Ngāue tokoní
Ako e ngaahi pōtoʻi ngāué, pea toki tokoni
Taumuʻá
Ako ha pōtoʻi ngāue ʻaonga pea fakaʻaongaʻi ia ke tokoniʻi ha taha ʻoku faingataʻaʻia.
Fakamatalá
Fakaafeʻi ha taha ke ne akoʻi e toʻu tupú ʻi ha pōtoʻi ngāue hangē ko e tā-valivalí, toʻotamá, fetongi lolo ha kā, ngaahi ha pasikala, hemi ʻo e kofú, pe tō ha ngoue (fakakaukau ke fakaafeʻi ha taha ʻo e toʻu tupú pe ko ʻenau ongomātuʻá ke akoʻi ʻa e pōtoʻi ngāué). Palani ha founga ke fakaʻaongaʻi ai e taukei ko ʻení ke tokoniʻi ha niʻihi kehe.
Fakalakalaka Fakatāutaha fakafofongá
Taumuʻá
ʻOange ha faingamālie ki he finemui kotoa pē ke ne maʻu ʻa e mētali Fakalangilangi ʻo e Tuʻunga Fakafinemuí, tatau ai pē pe ko e hā hono ngaahi faingataʻa fakaʻatamai mo fakaesinó.
Fakamatalá
Fakataimi-tēpileʻi e ngaahi ʻekitivitī angamaheni hoʻo kalasi ʻo e Kau Finemuí ke fakakakato e ngaahi taumuʻa ʻi he Fakalakalaka Fakatāutahá maʻá ha finemui ʻi ho uōtí pe koló ʻoku faingataʻaʻia fakaesino pe fakaʻatamai. Fakapapauʻi ʻoku maʻu ʻe he finemui ʻoku faingataʻaʻiá ha faingamālie ke kau atu mo tokoni he lahi taha ʻe ala lavá.
Fakamaʻa ha fale ʻo e Siasí
Taumuʻá
Fakahaaʻi ha fakaʻapaʻapa mo e ʻapasia ki he ngaahi fale kuo ʻosi fakatapuí.
Fakamatalá
Hili haʻamou talanoa mo e pīsopé pe ha toe taki ʻe taha, fakamaʻa ʻa e ʻapisiasí pe ha toe fale ʻo e Siasí (loto pea mo e konga kelekelé). Kapau ko hano fakamaʻa ʻo e feituʻu sākalamēnití, fakamatalaʻi hono toputapu ʻo e sākalamēnití. Vahe ki ha taha ke ʻalu mo e tupenu ʻufiʻufi tēpilé, fō, pea pelupelu, pea fakafoki mai ʻi he Sāpate hokó.
Fakakaukau ke kumi ha ngaahi founga ke fakafiefia pea mo fakalaumālie ai hono fakamaʻa ʻo e falelotú. Hangē ko ʻení, te mou lava ʻo fulihi ʻa e ngāue ki hono fakamaʻá ke hoko ko ha ngaahi vaʻinga pe feʻauhi. Te mou toe lava foki ke fakaʻosi ʻaki hoʻomou fakamaʻá ha ʻekitivitī fakafiefia fakakulupu.
Fakamatamataleleiʻi hotau ʻapí
Taumuʻá
Ako ha ngaahi founga ke fakamatamataleleiʻi ʻaki hotau ngaahi ʻapí ʻo fakafou ʻi ha ngaahi pōtoʻi ngāue ki hono fakalakalaka ʻo e ʻapí mo ha ngaahi founga teuteu tefito.
