Te mau ha’amaita’ira’a nō te hi’ora’a ātea ’evanelia

Nā Elder Gary E. Stevenson

Nō te Pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’Āpōsetolo

Nō roto mai i te hō’ē a’ora’a, « A Gospel Perspective », tei hōro’ahia i Brigham Young University–Hawaii i te 19 nō Setepa 2017.

Nā te hi’ora’a ’evanelia e hōro’a ia ’outou i te māramarama rahi a’e nō ni’a i te huru e feruri i te mau ’ohipa e rave mātāmua roa, te huru e fa’a’āfaro i te mau fifi ’e te huru e fa’aruru i tā tātou iho mau ’umera’a ’ia hara.

’Auē te ha’amaita’ira’a rahi te rirora’a ’ei melo nō te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te tau tu’ura’a ’e maoti te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a o te mau tāviri o te bāsileia ’e te tupura’a i te parau tohu e ti’a ai ia tātou ’ia ’ite tō tātou iho mata i « te ’evanelia e tere atu… ē tae noa atu i te mau hope’a o te ao nei mai te hō’ē ’ōfa’i i ’ō’otihia nō roto mai i te mou’a ma te rima ’ore e tere atu ai, ē tae noa atu i te taime i ’ī ai te ao nei i te reira » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 65:2).

E au ē, tē tupu ra teie parau tohu, tei hōro’ahia e Daniela i roto i te Faufa’a Tahito ’e tei fa’ahiti-fa’ahou-hia i muri iho i roto i teie tau tu’ura’a, ’a hi’o ai tātou hau atu i te 3 300 titi tei fa’anahohia i roto i te ’Ēkālesia i teienei. I nā matahiti e 50 i ma’iri, ’ua mara’a te rahira’a melo i roto i te ’Ēkālesia mai te 2,1 mirioni ta’ata i te 16 mirioni ’e hau atu.¹

Te mea fa’ahiahia nō’u, ’oia ho’i, noa atu ā teie tupura’a rahi ’e teie tauira’a, ’ua vai noa te mau parau tumu ’e te mau ravera’a o te ’evanelia mai te reira, mai te hōho’a fa’aterera’a i heheuhia e te Atua nō te ’Ēkālesia a Iesu Mesia. Maoti teie hōho’a arata’ira’a e ti’a ai te fa’anahora’a o te mau titi tei ’ōpuahia ’ei « vāhi ha’apūra’a nō te vero, ’e i te riri ’ia nīni’ihia atu te reira ma te ’āno’i ’ore i ni’a i te ao pā’āto’a nei » (Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 115:6).

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, e mea hōro’a hua te Fatu i te mau ha’amaita’ira’a nō tātou. Te māramaramara’a ē, ’ua tū’ati te mau ha’amaita’ira’a i tā tātou ha’apa’ora’a i te mau fa’auera’a ’e e fa’a’itera’a te ha’apa’ora’a i te mau fa’auera’a nō tō tātou here i te Fatu, e mau parau tumu faufa’a rahi ïa ’ia ’apo mai. E mea hōro’a te mau parau tumu o te ’evanelia mai teie i te hi’ora’a faufa’a rahi nō tātou.

E arata’i te reira i na parau e piti tā’u e hina’aro nei e tūra’i. Tē hi’o nei au ē, ’ua fa’a’ite nā mua atu te peresideni Dallin H. Oaks, tauturu mātāmua i roto i te Peresidenira’a Mātāmua, i teie na piti parau i te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi i te matahiti 2015.

