Ako ki he Naunau Fakalēsoní
Ohi pea Toki Fakafenāpasi e Naunau Fakalēsoni ʻa e Seminelí


“Ohi pea Toki Fakafenāpasi e Naunau Fakalēsoni ʻa e Seminelí,” Ako ki he Naunau Fakalēsoni ʻa e Seminelí (2022)

“Ohi pea Toki Fakafenāpasi e Naunau Fakalēsoni ʻa e Seminelí,” Ako ki he Naunau Fakalēsoni ʻa e Seminelí

ʻĪmisi
ko e fefine ʻoku ako

Ohi pea Toki Fakafenāpasi e Naunau Fakalēsoni ʻa e Seminelí

ʻOku lahi ha ngaahi founga lelei ke teuteu ai ke akoʻi e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí. ʻOku kau maʻu pē ʻi he teuteu ko ʻení ʻa hono ako ʻi he faʻa lotu e folofola ʻa e ʻOtuá mo fekumi ki he fakahinohino ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke ʻiloʻi e founga lelei taha ke tokoniʻi ʻaki kinautolu ʻokú ke akoʻí ke nau ului kia Sīsū Kalaisi mo ʻEne ongoongoleleí. Ke fakahoko ʻení, fakapapauʻi ke ako ʻa e konga folofola ʻi he taimi-tēpile Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Aú. ʻE tokoni ʻeni ki hoʻo teuteu lēsoní ʻi hoʻo toe vakaiʻi e naunau fakalēsoní. ʻE tokoni atu ʻa e naunau fakalēsoní ke ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni mo e tokāteline mahuʻinga ʻi he konga folofolá, tokoniʻi e kau akó ke nau ʻilo, ʻofa, mo muimui ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi, pea muimui ki he ngaahi sīpinga fakalaumālie ʻo e faiako leleí.

Fakakaukau ki he faleʻi ko ʻeni ʻa Palesiteni Tāleni H. ʻOakesi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí fekauʻaki mo hono fakaʻaongaʻi ʻo e naunau fakalēsoní ke teuteu ʻaki e ngaahi lēsoni seminelí:

ʻĪmisi
Palesiteni Dallin H. Oaks

ʻOku tau ʻuluaki ohi mai, pea toki fakafenāpasi. Kapau ʻoku tau nofo kakato ʻi he lēsoni kuo ʻomaí, ʻa ia ʻoku tau ʻamanaki fakahokó, te tau lava leva ke muimui ʻi he Laumālié ke fakafenāpasi ia. Ka ʻoku ʻi ai ha ʻahiʻahi, ʻi he taimi ʻoku tau talanoa ai ki he founga feliliuʻaki-ngofuá ni, ke kamata ʻaki e fakafenāpasí kae ʻikai ko e ohi maí. ʻOku napangapangamālie. Ko ha tukupā taʻe-tuku. Ka ko e founga ʻo hono ʻuluaki ohi mai pea toki fakafenāpasí ko ha founga lelei ia ke nofo maʻu ai ʻi ha tuʻunga ʻoku mālohí.

(“A Panel Discussion with Elder Dallin H. Oaks” [Seminaries and Institutes of Religion satellite broadcast, Aug. 7, 2012], broadcasts.ChurchofJesusChrist.org)

  • ʻOku ʻuhinga ki he hā ke ohi pea fakafenāpasi e naunau fakalēsoní ʻi hoʻo teuteu ha lēsoní?

ʻĪmisi
fakamatala ʻo e ohí ʻi heʻene fehangahangai mo e fakafenāpasí

Naʻe tokoni mai ʻa Palesiteni Henelī B. ʻAealingi ke mahino kiate kitautolu ha ngaahi ʻuhinga ʻe niʻihi ʻe ala fiemaʻu ai ke tau fakafenāpasi e naunau fakalēsoní:

ʻĪmisi
Palesiteni Henry B. Eyring

ʻOku lahi ange ʻa e ngaahi fokotuʻu ki he ngaahi fakakaukau ke akoʻí, ngaahi founga ke akoʻi ʻakí, mo e ngaahi folofola fakafekauʻaki ke fakaʻaongaʻí, ʻi he meʻa te tau lava ʻo fakaʻaongaʻí. … Ka koeʻuhí ʻoku tau loto ke fehuʻi ʻe heʻetau kau akó ki he ʻEikí koeʻuhí ke fakamaama ʻa kinautolu, kuo pau ke tau tāpuakiʻi kinautolu ʻaki ʻa e sīpingá. Ke fakahoko iá, te tau lava ʻo lau ʻa e naunau fakalēsoní—ʻa e foʻi lea kotoa pē. Mahalo he ʻikai ke tau maʻu ha taimi ke kumi mo ako ʻa e maʻuʻanga tokoni kotoa pē, ka ʻoku ʻafioʻi ʻe he ʻOtuá ʻetau kau akó. …

… ʻOku ʻafioʻi lelei ʻe he ʻEikí ʻa e meʻa ʻoku ʻilo ʻe he [kau akó] mo e meʻa ʻoku nau fiemaʻú. ʻOkú Ne ʻofa ʻiate kinautolu mo kitautolu. Pea ʻi heʻene tokoní ʻoku tau … fili ai ʻo ʻikai ngata pē ʻi he ngaahi konga ko ia ʻo e naunau fakalēsoní te tau lava ai ʻo fakaʻaongaʻi kakato hotau mālohi ke akoʻí, ka ko kinautolu ʻe ʻohifo ai e mālohi ʻo e langí ki he kau ako ʻi hotau loki akó ʻi he ʻaho ko iá.

(“The Lord Will Multiply the Harvest” [evening with a General Authority, Feb. 6, 1998], ChurchofJesusChrist.org)

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke tomuʻa ohi ʻa e meʻa ʻi he ngaahi naunau ʻo e lēsoní kimuʻa pea toki fakafenāpasi kinautolú?

  • ʻE kehe fēfē nai e founga teuteuʻi ʻo ha lēsoni ki ha faiako ʻokú ne fakaʻaongaʻi e naunau fakalēsoní mo ha faiako ʻoku ʻikai ke ne fakaʻaongaʻí?

Meʻa ke Fakakaukauʻi ʻi hono Fakafenāpasi e Lēsoní

Ko ha ngaahi fehuʻi ʻeni ke fakakaukauʻi ʻi hoʻo ohi mo fakafenāpasi e naunau fakalēsoní:

  1. Ko e hā e taumuʻa ʻo e lēsoní fakalūkufua kae pehē ki he ngaahi konga kehekehe ʻo e lēsoní?

  2. Ko e hā e taumuʻa ʻa e tokotaha faʻu tohi ne ueʻi fakalaumālié, pea ʻoku fakaofiofi nai ki ai e fakafenāpasi ʻoku ou fakakaukau ki aí?

  3. Ko e hā ʻeku ngaahi ʻuhinga ki heʻeku fie fakafenāpasi ʻa e lēsoní? Ko ha meʻa fakataautaha nai pē ia, pe ʻe ʻoange nai ʻe he liliú ha aʻusia fakaako lelei ange ki he kau akó?

  4. ʻOku fakaofiofi nai ʻeku fakafenāpasí ki he ngaahi ueʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní?

Mahalo ʻe fiemaʻu ke ke fakafenāpasi ha lēsoni ke

  • muimui ki he ngaahi ueʻi ʻa e Tamai Hēvaní ʻa ia ʻoku maʻu ʻi hono fakafou mai ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní. (Vakai ki he talanoa kia Brother Tupé.)

  • feau e ngaahi fiemaʻu makehé, ngaahi meʻa ʻoku malavá, mo e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻoku maʻu ʻe he kau akó. (Vakai ki he talanoa kia Brothers Tupe mo Leiasí.)

  • fakafenāpasi e ngaahi konga ʻo e lēsoní mo e ngaahi tūkunga mo e anga fakafonua fakalotofonuá. (Vakai ki he talanoa kia Sisitā Lotilikuesí.)

  • tokoniʻi e kau akó ʻi he ngaahi palopalema mo e ngaahi fehuʻi lolotonga ʻoku pelepelengesi honau taimí. (Vakai ki he talanoa kia Brother Tupé.)

  • kumi ha founga lelei ange ke fakahoko ʻaki e taumuʻa tatau ki ha konga ʻo e lēsoní. (Vakai ki he talanoa kia Brother Li mo Sisitā Mātení.)

  • fakaʻaongaʻi e fakahinohino mo e maʻuʻanga tokoni fakamuimuitaha ʻoku ʻomi ʻe he kau taki ʻo e Siasí. (Vakai ki he talanoa kia Sisitā Simití.)