Fakamatalá
Poupouʻi ʻa e toʻu tupú ke nau talanoa mo ʻenau mātuʻá fekauʻaki mo ha konga ʻo honau ʻapí ʻoku nau fie fakaleleiʻi, pea toki fakaafeʻi ha kau fai faleʻi (hangē ko ha toʻu tupu pe mātuʻa) ke nau akoʻi ʻa e ngaahi pōtoʻi ngāue ʻoku fie maʻú, hangē ko e vali falé, fokotuʻutuʻu ʻo e ngaahi fakatātaá, fakaʻaongaʻi ʻo e lanú, ngāue fakatufungá, mo e ngaahi alā meʻa peheé. Tuku ki he toʻu tupú ha faingamālie ke nau ako fakahoko ʻa e pōtoʻi ngāue ko iá. Poupouʻi kinautolu ke nau fakaʻaongaʻi ʻa e meʻa ʻoku nau akó ke toe fakaʻofoʻofa ange honau ngaahi ʻapí. Fakaafeʻi ʻi ha ʻekitivitī he kahaʻú ʻa e toʻu tupú ke nau vahevahe pe fakaʻaliʻali e founga ne nau ngaohi ai ke fakaʻofoʻofa honau ʻapí.
Fanga kiʻi tohi fakalotolahi fakapulipuli
Taumuʻá
Tokoniʻi ha taha ʻi he uōtí ke ne ongoʻi ʻoku ʻofaʻi.
Fakamatalá
Fakapipiki fakapulipuli ha kiʻi laʻi pepa ʻo ha ngaahi pōpoaki fakalotolahi mo e ʻofa ʻi ha kā pe ofi ki ai, ʻi muʻa ʻi ha matapā, pe loto ʻataʻatā ʻo ha mēmipa ʻo e uōtí (hangē ko e pīsopé, ha fāmili foʻou, pe fāmili māmālohi). Aleaʻi e ongo ʻa e toʻu tupú ʻi heʻenau fai ha faʻahinga meʻa lelei maʻá ha taha kehe. ʻE fakahaaʻi fēfē ʻe he toʻu tupú ha angaʻofa ki he niʻihi kehé ʻi heʻenau moʻui fakaʻahó? ʻi honau ngaahi fāmilí? ʻi he akó? Fakaafeʻi kinautolu ke nau ako fakahoko ʻa e ngaahi fakakaukau ko ʻení ʻi ha uike ʻe taha pea vahevahe ʻa e ngaahi meʻa ne nau aʻusiá.
Fealēleaʻaki fakapēnolo ki he ngaahi vā fetuʻutaki fakafāmilí
Taumuʻá
Ako ke ke tokoniʻi e kau mēmipa ʻo e fāmilí ʻaki hoʻo angaʻofa mo fakaʻapaʻapa.
Fakamatalá
Fakaafeʻi ʻa e fānau lalahí pe kau mēmipa kehe ʻo e fāmilí ke nau kau ʻi he fealēleaʻaki fakapēnolo ki he fakaleleiʻi ʻo e ngaahi vā fetuʻutaki mo e kau mēmipa hotau fāmilí. ʻE vāofi fēfē ha kāinga ʻi heʻenau kei īkí? Fakakaukau ke mou mamata ʻi he foʻi vitiō koe “Mavahevahe Ha Ongo Tautehina.” Fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau fakalaulauloto fakafoʻituitui ʻi ha ngaahi miniti siʻi ki ha ngaahi liliu te nau fai ʻi honau anga ki he kau mēmipa honau fāmilí.
Foaki ʻi he Kilisimasí
Taumuʻá
Tokoniʻi ʻa e ngaahi fāmili masivá ʻi he taimi Kilisimasí.
Fakamatalá
Foaki ha ngaahi meʻaʻofa Kilisimasi mo ha meʻakai ki ha fāmili pe ngaahi fāmili ʻoku masiva (ʻe lava ke fai fakapulipuli pē ʻeni). Fakafekauʻaki mo e pīsopé ke fakapapauʻi ʻa e ngaahi fie maʻú pea ngāue ʻaki ʻa e paʻanga ʻa e uōtí pe ha ngaahi foaki mei he kāingalotu ʻo e uōtí. Fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ʻi he ʻosi ʻo e ʻekitivitií ke nau fakamatalaʻi ʻa e meʻa ʻoku nau ongoʻi ʻi heʻenau fakahoko ʻa e tokoni ko ʻení. Aleaʻi ha ngaahi founga te nau lava ai ʻo maʻu ʻa e laumālie ʻo e Kilisimasí ʻi he toenga ʻo e taʻú ʻi heʻenau tokoni mo tāpuaekina e moʻui ʻa e niʻihi kehé.
