Seminelí
Fakataukei Fakatokāteliné: 2 Tesalonika 2:1–3


Fakataukei Fakatokāteliné: 2 Tesalonika 2:1–3

“ʻE ʻIkai Hoko ʻa e ʻAho [ʻo Kalaisí] … Kapau ʻe ʻIkai Tomuʻa Hoko ʻa e Liliu Koví”

ʻĪmisi
Image of man at a desk writing on parchment

ʻI he lēsoni kimuʻá, naʻá ke ako ai naʻe kikiteʻi ʻi he kuonga muʻá ʻe hoko ha Hē mei he Siasi ʻo Sīsū Kalaisí kimuʻa ʻi Heʻene Hāʻele ʻAnga Ua Maí (vakai ki he “2 Tesalonika 2”). ʻE lava ke tokoni e lēsoni ko ʻení ke ke ako maʻuloto e potufolofola fakataukei fakatokāteliné mo e kupuʻi lea mahuʻinga he fokofolá ki he 2 Tesalonika 2:1–3 , fakamatalaʻi ʻa e tokāteline ‘o e Hē mei Moʻoní, pea fakaʻaongaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié ʻi ha tūkunga moʻoni ʻo e moʻuí.

Ko hono tokoniʻi e kau akó ke nau tali e ngaahi fehuʻí mei ha tuʻunga ʻo e tuí. “Kuo tāpuekina ha tokolahi ʻo ʻetau kau akó ʻaki e meʻafoaki ʻo ha loto tui. Ko e tokolahi taha ʻo ʻetau kau akó ʻoku ʻi ai hanau ngaahi fehuʻi, ka ʻoku ʻikai ko e loto-veiveiuá. ʻOku totonu ke hoko e founga ʻoku tau fakaʻaongaʻi ai e Fakataukei Fakatokāteliné ke ne tokoniʻi e kau akó ke nau tali e ngaahi fehuʻí maʻanautolu pē pea teuteuʻi ai kinautolu ke nau tokoni ki he niʻihi kehé. Ka ʻoku ʻikai totonu ke fai ia ʻi ha founga ke fakatupu ai ha loto-veiveiua pe hōloa e tuí” (Chad H Webb, “Doctrinal Mastery” [address given at the Seminaries and Institutes of Religion training broadcast, June 14, 2016]).

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto ki he fehuʻi ko ʻení pea omi mateuteu ke fakamatalaʻi e founga te nau tali ʻaki iá: “Ko e hā naʻe fiemaʻu ai ke hā mai ʻa e ʻOtuá kia Siosefa Sāmita ke fakafoki mai Hono Siasí kapau naʻe ʻosi fokotuʻu ʻa e tui faka-Kalisitiané pea ʻosi tui ha kakai tokolahi ki he Tohi Tapú?”

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

ʻOku teuteuʻi ʻa e lēsoni fakataukei fakatokāteline ko ʻení ke akoʻi hili ʻa e lēsoni “2 Tesalonika 2,” ʻa ia ko e lēsoni fakamatala ia ki he potufolofola fakataukei fakatokāteline 2 Tesalonika 2:1–3 . Kapau ʻoku fiemaʻu ke hiki ʻa e lēsoni ko ʻení ki ha uike makehe ke fakafaingamālieʻi ʻa e taimi-tēpile ʻa e akó, fakapapauʻi ke ʻunuakiʻi foki mo e lēsoni fakamatalá.

Ako maʻuloto pea fakamatalaʻi

Fakaʻaliʻali pē ʻa e potufolofola 2 Tesalonika 2:1–3, pea fakaafeʻi e kau akó ke nau tali ʻa e fehuʻi ko ʻení.

Ako maʻuloto ʻa e potufolofola mo e kupuʻi lea mahuʻinga ki he 2 Tesalonika 2:1–3 . Ko e founga ʻe taha ke fakahoko ai ʻení ko hono fakakakato ʻa e ʻekitivitī ko ʻení (pe ko ha meʻa tatau pē ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e app Fakataukei Fakatokāteliné):

ʻE lava ke fakakakato ʻe he kau akó ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ʻiate kinautolu pē, pe ʻe lava ke fakahoko fakakalasi ia ʻi he palakipoé.