Tāpe’a i te hi’ora’a ’evanelia

’Ua nā ’ō te peresideni Oaks ē : « te hi’ora’a, ’oia ho’i ïa, ’o te hi’ora’a i te mau ’ohipa ato’a i roto i te hō’ē aura’a pāpū, te hi’ora’a i te tā’āto’ara’a ».² Teie te tahi mau ’ohipa tā ’outou e māramarama i te taime e hi’o ’outou i te mau mea ma te hi’ora’a ’evanelia :

E tamari’i ’outou nā te hō’ē Metua here i te Ao ra (hi’o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 76:24).
Tei ’ō nei ’outou i ni’a i te fenua nei nō te hō’ē fā, ma te ti’ara’a e mā’iti (hi’o 2 Nephi 2:27 ; 10:23).
« E mea ti’a ho’i ’ia vai nā pae e piti i te mau mea ato’a ra » (2 Nephi 2:11).
E Fa’aora ’e e ārai Iesu Mesia nō tātou i mua i te Metua (hi’o 1 Ioane 2:1 ; Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 110:4).

’A feruri na e aha tē tupu mai te mea e riro mai te hi’ora’a ’evanelia te hi’o tā ’outou e hi’o i te mau tuha’a ato’a o tō ’outou orara’a. Nā te hi’ora’a ’evanelia e hōro’a ia ’outou i te māramarama rahi a’e nō ni’a i te huru e feruri i te mau ’ohipa e rave mātāmua roa, te huru e fa’a’āfaro i te mau fifi ’e te huru e fa’aruru i tā tātou iho mau ’umera’a ’ia hara. E nehenehe te reira e ha’uti i ni’a i tā ’outou huru hi’ora’a i tō ’outou orara’a tā’āto’a nā reira ato’a te mau fa’aotira’a rau e rave ’outou i ni’a i te ’ē’a.

Nā roto i terā huru hi’ora’a, ’ua ’ite tātou ē, tē hina’aro nei te Fatu ’ia rave tātou i te ’ōro’a i te hepetoma tāta’itahi ’e ’ia tuatāpapa tātou i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e ’ia pure ho’i iāna i te mahana tāta’itahi. Hau atu, ’ua ’ite tātou ē, e tāmata Sātane ia tātou ’eiaha tātou ’ia pe’e i tō tātou Fa’aora, ’aore rā ’eiaha tātou ’ia fa’aro’o i te mau muhumuhu marū o te Vārua Maita’i. E ti’a atura ia tātou ’ia vai ara atu ā ē, tē tūtava nei te ’enemi i te haru ’ē atu i tō tātou ti’amāra’a ’ia mā’iti ’e te ’aravihi ’ia pāto’i i tāna mau tauto’ora’a nā roto i te ’ohipa fa’atītī mai te rā’au ta’ero ’e te hōho’a faufau.

I te tahi roa atu pae, tē hōro’a mai nei te hi’o ’evanelia i te hō’ē hi’ora’a māramarama nō te faufa’a rahi nō te ha’amaura’a i te mau ’utuāfare—te mā’itira’a ’ia fa’aipoipo ’e te ’atu’atura’a i te tamari’i i roto i te parau ti’a. E fa’a’ara’ara ato’a te reira hi’ora’a i tō tātou mata nō te ’ite ē, tē hina’aro nei te ’enemi ’ia ha’amou i te autahira’a ’utuāfare tā’āto’a ’e ’ia ta’a-’ore-hia te ti’ara’a ’āpeni, ’e nā reira ’ia fa’atopa i te faufa’a i roto i te sōtaiete nō te fa’anahora’a ’e te fa’atupura’a i te mau ’utuāfare.

Tāpe’a i te ’aifāitora’a pae vārua

Tē nā ’ō ra te peresideni Oaks : « ’Ia roa’a i te feiā ’āpī taua hi’ora’a ra—te hi’ora’a i te tā’āto’ara’a—e mea faufa’a rahi ’ia tāpe’a rātou i te ’aifāitora’a pae vārua i roto i tō rātou orara’a. Nō te rave i te reira, e mea tītau ’ia fa’aātea ia ’outou i te tahi o te mau ’umera’a o teie nei ao ’e ’ia rave ato’a i te mau mea tītauhia nō te ha’afātata atu ā i te Fa’aora ».³