ʻAho ʻe fitu ʻo e ngāue tokoní
Taumuʻá
ʻAi ke hoko ʻa hono tokoniʻi ʻo e niʻihi kehé, kau ai mo hotau fāmilí, ko ha konga ʻo ʻetau moʻui fakaʻahó.
Fakamatalá
Felāfoaki fakakulupu ha ngaahi founga ʻe lava ai e toʻu tupú ʻo tokoniʻi e kau mēmipa honau fāmilí pe ha fāmili kehe. Fakakaukau ke tānaki ha lisi ʻo e ngaahi fie maʻu ʻi he uōtí mei he ngaahi fakataha ʻa e kau maʻu lakanga fakataulaʻeikí pe Fineʻofá. ʻOange ki he toʻu tupú ha tohi māhina teʻeki fakafonu ki ha uike. Tuku ke nau fili ha ngāue ke nau fai maʻa honau fāmilí pe niʻihi kehé ʻi he ʻaho ʻe fitu pea hiki ia ki heʻenau tohi māhiná. Fakaafeʻi kinautolu ke hiki ʻenau ongó ʻi ha tohinoa. ʻI he ʻosi ʻa e ʻaho ʻe fitú, fakahoko ha ʻekitivitī vakaiʻi ke fevahevaheʻaki ai ʻenau ngaahi ongó.
ʻAʻahi mo tokoni ki he kau toulekeleká
Taumuʻá
Tokoni ke ongoʻi ʻe he kau toulekeleká ʻoku ʻofaʻi mo fakahoungaʻi.
Fakamatalá
ʻAʻahi ki he kau toulekeleká (ʻe lava ke fai ʻeni ʻi ha meʻa ʻoku fai pe ʻaho mālōlō makehe). ʻE lava ke ʻaʻahi ʻa e toʻu tupú ki ha niʻihi fakafoʻituitui ʻi honau ngaahi ʻapí pe ʻi ha fale tauhi ʻo e kau toulekeleká. Fakakaukau ke teuteu ha kiʻi polokalama hiva pe talēniti nounou ke vahevahe. ʻAve ha kiʻi meʻaʻofa maʻá e toulekeleka takitaha pe ha kiʻi fakaneifua, pe teuteu ha ngaahi hiva pe ngaahi vaʻinga ke fakahoko. Kapau ko ha ʻaʻahi ki ha feituʻu tauhiʻanga toulekeleka, tomuʻa maʻu ha ngofua. Te mou toe lava ke ʻai ʻeni ko ha ʻekitivitī ngāue tokoni ʻe lava ai ʻa e toʻu tupú takitaha ʻo fakahoko ha ngāue tokoni pe angaʻofa ki ha mēmipa matuʻotuʻa ange ʻo e uōtí. ʻI heʻene ʻosí, kole ki he toʻu tupú ke nau fakamatala ki he aʻusia ne nau maʻú.
ʻOku fakafiefia ʻa e ngāue tokoní
Taumuʻá
Fakahoko ha ngaahi ngāue tokoni pea maʻu fakataha ha kiʻi fakaneifua.
Fakamatalá
Fokotuʻutuʻu ha ngaahi ngāue tokoni—fai ha ngāue ʻi ha loto ʻataʻatā ʻo ha uitou pe ongomātuʻa toulekeleka, ngaohi ha fanga kiʻi monomono pēpē ke foaki, mo e ngaahi meʻa pehé—ʻa ia kuo pau ke fakakakato ʻe he toʻu tupú ke fakatau ha ngaahi meʻa ke ngaohi ʻaki ha fakaneifua. Ko ʻenau maʻu kotoa pē ʻa e ngaahi meʻa ke ngaohi ʻakí, fakataha leva ke ngaohi ʻa e fakaneifuá.
Ko hono fakaleleiʻi hotau koló
Taumuʻá
Tokoni ki he koló mo tāpuekina e moʻui ʻa kinautolu ʻoku nofo aí.
