te iloa tagata e mafai ona fesoasoani atu.”

  • “O le a faaauau pea ona ou siaki maia oe.”

  • “O le a matou tuuina atu ia te oe le avanoa e te manaomia. O le a matou avanoa foi e fesoasoani ma faatasi ma oe.”

  • “O le a tatou faavasegaina faatasi lenei mea.”

  • O le leai o se upu ma le tau lava o le faatasi ma i latou e mafai ona maua ai le faamoemoe.

Le fesoasoani

  • “O vaega uma o le fuafuaga a le Atua.”

  • “Ua latou i ai i se nofoaga e sili atu ona lelei.”

  • “E i ai se mafuaaga mo mea uma.”

  • “Na finagalo le Atua ia latou faatasi ma Ia.”

  • “O lo latou taimi lea e o ai.”

  • “E sili atu ona manaomia i latou iina nai lo iinei.”

I le taimi o tulaga ogaoga o faalavelave, mafaufau i le taimi o le faaalia loloto o le faatuatua ma le faamoemoe. Atonu e le aoga i se taimi o faalavelave.

Tuuina Atu Punaoa

Fesoasoani

  • Faasoa atu pepa e tufa atu, polokalama, uepisaite, numera o faalavelave, ma faamatalaga e faafesootai ai mo le Tautua mo Aiga o le Ekalesia po o punaoa faatuatuaina a le nuu.

  • Tuuina atu faamatalaga e faatatau i le auala e iloa ai le taimi e saili ai se fesoasoani faapolofesa. Faasoa atu mea o loo maua i le lotoifale.

  • Valaaulia i latou o e mananao e talanoa e uiga i o latou lagona ma aafiaga e feiloai ai ma isi o loo i ai foi ni aafiaga faapena.

  • Faafesootai i latou e fiafia i se faufautua.

Le fesoasoani

  • Aua le fautuaina atu o le toatele o tagata o le a manaomia ni fautuaga pe e tatau foi ona latou talanoa ma se tagata tomai faapitoa.

  • Aua nei aoao atu o punaoa faaleagaga ma le Ekalesia e na o le pau ia o mea latou te manaomia.

Fono pe a uma le Faapotopotoina o se Aufono Faaleautaitai

Fesoasoani

  • Talanoa e uiga i mea na lelei ma mea o le a e suia mo faatasiga mo faalavelave i le lumanai.

  • Faailoa aiga ma tagata taitoatasi o e atonu e manaomia le toe tulitatao po o le lagolago faifai pea.

  • Fai ia tofiga o auaunaga.

  • Talanoa i au lava fuafuaga o le tausiga o oe lava ia.

  • Faatulaga se taimi e toe lipoti atu ai e faatatau i taumafaiga faaleauaunaga ma le tausiga o le tagata lava ia.

Faafetai atu mo le faamafanafanaina o i latou o e manaomia le faamafanafanaga (tagai i le Mosaea 18:9).

Sootaga Fesootai

Lolomi