I te hō’ē pae, tē vai nei te mau fifi rū ’e te mau ’ohipa e rave mātāmua roa i roto i te orara’a ’ua rau te fāito ’e ’ua rau te huru, ’e tītauhia te vai-ara-noa-ra’a, te rōtahira’a ’e te arata’ira’a nō te reira mau mea ato’a. Penei a’e e mea ta’a ’ē te mau mea nō terā ’e terā ta’ata, tei te huru tō ’outou iho vaira’a, i roto rā i te reira, e ’ite mai iho ā ’outou i te ’ohipa, te fa’aipoipora’a ’e te maita’i to’opiti i te pae manava ’e i te pae tino. E mea pāpū, te tītaura’a nō ’outou, ’o te fa’a’aifāitora’a ïa i teie mau ti’ara’a faufa’a rahi o te orara’a ’e tō ’outou orara’a pae vārua.

’Ua a’o mai te peresideni Oaks ē, e mea tītauhia ’ia hi’o maita’i ’outou ’a fa’ata’a ai i tō ’outou taime ’eiaha ’outou ’ia pohe i te pae vārua i te taime tei ni’a tā ’outou mau fa’anahora’a ’ohipa mātāmua i te tahi atu mau mea. Tē fa’ata’a nei teie parau tumu nō te aha e mea faufa’a ta’a ’ē nō te feiā ’āpī pa’ari ’ia pe’e i te parau a’o ’ia haere i te mau rurura’a a te ’Ēkālesia, ’ia tāvini i roto i te ’Ēkālesia, ’ia tuatāpapa i te mau pāpa’ira’a mo’a i te mau mahana ato’a, ’ia tūturi i te mau mahana ato’a nō te purera’a ’utuāfare, ’e ’ia tāvini i roto i te mau pi’ira’a o te ’Ēkālesia.⁴

I roto i tō ’outou iho mau hina’aro rau, nō te fa’a’aifāito i te mau tauto’ora’a ’e tae noa atu i te mau fifi o te orara’a ’e tō ’outou orara’a pae vārua, e ’ite mai ’outou ē, e nehenehe e tāpae i te ’aifāitora’a. ’Aita te Fatu e tītau nei ia ’outou ’ia rave i te hō’ē mea e’ita tā ’outou e nehenehe e rave. E rave rahi taime tō’u fa’aro’ora’a i te peresideni Thomas S. Monson (1927–2018) i te parau ē « te taʼata tā te Fatu e piʼi, tā te Fatu ïa e faʼaʼaravihi ».⁵ ’Ia mana’o vau e tano ta’a ’ē te reira i te mau melo nō te ’Ēkālesia.

Noa atu te huru fa’a’ami te tāpe’ara’a i te ’aifāito, tē parau fafau nei au ē, hō’ē o te mau semeio rahi roa a’e i roto i tō ’outou orara’a tāhuti nei ’o tō ’outou ïa ’aravihi ’ia ’ite i te fa’a’aifāito i roto i te orara’a pae vārua ’e te tahi atu mau ti’ara’a faufa’a rahi o te orara’a. E nehenehe te reira ’ia tupu ’e e ti’a ia ’outou ’ia tāpe’a i tō ’outou orara’a pae vārua ’e te mau ti’ara’a faufa’a rahi o te orara’a, e ’ere noa rā terā, ’ia tupu ’e ’ia ha’amaita’i i roto i teie nā tuha’a to’opiti.

Te tumu mātāmua nō te tupura’a te reira, ’oia ho’i, ’o te Fatu te ’ōfa’i turu. ’O ’oia te pū rahi hope nō te ’aifāitora’a. ’E tē vai nei tōna ’ana’anatae hanahana ia ’outou tāta’itahi ’ei tamari’i nāna. Terā rā, e tupu te reira mai te au i tā ’outou rōtahi-tano-ra’a ’e te tauto’o-tano-ra’a i ni’a i te ’imira’a i te ’aifāitora’a.