Fakamatalá
Ngāue mo e kakai ʻi he koló ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi fie maʻu ʻe lava ke tokoni ai ʻa e toʻu tupú. ʻE lava ke fakataha ʻa e toʻu tupú mo e kau taki fakakoló, kau ʻōfisa fakapuleʻanga fakalotofonuá, pe kau ʻi ha meʻa fakakolo hangē ko ha fakataha alēlea fakakolo. Fokotuʻutuʻu ha ngāue ʻofa ke feau e ngaahi fie maʻu ʻo e koló. Ko ha ngaahi meʻa ʻeni ʻe ala fakahoko, hangē ko e teuteuʻi ke fakaʻofoʻofa ha ngaahi paʻake pe ngaahi feituʻu fakapuleʻanga, laukonga ki ha fānau ako, ʻaʻahi ki ha kau mahaki ʻi ha falemahaki, fokotuʻutuʻu ha tānaki meʻakai pe toto, mo e ngaahi meʻa pehē. Kapau ʻe fie maʻu, palani ke tauhi maʻu pē. Aleaʻi ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení: Ko e hā hotau fatongia ʻi hotau koló? Ko e hā ʻoku tau tokoni aí? (Vakai, Mōsaia 2:17.)
Kumi koloa fufū
Taumuʻá
Tokoniʻi ʻo e niʻihi kehé lolotonga ʻoku mou fiefia.
Fakamatalá
ʻOange ki he ngaahi kulupu toʻu tupú ha lisi ʻo ha ngaahi ngāue tokoni ʻe ala fakahoko, pea vahe ha tuʻunga ʻulungaanga mahuʻinga ki he kulupú takitaha ʻo fakatatau mo ʻene faingataʻá. Vahe ki he kulupú takitaha, fakataha mo ha tokotaha taki matuʻotuʻa, ke nau ʻaʻahi ki ha ngaahi ʻapi ofi, ngaahi hala puleʻanga, pe tukuiʻapí ke vakaiʻi pe ko e hā ʻa e lahi ʻo e ngaahi ngāue tokoni te nau lava ʻo fakahoko ʻi he feituʻu ko iá ʻi ha houa ʻe taha. Hangē ko ʻení, te nau lava ʻo fakamaʻa ʻa e vevé ʻi he hala puleʻangá pe taʻaki ʻa e vaó ʻi ha ʻapi ʻo ha taha. ʻAi ke foki mai ʻa e ngaahi kulupú kotoa ʻi heʻene ʻosí ke tānaki honau ngaahi māká pea mo vahevahe e ngaahi meʻa ne nau aʻusiá. Foaki ha ngaahi poini makehe ki he toʻu tupu ne nau fai ha tokoni ʻoku ʻikai hā ʻi he lisí. Aleaʻi ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení: Ko e hā hotau fatongia ʻi hotau koló? Ko hai ʻoku tau tokoniʻí? (Vakai, Mōsaia 2:17.)
Maʻu meʻatokoni efiafi maʻa e kau tāutaha toulekeleká
Taumuʻá
Tokoni mo langa hake ʻa e ngaahi vā fetuʻutaki mo e kau mēmipa toulekeleka ʻo e koló.
Fakamatalá
Vahe ki he toʻu tupú takitaha ke nau fakaafeʻi honau kaungāʻapi tāutaha pe uitou toulekeleká ki ha maʻu meʻatokoni efiafi naʻe fokotuʻutuʻu ʻe he kau talavoú mo e kau finemuí. Lolotonga e maʻu meʻatokoni efiafí, tuku e toʻu tupú ke nau tangutu he tafaʻaki ʻo e tokotaha ne nau fakaafeʻí ʻo ako meiate kinautolu. Ofi ki he fakaʻosí, tuku ke fakafeʻiloaki ʻe he toʻu tupu takitaha hono kaungāmeʻá pea vahevahe ha meʻa naʻá ne ako kau ki he tokotaha ko iá.
Fakakaukau ke fai e maʻu meʻatokoni efiafi ko ʻení ʻi ha ʻaho mālōlō makehe he taʻú ʻa ia ʻe tāpuekina ai ha kakai tokolahi ʻi ha maʻu meʻatokoni mo ha niʻihi kehe.