Hiki ‘a e 2 Tesalonika 2:1–3: “[Ko e] ʻaho ʻo Kalaisí … ʻe ʻikai hoko [ia], ʻo kapau ʻe ʻikai tomuʻa hoko ʻa e liliu kovi” ʻi hoʻo tohinoa akó pe ʻi hoʻo meʻangāue fakaʻilekitulōniká.

Toutou lau leʻolahi e potufolofolá mo e kupuʻi lea mahuʻingá pe toutou lau ia ʻi ho ʻatamaí.

Tamateʻi pe toʻo ha kupuʻi lea, hangē ko e “tomuʻa hoko ha liliu koví,” pea feinga ke toe lau ʻa e potufolofolá kakato mo e kupuʻi lea mahuʻingá.

Hoko atu hono tamateʻi pe toʻo ha ngaahi kupuʻi lea kehe kae ʻoua kuó ke lava ʻo toe lau maʻuloto kotoa e potufolofolá mo e kupuʻi lea mahuʻingá.

Mahalo te ke manatuʻi ko e taimi naʻá ke ako ai ʻa e 2 Tesalonika 2 , naʻá ke ako ai naʻe kikiteʻi ia ʻi he kuonga muʻá kimuʻa ʻi he Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa Sīsū Kalaisí, ʻe hoko ha hē mei Hono Siasí.

Makehe mei hano hiki ʻe he kau akó ha fakamatala ʻo e Hē Fakaʻaufuli mei he Moʻoní ko ha konga ʻo e ʻekitivitī ko ʻení, fakakaukau ke nau tauhoa pea fakaafeʻi kinautolu ke nau taufetongi ʻi hono fakamatalaʻi ʻa e Hē Fakaʻaufuli mei he Moʻoní. Kapau ʻoku fiemaʻu ke mahino lelei ange ki he kau akó ʻa e tokāteline ʻo e Hē mei he Moʻoní mo hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí kimuʻa pea fakakakato ʻa e ʻekitivitī ko ʻení, fakakaukau ke fakaʻaongaʻi ha ngaahi miniti siʻi ke toe vakaiʻi ʻa e naunau mei he lēsoni kimuʻá.

Hiki ha fakamatala ʻo e Hē Fakaʻaufuli mei he Moʻoní pea mo e ʻuhinga naʻe hoko aí. Tohi ʻo hangē pē naʻá ke fakamatalaʻi ʻa e Hē mei he Moʻoní ki ha kiʻi tamasiʻi. Fakaʻaongaʻi e ngaahi moʻoni mei he 2 Tesalonika 2:1–3 ko ha konga ʻo hoʻo fakamatalá, pea fakakau ai ha ngaahi fakakaukau ki he ʻuhinga naʻe fiemaʻu ai ke toe Fakafoki kakato mai ʻa e Siasi ʻo Kalaisí.

Akoako hono fakaʻaongaʻí

Kapau ʻe fiemaʻu, ʻoange ha faingamālie ki he kau akó ke nau toe vakaiʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻo hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié. Ko e founga ʻe taha ke fakahoko ai ʻení ko hono fakaʻaliʻali ʻa e kiʻi sivi fakatauhoa ko ʻení ke nau fakakakato ʻiate kinautolu pē pe tautau toko ua pe fakakulupu iiki. Ko e founga ʻe tahá, ʻe lava ke fakahoko fakaʻilekitulōnika ʻa e siví ʻo fakafou ʻi ha vaʻinga ʻi he ʻinitanetí kapau ʻoku maʻu ʻe he kau akó ha ngaahi meʻangāue fakaʻilekitulōnika lelei. Ko e ngaahi tali tonú ko e (1) f; (2) a; (3) e.