’Ia au i tā’u i ’ite ’e te mau ’ohipa i tupu nō’u, e au ē, tē vai nei tō tātou huru i te roara’a o te orara’a ’ia fa’a’opa rahi a’e i te hō’ē pae ’aore rā i te tahi. Nō te vai ’aifāito noa i roto i te orara’a, tītauhia te tauto’ora’a tāmau ’e ’ia ha’apa’o tāmau noa. E fa’aitoito i te mā’iti ’ia vai ’āueue-’ore-noa.

Te vāhi ’ana’anatae rā, e nehenehe e haere to’opiti ’avei’a. I te tahi taime ē tītauhia ’ia ha’apa’o maita’i ’ia rōtahi pāpū i ni’a i tā ’outou ha’api’ira’a ’aore rā te tōro’a ’ohipa, ’e te tāvinira’a ’Ēkālesia i roto i te mau purera’a a te ’Ēkālesia.⁶ ’Āre’a rā, e ha’amana’o ’ia tāpe’a noa i te Fatu ’ei ’ōfa’i turu ’ia ti’a ia ’outou ’ia ’ite i te ’aifāito tano i te pae vārua.

E tauturu te Fatu ia ’outou

’Ia tāpe’a tātou i te hi’ora’a ’evanelia, e mea ’ōhie ’ia māramarama te niu o te parau mau, e tauturu mai te Fatu ia tātou. Tē hō’ē parau tumu niu o te ’evanelia ’oia ho’i, e tamari’i tātou a nā te Metua here i te Ao ra. E ’ohipa au nā rātou ’ia tauturu ia tātou i te mau rāve’a ato’a nā rātou nō te ho’i i tō tātou fare i te ra’i ra.

Tē hina’aro nei au e fa’a’ite atu i te hō’ē hi’ora’a nō ni’a i te huru tā te Fatu e nehenehe e tauturu ia ’outou. Hō’ē ti’a fa’atere o tō’u ’āpīra’a, ’o Thad Carlson tei fa’a’ite mai iā’u e rave rahi matahiti i ma’iri. E maita’i rahi tō Thad i ni’a iā’u ’a pa’ari ai au, nō fa’aru’e noa mai nei ’oia. ’Ua pa’ari ’oia i te tau nō te Topatari rahi, ’o ’oia te iva o nā tamari’i e 14. ’Ua ora tōna ’utuāfare i te ’ohipa fa’a’apu ’e te fa’a’amura’a ’animara. E tau fifi te reira i te pae faufa’a, ’e o tā rātou nana pua’a toro tā rātou fāna’ora’a rahi.

I tōna ’āpīra’a, hō’ē hōpoi’a nā Thad, ’o te ha’apa’ora’a ïa ’e mai te mea e tītauhia, te ha’aputura’a i te nana ’ia ’ite ia rātou te mā’a maita’i a’e—e ’ohipa rahi ïa nō te hō’ē taure’are’a. ’Ua roa’a iāna i te rave i te reira maoti te tauturu a te hō’ē pua’ahorofenua tīa’i pua’atoro tei ’ite maita’i e aha tē rave nā roto noa i te tahi arata’ira’a. ’O Old Smoky te i’oa o te pua’ahorofenua. Hō’ē noa rā fifi ia Old Smoky : ’aita roa atu ’oia e hina’aro ’ia haruhia ’oia. ’Ia tāpiri mai te hō’ē ta’ata iāna, e horo ’oia, nō tōna ’ite ē, e fa’a’ohipahia ’oia.

I te hō’ē mahana, ’ua haruhia Old Smoky, ’ua tāvahahia ’e ’ua tu’uhia te pārahira’a, ’e ’ua nā ni’a atura ’o Thad iāna nō te haere i te taura tei reira te nana. E mea marō te fenua, e mea marō te taura nō te nana, ’ua ’ite rā Thad ē, e mea teitei a’e e e mea nehenehe a’e te matie i’ō atu i te taura, i pīha’i iho i te terera’a pere’o’o auahi. Nō reira ’ua mana’o o’ia e ha’aputu i te nana i rāpae i te taura i ’āuahia ’e ’ia ’amu rātou i te ’aihere nā te vāhi terera’a pere’o’o auahi.