Meʻa fakafiefia ki he ngaahi kaungāmeʻa ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó
Taumuʻá
Ako ke feohi, feakoʻaki, mo tokoniʻi ʻa e kakai ʻoku faingataʻaʻia fakaetuʻasinó.
Fakamatalá
Mamata mo aleaʻi ha foʻi vitiō fekauʻaki mo e tokoniʻi ʻo kinautolu ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó, hangē ko e “Vaʻe ʻo Teitoní.” “Maʻa Metiseni,” pe “Fepoupouʻakí.” Fakaafeʻi ʻa e toʻu tupu mo e kakai lalahi ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó ki ha pō ʻekitivitī ʻe lava ke nau kau atu ki ai pea fakafiefia, hangē ko ha hulohula, fai ha ngaahi vaʻinga pe ngaahi ʻekitivitī ke fai ai ha maheni, pe ngaohi ha ngaahi meʻa fakameaʻa. Fokotuʻutuʻu ha ngaahi feituʻu ʻekitivitī ʻoku taki ʻe ha ngaahi kulupu toʻu tupu. Fakapapauʻi ke ongoʻi ngofua ʻa e ngaahi fie maʻu mo e ngaahi tūkunga ʻa kinautolu ʻoku mou tokoniʻí. Fakakaukau ke ke fetuʻutaki ki he ngaahi ako fakalotofonuá pe ngaahi senitā tauhiʻangá ki ha ngaahi faingamālie ke mou tokoni ai.
Ngaahi poto te tau lava ʻo fakaʻaongaʻi ke tokoní
Taumuʻá
Ako ʻa e ngaahi pōtoʻi ngāue te ne teuteuʻi ʻa e toʻu tupú ki he ngāue kotoa ʻo e moʻuí.
Fakamatalá
ʻEke ki he toʻu tupú pe pīsopé pe ko hai ʻi he uōtí, kolo ʻo e Siasí, pe koló ʻoku fie maʻu tokoni (fakapapauʻi ke ʻoua naʻa aleaʻi ha meʻa ʻoku ʻikai totonu ke fakahāhā-holo). ʻAi ha lisi ʻo e ngaahi poto ʻoku fie maʻu ke feau ai ʻa e ngaahi fie maʻu ko ʻení. Pea kole ki he toʻu tupú ke nau tala atu ʻa e ngaahi poto ʻoku ʻikai ke nau maʻú (ʻe lava ke kau ai ʻa e vali falé, langa, tuitui, ngoue, mo e ngaahi alā meʻa peheé). ʻEke ki he toʻu tupú pe ko e fē ʻa e ngaahi taukei ʻoku nau ako ke feau ai ʻa e ngaahi fie maʻu ko ʻení. Fokotuʻu ha palani ki he founga ʻe lava ke ako ai ʻe he toʻu tupú ʻa e ngaahi poto ko ʻení. ʻE lava ke kau heni ha kole ki ha mataotao ke tokoni, kumi mo ʻomi ha ngaahi vitiō fakahinohino, ʻomi ha tohi ʻi he kaveinga ko iá, mo e ngaahi alā meʻa peheé.
Ngāue ki he ʻAho ʻo e Tamaí
Taumuʻá
Fakatupulaki mo fakahaaʻi e fakahoungaʻi ʻo e ngaahi tamaí.
Fakamatalá
Fevahevaheʻaki mo e niʻihi kehé hono mahuʻinga kiate kimoutolu hoʻomou ngaahi tamaí. Palani fakakōlomu pe fakakalasi ha ngaahi founga ke fakahaaʻi ai hono fakahoungaʻi ʻo e ngaahi tamai ʻi homou uōtí pe koló. Ko ha ngaahi fakakaukau ʻeni:
Fakaafeʻi hoʻomou ngaahi tamaí ke nau kau atu ʻi he Mutualé ʻo fai ha sipoti pe vaʻinga mo kimoutolu.
Ngaohi pe teuteuʻi ha ngaahi hēkesi.