Ngaahi Talanoá

Sisitā Lotilikuesí

ʻOku teuteu ʻa Sisitā Lotilikuesi ke akoʻi e lēsoni “Mātiu 1:18–25; Luke 1:26–35.” ʻOkú ne ʻiloʻi ʻe fie ʻilo e kau ako ʻi heʻene kalasí ki he meʻa ʻoku akoʻi ʻe he folofolá fekauʻaki mo Mele ko e faʻē ʻa Sīsuú. ʻOku ʻi ai ha ʻulungaanga ʻo e ngaahi ongo mālohi mo e ngaahi tui kehekehe fekauʻaki mo Mele ʻi honau koló. Naʻe aʻu ʻo lotu ʻa e tokolahi kia Mele koeʻuhí ko hono fatongia ko e faʻē ʻo e ʻOtuá. ʻI he ako ʻe Sisitā Lotilikuesi ʻa e lēsoni mei he naunau fakalēsoní, ʻokú ne kumi ha feituʻu lelei ke tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e meʻa kuo akoʻi ʻe he folofolá mo e kau taki ʻo e Siasí fekauʻaki mo Melé.

ʻOku fakaafeʻi ʻe ha taha ʻo e ngaahi ʻekitivitī ako ʻi he lēsoní ʻa e kau akó ke nau kumi e ngaahi akonaki fekauʻaki mo e ongomātuʻa ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Luke 1:30–35, Mātiu 1:18–23, mo e ʻAlamā 7:10.

ʻOku fakakaukau ʻa Sisitā Lotilikuesi ke liliu e lēsoní hili hono lau ʻe he kau akó ʻa e ʻAlamā 7:10 ʻaki hono tānaki atu e ongo fehuʻi ko ʻení ki he meʻa ʻoku fakakau ʻi he naunau fakalēsoní.

“Ko e hā ʻoku tokoni mai ʻa ʻAlamā ke mahino kiate kitautolu fekauʻaki mo Melé? Neongo ʻoku tau fakaʻapaʻapa mo ʻofa ʻia Mele mo e kau ākonga faivelenga kehe ʻi he folofolá, ka ʻoku tokoni fēfē nai ʻa e ʻAlamā 7:11–13 ke mahino kiate kitautolu ʻa e ʻuhinga ʻoku tau moihū ai pē ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?”

Brother Lī

ʻI he teuteu ʻa Brother Lī ke akoʻi ʻa e lēsoni “Sione 1:1–16,” ʻokú ne vakai ki he fokotuʻu ko ʻení mo ha fehuʻi ʻe ua ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoní:

ʻOku hokohoko atu hono lau ʻe Brother Lī e lēsoní ke ʻiloʻi e taumuʻa hono ʻomi ha foʻi pulu ki he kalasí. ʻOkú ne fakapapauʻi ko e taumuʻá ke tokoni ke teuteuʻi e kau akó ke mahino kiate kinautolu ko e lahi ange ʻetau ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi kimuʻa ʻi Heʻene moʻui fakamatelié, ko e lahi ange ia ʻetau fakahoungaʻi e mahuʻinga ʻo Hono misiona ʻi he māmaní.

ʻI heʻene fie fakahoko ʻa e taumuʻa ko ʻení ʻi he founga ʻe ʻaonga taha ki heʻene kau akó, ʻokú ne fakalaulauloto ʻi ha kiʻi taimi ki he meʻa te ne lava ʻo ʻomi ki he kalasí ʻa ia ʻe lava ʻe heʻene kau akó ʻo fakafekauʻaki lelei taha ki aí. ʻOkú ne fakakaukau ke fakafenāpasi e lēsoní ʻaki hono ʻomi ha kiʻi kahoa ki he kalasí. Hili hono vahevahe ʻe he kau akó ʻenau fakakaukau ki he mahuʻinga ʻo e kahoá, te ne vahevahe pe ko hai naʻá ne ngaohi ʻa e kahoá mo e ʻuhinga ʻoku mahuʻinga lahi ange ai kiate ia hono ʻiloʻi hono hisitōliá ʻi ha toe meʻa kehe.