Tauturuhia e Old Smoky, ’ua ha’aputu Thad i te nana i rāpae i te taura, ’ua hāhaere a’era rātou nā te roara’a o te vāhi terera’a pere’o’o auahi ’e ’ua ’amu i terā ’aihere au ’e te nehenehe. ’Oa’oa roa te mau pua’atoro ’e e au ē nā rātou noa e ha’apa’o ia rātou iho, nō reira pou mai nei ’o Thad mai ni’a i tāna pua’ahorofenua nō te pārahirahi i ni’a i te taura o te tāvaha ’a māta’ita’i noa ai i te nātura, ’a ha’uti noa ai ’e ’a ’ata’ata noa ai. ’Ua feruri roa ato’a ’oia iāna i roto i terā ’aihere teitei, terā rā, ’ōtohe a’era Old Smoky, marua a’enei Thad i raro.

I reira noa terā fa’afa’aeara’a ’oa’oa ’e te hau te ’ōihura’a ’e te mau-tā’ue-ra’a, tē fa’aro’o ra ’o Thad i te hō’ē māniania rahi i te ātea. ’O te hio o te hō’ē pere’o’o auahi e pou mai ra nā terā vāhi tei reira te nana pua’atoro te hāhaere-au-noa-ra’a i mua iāna ! ’Ua ta’a iāna ē, e mau fa’ahope’ara’a ’ino rahi te tupu i ni’a i te nana ’e tōna ato’a ’utuāfare mai te mea e’ita ’oia e rave vitiviti nō te fa’aho’i i te pua’atoro i tōna taura, i te ātea o terā pere’o’o auahi e tere maira. ’Ua tae mai te mana’o ē, e’ita e tātarahapara’a nō te ’orera’a e rave i te hōpoi’a tei ti’aturihia iāna.

Ti’a mai nei Thad ’e horo a’era nō te haru mai i te taura a Old Smoky. I te ’itera’a Old Smoky ia Thad tē haere mai ra, ’ōtohe ato’a a’era ’oia, ’eiaha ’oia ’ia haruhia. Paupau te aho, ’ua oti roa ’o Thad, ’ua feruri ’oia i te mau pua’atoro pohe ’e te ’ino rahi i ni’a i tōna ’utuāfare, ’ua ta’a iāna ē, ’ia rave ’oi’oi ’oia i te hō’ē mea e ti’a ai.

Teie tāna i pāpa’i i muri iho nō ni’a i te ’ohipa i tupu : « ’Ua ha’api’i mai tō mātou ’orometua Paraimere ’ia pure ’o tei ha’apāpū ho’i i te mau ha’api’ira’a nō roto mai i tō’u metua vahine. ’Aita e rāve’a fa’ahou ā, ’ua tūturi au ’e ha’amata a’era i te pure nō te tauturu iāna ’ia fa’aātea mai i te mau pua’atoro mai ni’a i terā vāhi terera’a. »

’Aita ’o Thad i fa’aro’o i te hō’ē reo, ’ua tae pāpū maira te hō’ē mana’o : « ’A hi’o na nāhea te mau pua’atoro e haere nei nā pīha’i iho ia Old Smoky ’e ’aita hō’ē a’e mea. I teienei… tei ni’a ’oe i te turi ’āvae, ’a tu’u ato’a i tō ’oe rima i raro. ’A rave mai te huru ē, e pua’atoro ’oe ’e ’a tāpiri ia Old Smoky. »

Tē nā ’ō ra Thad : « ’Ua nā reira vau. ’Aita ’oia i ha’uti a’e. ’Ua haru mai au i te taura, ’arata’i a’era iāna i pīha’i iho i te ’āua, ’ōu’a atura i ni’a iāna ’e tāpapa ihora māua mai te huru te mata’i nō te fa’aho’i i te pua’atoro i roto i te taura. E mea ’aravihi roa ’o Old Smoky i terā taime nō te tīoioi ’e nō te tīpu’u.