Faʻu ha foʻi vitiō ʻoku mou fakahā ai ki hoʻomou ngaahi tamaí ʻa e lahi hoʻomou ʻofa ʻiate kinautolú. Fakaafeʻi hoʻomou ngaahi tamaí ke mou mamataʻi e foʻi vitioó.
Fakahoko ha ngāue tokoni ʻi ha ʻapi pe fakaleleiʻi ha ʻapi ʻo ha tamai ʻi he uōtí pe koló.
Pole ke ke tokangaʻi ha longaʻi fānau kae lava ha ngaahi tamai ʻi he uōtí pe koló ke maʻu ha efiafi mo honau uaifí.
Teuteuʻi ha maʻu-meʻatokoni efiafi makehe ke fakalāngilangiʻi ʻa e ngaahi tamí, pea fakaafeʻi ha ngaahi tamai mei he uōtí pe koló. Foaki ha ngaahi pale kiate kinautolu takitaha ʻoku haʻú, ʻo fakalāngilangiʻi ʻene ngāue ko e tamaí.
Fakahoko ha feʻauhi ʻi he toʻu tupú ke sio pe ko hai te ne lava ʻo fakahoko e tokoni lahi taha ki heʻene tamaí ʻi ha uike.
Ako ha foʻi hiva ʻokú ne fakalāngilangiʻi ʻa e ngaahi tamaí ʻa ia te mou lava ʻo hivaʻi he lolotonga ʻo e houalotu sākalamēnití ʻi he ʻAho ʻo e Tamaí.
Fai ha fanga kiʻi tohi fakahoungaʻi ʻo fakahaaʻi ai e founga hono tokoniʻi ʻe hoʻomou tamaí hoʻomou moʻuí.
Ngāue Tokoni ki he ʻAho ʻo e Faʻeé
Taumuʻá
Fakatupulaki mo fakahaʻi hono fakahoungaʻi ʻo e ngaahi faʻeé.
Fakamatalá
Fevahevaheʻaki hono mahuʻinga kiate kimoutolu e ngaahi faʻeé. Palani mo fakahoko fakakōlomu pe fakakalasi ha ngāue tokoni ke fakahaaʻi e houngaʻia ki he ngaahi faʻē ʻi homou uōtí pe koló. Ko ha ngaahi fakakaukau ʻeni:
-
Faʻu ha tohi manatu ʻaki ha ngaahi tā mo ha fakamatala ʻoku fakahaaʻi ai hono fakahoungaʻi hoʻomou ngaahi faʻeé.
-
Faʻu ha foʻi vitiō ʻoku mou fakahā ai ki hoʻomou ngaahi faʻeé ʻa e lahi hoʻomou ʻofa ʻiate kinautolú. Fakaafeʻi hoʻomou ngaahi faʻeé ke nau omi ke mou mamataʻi e foʻi vitioó.
-
Tō ha kiʻi ngoue maʻá ha faʻē ʻi he uōtí pe koló.
-
Pole ke mou tokoni ki ha ngaahi faʻē ʻi he uōtí pe koló ʻaki haʻamou tokangaʻi ʻenau longaʻi fānaú ʻi ha efiafi.
-
Teuteu ki ha maʻu-meʻatokoni efiafi makehe ʻo fakalāngilangiʻi ʻa e ngaahi faʻeé, pea fakaafeʻi ha ngaahi faʻē mei he uōtí pe koló. Foaki ha ngaahi pale kiate kinautolu kotoa ʻe ʻi aí, ʻo fakalāngilangiʻi ʻenau ngāue ko e faʻeé.
-
Fakaafeʻi hoʻomou ngaahi faʻeé ki he Mutualé pea sipoti pe vaʻinga mo kinautolu.
-
Ako ha foʻi hiva ʻoku fakalāngilangiʻi ai ʻa e ngaahi faʻeé ʻa ia ʻe lava ke hivaʻi ʻi he lolotonga ʻo e houalotu sākalamēnití he ʻAho ʻo e Faʻeé.