Sisitā Māteni

ʻI he teuteu ʻa Sisitā Māteni ke akoʻi ʻa e lēsoni “Ngāue 3,” ʻokú ne fakatokangaʻi ha fokotuʻu ke huluʻi ha foʻi vitiō ʻoku fakahaaʻi ai hono fakamoʻui e tangata pipikí ʻe Pita mo Sione ʻi he mālohi ʻo e ʻOtuá. ʻOkú ne mamata he vitioó pea ʻokú ne mālieʻia ʻi hono ʻaongá. Ka ʻokú ne toe ʻiloʻi foki kuo ʻosi mamata tuʻo tolu ʻa e kau akó ʻi he ngaahi vitioó ʻi heʻene kalasí he uiké ni. ʻOkú ne fakakaukau ke kumi ha founga kehe ki hono fakahoko e taumuʻa ʻo e foʻi vitioó.

ʻOkú ne ʻiloʻi ko e vitioó ko ha fakamatala foʻi lea ki he foʻi lea ia ʻo e talanoa ko ʻení. ʻOkú ne fakaʻosi ʻaki ʻene pehē ko e taumuʻa ʻo e foʻi vitioó ʻe lava ke fakaʻatā ai e kau akó ke fakakaukauloto ki he meʻa naʻe hokó kae ʻikai ko hono lau pē. Ke fakafenāpasi ʻa e lēsoní, ʻokú ne fakapapauʻi ke fakaafeʻi e kau akó ke lau pea fakatātaaʻi leva ʻa e meʻa naʻe hoko ʻi he talanoá, ʻo fakaʻatā ai ʻa e kau akó ke nau kau longomoʻui mai, kiʻi mālōlō mei he sio vitioó, pea kei tokoni pē ke nau fakakaukauloto ki he meʻa ko ʻeni naʻe hokó.

Brother Tupe

Naʻe teuteu faivelenga ʻa Brother Tupe ʻi he Falaite kimuʻa he fakaʻosinga ʻo e uike konifelenisí ke akoʻi e lēsoni ʻi he tohi Lomá ʻo hangē ko hono fakamatalaʻi ʻi he naunau fakalēsoni ki he Mōnite ka hokó. Naʻá ne ofo ʻi heʻene fanongo ki he fanongonongo ʻe he palōfitá lolotonga e konifelenisí ʻe langa ʻa e fuofua temipalé ʻi honau feituʻú ʻi he kahaʻu vave maí. ʻOku tokosiʻi ʻaupito ʻi heʻene kau akó kuo nau mamata tonu ʻi ha temipale. ʻOkú ne ʻiloʻi ʻe omi e kau akó ki he kalasí ʻoku nau vēkeveke ke talanoa kau ki he temipalé pea ʻe lahi ha ngaahi fehuʻi ʻa ha tokolahi fekauʻaki mo ia.

Hili ʻene lotú, ʻokú ne ongoʻi naʻe ueʻi ia ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke hiki fakalaka ki muʻa ʻo akoʻi e lēsoni ki he puipuituʻá “1 Pita 3:18–22; 4:1–6” mo e lēsoni fakataukei fakatokāteline ʻoku ʻoatu fakataha mo e “1 Pita 4:6” ʻi he Mōnité mo e Tūsité. Naʻe hangē ʻeni ko e liliu totonú koeʻuhí ʻoku ʻomi e taumuʻá ʻi he lēsoni ki he puipuituʻá, “ʻE tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke ke fekumi ki ha ngaahi founga ke tokoni ai ki he Fakamoʻuí ʻi Heʻene ngāue ki hono huhuʻi ʻo e pekiá.” ʻOkú ne ongoʻi ko e taimi makehe ko ʻení ko e faingamālie lelei taha ia ke tokoniʻi ai e kau akó ke nau vēkeveke ke teuteu ke huhuʻi ʻenau ngaahi kuí ʻi he temipale ʻi he kahaʻú.