ʻI hoʻo hoko atu e lēsoni ko ʻení, te ke maʻu ai ha faingamālie ke tokoniʻi ha taha ke ne fakaʻaongaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié. Ke ʻiloʻi e tuʻunga lelei hoʻo manatuʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení, feinga ke fakatauhoa e ngaahi fakamatala ko ʻení mo e tefitoʻi moʻoni ʻo hono maʻu e ʻilo fakalaumālie ʻoku fakamatalaʻi ʻe he fakamatala takitaha.

  1. “Ka neongo iá, ʻoku totonu ke tokanga ʻa e kau fekumi fakamātoato ki he moʻoní telia ʻa e ngaahi maʻuʻanga fakamatala taʻefalalaʻangá.”

  2. “Falala ki he ʻOtuá pea ʻuluaki tafoki kiate Ia ʻi he lotu fakamātoato, ako ʻEne ngaahi akonakí, pea talangofua ki Heʻene ngaahi fekaú.”

  3. “Fakakaukau ki heʻ ngaahi [fehu‘i] ʻi he puipuitu‘a ʻo e palani ‘o e fakamoʻuí pea mo e ngaahi akonaki ‘a e Fakamoʻuí.”

a. Ngāue ʻi he tui.

e. Vakaiʻi e ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi fehuʻí ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá.

f. Fekumi ki ha mahino ʻoku lahi angé ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí.

Kapau te ke fiemaʻu ke toe vakaiʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení, lau ʻa e palakalafi 5–12 ʻi he konga “Ko Hono Maʻu ʻo e ʻIlo Fakalaumālié” ʻi he Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné (2022).

Fakaafeʻi ‘a e kau akó ke fakakaukauloto ki heʻenau teuteu ki he kalasí ʻi heʻenau tali e ngaahi fehuʻi ko ʻení.

Fakakaukauloto ʻokú ke fetohiʻaki ʻi he telefoní mo ho kaungāmeʻa ko Kīsoní, ko ha mēmipa ʻo ha siasi faka-Kalisitiane kehe. ʻOkú ne līʻoa ʻaupito kia Sīsū Kalaisi pea ʻokú ne ako maʻu pē ʻa e Tohi Tapú. Naʻe pehē ʻe Kīsoni ʻi ha pōpoaki telefoni kiate koe, “Naʻe akoʻi ʻe heʻemau faifekaú he ʻahó ni ʻoku tui ʻa e kāingalotu homou siasí ko homou siasí pē ʻa e siasi moʻoní pea ʻoku hala e toenga ia ʻo e ngaahi siasi kehé. ʻOku moʻoni ia? ʻOku ou ongoʻi ofi ange ki he ʻOtuá koeʻuhí ko hoku siasí. ʻOku fēfē ʻene ʻikai mei he ʻOtuá?”

  • Ko e hā ʻe fakanatula ai ki he kāingalotu ʻo e ngaahi siasi kehé ke ʻi ai haʻanau ngaahi fehuʻi pehení?

  • Te ke tali fēfē kia Kīsoni ʻi ha founga faka-Kalaisi?

ʻOkú ke text kia Kīsoni, ʻo fakamālō ange ʻi heʻene fehuʻi fakatupu fakakaukaú. ʻOkú ke kole pe te ke lava ʻo vahevahe hoʻo talí mo ia ʻi he ʻaho hono hokó, pea ʻokú ne loto ki ai.

Fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié ke teuteuʻi ha tali maʻa Kīsoni. Fakapapauʻi ke fakaʻaongaʻi kotoa e ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻe tolú. Fakaʻaongaʻi e ngaahi fehuʻi mo e ngaahi ʻekitivitī ko ʻení ke tokoni atu ki hono teuteuʻi hoʻo talí.

ʻE lava ke aleaʻi tautau toko ua pe fakakulupu iiki ʻe he kau akó ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení kimuʻa pea hiki ʻenau ngaahi talí ʻiate kinautolu pē.

ʻE ala tokoni ki he kau akó ke nau huke hake ha tatau ʻo ʻenau ngaahi talí ke toe vakaiʻi. Fakapapauʻi ʻoku mahino lelei ki he kau akó ʻa e tokāteline ʻo e Hē mei he Moʻoní mo hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí pea mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ki hono maʻu ʻo e ʻilo fakalaumālié.