-
Fakahoko ha feʻauhi ʻi he toʻu tupú ke sio pe ko hai te ne lava ʻo fakahoko ʻa e ngaahi ngāue fakaʻapi lahi taha maʻa ʻenau faʻeé ʻi ha uike ʻe taha.
Talitali lelei ki he kaungāʻapí
Taumuʻá
Tokoniʻi ʻa e kau mēmipa foʻou ʻo hotau koló ke nau ongoʻi ʻoku talitali lelei kinautolu mo tokoni mai ke tau ongoʻi ʻa e fiefia ʻi he ngāue tokoní.
Fakamatalá
ʻAʻahi ki ha fāmili foʻou ʻi he feituʻú ʻo tokoni ʻi heʻenau fetukutuku maí pe fakahoko ha ngaahi tokoni ʻoku fie maʻu, hangē ko e fakamaau honau loto ʻataʻataá, vali, pe fai ha ngaahi monomono ʻoku fie maʻu. Fakakaukau ke fai ʻa e tokoni ko ʻení ki he kāingalotu ʻo e Siasí foki pea mo kinautolu ʻoku ʻikai ke tau siasí. Hili iá, aleaʻi mo e toʻu tupú pe naʻe tāpuekina fēfē heʻenau tokoní ʻa e fāmili ko ʻení.
Tānaki meʻakaí
Taumuʻá
Tokonaki ha meʻakai maʻá e fiekaiá.
Fakamatalá
Fokotuʻutuʻu ha tānaki meʻakai pea tānaki ha meʻakai ʻoku ʻikai ʻauha ngofuá ke foaki ki ha tānakiʻanga meʻakai pe ki ha kautaha kehe ʻoku nau tokoniʻi ʻa e fiekaiá. Fakakaukau ke ke fetuʻutaki ki he ngaahi kautaha ko ʻení ke ʻiloʻi pe ko e hā ʻa e faʻahinga meʻakai ʻoku fie maʻu tahá. Toe vakaiʻi mo aleaʻi ʻa e ngaahi veesi ʻi he Mātiu 25: 31–45. Ko e hā ʻoku akoʻi mai heni fekauʻaki mo e ʻuhinga ʻoku tau tokoni aí?
Tokoni ʻOfa Fakaetangatá
Taumuʻá
ʻAi ke ke ʻilo e ngaahi faingamālie ke tokoniʻi ʻa kinautolu ʻoku masivá.
Fakamatalá
ʻAʻahi ki ha Siasi fakalotofonua pe kautaha he koló ʻokú ne fai ha tokoni pe ngāue ke tokoniʻi ʻa e paeá mo e masivá (hangē ko ha fale tukuʻanga koloa ʻo e pīsopé, ha nofoʻanga ʻo e tukuhāusiá, pe ha ʻapi ki he fānau liʻekiná). Kole kiate kinautolu ʻoku ngāue aí ke nau taki mamata koe, pea fakamatalaʻi ʻa e meʻa ʻoku nau fai ke tokoniʻi ʻa e kakai masivá. Vakaiʻi pe ko e hā ha ngāue ʻe lava ʻa e toʻu tupú ʻo tokoni ai ʻi he senitaá. Aleaʻi ha ngaahi founga naʻe tokoni ai ʻa e Fakamoʻuí pea mo e founga te tau lava ai ʻo hangē ko Iá.
Tukupā ʻo e ngaahi tōʻonga angaʻofa ki ha taha pē
Taumuʻá
Fakatokangaʻi ʻa e ngaahi faingamālie lahi ke tokoniʻi e kakaí he ʻaho kotoa pē.
Fakamatalá
Vahevahe ʻa e toʻu tupú ki he fanga kiʻi kulupu iiki, pea fakatukupaaʻi ke nau fakahoko ki he lahi taha te nau lavá ha ngaahi tōʻonga angaʻofa ki ha taha pē ʻi ha vahaʻa taimi pau. Hili ʻenau foki maí, kole ange ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau faí, ongo ne nau maʻú, pea mo e meʻa ne hoko kiate kinautolu ne nau tokoniʻí. ʻAi ha taki ke ʻalu mo e kulupu takitaha.