ʻI hono teuteuʻi ʻe Brother Tupe e lēsoni ʻo e Mōnité, ʻokú ne fakatokangaʻi ha taha ʻo e ngaahi fakaafe ke fakaʻaongaʻi e meʻa ʻoku ako ʻe he kau akó ʻa ia ʻoku pehē:

ʻOku ʻiloʻi ʻe Brother Tupe ʻoku ʻikai maʻu ʻe he tokolahi taha ʻo ʻene kau akó ʻa e ʻinitanetí pe ko e polokalama FamilySearch Family Tree. ʻOkú ne liliu fakapotopoto ʻa e fakaafe ke fakaʻaongaʻi e meʻa ne nau akó ke kamata fakafonu ʻaki e ngaahi laʻipepa kulupu fakafāmilí mo honau ngaahi fāmilí pea talanoa mo honau faifaleʻi fakauooti ki he temipalé mo e hisitōlia fakafāmilí ke ʻilo e founga te nau lava ai ʻo fekumi ki ha ngaahi hingoa fakafāmili kehe te nau lava ʻo teuteu ki he ngāue fakatemipale ka hoko maí.

Sisitā Simiti

Hili hono ako e lēsoni “Mātiu 22:34–40” fekauʻaki mo e ongo fekau lalahi ʻe uá, ʻoku manatuʻi ʻe Sisitā Simiti ha lea naʻe fai ʻi he konifelenisi lahi fakamuimuitahá ʻa ia ʻe feʻunga moʻoni mo e lēsoni ko ʻení. ʻOkú ne fakatokangaʻi ʻi he kamata ʻa e lēsoní, ʻoku ʻi ai ha fakamatala motuʻa ange ʻoku fakataumuʻa ke tokoniʻi e kau akó ke nau vakai ko e taimi ʻoku tau ʻofa ai ki he ʻOtuá, te Ne liliu hotau lotó ki he lelei ʻa e niʻihi kehé. ʻOkú ne fetongi ia ʻaki ʻa e fakamatala ko ʻení:

ʻOku ongoʻi ʻe Sisitā Simiti ʻe fakahoko ʻe he lea mei ha konifelenisi lahi kimuí ni maí, ʻa e taumuʻa tatau mo ia ʻoku maʻu ʻi he naunau fakalēsoní. ʻIkai ngata aí, ka ʻokú ne ʻiloʻi ʻe lava foki ke tokoni ki ha niʻihi ʻo ʻene kau ako ʻoku fāifeinga ke ʻofa ʻiate kinautolu peé ke nau ʻiloʻi ʻe lava foki ke tokoniʻi kinautolu ʻe he ʻofa ki he ʻOtuá ke nau ongoʻi honau mahuʻinga fakatāutahá.

Brother Leiasi

Lolotonga hono ako e lēsoni “Fakahā15–19,” naʻe maʻu ʻe Brother Leiasi ha ʻekitivitī naʻá ne fakaafeʻi e kau akó ke fili ke ako ha meʻa ʻe ua mei he ngaahi fili ko ʻeni ʻe tolú:

  • Fili A: Kau ʻĀngeló mo e ngaahi mahaki fakaʻauhá

  • Fili E: Faiangahalá mo e mālohi ʻo e Fakamoʻuí

  • Fili F: Taʻane ʻa e Lamí

Naʻe kehekehe ʻa e ngaahi fehuʻi, fakamoʻoni fakafolofola, mo e ngaahi ʻekitivitī naʻe fekauʻaki mo e fili takitaha. Naʻe ongoʻi ʻe Brother Leiasi ko e taumuʻa ʻo e ʻekitivitií ke tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e tefitoʻi moʻoni ʻoku fakaʻilongaʻi mataʻāʻā ʻi he lēsoní: ʻE lava ke tokoniʻi kitautolu ʻe Sīsū Kalaisi ke tau ikunaʻi ʻa e faiangahala ʻo e ngaahi ʻaho fakaʻosí.

Neongo naʻe saiʻia ʻa Brother Leiasi ʻi he ngaahi meʻa ke fili mei aí, ka naʻá ne maʻu ʻa e fakakaukau ko ʻení naʻe tokoni ke fakahoko ʻa e taumuʻa tatau ʻi he konga ʻo e lēsoní ko e “Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó” pea ʻokú ne ongoʻi ʻoku fiemaʻu ange ia ʻe heʻene kau akó:

Naʻe teuteuʻi ʻe Brother Leiasi ha konga ʻo e lēsoní miniti ʻe 10 ʻo makatuʻunga ʻi he fakakaukau ʻoku tānaki atu ki aí. Koeʻuhí ke maʻu ha taimi feʻunga ki ai, naʻá ne fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau fili ke ako pē ha taha ʻo e ngaahi fili ʻe tolu ʻoku fokotuʻu atu ʻi he tefitoʻi fakamatala ʻo e lēsoní.

Paaki