Fekumi ke maʻu ha mahino lahi ange ʻo fakafou ʻi he ngaahi maʻuʻanga tokoni kuo fokotuʻu fakalangí

Te ke fakaʻaongaʻi fēfē ʻa e ngaahi moʻoni naʻe akoʻi ʻi he 2 Tesalonika 2:1–3 ke tokoni kia Kīsoni?

Kumi ha potufolofola, lea, pe ngaahi fakamatala ʻe tolu pe lahi ange ʻokú ke pehē ʻe tokoni ʻi he tūkunga ko ʻení. Fakakaukau ke fakaʻaongaʻi e ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení:

  1. Lau e ngaahi fakamatala ki he “ Hē mei he Moʻoní ” mo e “ Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí ” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, pe kumi ha ngaahi fakamatala tatau ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá. ʻE lava ke maʻu e ngaahi fakamatala ko ʻení ʻi he scriptures.ChurchofJesusChrist.org.

  2. ʻAʻahi ki he fakamatala “Hē mei he Moʻoní” ʻi he Ngaahi Tefito ʻo e Ongoongoleleí (topics.ChurchofJesusChrist.org).

  3. Vakai ki he ngaahi potufolofola mo e ngaahi fakamatala mei he lēsoni “2 Tesalonika 2” pe mei he “Lēsoni 1: Ko e Pōpoaki ʻo Hono Toe Fakafoki Mai ʻo e Ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí” ʻi he Malangaʻaki ʻEku Ongoongoleleí (2018), 31–46.

  • Ko e hā ha ngaahi potufolofola pe maʻuʻanga tokoni kehe naʻá ke maʻu ʻe lava ʻo tokoni atu ke ke tali e fehuʻi ʻa Kīsoní?

Vakaiʻi mo sivisiviʻi e ngaahi fakakaukaú mo e ngaahi fehuʻí, ʻaki ha fakakaukau ʻoku taʻengatá

  • Ko e hā ha ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi te ke fie vahevahe mo Kīsoni ʻe lava ʻo tokoni ke mahino kiate ia ʻa e fiemaʻu ke Fakafoki mai ʻa e Ongoongoleleí?

Ngāue ʻi he tuí

  • Ko e hā ha ngaahi ngāue pau te ke lava ʻo fakaafeʻi ʻa Kīsoni ke ne fai kae lava ke ne ako ʻiate ia pē ʻa e ʻuhinga naʻe fiemaʻu ai ke Fakafoki mai e Siasi ʻo Kalaisí?

  • Ko e hā ha faʻahinga aʻusia ʻe lava ke ʻamanaki ʻa Kīsoni ki ai kapau te ne fakahoko e ngaahi ngāue ko ʻení?

  • ʻOku hoko fēfē ʻa hono fakaafeʻi iá ke ngāueʻi ai hoʻo tuí?

Fakaafeʻi e kau ako ʻoku loto-leleí ke nau vahevahe mo e kalasí ʻenau ngaahi talí, kau ai ha ngaahi potufolofola tokoni, ngaahi lea, pe ngaahi fakamatala ne nau maʻu. Kapau ʻoku kei ʻi ai ha taimi, fakakaukau ke fakaafeʻi ha kau ngāue tokoni ke vahevahe ʻa e founga ne nau maʻu ai ʻenau fakamoʻoni ki hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí.

Toe vakaiʻi ʻo e fakataukei fakatokāteliné

ʻI he kamataʻanga pe fakaʻosinga ʻo ha lēsoni ke hoko mai, ʻoua naʻa toe laka hake ʻi he miniti ʻe tolu ki he nimá hono toe vakaiʻi ʻo e folofola mo e kupuʻi folofola mahuʻinga ʻi he potufolofola fakataukei fakatokāteline ko ʻení. Fakaʻaongaʻi ʻa e ʻekitivitī ako maʻuloto tatau naʻe fakakakato ʻe he kau akó ʻi he konga kimuʻa ʻo e lēsoni ko ʻení.

Paaki