I muri mai, i te haerera’a ’oia i te fare ha’api’ira’a tuarua, ’ua pāpū hope roa iāna ē, ’ua fāri’i ’oia i te pāhonora’a pāpū i tāna pure i taua taime ataata rahi. ’Ua nā ’ō mai ’oia ē : « E mau melahi tei tauturu ia Old Smoky nā ni’a atu i tō’u ’aravihi, ’e ’ua fa’ahereherehia tō’u ’utuāfare i te ’ati » ’Ua nā ’ō ’oia i muri iho : « ’O teie te muhumuhu mātāmua ’e ’ua rahi fa’ahou tei tae mai iā’u nei. ‘E te mau mea ato’a tā ’outou e ani i te Metua i tō’u ra i’oa, ’o tē ti’a ïa, ’a fa’aro’o ai e noa’a taua mau mea ra, e noa’a ïa ia ’outou’ (3 Nephi 18:20) ».⁷

E pua’atoro tā tātou pā’āto’a tei tītauhia ’ia fa’aātea i te vāhi terera’a hou a tae mai ai te pere’o’o auahi . E mea rau te hōho’a ’e te rahi o tō tātou mau ’ati. Tē vai ra e mea ataata roa mai ia Thad, e mea ataata nō te ora ’e e mea ataata nō te vārua, nō tātou ’e nō te feiā tā tātou i here.

Tē vai ra te tahi mau ’ohipa tā tātou e fa’aruru e ’ere i te mau fa’ahope’ara’a teimaha roa, tē fa’ateimaha ra i ni’a i tō tātou ferurira’a ’e te ’ā’au. Hō’ē rā mea pāpū—e fa’aruru tātou tāta’itahi i te ’ati ’e te fifi i roto i te orara’a nō te mea e tuha’a te reira nō te orara’a tāhuti nei. E ha’amana’o rā, e tauturu mai te Fatu ia tātou !

E mea au nā’u teie mau parau i roto i te Buka a Moromona : « Tē ’ite nei tātou ē, tē ha’amana’o ra te Atua i te mau ta’ata ato’a i te mau fenua ato’a ; ’oia ïa, ’ua tai’ohia tōna ra mau ta’ata e ana ; ’e tei ni’a iho tōna ra ’ā’au aroha i te mau fenua ato’a » (Alama 26:37).

Te aura’a ra, ’o tātou tāta’itahi. ’Auē ïa tāmāhanahanara’a rahi ’ia ’ite ē, e tauturu te Fatu ia tātou.

Te fa’aro’o, te tīa’i ’e te hō’ē hi’ora’a ’evanelia

’Ei pū’ohura’a, tē fa’aitoito nei au ia ’outou ’ia ha’amana’o ’ia tāpe’a noa i te hi’ora’a ’evanelia. ’A hi’o na i te ao ’ati a’e ia ’outou nā roto i te hi’o o te ’evanelia a Iesu Mesia.

Tāpe’a i te ’aifāitora’a pae vārua. E fa’aruru tātou pā’āto’a i te mau tāmatara’a ’e te mau rāve’a au i roto i tō tātou mau ti’ara’a rau o te orara’a, ’e e rave-maita’i-hia te reira ’ia fa’a’aifāito tātou i te reira ’e tō tātou fa’aro’o ia Iesu Mesia ’e i tāna tāra’ehara.

’E te hope’a, ’ia vai te fa’aro’o ’e te tīa’i ē, e tauturu mai te Fatu ia ’outou. ’O teie ’ite tē tauturu ia ’outou ’ia fa’aruru ma te ti’aturi i te mau tāmatara’a, e tuha’a ho’i nō tā ’outou misiōni tāhuti nei e’ita e nehenehe e ’ape.